1-2. Sumala ha Salmo 25:14, ano an dapat ta buhaton basi magkaada duok nga pakigsangkay kan Jehova?

 PARA ha imo, ano nga mga kalidad an kinahanglan basi matipigan mo an duok nga pakigsangkay ha iba? Posible nga mauyon ka nga an maopay nga magsangkay kinahanglan nahigugma ngan nasuporta ha usa kag usa. Bangin diri mo mahunahuna an kahadlok sugad nga importante nga kalidad ha maopay nga pagkamagsangkay. Pero sugad han siring han tema nga teksto hini nga artikulo, adton karuyag magkaada duok nga pakigsangkay kan Jehova kinahanglan may “kahadlok ha iya.”—Basaha an Salmo 25:14.

² Anoman kita kaiha ha pag-alagad kan Jehova, kita tanan dapat magtipig hin angayan nga kahadlok ha iya. Pero ano an karuyag sidngon han kahadlok ha Dios? Paonan-o kita mahibabaro nga mahadlok kan Jehova? Ngan ano an aton mahibabaroan parte ha kahadlok ha Dios tikang ha tinaporan nga hi Obadias, ha hitaas nga saserdote nga hi Jehoiada, ngan kan Hadi Jehoas?

3. Isaysay kon ano an mga nakakapahadlok ha aton ngan kon paonan-o ito makakaprotektar ha aton.

³ Bangin umabat kita hin kahadlok kon maaram kita nga puydi kita masakitan. Maopay ini nga klase hin kahadlok kay nabulig ini ha aton nga makahimo hin mag-opay nga desisyon. An kahadlok nga mahulog mabulig ha aton nga diri humirani hinduro ha bangín. An kahadlok nga magkaada injury bangin magpagios ha aton nga likyan an delikado nga sitwasyon. An kahadlok nga  madaot an aton pakigsangkay ha usa nga aton hinigugma nagpupugong ha aton nga magyakan o magbuhat hin diri maopay.

4. Ano nga klase hin kahadlok kan Jehova an karuyag ni Satanas nga magkaada kita?

⁴ Karuyag ni Satanas nga an mga tawo magkaada diri angayan nga kahadlok kan Jehova. Karuyag niya nga tumoo kita nga hi Jehova masisinahon nga Dios ngan imposible nga mapalipay hiya, sugad han siring ni Elipaz. (Job 4:18, 19) Karuyag niya nga mahadlok gud kita kan Jehova basi diri na kita mag-alagad ha Iya. Basi malikyan ito nga lit-ag, dapat magkaada kita angayan nga kahadlok ha Dios.

5. Ano an karuyag sidngon han kahadlok ha Dios?

⁵ An tawo nga may angayan nga kahadlok ha Dios nahigugma ha Iya ngan diri karuyag magbuhat hin bisan ano nga makakadaot ha ira relasyon. Hi Jesus may sugad nga ‘kahadlok ha Dios.’ (Heb. 5:7) Diri hiya nalilisang tungod ha iya kahadlok kan Jehova. (Isa. 11:2, 3) Lugod, nahigugma gud hiya kan Jehova ngan karuyag niya sugton hiya. (Juan 14:21, 31) Pariho kan Jesus, natahod ngan naiimpres gud kita kan Jehova tungod kay mahigugmaon Hiya, maaramon, may hustisya, ngan gamhanan. Maaram liwat kita nga hinigugma gud kita ni Jehova ngan nakakaapekto ha iya an aton reaksyon ha iya pagtutdo. Puydi naton masakitan o mapalipay hi Jehova.—Sal. 78:41; Prob. 27:11.

6. Ano an usa nga paagi nga mahibabaro kita nga mahadlok ha Dios? (Salmo 34:11)

⁶ Waray kita matawo nga may kahadlok na kan Jehova; kinahanglan kultibaron naton ito. (Basaha an Salmo 34:11.) Usa nga paagi nga mahihimo ta ito amo an pag-usisa ha mga linarang. Samtang mas nakikita naton an kinaadman, an gahum, ngan an hilarom nga gugma ha aton han Dios ha “mga butang nga ginhimo,” mas naghihilarom an aton respeto ngan gugma ha iya. (Roma 1:20) An sister nga hi Adrienne nagsiring, “Kon nakikita ko an kinaadman ni Jehova ha mga linarang, naiimpres ako ngan nabulig ito ha akon nga masabtan nga maaram hiya han pinakamaopay para ha akon.” Tungod kay pirme niya ito ginpapamalandong, hiya nagsiring: “Kay ano nga magbubuhat ako hin bisan ano nga makakaulang ha akon relasyon kan Jehova, an gintitikangan han akon kinabuhi?” Puydi ka ba maggahin hin panahon yana nga semana basi hunahunaon an usa nga linarang ni Jehova? An pagbuhat hito magpapahilarom han imo respeto ngan gugma kan Jehova.—Sal. 111:2, 3.

