1-3. Ano nga mga problema an mahimo magin hinungdan nga magtangis an katawohan ni Jehova?

 KAKAN-O ka urhi nga nagtangis? Usahay, nagtatangis kita tungod ha kalipay. Pero kaurogan na nga nagtatangis kita tungod ha kasubo. Pananglitan, bangin magtangis kita kon mamatyan kita hin hinigugma. Hi Lorilei, nga sister ha United States, nagsurat: “May mga panahon nga sobra an akon kasubo tungod ha kamatay han akon anak nga baga hin waray makakaliaw ha akon. Hito nga mga panahon, waray ako maghunahuna nga maiilob ko ito.” *

² Bangin magtangis kita tungod han iba nga mga rason. Hi Hiromi, nga usa nga payunir ha Japan, nagsiring: “May mga panahon nga nanluluya ako tungod han kawaray-interes han mga tawo nga akon nakakaistorya ha ministeryo. Usahay, nagtatangis ako nga naghahangyo kan Jehova nga buligan ako nga makaagi hin tawo nga nagbibiling han kamatuoran.”

³ Usahay ba inaabat mo an inabat hito nga kabugtoan? Damu ha aton an sugad liwat hito an inaabat. (1 Ped. 5:9) Karuyag naton ‘mag-alagad kan Jehova nga may pagrayhak,’ pero usahay bangin nagtatangis kita tungod han kamatay han aton hinigugma, panluya, o problema nga nagpapakuri ha aton nga magpabilin nga matinumanon ha Dios. (Sal. 6:6; 100:2) Ano an mahimo naton buhaton kon inaabat naton ito?

4. Ano an aton hihisgotan hini nga artikulo?

⁴ May mahibabaroan kita ha ehemplo ni Jesus. May mga panahon nga nakaeksperyensya liwat hiya hin makasurubo nga mga sitwasyon nga tungod hito “nanuro an [iya] mga luha.” (Juan 11:35; Luc. 19:41; 22:44; Heb. 5:7) Repasuhon naton ito nga mga panhitabo. Samtang ginbubuhat naton ito, kikitaon naton kon ano nga mga leksyon an aton mahibabaroan. Rirepasuhon liwat naton an  praktikal nga mga paagi ha pag-atubang han mga problema nga nakakapatangis ha aton.

5. Ano an aton mahibabaroan mahitungod kan Jesus ha Juan 11:32-36?

⁵ Han kathagkot han 32 C.E., an kan Jesus duok nga sangkay nga hi Lazaro nagkasakit ngan namatay. (Juan 11:3, 14) Hi Lazaro may duha nga bugto, hira Maria ngan Marta, ngan hinigugma gud ni Jesus ini nga pamilya. Duro gud an kasubo hini nga kababayin-an tungod han kamatay han ira hinigugma nga bugto. Kamatay ni Lazaro, hi Jesus nagbiyahe ngadto ha baryo han Betania, diin nag-uukoy hira Maria ngan Marta. Han nahibaroan ni Marta nga hi Jesus tiabot, nagdagmit hiya pagtapo kan Jesus. Imadyina an duro nga kasubo nga inaabat niya han nagsiring hiya: “Ginoo, kon nakanhi ka la, waray unta mamatay an akon bugto.” (Juan 11:21) Waray pag-iha, han nakita ni Jesus hi Maria ngan an iba pa nga nananangis, “nanuro an [iya] mga luha.”​—Basaha an Juan 11:32-36.

6. Kay ano nga hi Jesus nagtangis hito nga panhitabo?

⁶ Kay ano nga hi Jesus nagtangis hito nga panhitabo? An Insight on the Scriptures nasiring: “Tungod han kamatay han iya sangkay nga hi Lazaro ngan an naihatag hito nga duro nga kasubo ha kabugtoan nga kababayin-an ni Lazaro, hi Jesus ‘nagharoy ngan nanuro an luha.’” * Bangin ginhinunahuna ni Jesus an mahitungod han kasakit nga naeksperyensyahan han iya hinigugma nga sangkay nga hi Lazaro ha panahon nga may sakit pa hiya ngan kon ano an iya inabat han nasantop niya nga hirani na hiya mamatay. Sigurado liwat nga nahingatangis hi Jesus han nakita niya hira Maria ngan Marta nga naapektohan gud han kamatay han ira bugto. Kon namatyan ka hin usa nga duok nga sangkay o kapamilya, sigurado nga naeksperyensyahan mo an pariho nga mga emosyon. Tagda an tulo nga leksyon nga imo mahibabaroan tikang hini nga panhitabo.

