1. Ano an usa nga rason nga ginhimo ni Jehova an kahikayan han pag-asawa?

 “MALIPAYON nga Dios” hi Jehova, ngan karuyag niya nga magin malipayon liwat kita. (1 Tim. 1:11) Gintagan kita niya hin damu nga regalo basi ma-enjoy an kinabuhi. (San. 1:17) An usa hito nga mga regalo amo an pag-asawa. Kon nagpapakasal an usa nga lalaki ngan babaye, nagsasaad hira nga hihigugmaon, rirespetuhon, ngan aapresyaron an usa kag usa. An pagtipig hin duok nga relasyon mahimo magresulta hin tinuod nga kalipay.​—Prob. 5:18.

2. Ano an kahimtang han damu nga mag-asawa yana?

² Makasurubo, damu nga mag-asawa yana an nahingalimot na han ira mga iginsaad han ginkasal hira. Salit diri hira malipayon. Gin-unabi ha bag-o nga report han World Health Organization nga gin-aabuso han damu nga bana an ira asawa ha pisikal, berbal, o emosyon. An bana nga nagbubuhat hini posible nga trataron an iya asawa nga may respeto ha atubangan han iba pero ha balay, diri niya gintatratar hin maopay. Damu liwat nga pag-asawa an apektado tungod kay an bana nagkikinita hin pornograpiya.

3. Kay ano nga gin-aabuso han pipira nga bana an ira asawa?

³ Ano an mahimo magin hinungdan nga gin-aabuso han pipira nga bana an ira asawa? Bangin nagdaku hira ha pamilya nga an ira tatay bayolente, salit ginhuhunahuna nira nga normal la ito nga batasan. An iba naimpluwensyahan han kultura ha ira lugar, nga bangin nag-aaghat hin sayop nga ideya nga dapat gamiton han “tunay nga lalaki” an kusog basi ipakita ha iya asawa kon hin-o an boss. An iba naman nga lalaki waray tutdui nga kontrolon an ira emosyon pati na an ira kasina. May mga lalaki liwat nga nagkaada sayop nga panhunahuna ha babaye ngan ha sex kay pirme hira nagkikinita hin pornograpiya. Dugang pa, iginpapakita han mga report nga an epekto han COVID-19 nga pandemya nakapagrabe hini nga mga problema.  Syempre, diri ito mga rason nga puydi na abusuhon han bana an iya asawa.

4. Ha ano dapat magbantay an Kristiano nga mga bana, ngan kay ano?

⁴ Dapat magbantay an Kristiano nga mga bana nga diri subaron an sayop nga panhunahuna ha kababayin-an. a Kay ano? Tungod kay kon ano an ginhuhunahuna han usa agsob nga amo ito an iya ginbubuhat. Ginpahamangnoan ni apostol Pablo an dinihogan nga mga Kristiano ha Roma nga ‘diri na magpamolde hini nga sistema han mga butang.’ (Roma 12:​1, 2) Han nagsurat hi Pablo ha mga taga-Roma, klaro nga may kongregasyon na didto hin pipira ka tuig. Pero makikita ha ginsiring ni Pablo nga an pipira ha kongregasyon impluwensyado la gihapon han mga kustomre ngan panhunahuna han kalibotan. Amo ito an rason nga ginsagdonan niya hira nga bag-uhon an ira panhunahuna ngan panggawi. Ito nga sagdon aplikado gud ha Kristiano nga mga bana yana. Makasurubo kay an pipira ha ira impluwensyado han panhunahuna han kalibotan ngan gin-aabuso pa ngani an ira asawa. b Ano an ginlalaoman ni Jehova nga pagtratar han bana ha iya asawa? Makikita naton an baton ha tema nga teksto hini nga artikulo.

5. Sumala ha 1 Pedro 3:​7, ano dapat an pagtratar han bana ha iya asawa?

⁵ Basaha an 1 Pedro 3:7. Ginsusugo ni Jehova an mga bana nga pasidunggan an ira asawa. An pagpasidungog nagpapasabot han aton pagtratar ha usa nga aton ginrirespeto. An bana nga nagpapasidungog ha iya asawa nagtatratar ha iya ha buotan ngan mahigugmaon nga paagi. Hini nga artikulo, hihisgotan naton kon paonan-o mapapasidunggan han bana an iya asawa. Pero siyahan, hisgotan naton an klase han panggawi nga diri nagpapasidungog ha mga asawa.

