PAG-ABOT han bihag nga mga Judio ha kadaan nga Babilonya, nakita nira an syudad nga puno hin mga dios-dios ngan hin mga tawo nga uripon han magraot nga espiritu. Bisan pa hini, may magtinumanon nga Judio, pariho kan Daniel ngan han iya tulo nga kaupod, nga nagdumiri pagpamolde ha mga tawo ha Babilonya. (Dan. 1:6, 8, 12; 3:16-18) Hi Daniel ngan an iya mga kaupod determinado nga hi Jehova gud la an singbahon sugad nga ira Parahimo hin Daba. Ngan nahimo nira ito! Bisan kon haros bug-os nga kinabuhi ni Daniel inukoy hiya ha Babilonya, an anghel han Dios nagsiring nga usa hiya nga ‘tawo nga hinigugma gud.’—Dan. 10:11, 19.

² Ha panahon han Biblia, an parahimo hin daba bangin kinahanglan gumamit hin pwersa basi moldehon an lapok uyon ha porma nga iya karuyag. Yana, ginkikilala han tinuod nga mga magsiringba hi Jehova sugad nga an Soberano ha Uniberso, an may awtoridad ha pagmolde ha mga tawo ngan mga nasud. (Basaha an Jeremias 18:6.) May awtoridad liwat an Dios nga moldehon an kada usa ha aton. Pero gintatahod niya an aton kagawasan ha pagbuot ngan karuyag niya nga kinaburut-on nga magpasakop kita ha iya. Hisgotan naton kon paonan-o kita  magpapabilin nga mahumok nga lapok ha mga kamot han Dios. Tagdon naton inin tulo nga pakiana: (1) Paonan-o naton malilikyan an mga disposisyon nga bangin magin hinungdan nga diri na naton karawaton an sagdon han Dios? (2) Paonan-o naton makukultibar an mga kalidad nga mabulig ha aton nga magpabilin nga masayon mamolde ngan mapinasakupon? (3) Paonan-o maipapakita han Kristiano nga mga kag-anak nga nagpapasakop hira ha Dios ha pagmolde ha ira mga anak?

³ “Bantayi an imo kasingkasing ha bug-os nga kamaduruto; kay natikang dida an mga burabod han kinabuhi,” siring han Proberbios 4:23. Ano nga mga disposisyon nga nakakapatig-a han kasingkasing an sadang naton likyan? Upod hito an pagpahitaas, an pagbinuhat hin sala, ngan an kakulang hin pagtoo. Mahimo ini magresulta hin pagin diri masinugtanon ngan pagin rebelyoso. (Dan. 5:1, 20; Heb. 3:13, 18, 19) Hi Hadi Usiya han Juda nagin mapahitas-on gud. (Basaha an 2 Kronikas 26:3-5, 16-21.) Ha tinikangan, hi Usiya “nagbuhat hadton matadong ha mga mata ni Jehova,” ngan “nagtinguha hiya pagpangita han Dios.” Pero han “makusog na hiya, an iya kasingkasing inmalsa [o, nagpahitaas],” bisan kon maaram hiya nga an iya awtoridad tikang ha Dios! Nagsari pa ngani hiya paghalad hin sinunog nga insenso ha templo—usa nga pribelihiyo nga para la ha mga saserdote tikang ha tulin ni Aaron. Katapos, han ginkompronta hiya han mga saserdote, nasina gud an mapahitas-on nga hi Usiya! Ano an resulta? Ginsirotan hiya han Dios ngan namatay hiya nga may liprosi.—Prob. 16:18.

⁴ Kon diri naton lilikyan an pagpahitaas, posible nga ‘hunahunaon naton an aton kalugaringon nga labaw kay ha angay naton hunahunaon,’ bangin umabot pa ngani ha punto nga diri na naton karawaton an sagdon han Biblia. (Roma 12:3; Prob. 29:1) Tagda an eksperyensya han Kristiano nga tigurang nga hi Jim nga waray umuyon ha iya mga igkasi-tigurang mahitungod han usa nga isyu ha kongregasyon. Hiya nagsiring: “Ginsidngan ko an mga tigurang nga diri hira mahigugmaon, ngan bumaya ako ha amon miting.” Paglabay hin unom ka bulan, bumalhin hiya ha kahirani nga kongregasyon pero waray hiya irekomendar nga tigurang didto. Nagsiring hiya: “Nasina gud ako. Ginhunahuna ko gud nga husto ako, salit bumaya ako ha kamatuoran.” Hi Jim nagin diri aktibo ha pag-alagad ha sulod hin napulo ka tuig. Hiya nagdugang: “Nagin mapahitas-on gud ako, ngan tungod hito ginbasol ko hi Jehova han mga nahitabo. Ha sulod hin damu nga katuigan, ginbisita ako han kabugtoan ngan nangalimbasog hira nga buligan ako, pero iginbalewaray ko an ira bulig.”

