1-2. (a) Ano an pahamangno ni Jesus ha iya mga disipulo? (b) Kay ano nga ginbayaan han mga disipulo hi Jesus? (Kitaa liwat an mga piktyur.)

 “OO, AN espiritu disidido, pero an unod maluya.” a (Mat. 26:41b) Pinaagi hito nga mga pulong, iginpakita ni Jesus nga nasasabtan niya an aton pagin diri perpekto. Pero ha iya mga pulong may liwat pahamangno: Pagbantay ha sobra nga pagkompyansa. Temprano pa hito mismo nga gab-i, an mga disipulo may kompyansa nga nagpahayag han ira determinasyon nga diri gud hira mabulag ha ira Agaron. (Mat. 26:35) Maopay an ira motibo. Bisan pa hito, waray nira mahunahuna kon ano kadagmit hira mahimo manluya kon napipresyur. Salit ginpahamangnoan hira ni Jesus: “Padayon kamo nga magbantay ngan mag-ampo, basi diri kamo madara han pagsulay.”​—Mat. 26:41a.

² Makasurubo, an mga disipulo waray magpadayon ha pagbantay. Han gin-aresto hi Jesus, nagpabilin ba hira ha iya o nagpadara hira ha pagsulay nga pumalagiw? Tungod kay waray hira magin mabinantayon, ginbuhat han mga disipulo kon ano gud an ira ginsiring nga diri gud nira bubuhaton—ginbayaan nira hi Jesus.​—Mat. 26:56.

3. (a) Basi magpabilin nga maunungon kan Jehova, kay ano nga dapat kita maglikay ha sobra nga pagkompyansa? (b) Ano an aton hihisgotan hini nga artikulo?

³ Diri kita dapat maghunahuna nga pirme naton mabubuhat an tama tungod kay marig-on kita. Oo, determinado kita nga diri buhaton an bisan ano nga makakapasubo kan Jehova. Pero, diri liwat kita perpekto ngan masayon la kita masulay. (Roma 5:12; 7:​21-23) Ha diri ginlalaoman, mahimo kita mahingada ha mga sitwasyon nga an pagbuhat hin sayop baga hin makaruruyag gud.  Basi magpabilin nga maunungon kan Jehova ngan ha iya Anak, dapat naton sundon an sagdon ni Jesus nga padayon nga magbantay kontra ha pagsulay nga makasala. Ini nga artikulo makakabulig ha aton nga buhaton ito. Siyahan, hihisgotan naton kon ano nga mga sitwasyon an labi na nga dapat kita magbantay. Sunod, hihisgotan naton kon paonan-o kita magigin mabinantayon kontra ha pagsulay. Katapos, hihisgotan naton kon paonan-o magpapabilin nga nagbabantay.

PADAYON NGA MAGBANTAY​—HA ANO NGA MGA SITWASYON?

4-5. Kay ano nga importante nga magbantay bisan ha diri seryoso nga mga sala?

⁴ Bisan an mga sala nga diri seryoso mahimo makapaluya han aton relasyon kan Jehova. Mahimo liwat ito magresulta ha pakabuhat hin mas seryoso nga mga sala.

⁵ Kita ngatanan naatubang ha pagsulay nga makasala. Pero an tagsa ha aton may iba-iba nga kaluyahan, salit may mga butang nga labi na nga makakasulay ha aton nga buhaton an sayop. Pananglitan, an usa bangin nakikig-away ha pagsulay ha pagbuhat hin seksuwal nga imoralidad. An iba bangin may makusog nga tendensya ha pagbuhat hin kahugawan, sugad han masturbasyon o pagkinita hin pornograpiya. An iba naman bangin may kahadlok ha tawo, independente nga panhunahuna, pagin madagmit masina, o iba pa nga kaluyahan. Sugad han ginsiring ni Santiago, “an kada tagsa nasasarihan kon nadadara ngan nadadani han iya kalugaringon nga hingyap.”​—San. 1:14.

6. Ha ano kita dapat magin tangkod?

⁶ Maaram ka ba kon ano nga mga sitwasyon an pinakamasayon ka masulay? Delikado an pagbalewaray han aton mga kaluyahan o paghunahuna nga marig-on gud kita nga kaya malikyan an pagbuhat hin sala. (1 Juan 1:8) Ngani, hi Pablo nagsiring nga bisan adton “may espirituwal nga mga kwalipikasyon” bangin masulay kon diri hira padayon nga magbabantay. (Gal. 6:1) Kinahanglan magin tangkod kita ha aton kalugaringon ngan kilalahon kon ha ano kita maluya.​—2 Cor. 13:5.