ISALIKWAY AN PANGGAWI NGA DIRI NAGPAPASIDUNGOG HA IMO ASAWA

6. Ano an inaabat ni Jehova ha kalalakin-an nga gin-aabuso an ira asawa ha pisikal? (Colosas 3:19)

⁶ Nan-aabuso ha pisikal. Nangangalas hi Jehova ha bisan hin-o nga madarahog. (Sal. 11:5) Espisipiko nga gin-unabi Niya an iya diri pag-uyon ha mga bana nga nan-aabuso ha ira asawa. (Mal. 2:16; basaha an Colosas 3:19.) Sumala ha aton tema nga teksto ha 1 Pedro 3:​7, kon diri gin-oopay han bana an iya pagtratar ha iya asawa, an iya relasyon ha Dios maaapektohan. Bangin pa ngani diri pamatian ni Jehova an iya mga pag-ampo.

7. Sumala ha Efeso 4:​31, 32, ano nga klase hin panyakan an dapat likyan han mga bana? (Kitaa liwat “An Iginpapasabot.”)

⁷ Nan-aabuso ha berbal. Gin-aabuso han pipira nga bana an ira asawa pinaagi han panyakan nga may kasina ngan nakakasakit. Pero nangangalas hi Jehova ha “kasina, kapungot, pagsinggit, ngan nakakadaot nga panyakan.” c (Basaha an Efeso 4:​31, 32.) Nababatian niya an ngatanan. Importante kan Jehova an paagi han pakiistorya han bana ha iya asawa bisan kon hira la nga duha ha ira balay. An maisog nga pakiistorya han bana ha iya asawa nagdadaot ha ira pag-asawa ngan pati liwat ha iya pakigsangkay ha Dios.​—San. 1:26.

8. Ano an inaabat ni Jehova ha pornograpiya, ngan kay ano?

⁸ Pagkinita hin pornograpiya. Ano an inaabat ni Jehova ha pornograpiya? Nangangalas hiya  hito. Salit an bana nga nagkikinita hin maglaw-ay nga materyal nagdadaot han iya relasyon kan Jehova ngan diri narespeto ha iya asawa. d Naglalaom hi Jehova nga an bana magigin maunungon ha iya asawa diri la ha mga buhat kondi pati liwat ha hunahuna. Hi Jesus nagsiring nga an usa nga lalaki nga nagkikinita ha usa nga babaye nga may malaw-ay nga hingyap nag-aadulteryo na “ha iya kasingkasing.” e—Mat. 5:​28, 29.

9. Kay ano nga nasisina hi Jehova ha bana nga nakikig-sex ha iya asawa ha nakakaminos nga paagi?

⁹ Nakakaminos nga paagi han pakig-sex. Ginpipresyur han iba nga bana an ira asawa nga buhaton an seksuwal nga mga buhat nga nakakaminos ngan tungod hito inaabat nira nga gin-abuso hira o diri hinigugma. Nasisina hi Jehova ha sugad nga panggawi nga kalugaringon la an ginhuhunahuna ngan diri ginhuhunahuna an kaopayan han iba. Naglalaom hiya nga hihigugmaon han bana an iya asawa ngan tatrataron hiya hin buotan ngan rirespetuhon an iya mga pag-abat. (Efe. 5:​28, 29) Ano man kon an usa nga Kristiano nga bana nagbubuhat na hin nakakaminos o gin-aabuso an iya asawa o nagkikinita hin pornograpiya? Paonan-o niya mababag-o an iya panhunahuna ngan mga buhat?

KON PAONAN-O MAIUUNDANG AN DIRI DUNGGANON NGA PANGGAWI

10. Ano an mahibabaroan han mga bana ha ehemplo ni Jesus?

¹⁰ Ano an makakabulig ha bana nga maiundang an iya pag-abuso o nakakaminos nga panggawi? Mahimo hiya maningkamot nga subaron hi Jesus. Bisan kon waray mag-asawa hi Jesus, an iya pagtratar ha iya mga disipulo nagpakita hin maopay nga ehemplo kon paonan-o dapat trataron han bana an iya asawa. (Efe. 5:25) Pananglitan, pansina kon ano an mahibabaroan han mga bana ha pagtratar ni Jesus ha iya mga apostol ngan ha iya paagi ha pakiistorya ha ira.