⁵ Iginpapakita han eksperyensya ni Jim nga an pagpahitaas mahimo magresulta nga pakamatadungon naton an aton ginbubuhat salit nagigin makuri na kita moldehon. (Jer. 17:9) “Pirme ko ginhuhunahuna nga sayop an iba,” siring ni Jim. Nasakitan ka na ba han imo igkasi-tumuroo o tungod han kawad-i hin mga pribilehiyo? Kon oo, ano an imo nagin reaksyon? Nagpahitaas ka ba? O nagin mas importante ha imo an pakigmurayaw ha imo bugto ngan an pagpabilin nga maunungon kan Jehova?—Basaha an Salmo 119:165; Colosas 3:13.

⁶ Kon an usa padayon nga nagbubuhat hin sala, bangin iginsisekreto pa ngani, mahimo ini magin hinungdan nga diri niya karawaton an sagdon han Dios. Katapos, mahiaara na hiya pagbuhat hin sala. Usa nga bugto an nagsiring nga ha urhi, diri na hiya nakukonsensya han iya maraot nga ginbubuhat. (Ekles. 8:11) Usa pa nga bugto nga nahiara pagkinita hin pornograpiya an nagsiring: “Naobserbaran ko nga nagigin kritiko na ako ha mga tigurang.” An iya ginbubuhat nakadaot han iya espirituwalidad. Inabot an panahon nga hinbaroan an iya ginbubuhat, ngan nakarawat niya an ginkikinahanglan nga bulig. Oo, kita ngatanan diri perpekto. Pero kon  magigin kritiko kita o papakamatadungon an aton mga sayop imbes nga mangaro hin pasaylo ngan bulig han Dios, posible nga magin matig-a an aton kasingkasing.

⁷ An ehemplo han mga Israelita nga gintalwas ni Jehova tikang ha Ehipto nagpapakita nga an kakulang hin pagtoo mahimo magpatig-a han kasingkasing. Nakita han Israel an mga milagro nga ginbuhat han Dios para ha ira, nga an pipira hito urusahon gud! Pero han hirani na hira ha Tuna nga Iginsaad, nagpakita hira hin kakulang hin pagtoo. Imbes nga sumarig kan Jehova, nahadlok hira ngan nagreklamo kontra kan Moises. Karuyag pa ngani nira nga bumalik ha Ehipto nga nag-uripon ha ira! Nasakitan gud hito hi Jehova. Hiya nagsiring: “San-o pa ini nga mga tawo huhunong hin pagtamay ha akon?” (Num. 14:1-4, 11; Sal. 78:40, 41) Tungod han katig-a han kasingkasing ngan kakulang hin pagtoo hini nga henerasyon, namatay hira ha kamingawan.

⁸ Yana, samtang nagtitikahirani kita ha bag-o nga kalibotan, nasasarihan an aton pagtoo. Salit maopay nga usisahon naton kon mationan-o karig-on an aton pagtoo. Pananglitan, mahimo naton usisahon an aton panhunahuna ha mga pulong ni Jesus ha Mateo 6:33. Pakianhi an imo kalugaringon: ‘An akon ba mga prayoridad ngan desisyon nagpapakita nga natoo gud ako hito nga ginsiring ni Jesus? Pipilion ko ba nga diri tumambong ha mga katirok o diri magsangyaw basi la madugangan an akon kita? Ano an akon bubuhaton kon piriton ako nga dugangan an akon oras ha pagtrabaho? Tutugotan ko ba ini nga kalibotan nga magmolde ha akon, ngan bangin magin hinungdan pa ngani nga bumaya ako ha kamatuoran?’