7. Paonan-o makakabulig ha aton an pag-ampo nga magkaada angayan nga kahadlok kan Jehova?

⁷ An usa pa nga paagi nga magkakaada kita kahadlok ha Dios amo an regular nga pag-ampo. Kon mas nagigin agsob an aton pag-ampo, mas nagigin tinuod hi Jehova ha aton. Ha kada pag-aaro naton ha iya hin kusog basi makailob, napapahinumdoman kita nga gamhanan gud hiya. Kon ginpapasalamatan naton hiya tungod ha paghatag ha iya Anak, napapahinumdoman kita nga hinigugma gud kita ni Jehova. Ngan kon nakikimalooy kita kan Jehova nga buligan kita ha usa nga problema, nahinunumdoman naton nga maaramon gud hiya. An sugad nga mga pag-ampo nagpapahilarom han aton respeto kan Jehova. Ngan napaparig-on hito an aton determinasyon nga likyan an bisan ano nga makakadaot han aton pakigsangkay ha iya.

8. Ano an puydi ta mahimo basi matipigan an aton kahadlok ha Dios?

⁸ Matitipigan ta an aton kahadlok ha Dios kon aadman naton an Biblia nga an tumong amo an paghibaro tikang ha mag-opay ngan ha magraot nga ehemplo nga mababasa dida hito. Hisgotan ta an duha nga matinumanon nga  surugoon ni Jehova—hi Obadias nga tinaporan ha palasyo ni Hadi Ahab ngan an hitaas nga saserdote nga hi Jehoiada. Katapos hihisgotan ta kon ano an aton mahibabaroan kan Hadi Jehoas han Juda, nga maopay ha tinikangan pero ha urhi binaya kan Jehova.

9. Paonan-o nakabulig kan Obadias an kahadlok kan Jehova? (1 Hadi 18:3, 12)

⁹ Han siyahan nga gin-unabi han Biblia hi Obadias b ito nasiring: “Hi Obadias may daku nga kahadlok kan Jehova.” (Basaha an 1 Hadi 18:3, 12.) Paonan-o nakabulig kan Obadias ito nga maopay nga klase han kahadlok? Pananglitan, nakabulig ito ha iya nga magin tangkod ngan matataporan; salit, gintaporan hiya han hadi ha panimalay han hadi. (Ikompara an Nehemias 7:2.) An kahadlok ni Obadias ha Dios nakabulig liwat ha iya nga magin maisugon—usa nga kalidad nga kinahanglan gud niya. Nabuhi hiya ha panahon han pagmando han maraot nga hi Hadi Ahab, nga “mas maraot ha pagkita ni Jehova kay han ngatanan [nga hadi] nga nahiuna ha iya.” (1 Hadi 16:30) Hi Jezebel, nga asawa ni Ahab ngan magsiringba ni Baal, nangangalas gud kan Jehova salit nangalimbasog hiya nga wad-on an tinuod nga pagsingba ha norte nga ginhadian. Ginpamatay pa ngani niya an damu nga propeta han Dios. (1 Hadi 18:4) Sigurado, ginsingba ni Obadias hi Jehova ha makuri nga panahon.

10. Paonan-o iginpakita ni Obadias nga maisugon gud hiya?

¹⁰ Paonan-o iginpakita ni Obadias nga maisugon gud hiya? Han ginlanat ni Jezebel an mga propeta han Dios basi patayon, gintago ni Obadias an 100 ha ira nga “50 an kada grupo ha usa nga lungib ngan padayon nga ginsuplayan hira hin tinapay ngan hin tubig.” (1 Hadi 18:13, 14) Kon masabtan ni Jezebel an ginhimo han maisugon nga hi Obadias, sigurado nga papatayon hiya. Syempre, nahadlok hi Obadias, ngan diri niya karuyag mamatay. Pero mas hinigugma ni Obadias hi Jehova ngan an Iya mga alagad kay ha iya kinabuhi.