11. Paonan-o gintratar ni Jesus an iya mga apostol?

¹¹ Gintratar ni Jesus an iya mga apostol ha buotan ngan may dignidad nga paagi. Waray gud hiya magin mapintas o dominante. Bisan kon hi Jesus an ira Ginoo ngan Agaron, waray hiya maghunahuna nga dapat niya ipakita an iya awtoridad ha ira pinaagi ha pagpakita hin gahum. Lugod, mapainubsanon hiya nga nagserbi ha ira. (Juan 13:​12-17) Nagsiring hiya ha iya mga disipulo: “Mahibaro kamo tikang ha akon, kay malumo ako ngan mapainubsanon an kasingkasing, ngan marirepreskohan kamo.” (Mat. 11:​28-30) Tigamni nga malumo hi Jesus. An usa nga malumo diri maluya. Lugod, makusog hiya kay kaya niya kontrolon an iya kalugaringon. Bisan kon may hinungdan nga masina hiya, nagpapabilin hiya nga kalmado ngan kontrolado an iya mga emosyon.

12. Paonan-o nakikiistorya hi Jesus ha iba?

¹² Naggamit hi Jesus hin mga pulong basi liawon ngan marepreskohan an iba. Waray hiya magyakan hin nakakasakit ha iya mga sumurunod. (Luc. 8:​47, 48) Bisan kon gin-insulto hiya han mga parakontra ngan naningkamot nga pasinahon hiya, “waray hiya bumulos hin pag-insulto.” (1 Ped. 2:​21-23) May mga panahon, nga mas ginpili ni Jesus nga magpabilin nga hilom imbes nga magyakan hin nakakasakit. (Mat. 27:​12-14) Maopay gud hiya nga ehemplo para ha Kristiano nga mga bana!

13. Sumala ha Mateo 19:​4-6, paonan-o an bana “matampo ha iya asawa”? (Kitaa liwat an piktyur.)

¹³ Ginsugo ni Jesus an mga bana nga magpabilin nga maunungon ha ira asawa. Ginkotar niya an ginsiring han iya Amay, nga an bana dapat  “matampo ha iya asawa.” (Basaha an Mateo 19:​4-6.) An gin-gamit nga Griego nga berbo (verb) hito nga teksto para ha “matampo ha” literal nga nangangahulogan nga “ginpilit.” Salit an bugkos han pag-asawa dapat marig-on nga sugad hin ginpilit hira ha usa kag usa. Kon maguba ito nga bugkos pariho hira apektado. An bana nga nahigugma gud ha iya asawa diri gud magkikita han bisan ano nga klase han pornograpiya. Lilikyan dayon niya an “pagkinita hin waray pulos.” (Sal. 119:37) Baga hin nakigsabot hiya ha iya mga mata nga diri gud hiya magkikita nga may seksuwal nga hingyap ha bisan hin-o nga babaye gawas la ha iya asawa.​—Job 31:1.

14. Ano an dapat himoon han bana nga nag-aabuso ha iya asawa ha pisikal o berbal basi magin maopay an iya relasyon kan Jehova ngan ha iya asawa?