7. Ano an aton mahibabaroan mahitungod kan Jehova han nagtangis hi Jesus tungod ha iya kasangkayan?

⁷ Nasasabtan ni Jehova an imo inaabat. Hi Jesus “an eksakto nga representasyon” han iya Amay. (Heb. 1:3) Han nagtangis hi Jesus, iginpakita niya kon ano an inaabat ni Jehova ha  kamatyi hin hinigugma. (Juan 14:9) Kon namatyan ka hin hinigugma, makakasiguro ka nga diri la kay nakikita ni Jehova an imo kasubo, kondi nasusubo gud liwat hiya para ha imo. Karuyag niya nga tambalon an imo ruba nga kasingkasing.—Sal. 34:18; 147:3.

8. Kay ano nga makakasiguro kita nga babanhawon ni Jesus an aton mga hinigugma?

⁸ Karuyag ni Jesus nga banhawon an imo mga hinigugma. Antes gud hi Jesus magtangis, ginpasarig niya hi Marta: “Mabubuhi an imo bugto.” Tinoo hi Marta ha ginsiring ni Jesus. (Juan 11:23-27) Sugad nga matinumanon nga magsiringba ni Jehova, sigurado nga maaram hi Marta han mga ginhimo nga pagbanhaw han mga propeta nga hira Elias ngan Eliseo mga siglo na an naglabay. (1 Hadi 17:17-24; 2 Hadi 4:32-37) Ngan posible nga nabatian liwat niya an mahitungod han mga pagbanhaw nga ginhimo ni Jesus. (Luc. 7:11-15; 8:41, 42, 49-56) Ikaw liwat mahimo magin kombinsido nga makikit-an mo utro an imo mga hinigugma nga namatay. An pagtangis ni Jesus samtang ginliliaw niya an iya nasusubo gud nga kasangkayan pamatuod nga karuyag gud niya banhawon an mga patay!

9. Pariho kan Jesus, paonan-o mo mabubuligan adton mga nasusubo gud tungod han kamatyi? Paghatag hin ehemplo.

⁹ Mabubuligan mo adton mga nasusubo gud tungod han kamatyi. Diri la kay basta nagtangis hi Jesus upod nira Marta ngan Maria, kondi namati liwat hiya ha ira ngan ginpasarig hira. Mahimo liwat naton ito buhaton ha mga namatayan. Hi Dan, nga usa nga tigurang nga taga-Australia, nagsiring: “Han namatay an akon asawa, nagkinahanglan gud ako hin bulig. May pipira nga mga mag-asawa nga pirme andam pagpamati ha akon. Gintugotan nira ako nga magpahayag han akon kasubo, ngan diri hira naaawod kon nagtitinangis ako. Naghatag liwat hira hin praktikal nga bulig sugad han paglimpyo han akon awto, paggroseri, ngan pagluto han akon pagkaon kon diri ko ito nahihimo. Ngan agsob nga nag-aampo hira kaupod ako. Tinuod gud hira nga kasangkayan ngan kabugtoan nga ‘natawo para ha mga panahon han kasakitan.’”​—Prob. 17:17.

10. Ihulagway an panhitabo nga nakarekord ha Lucas 19:36-40.

¹⁰ Hi Jesus inabot ha Jerusalem han Nisan 9, 33 C.E. Han hirani na hiya ha syudad, nagtirirok an damu nga tawo ngan ira iginlatag an ira mga bado ha dalan ha iya atubangan basi karawaton hiya sugad nga ira Hadi. Sigurado nga malipayon adto nga okasyon. (Basaha an Lucas 19:36-40.) Salit bangin waray laumi han iya mga disipulo an sunod nga nahitabo. “Han hirani na [hi Jesus] ha syudad, ginkita niya ito ngan nagtangis tungod hito.” Nagtatangis nga igintagna ni Jesus an makasurubo gud nga mahitatabo ha mga umurukoy ha Jerusalem.—Luc. 19:41-44.

11. Kay ano nga nagtangis hi Jesus tungod han mga umurukoy han Jerusalem?

¹¹ Nasubo gud hi Jesus tungod kay maaram hiya nga bisan pa han malipayon nga pagkarawat ha iya, iginpakita na han kadam-an nga Judio nga diri hira nakarawat ha mensahe han Ginhadian. Sugad nga resulta, mabubungkag an Jerusalem, ngan an bisan hin-o nga Judio nga makakatalwas ha kabungkagan han syudad magigin bihag. (Luc. 21:20-24) Makasurubo, sugad han ginsiring ni Jesus, ginsalikway hiya han kadam-an nga tawo. Ano an reaksyon han kadam-an nga tawo ha iyo lugar ha mensahe han Ginhadian? Kon pipira la an nag-aapresyar han imo mga pangalimbasog nga tutdoan hira han kamatuoran, ano an imo mahibabaroan han nagtangis hi Jesus tungod han iya mga ginsangyawan? Tagda an tulo pa nga leksyon.