11. Kay ano nga pariho kan Obadias an moderno nga mga alagad ni Jehova? (Kitaa liwat an piktyur.)

¹¹ Yana damu nga surugoon ni Jehova an  naukoy ha mga nasud diin igindidiri an aton buruhaton. Nagpapakita hira hin respeto ha sekular nga mga awtoridad, pero pariho kan Obadias, iginhahatag hinin hinigugma nga kabugtoan kan Jehova an angay ha Iya—an eksklusibo nga debosyon. (Mat. 22:21) Ginpapakita nira an kahadlok ha Dios pinaagi ha pagsugot ha iya imbes nga ha mga tawo. (Buh. 5:29) Ginhihimo nira ini pinaagi ha pagsangyaw ngan pagkatirok hin pribado. (Mat. 10:16, 28) Ginsisiguro nira nga an ira kabugtoan makakarawat han kinahanglan gud nga espirituwal nga pagkaon. Pansina an ehemplo ni Henri, nga naukoy ha usa nga lugar ha Africa diin igindiri an aton buruhaton ha pipira ka panahon. Ha panahon han pagdiri, nagboluntaryo hi Henri nga manhatag hin basado ha Biblia nga literatura ha iya mga igkasi-Saksi. Hiya nagsiring: “Awdanon gud ako. Salit kombinsido ako nga an hilarom nga respeto kan Jehova an naghatag ha akon han kinahanglan ko nga kaisog.” Naiimadyin mo ba an imo kalugaringon nga maisugon sugad kan Henri? Mahihimo mo ito kon magkakaada ka angayan nga kahadlok ha Dios.

12. Paonan-o an hitaas nga saserdote nga hi Jehoiada ngan an iya asawa nagin maunungon gud kan Jehova?

¹² An hitaas nga saserdote nga hi Jehoiada nahadlok kan Jehova, ngan ito nga kahadlok nagpagios ha iya nga magin maunungon ngan iaghat an tinuod nga pagsingba. Nakita ini han gin-agaw han anak ni Jezebel nga hi Atalia an trono ha Juda. An katawohan may rason gud nga mahadlok ha iya. Waray kalooy hi Atalia ngan karuyag gud niya magin rayna salit nangalimbasog hiya nga ipapatay an tanan niya nga apo basi hiya an magmando! (2 Cron. 22:10, 11) An usa hito nga mga apo hi Jehoas, nga nakatalwas kay ginbuligan hiya ni Jehosabat, nga asawa ni Jehoiada. Gintago ngan gin-ataman nira nga mag-asawa an bata. Salit nakabulig hira nga mapreserbar an tulin ni David nga pagtitikangan han mga hadi. Hi Jehoiada maunungon kan Jehova ngan waray mangurog ha kahadlok kan Atalia.—Prob. 29:25.

13. Han syete anyos hi Jehoas, paonan-o iginpakita utro ni Jehoiada an iya pagkamaunungon?

¹³ Han syete anyos hi Jehoas, ginpakita utro ni Jehoiada an iya pagkamaunungon kan Jehova. Naghimo hiya hin plano. Kon maglampos ito, magigin hadi hi Jehoas, an may katungod nga manurunod ni David. Pero kon mapakyas an plano, posible gud nga mamatay hi Jehoiada. Ha bulig ni Jehova, naglampos an plano. Ginsuportahan hi Jehoiada han mga lider ngan han mga Levita, salit nagin hadi hi Jehoas ngan ginpatay hi Atalia. (2 Cron. 23:1-5, 11, 12, 15; 24:1) Katapos “naghimo hi Jehoiada hin kasabotan butnga ni Jehova ngan han hadi ngan han katawohan, nga padayon hira nga magigin katawohan ni Jehova.” (2 Hadi 11:17) Ginpapwesto liwat ni Jehoiada “an mga parabantay han ganghaan didto ha mga ganghaan han balay ni Jehova, basi waray makasulod nga mahugaw ha bisan ano nga paagi.”—2 Cron. 23:19.

14. Paonan-o ginpasidunggan hi Jehoiada tungod ha iya pagpasidungog kan Jehova?

¹⁴ Hi Jehova nagsiring: “An mga nagpapasidungog ha akon papasidunggan ko.” Ngan iya ginbalosan hi Jehoiada. (1 Sam. 2:30) Pananglitan, igin-upod niya ha Biblia an istorya ni Jehoiada basi mahibaro kita tikang hito. (Roma 15:4) Ngan kamatay niya, ginpasidunggan hiya ha espesyal nga paagi kay iginlubong hiya “ha syudad ni David kaupod han mga hadi, kay nagbuhat hiya hin maopay ha Israel para ha tinuod nga Dios ngan ha Iya balay.”—2 Cron. 24:15, 16.