¹⁴ An usa nga bana nga nag-aabuso ha iya asawa ha pisikal o berbal dapat may buhaton pa basi magin maopay an iya relasyon kan Jehova ngan ha iya asawa. Ano an dapat niya buhaton? Siyahan, dapat niya akseptaron nga may-ada hiya seryoso nga problema. Waray maitatago kan Jehova. (Sal. 44:21; Ecles. 12:14; Heb. 4:13) Ikaduha, diri na niya aabusuhon an iya asawa ngan babag-uhon na niya an iya panggawi. (Prob. 28:13) Ikatulo, mangangaro hiya hin pasaylo ha iya asawa ngan kan Jehova, ngan aaroon gud niya an ira kapasayloan. (Buh. 3:19) Dapat manginyupo liwat hiya kan Jehova nga magkaada hiya hingyap nga magbag-o ngan buligan nga makontrol an iya mga panhunahuna, panyakan, ngan mga buhat. (Sal. 51:​10-12; 2 Cor. 10:5; Fil. 2:13) Ikaupat, magios hiya uyon ha iya mga pag-ampo, ngan bubuhaton an ngatanan nga iya mahihimo basi mangalas hiya ha bisan ano nga klase hin kamadarahog ngan nakakasakit nga panyakan. (Sal. 97:10) Ikalima, mangangaro dayon hiya hin bulig ha mahigugmaon nga mga paraataman han kongregasyon. (San. 5:​14-16) Ikaunom, maghihimo hiya hin plano nga mabulig ha iya nga diri na niya mautro an sugad nga panggawi. Dapat liwat ito buhaton han bana nga nagkikinita hin pornograpiya. Bibendisyonan ni Jehova an iya mga paningkamot nga bag-uhon an iya panggawi. (Sal. 37:5) Pero diri la kay basta lilikyan han bana an diri nagpapasidungog nga panggawi. Dapat liwat hiya mahibaro nga pasidunggan an iya asawa. Paonan-o niya ito hihimoon?

 KON PAONAN-O PAPASIDUNGGAN AN IMO ASAWA

15. Paonan-o maipapakita han bana nga hinigugma niya an iya asawa?

¹⁵ Ipakita an gugma. Ginsisiguro han mga bana nga may malipayon nga pag-asawa nga maipakita kada adlaw ha ira asawa nga hinigugma hira. (1 Juan 3:18) Mahimo ipakita han bana an iya pagpalangga ha iya asawa ha simple nga mga paagi, sugad han pagkapot ha iya kamot o paghangkop. Puydi hiya mag-text ha iya asawa ngan sidngan nga “Kamingaw ha imo” o pakianhan nga “Kumusta an imo adlaw?” Ha panapanahon, mahimo niya ipakita an iya gugma pinaagi ha paghatag hin kard nga may mahigugmaon nga mga pulong. Kon ginbubuhat ito han bana ginpapasidunggan niya an iya asawa ngan ginpaparig-on an ira pag-asawa.

16. Kay ano nga dapat dayawon han bana an iya asawa?

¹⁶ Ipahayag an apresasyon. An bana nga nagpapasidungog ha iya asawa nagpaparig-on ngan nagdadasig ha iya. An usa nga paagi nga ginhihimo ini han bana amo an pagpasalamat ha ngatanan niya nga pagsuporta ha iya. (Col. 3:15) Kon sinsero nga gindadayaw han bana an iya asawa, napapalipay niya hiya. Aabaton han asawa nga hinigugma hiya, ginpapasidunggan, ngan may seguridad.​—Prob. 31:28.

17. Paonan-o maipapakita han bana an respeto ha iya asawa?

¹⁷ Magin buotan ngan may respeto. Kon hinigugma han bana an iya asawa, iya hiya gin-aapresyar. Gintatratar hiya nga presyoso nga regalo tikang kan Jehova. (Prob. 18:22; 31:10) Sugad nga resulta, buotan an iya pagtratar ngan may respeto, bisan ha pribado nga mga butang nga ginbubuhat han mag-asawa la. Diri niya pipresyuron an iya asawa ha seksuwal nga mga buhat nga diri hiya komportable, nga nakakaminos, o nakakapakonsensya. f Dapat liwat an bana maningkamot nga tipigan an limpyo nga konsensya ha atubangan ni Jehova.​—Buh. 24:16.

18. Ano an dapat magin determinasyon han mga bana? (Kitaa liwat an kahon nga “ Upat nga Paagi Basi Magin Bana nga May Respeto.”)

¹⁸ Mga bana, makakasiguro kamo nga nakikita ngan gin-aapresyar ni Jehova an iyo mga paningkamot nga pasidunggan an iyo asawa ha ngatanan nga bahin han iyo kinabuhi. Magin determinado nga pasidunggan hiya pinaagi ha paglikay ha mga butang nga makakasakit ha iya, ngan magin buotan, may respeto, ngan palanggaon hiya. Kon ito an imo buhaton, iginpapakita mo ha iya nga hinigugma mo hiya ngan gin-aapresyar. Pasidunggi an imo asawa ngan mapuprotektaran mo an imo pinakaimportante nga relasyon—an imo pakigsangkay kan Jehova.​—Sal. 25:14.