⁹ Tagda liwat ini nga ehemplo. Usa nga surugoon ni Jehova an nagruruhaduha pagsunod han mga suruklan ha Biblia, bangin may kalabotan ha mga kaupod, pagpaiwas ha kongregasyon, o kaliawan. Pakianhi an imo kalugaringon, ‘Sugad ba liwat ako hito?’ Kon maobserbaran naton nga may-ada kita sugad nga disposisyon nga nakakapatig-a han kasingkasing, kinahanglan usisahon dayon naton an aton pagtoo! An Biblia nagsasagdon: “Padayon nga usisaha niyo an iyo kalugaringon kon marig-on an iyo pagtoo, padayon nga pamatud-i niyo kon ano gud kamo.” (2 Cor. 13:5) Kinahanglan naton tangkod nga usisahon pirme an aton kalugaringon ha bulig han Pulong han Dios.

¹⁰ Igintatagana ha aton han Dios an iya Pulong, an Kristiano nga kongregasyon, ngan an ministeryo basi makapabilin kita nga masayon mamolde. Sugad la nga an tubig nagpapahumok han lapok, an pagbasa han Biblia kada adlaw ngan pagpamalandong hito makakabulig ha aton nga magin masayon mamolde ha mga kamot ni Jehova. Ginsugo ni Jehova an mga hadi ha Israel nga maghimo hin kopya han Balaud han Dios ngan basahon ito kada adlaw. (Deut. 17:18, 19) Nasantop han mga apostol nga an pagbasa ha Kasuratan ngan an pagpamalandong hito importante ha ira ministeryo. Yinukot ka beses nga ginkotar nira ngan gin-unabi an Hebreo nga Kasuratan ha ira mga sinurat, ngan gin-aghat nira an ira mga ginsasangyawan nga gamiton liwat an Kasuratan. (Buh. 17:11) Yana, maaram liwat kita nga importante gud an pagbasa han Pulong han Dios kada adlaw ngan pagpamalandong hito. (1 Tim. 4:15) Nabulig ini ha aton nga magpabilin nga mapainubsanon ngan masayon mamolde ha mga kamot ni Jehova.

¹¹ Pinaagi han Kristiano nga kongregasyon, ginmumolde ni Jehova an tagsa ha aton uyon ha aton panginahanglan. Hi Jim nga gin-unabi kanina, nagbag-o han may tigurang nga nagpakita ha iya hin personal nga interes. “Waray gud niya ako basola han mga nahitabo o hukmi,” siring ni Jim. “Lugod,  positibo hiya ngan iginpakita niya nga karuyag gud niya nga buligan ako.” Paglabay hin mga tulo ka bulan, gin-imbitar hi Jim han tigurang nga tumambong ha katirok. “Mahigugmaon nga ginkarawat ako han kabugtoan,” siring ni Jim, “ngan an ira gugma an nag-aghat ha akon nga bag-uhon an akon panhunahuna. Nasantop ko nga an akon pagbati diri amo an pinakaimportante. Pinaagi han suporta han kabugtoan ngan han akon hinigugma nga asawa—nga waray gud manluya ha espirituwal—hinay-hinay nga nahibalik an akon espirituwalidad. Naparig-on liwat ako han mga artikulo nga ‘Diri hi Jehova an Angay Basulon’ ^[1] ngan ‘Pag-alagad kan Jehova nga Maunongon’ ha Disyembre 1, 1992 nga gowa han An Barantayan.”

¹² Ha urhi, nairekomendar hi Jim nga tigurang. Tikang hadto, nabuligan niya an iba nga brother nga malamposan an pariho nga problema ngan maparig-on utro an ira espirituwalidad. Hiya nagsiring: “Kahuna ko nga marig-on na an akon relasyon kan Jehova, pero an tinuod diri ngay-an! Nagbabasol ako nga nagpabuta ako han pagpahitaas salit waray ko makita an mas importante nga mga butang ngan nagpokus ako ha mga sayop han iba.”—1 Cor. 10:12.

¹³ Paonan-o an ministeryo nakakabulig ha pagmolde ha aton basi magin mas maopay nga indibiduwal? Kon iginsasangyaw naton an maopay nga sumat, nabubuligan kita nga makultibar an pagpaubos ngan an iba-iba nga bahin han bunga han espiritu han Dios. (Gal. 5:22, 23) Hunahunaa an mag-opay nga kalidad nga nakultibar mo ha ministeryo. Dugang pa, kon iginpapakita naton an mga kalidad nga pariho han kan Kristo, nagigin mas makaruruyag an aton mensahe nga mahimo makaapekto ha reaksyon han pipira nga tagbalay. Pananglitan, duha nga Saksi ha Australia an matinalahuron nga namati ha tagbalay bisan kon nasisina hiya ngan maraot an panyakan ha ira. Pero ha urhi, nagbasol  hiya han iya ginbuhat ngan nagsurat ha sanga nga opisina. An bahin hito nasiring: “Ha duha nga pasensyoso gud ngan mapainubsanon nga Saksi, karuyag ko mangaro hin pasaylo tungod han akon maraot nga panggawi ngan kawaray batasan. Diri gud maopay an akon pagtratar ha duha nga nagpapasamwak han Pulong han Dios ngan an akon pagpaiwas ha ira.” Magsusurat ba hin sugad hito an tagbalay kon an duha nga bugto nagpakita hin bisan gutiay la nga kasina? Diri gud. Matin-aw, an aton ministeryo mapulsanon ha aton ngan ha iba!