15. Ano an aton mahibabaroan ha asoy parte kan Jehoiada? (Kitaa liwat an piktyur.)

¹⁵ An asoy parte kan Jehoiada makakabulig ha aton nga magkaada kahadlok ha Dios.  Masusubad han mga tigurang hi Jehoiada pinaagi ha pamiling pirme hin mga paagi ha pagprotektar ha kongregasyon. (Buh. 20:28) An mga edaran puydi mahibaro tikang kan Jehoiada nga kon may kahadlok hira kan Jehova ngan magpabilin nga maunungon, puydi Niya hira gamiton basi maglampos an Iya katuyoan. Diri niya hira ginbabalewaray. Masusubad han mga batan-on kon paonan-o gintratar ni Jehova hi Jehoiada pinaagi ha pagtratar ha maunungon nga mga edaran hin may dignidad ngan respeto, labi na adton maiha na nga nag-aalagad hin matinumanon. (Prob. 16:31) Ngan kita ngatanan puydi mahibaro hin leksyon tikang ha mga lider ngan mga Levita nga sumuporta kan Jehoiada. Maunungon nga suportaran naton adton “mga nangunguna” pinaagi ha pagin masinugtanon ha ira.—Heb. 13:17.

16. Ano an nagpapakita nga maluya hi Hadi Jehoas?

¹⁶ Ginbuligan ni Jehoiada hi Hadi Jehoas nga magin maopay nga tawo. (2 Hadi 12:2) Sugad nga resulta, karuyag han batan-on nga hadi nga lipayon hi Jehova. Pero han namatay hi Jehoiada, hi Jehoas namati ha apostata nga mga prinsipe. Ano an resulta? Hiya ngan an iya mga sakop “nagtikang pag-alagad ha sagrado nga mga poste ngan ha mga idolo.” (2 Cron. 24:4, 17, 18) Bisan kon nasubo gud hi Jehova, ‘padayon nga nagsugo hiya hin mga propeta ngada ha ira basi ibalik hira ha iya, pero diniri hira ha pagpamati.’ Waray ngani hira mamati ha anak ni Jehoiada nga hi Zacarias, nga diri la propeta ni Jehova ngan saserdote kondi patod liwat ni Jehoas. Ginpatay pa ngani ni Hadi Jehoas hi  Zacarias bisan kon gintalwas hiya han pamilya ni Zacarias.—2 Cron. 22:11; 24:19-22.

17. Ano an maraot nga nahitabo kan Jehoas?

¹⁷ Waray tipigi ni Jehoas an angayan nga kahadlok kan Jehova, ngan maraot an nahitabo ha iya. Hi Jehova nagsiring: “Tatamayon an mga nagtatamay ha akon.” (1 Sam. 2:30) Ha urhi, ginpirde han gutiay la nga sundalo han mga Siryano an “damu hinduro nga sundalo” ni Jehoas ngan ‘ginsamaran hiya hin grabe.’ Pagbaya han mga Siryano, ginpatay hi Jehoas han iya mismo mga surugoon kay ginpatay niya hi Zacarias. An mga tawo naghunahuna nga ini nga hadi maraot gud ngan diri ngani angay iglubong ha “lubnganan han mga hadi.”—2 Cron. 24:23-25; kitaa an “anak ni Barakias” ha study note han Mateo 23:35.

18. Sumala ha Jeremias 17:7, 8, paonan-o ta malilikyan nga magin pariho kan Jehoas?

¹⁸ Ano an mahibabaroan ta ha ehemplo ni Jehoas? Pariho hiya hin kahoy nga hamabaw an pagkagamot nga nakadepende ha suporta han usa nga tukod. Han an tukod—hi Jehoiada—nawara ngan an hangin han apostasya hinuyop, natumba hi Jehoas, siring pa. Nagpapakita gud ini nga an aton kahadlok ha Dios diri la dapat nakadepende ha maopay nga impluwensya han aton mga igkasi-Kristiano ngan han aton mga kapamilya. Basi magpabilin nga marig-on ha espirituwal, dapat parig-unon ta an aton mismo diosnon nga debosyon ngan kahadlok pinaagi ha regular nga pag-aram, pagpamalandong, ngan pag-ampo.—Basaha an Jeremias 17:7, 8; Col. 2:6, 7.

19. Ano an ginpapabuhat ha aton ni Jehova?

¹⁹ Diri ginpapabuhat ni Jehova an labaw han aton mahihimo. An iya iginpapabuhat amo an iginsumaryo ha Eclesiastes 12:13: “Kahadluki an tinuod nga Dios ngan sugta an iya mga sugo, kay ini an obligasyon han tawo.” Kon may kahadlok kita ha Dios, maaatubang ta an tiarabot nga mga pagsari ngan magigin marig-on pariho kanda Obadias ngan Jehoiada. Waray makakaguba han aton pakigsangkay kan Jehova.