7. Ano an labi na nga dapat naton tagan hin atensyon? Iilustrar.

⁷ Kon nahibaroan na naton an mga sitwasyon nga nakakasulay gud ha aton, ano an dapat naton buhaton? Parig-ona an aton pag-ato! Ha pag-ilustrar, ha panahon han Biblia an pinakamaluya nga bahin han syudad amo an mga ganghaan. Salit an mga ganghaan an pinakagwardyado. Ha pariho nga paagi, labi na nga dapat gud naton tagan hin atensyon kon diin kita maluya basi makaato ha pagsulay.​—1 Cor. 9:27.

 KON PAONAN-O MAGIGIN MABINANTAYON

8-9. Paonan-o unta malilikyan han batan-on nga lalaki nga iginhuhulagway ha Proberbios kapitulo 7 an pakabuhat hin seryoso nga sala? (Proberbios 7:​8, 9, 13, 14, 21)

⁸ Paonan-o kita magigin mabinantayon? Pansina kon ano an aton mahibabaroan tikang ha batan-on nga lalaki nga ginhihisgotan ha Proberbios kapitulo 7. Nakabuhat hiya hin seksuwal nga imoralidad ha usa nga imoral nga babaye. An bersikulo 22 nagsusumat ha aton nga an batan-on “tigda” nga sinunod ha iya. Pero sugad han iginpapakita han nahiuna nga mga bersikulo antes pa hini, naghimo na hiya hin mga desisyon nga hinay-hinay nga nagtugway ha iya nga makasala.

⁹ Ano an ginhimo hini nga batan-on antes hiya makabuhat hin seryoso nga sala? Siyahan, hito nga gab-i “inagi hiya ha kalye nga hirani ha eskina nga gin-uukyan han [imoral nga] babaye.” Sunod, linakat hiya tipakadto ha iya balay. (Basaha an Proberbios 7:​8, 9.) Katapos, han nakita niya an babaye waray hiya lumikay. Lugod, ginpabay-an niya nga hadkan hiya ngan namati samtang nagyayakan hiya parte han iya halad nga ginsasarosaroan, bangin tungod kay karuyag niya nga hunahunaon nga diri hiya maraot nga babaye. (Basaha an Proberbios 7:​13, 14, 21.) Kon ginlikyan la unta hinin batan-on an mga peligro nga nagtutugway ha pakasala, iya unta naproteksyonan an iya kalugaringon tikang ha mga pagsulay ngan ha pakasala.

10. Yana, paonan-o an usa mahimo makabuhat hin pariho nga sayop nga ginbuhat han batan-on nga lalaki?

¹⁰ Iginpapakita hini nga rekord an puydi mahitabo ha bisan hin-o nga nagsisingba kan Jehova. Puydi hiya makahimo hin seryoso nga sala ngan ha urhi abaton nga “tigda” la ito nga nahitabo. O bangin hiya magsiring, “Nahitabo na la ito.” Pero kon huhunahunaon niya hin maopay kon ano gud an nahitabo, posible gud nga madiskobrehan niya nga may pipira hiya nga diri maaramon nga desisyon nga nagtugway ha seryoso nga sala. Ito nga mga desisyon bangin nag-uupod han maraot nga kaupod, diri maopay nga kaliawan, o pirme pagbisita ha kwestyonable nga mga lugar—aktuwal man o online. Posible nga diri na liwat hiya nag-aampo, nagbabasa han Biblia, natambong ha mga katirok, o nakikigbahin ha ministeryo. Pariho han batan-on nga ginhihisgotan ha Proberbios, posible nga diri man ngani niya tigda nga nabuhat an seryoso nga sala.

11. Basi malikyan an pakasala, ano an dapat naton likyan?

¹¹ Ano an leksyon hito para ha aton? Dapat naton likyan diri la an sala mismo kondi pati liwat an mga desisyon nga nagtutugway ha pakasala. Ito gud an punto nga iginsaysay ni Solomon mahitungod han batan-on nga lalaki ngan han imoral nga babaye. Hiya nagsagdon: “Ayaw pagsimang ngadto ha iya mga aragian.” (Prob. 7:25) Nagsiring liwat hiya parte ha makihilawason nga babaye: “Pahirayo ha iya; ayaw paghirani ha purtahan han iya balay.” (Prob. 5:​3, 8) Oo, nagbabantay kita nga diri makasala pinaagi ha padayon nga pagpahirayo ha mga sitwasyon nga nagtutugway ha pagbuhat hito. b Nagpapasabot ini nga bisan kon an usa nga butang diri man sayop para ha mga Kristiano, diri naton ito bubuhaton kay maaram kita nga magsusulay ito ha aton ngan magtutugway ha pagbuhat hin sayop.​—Mat. 5:​29, 30.