12. Ano an aton mahibabaroan mahitungod kan Jehova han nagtangis hi Jesus tungod han iya mga igkasi-tawo?

¹² Hinigugma ni Jehova an mga tawo. An pagtangis ni Jesus nagpapahinumdom ha aton nga hinigugma gud ni Jehova an mga tawo. “Diri  niya karuyag nga mabungkag an bisan hin-o, lugod karuyag niya nga magbasol an ngatanan.” (2 Ped. 3:9) Yana, iginpapakita naton nga hinigugma naton an aton mga igkasi-tawo kon padayon kita nga nangangalimbasog basi buligan hira nga mabantad an ira kasingkasing han maopay nga sumat.—Mat. 22:39.

13-14. Paonan-o nagpakita hi Jesus hin pagpaid ha mga tawo, ngan paonan-o naton makukultibar ito nga kalidad?

¹³ Nagin maduruto gud hi Jesus ha ministeryo. Iginpakita niya an iya gugma ha mga tawo pinaagi ha padayon nga pagtutdo ha ira ha ngatanan nga higayon. (Luc. 19:47, 48) Ano an nagpagios ha iya nga buhaton ito? Hi Jesus pinaid ha ira. May mga panahon nga damu gud an karuyag mamati kan Jesus salit hiya ngan an iya mga disipulo “waray na . . . makahigayon bisan ha pagkaon.” (Mar. 3:20) Naghatag liwat hiya hin panahon ha gab-i tungod kay ito an mas kombinyente nga panahon han usa niya nga mamarati. (Juan 3:1, 2) An kadam-an nga namati kan Jesus waray magin disipulo niya. Pero an ngatanan nga namati ha iya, nasangyawan hin maopay. Yana, karuyag naton tagan an ngatanan hin oportunidad nga mabatian an maopay nga sumat. (Buh. 10:42) Basi mahimo ini, bangin kinahanglan naton bag-uhon an aton pamaagi ha pagsangyaw.

¹⁴ Magin andam ha paghimo hin ginkikinahanglan nga mga pagbag-o. Kon diri naton babag-uhon an panahon han aton pagsangyaw, bangin diri naton mabilngan an mga tawo nga karuyag mahibaro han maopay nga sumat. An payunir nga hi Matilda nagsiring: “Nangangalimbasog kami nga mag-asawa nga magsangyaw ha iba-iba nga panahon. Ha aga, nagsasangyaw kami ha mga lugar han negosyo. Ha udto, kon diin damu nga tawo an aada ha kalsada, nagka-cart kami. Ha kulop, nakita namon nga mas damu nga tawo an amon naaabtan ha ira balay.” Imbes nga magsangyaw la ha panahon nga kombinyente para ha aton, kinahanglan magin andam kita nga ipahiuyon an aton eskedyol ha pagsangyaw ha panahon nga posible nga mas damu an aton makakaistorya. Kon bubuhaton naton ito, makakasiguro kita nga malilipay hi Jehova.

15. Ano an nahitabo ha ultimo nga gab-i han kinabuhi ni Jesus, sugad han nakarekord ha Lucas 22:39-44?

¹⁵ Han hilarom na an kagab-ihon han Nisan 14, 33 C.E., kinadto hi Jesus ha garden han  Getsemani. Didto, iginsumat niya kan Jehova an ngatanan nga nakada ha iya kasingkasing. (Basaha an Lucas 22:39-44.) Hito nga mga oras nga nasasakit gud hi Jesus “naghalad [hiya] hin mga pangamuyo . . . nga may mga pangaraba ngan mga luha.” (Heb. 5:7) Ano an igin-ampo ni Jesus hiton ultimo nga gab-i antes hiya mamatay? Nag-ampo hiya nga tagan hiya hin kusog basi makapabilin nga maunungon kan Jehova ngan mabuhat an Iya kaburut-on. Ginpamatian ni Jehova an kinasingkasing gud nga pag-ampo han iya Anak, ngan nagpadara hiya hin anghel basi parig-unon hi Jesus.

