HAN dekada han 1910, binalhin an akon mga kag-anak tikang ha Tbilisi, Georgia ngadto ha Canada. Inukoy kami ha gutiay nga balay ha usa nga uma hirani ha Pelly, Saskatchewan. Igin-anak ako han 1928; ako an putó ha unom nga magburugto. Tulo pa la ako ka bulan ha tiyan ni Nanay han namatay hi Tatay, ngan minasus-an pa ako han namatay hi Nanay. Waray pag-iha, namatay liwat an amon suhag ha edad nga 17. Salit gin-ampon kami han amon batâ nga hi Nick.

Usa ka adlaw han gutiay pa ako, nakit-an ako han akon mga kapamilya nga ginbubutong an ikog han lalakí nga kabayo. Nahadlok hira nga bangin sikaran ako hito, salit nan-gugliat hira nga bul-iwan ko ito—pero waray ako reaksyon. Nakatalikod ako ha ira, ngan waray ko hira mabatii. Maopay na la nga waray maraot nga nahitabo ha akon, pero hito liwat nga takna nasabtan nira nga ngula ako.

Usa nga sangkay han amon pamilya an nagsiring nga paeskwelahon ako kaupod han iba nga ngula nga kabataan, salit iginpaenrol ako han akon batâ ha eskwelahan han mga ngula ha Saskatoon, Saskatchewan. Hirayo ito tikang ha amon balay salit nahibulag ako ha akon pamilya, ngan nahadlok gud ako kay singko anyos pa la ako. Nakakauli la ako kon piyesta opisyal ngan bakasyon ha eskwelahan. Ha urhi, nahibaro ako han sign language, ngan nalipay ako pakig-uyag ha iba nga kabataan.

Han 1939, an amon ikaduha nga magurang nga babaye nga hi Marion nakaasawa kan Bill Danylchuck, ngan ginkuha nira ako pati an akon usa pa nga ate nga hi Frances. Hira an siyahan han amon kapamilya nga nag-aram ha Biblia kaupod han mga Saksi ni Jehova. Kon bakasyon ha eskwelahan, nangangalimbasog gud hira nga maisumat ha akon an ira mga hinbabaroan ha Biblia. Ha pagkamatuod, diri masayon an pakigkomunikar ha ira kay diri hira maaram han sign language. Pero nakita nira nga interesado gud ako mahibaro han espirituwal nga mga butang. Nasabtan ko nga may koneksyon an ira mga ginbubuhat ha  igintututdo han Biblia, salit naupod ako ha ira ha pagsangyaw. Waray pag-iha, karuyag ko na magpabawtismo. Han Septyembre 5, 1941, ginbawtismohan ako ni Kuya Bill ha usa nga dram nga may tubig tikang ha atabay. Mahagkot hinduro an tubig!

Han 1946, han bakasyon namon ha eskwelahan, inuli ako ha amon. Inatender kami hin kombensyon ha Cleveland, Ohio, E.U.A. Han siyahan nga adlaw, nagsurosaliwan an akon duha nga ate ha pagsurat hin mga nota para masundan ko an programa. Pero han ikaduha ka adlaw, nalipay gud ako han may nakita ako nga nag-iinterpret gamit an sign language para ha grupo hin mga ngula. Dida ko la bug-os nga napahimulosan an programa ngan mas nasabtan an mga kamatuoran ha Biblia!

Hito nga panahon, katatapos pa la han Girra ha Kalibotan II ngan nagtitikakusog an nasyonalismo. Pagbalik ko ha eskwelahan tikang ha kombensyon, determinado ako nga magin matinumanon kan Jehova. Salit diri na ako nasaludo ha bandera, nagkakanta ha kanta han nasud, ngan nakikigbahin ha kalibotanon nga mga selebrasyon. Diri na liwat ako naatender ha mga misa, bisan kon igin-oobligar ito ha mga estudyante. Waray malipay ha akon an mga empleyado han eskwelahan, salit ginhinadlok ngan ginbinuwaan nira ako basi magbag-o an akon hunahuna. Nahipausa gud hini an akon mga kaeskwela, pero naghatag ito ha akon hin higayon nga masangyawan hira. Ha urhi, ginkarawat han akon mga kaeskwela nga hira Larry Androsoff, Norman Dittrick, ngan Emil Schneider an kamatuoran ngan maunungon nga nag-aalagad kan Jehova tubtob yana.