12. Ano nga desisyon an ginhimo ni Job, ngan paonan-o ito nakabulig ha iya nga makabantay kontra ha pagsulay? (Job 31:1)

¹² Basi malikyan an mga sitwasyon nga nagtutugway ha pakasala, dapat maghimo kita hin marig-on nga desisyon. Ito an ginbuhat ni Job. “Naghimo [hiya] hin kasabotan ha [iya] mga mata” nga diri gud hiya magkikita ha iba nga babaye  nga may malaw-ay nga hingyap. (Basaha an Job 31:1.) An pagsunod hito nga desisyon mabulig ha iya nga diri gud makabuhat hin pag-adulteryo. Kita liwat mahimo magin determinado nga likyan an bisan ano nga posible gud magtugway ha pagsulay.

13. Kay ano nga dapat naton bantayan an aton panhunahuna? (Kitaa liwat an mga piktyur.)

¹³ Kinahanglan liwat naton bantayan an aton panhunahuna. (Ex. 20:17) An iba natoo nga waray sayop an pagpantasya mahitungod ha diri maopay nga mga hingyap basta diri mo la ito buhaton. Pero sayop an sugad nga panhunahuna. An tawo nga padayon nga naghihinunahuna ha sayop nga hingyap nagpapakusog la lugod hito. Kon bubuhaton niya ito, naghihimo hiya hin pagsulay nga kinahanglan na lugod niya yana pakiawayan. Syempre, danay kita nakakahunahuna hin sayop. Kon nahitatabo ito, dapat isalikway dayon ito nga maraot nga panhunahuna ngan liwanan hin mag-opay. Kon bubuhaton naton ito, ginpuproteksyonan naton an aton kalugaringon nga diri makabuhat hin seryoso nga sala kay diri naton gintutugotan nga an sayop nga panhunahuna magin makusog nga hingyap.​—Fil. 4:8; Col. 3:2; San. 1:​13-15.

14. Ano pa an makakabulig ha aton basi makabantay kontra ha pagsulay?

¹⁴ Ano pa an aton mahihimo basi makabantay kontra ha pagsulay? Dapat kita magin kombinsido gud nga pirme kita magpapahimulos ha pagsunod han mga balaud ni Jehova. Usahay, bangin makurian kita nga ipahiuyon an aton mga panhunahuna ngan mga hingyap ha karuyag han Dios para ha aton. Pero kon maniningkamot kita ha pagbuhat hito, magigin malipayon gud kita.

15. Kay ano nga an pagkultibar han tama nga mga hingyap mabulig ha aton nga makabantay kontra ha pagsulay?

¹⁵ Dapat naton kultibaron an tama nga mga hingyap. Kon mahibaro kita nga ‘kangalasan an maraot ngan higugmaon an maopay,’ mapaparig-on naton an aton determinasyon nga buhaton an tama ngan likyan an mga sitwasyon nga nagtutugway ha pakasala. (Amos 5:15) An tama nga mga hingyap mabulig ha aton nga magpabilin nga marig-on kon aada kita ha nakakasulay nga sitwasyon nga waray naton laumi o mapugngi.

16. Paonan-o an espirituwal nga mga buruhaton makakabulig ha aton nga magpabilin nga nagbabantay? (Kitaa liwat an mga piktyur.)

¹⁶ Paonan-o naton makukultibar an tama nga  mga hingyap? Dapat kita magin busy tubtob nga posible ha espirituwal nga mga buruhaton. Kon aada kita ha Kristiano nga mga katirok o ha ministeryo, diri kita masayon masulay ha pagbuhat hin sayop. Lugod, ginpaparig-on naton an aton hingyap nga lipayon hi Jehova. (Mat. 28:​19, 20; Heb. 10:​24, 25) Pinaagi ha pagbasa ngan pag-aram ha Pulong han Dios ngan pagpamalandong hito, ginpaparig-on naton an aton gugma ha maopay ngan an aton kangalas ha maraot. (Jos. 1:8; Sal. 1:​2, 3; 119:​97, 101) Hinumdumi, ginsidngan ni Jesus an iya mga disipulo: “Padayon kamo nga . . . mag-ampo, basi diri kamo madara han pagsulay.” (Mat. 26:41) Samtang naggagahin kita hin panahon ha pag-ampo ha aton langitnon nga Amay, gintatagan naton hiya hin oportunidad nga buligan kita ngan parig-unon an aton determinasyon nga lipayon hiya.​—San. 4:8.