¹⁴ Kadam-an han kabataan an mapainubsanon ngan interesado mahibaro. (Mat. 18:1-4) Salit maaramon gud nga mangalimbasog an mga kag-anak nga ipasilsil an kamatuoran ha hunahuna ngan kasingkasing han ira kabataan ngan buligan hira nga higugmaon ito. (2 Tim. 3:14, 15) Syempre, basi maglampos ha pagbuhat hini, kinahanglan maisilsil anay ha kasingkasing mismo han mga kag-anak an kamatuoran ngan magkinabuhi uyon hito. Kon bubuhaton nira ini, diri la mababatian han kabataan an kamatuoran kondi makikita liwat nira ito. Masasantop liwat nira nga an pagdisiplina han ira mga kag-anak kapahayagan han gugma ni Jehova.

¹⁵ Pero bisan pa han maopay nga pagbansay, may mga anak nga nabaya ha kamatuoran o napapaiwas ha kongregasyon, nga nakakapasubo gud ha bug-os nga pamilya. “Han napaiwas an akon bugto,” siring han usa nga sister ha Sur-Aprika, “sugad hin namatay hiya. Masakit gud ito!” Pero ano an ginbuhat han sister ngan han iya mga kag-anak? Ginsunod nira an sagdon han Pulong han Dios. (Basaha an 1 Corinto 5:11, 13.) “Determinado kami nga sundon an Biblia,” siring han iya mga kag-anak, “maaram kami nga kon bubuhaton namon an mga paagi han Dios, magigin maopay gud an resulta. Ginhunahuna namon an pagpaiwas ha kongregasyon sugad nga disiplina han Dios ngan kombinsido kami nga ginbubuhat ito ni Jehova tungod han gugma, ngan nagdidisiplina hiya ha husto nga sukol. Salit nakikiistorya la kami ha amon anak kon importante gud ngan may kalabotan ito ha pamilya.”

¹⁶ Ano an gin-abat han ginpaiwas nga anak? “Maaram ako nga diri nangangalas ha akon an akon pamilya,” siring niya ha urhi, “lugod ginsusugot nira hi Jehova ngan an iya organisasyon.” Nagsiring liwat hiya: “Kon kinahanglanon mo gud an bulig ngan pagpasaylo ni Jehova, nasasantop mo kon mationan-o hiya kaimportante ha imo.” Hunahunaa la an kalipay hini nga pamilya han nakabalik ha kongregasyon an ira anak! Oo, kon ginsusunod naton an Dios ha ngatanan naton nga dalan, makakarawat naton an pinakamaopay nga resulta.—Prob. 3:5, 6; 28:26.

¹⁷ Gin-uunabi ni propeta Isaias an panahon han ikatarapos han pagkabihag han mga Judio nga an mga mabinasulon makakasantop: “O Jehova, ikaw an amon Amay; kami an kalot, ngan ikaw an amon parahimo hin daba; ngan kami ngatanan buhat han imo kamot. Ayaw kapungot hinduro, O Jehova, ayaw man panumdom han karat-an ha kadayonan; kitaa, tan-aw, kami nangangamaya ha imo, kami ngatanan imo katawohan.” (Isa. 64:8, 9) Kon mapainubsanon nga magpapasakop liwat kita kan Jehova ngan ipapakita ito pirme ha aton pagkinabuhi, tatagdon kita niya sugad nga hinigugma gud, pariho han iya pagtagad kan propeta Daniel. Labot pa hito, padayon nga mumoldehon kita ni Jehova pinaagi han iya Pulong, espiritu, ngan organisasyon basi ha tidaraon magigin perpekto kita nga ‘mga anak han Dios.’—Roma 8:21.