16. Kay ano nga nasasakit gud hi Jesus samtang nag-aampo ha garden han Getsemani?

¹⁶ Sigurado nga nagtatangis hi Jesus samtang nag-aampo ha garden han Getsemani tungod kay nasasakit gud hiya kay an mga tawo naghuhunahuna nga ginpapasiparahan niya an ngaran han Dios. Maaram liwat hiya nga may daku gud hiya nga responsabilidad​—an pagbindikar han ngaran han iya Amay. Kon naatubang ka hin makuri gud nga sitwasyon nga nagsasari han imo pagin maunungon kan Jehova, ano an imo mahibabaroan ha pagtangis ni Jesus? Tagda an tulo pa nga leksyon.

17. Ano an aton mahibabaroan mahitungod kan Jehova tikang ha iya pagbaton ha sinsero gud nga mga pag-ampo ni Jesus?

¹⁷ Namamati hi Jehova ha imo mga pangamuyo. Ginpamatian ni Jehova an sinsero gud nga mga hangyo ni Jesus. Kay ano? Tungod kay an pinakaimportante kan Jesus amo an pagpabilin nga maunungon ha iya Amay ngan an pagbindikar han Iya ngaran. Kon an pinakaimportante ha aton amo an pagpabilin nga maunungon kan Jehova ngan pagbindikar han iya ngaran, babatunon niya an aton mga pag-ampo para hin bulig.​—Sal. 145:18, 19.

18. Ha ano nga mga paagi pariho hi Jesus hin sangkay nga nakakaintindi han aton inaabat?

¹⁸ Naiintindihan ni Jesus an imo inaabat. Kon nasasakit gud kita, nalilipay kita kon may sangkay kita nga nakakaintindi han aton inaabat, labi na kon inatubang liwat hiya hin mga pagsari nga puropariho han aton. Hi Jesus sugad hito nga sangkay. Maaram hiya kon ano an inaabat han usa nga nanluluya ngan nanginginahanglan hin bulig. Naiintindihan niya an aton mga kaluyahan, ngan sisiguruhon niya nga makarawat naton an bulig nga aton ginkikinahanglan “ha husto nga panahon.” (Heb. 4:15, 16) Sugad la nga ginkarawat ni Jesus an bulig han usa nga anghel  ha garden han Getsemani, kinahanglan magin andam liwat kita ha pagkarawat han bulig nga iginhahatag ni Jehova, tikang man ito ha usa nga publikasyon, video, pahayag, o makapadasig nga pagbisita han usa nga tigurang o hamtong nga sangkay.

19. Paonan-o ka magkakaada kusog kon naatubang ka hin makuri nga sitwasyon nga nagsasari han imo pagin maunungon ha Dios? Paghatag hin ehemplo.

¹⁹ Ihahatag ha imo ni Jehova “an kamurayawan han Dios.” Paonan-o kita papakusgon ni Jehova? Kon nag-aampo kita, makakarawat naton “an kamurayawan han Dios nga labaw ha ngatanan nga pagsabot.” (Fil. 4:6, 7) An kamurayawan nga iginhahatag ni Jehova nagpapakalma han aton kasingkasing ngan nabulig ha aton nga makapanhunahuna hin maopay. Tagda kon paonan-o ini naeksperyensyahan han sister nga hi Luz. Hiya nagsiring: “Agsob ako umabat nga nag-uusahan la ako. Usahay, tungod hito, nahuhunahuna ko nga diri ako hinigugma ni Jehova. Kon nahitatabo ito, iginsusumat ko dayon kan Jehova an akon inaabat. An pag-ampo nabulig ha akon nga makontrol ko an akon mga inaabat.” Sugad han iginpapakita han iya eksperyensya, magkakaada kita kamurayawan pinaagi han pag-ampo.

20. Ano nga mga leksyon an aton nahibaroan tikang ha pagtangis ni Jesus?

²⁰ Nakakaliaw ngan praktikal gud an mga leksyon nga aton nahibaroan tikang ha pagtangis ni Jesus! Napahinumdoman kita nga buligan an aton nasusubo gud nga kasangkayan tungod han kamatyi hin hinigugma ngan sumarig nga bubuligan kita ni Jehova ngan ni Jesus kon namatayan kita hin hinigugma. Napapagios kita nga magsangyaw ngan magtutdo nga may pagpaid tungod kay iginpakita ni Jehova nga Dios ngan ni Jesu-Kristo inin maopay nga kalidad. Ngan naliliaw kita ha paghibaro nga naiintindihan ni Jehova ngan han iya hinigugma nga Anak an aton inaabat, napaid hira ha aton mga kaluyahan, ngan karuyag kita nira buligan nga makapailob. Hinaot padayon nga iaplikar naton an aton mga nahibaroan tubtob nga tumanon na ni Jehova an iya makaruruyag nga saad nga “papahiron niya an ngatanan nga luha ha [aton] mga mata”!​—Pah. 21:4.