MAGPABILIN NGA NAGBABANTAY

17. Ano nga kaluyahan an padayon nga nagin problema ni Pedro?

¹⁷ Posible gud nga mahimo naton matanggal hin bug-os an pipira han aton mga kaluyahan. Pero bangin an iba han aton mga kaluyahan padayon nga nagpapakuri ha aton. Pansina an ehemplo ni apostol Pedro. Nagpadara hiya ha kahadlok ha tawo salit ginnigar niya hi Jesus hin makatulo. (Mat. 26:​69-75) Baga hin nalamposan na ni Pedro an kahadlok ha tawo tungod kay maisugon hiya nga nagsangyaw mahitungod kan Jesus ha atubangan han Sanhedrin. (Buh. 5:​27-29) Pero paglabay hin pipira ka tuig, tungod “kay nahadlok hiya ha mga tinuri,” temporaryo nga inundang hiya pagkaon kaupod an Hentil nga mga Kristiano. (Gal. 2:​11, 12) Binalik an kahadlok ni Pedro. Posible nga waray pa gud niya bug-os nga malampusi ito.

18. Ano an puydi mahitabo may kalabotan ha pipira nga kaluyahan?

¹⁸ Bangin maeksperyensyahan naton an pariho nga sitwasyon. Paonan-o? An usa nga kaluyahan nga kahuna naton nalamposan na naton, bangin makasulay utro ha aton. Pananglitan, gin-amin han usa nga brother: “Waray na ako magkita hin pornograpiya ha sulod hin napulo ka tuig ngan kombinsido ako nga nalamposan ko na an akon problema. Pero an akon kaadik hito, naghuhulat la hin tama nga panahon basi umatake.” Maopay na la kay an aton bugto waray umundang ha pag-ato han iya kaluyahan.  Nasantop niya nga kinahanglan niya maniguro ha pag-ato hini nga bisyo kada adlaw—posible ha bug-os niya nga kinabuhi hini nga sistema han mga butang. Ha bulig han iya asawa ngan han mga tigurang ha kongregasyon, nakahimo hiya hin mas maopay nga mga pitad basi malikyan an pornograpiya.

19. Paonan-o kita makakaato ha usa nga nagpapadayon nga kaluyahan?

¹⁹ Paonan-o kita makakaato ha nagpapadayon nga kaluyahan basi diri kita madara hito? Pinaagi ha pagsunod ha sagdon ni Jesus mahitungod ha pagsulay: “Padayon kamo nga magbantay.” Bisan ha mga panahon nga inaabat mo nga makusog ka, padayon nga likyi an mga sitwasyon nga mahimo magtugway ngadto ha pagsulay. (1 Cor. 10:12) Padayon nga buhata an mga estratihiya nga nakabulig na ha imo ha paglampos. An Proberbios 28:14 nasiring: “Malipayon an tawo nga pirme mabinantayon.”​—2 Ped. 3:14.

MGA BENDISYON HA PADAYON NGA PAGBANTAY

20-21. (a) Ano an magigin mga bendisyon kon padayon kita nga magbabantay kontra ha pagsulay? (b) Kon buhaton naton an aton bahin, ano an bubuhaton ni Jehova para ha aton? (2 Corinto 4:7)

²⁰ Makakasiguro kita nga sulit an aton paningkamot ha padayon nga pagbantay kontra ha pagsulay. Mahimo kita umabat hin ‘temporaryo nga kalipay’ ha pagbuhat hin sala, pero kon magkikinabuhi kita ha paagi nga karuyag ni Jehova para ha aton magigin mas malipayon gud kita. (Heb. 11:25; Sal. 19:8) Tungod ito kay gindisenyo kita nga magkinabuhi uyon ha iya mga paagi. (Gen. 1:27) Salit magkakaada kita limpyo nga konsensya ngan ha urhi mahimo kita magkaada hin kinabuhi nga waray kataposan.​—1 Tim. 6:12; 2 Tim. 1:3; Jud. 20, 21.

²¹ Tinuod, “an unod maluya.” Pero diri ito nagpapasabot nga waray makakabulig ha aton. Hi Jehova andam ha paghatag ha aton han ginkikinahanglan nga gahum. (Basaha an 2 Corinto 4:7.) Pero tigamni, nga ito an diri ordinaryo nga gahum nga iginhahatag han Dios. An normal nga gahum—an aton paningkamot kada adlaw basi makabantay kontra ha pagsulay—amo an aton responsabilidad nga gamiton. Kon buhaton naton an aton bahin, makakasiguro kita nga babatunon ni Jehova an aton mga pag-ampo nga tagan kita hin dugang nga kusog kon ginkikinahanglan naton ito. (1 Cor. 10:13) Oo, ha bulig ni Jehova, makakapadayon kita ha pagbantay kontra ha pagsulay.