Kon napakadto ako ha iba nga syudad, nangangalimbasog gud ako nga masangyawan an mga ngula. Pananglitan, han kinadto ako ha usa nga lugar ha Montreal diin nagkakatirok an mga ngula, nasangyawan ko an batan-on nga hi Eddie Tager, nga membro hin gang. Tubtob han iya kamatay han naglabay nga tuig, nagin membro hiya han sign language nga kongregasyon ha Laval, Quebec. Nasangyawan ko liwat an batan-on nga hi Juan Ardanez, nga pariho ha mga taga-Berea hadto, disidido gud hiya mahibaro kon tinuod ba an mga mensahe han Biblia. (Buh. 17:10, 11) Nagin magsiringba liwat hiya ni Jehova ngan matinumanon nga nag-alagad sugad nga tigurang ha Ottawa, Ontario, tubtob han iya kamatay.

Han 1950, binalhin ako ha Vancouver. Bisan kon nalilipay ako pagsangyaw ha mga ngula, diri ko gud hingangalimtan an akon eksperyensya han ginsangyawan ko ha kalsada hi Chris Spicer, usa nga diri ngula nga babaye. Nagin subskrayber hiya han aton magasin, ngan karuyag niya nga makaistorya ko an iya bana nga hi Gary. Salit binisita ako ha ira balay, ngan nagkaada kami maiha nga paghisgot pinaagi ha pagsurat hin mga nota. Katapos hito, waray na kami magkaistorya utro. Paglabay hin pipira ka tuig, nasurprisa ako han nakit-an nira ako ha usa nga kombensyon ha Toronto, Ontario. Hito mismo nga adlaw, kandidato  hi Gary para ha bawtismo. Ini nga eksperyensya nagpahinumdom ha akon nga importante gud an padayon nga pagsangyaw kay diri kita maaram kon diin ngan san-o matubo an kamatuoran ha kasingkasing han aton mga nasasangyawan.

Ha urhi, bumalik ako ha Saskatoon. Didto, may nakilala ako nga usa nga nanay. Ginhangyo niya ako nga dumarahan hin pag-aram ha Biblia an iya karuha nga anak nga hira Jean ngan Joan Rothenberger, nga mga estudyante ha eskwelahan han mga ngula nga akon gin-eskwelahan hadto. Waray pag-iha, iginsasangyaw na nira ha ira mga kaklase an ira mga hinbabaroan. Ha urhi, lima han ira mga kaklase an nagin mga Saksi ni Jehova. Usa ha ira hi Eunice Colin. Siyahan kami nga nagkakilala ni Eunice han ultimo ko nga tuig hito nga eskwelahan. Gintagan niya ako hin dulse ngan nagsiring kon puydi ba kami magin magsangkay. Ha urhi, nagin importante gud hiya nga bahin han akon kinabuhi—nagin asawa ko hiya!

Han hinbaroan han nanay ni Eunice nga nag-aaram hiya ha Biblia, ginhangyo han iya nanay an prinsipal han eskwelahan nga kombinsihon hiya nga umundang. Ginkumpiskar pa ngani han prinsipal an iya mga literatura nga gin-aadman. Pero determinado hiya nga magpabilin nga maunungon kan Jehova. Han karuyag na ni Eunice magpabawtismo, ginsidngan hiya han iya mga kag-anak, “Kon magin Saksi ka ni Jehova, layas dinhi ha balay!” Han 17 anyos hi Eunice, binaya hiya ha ira balay ngan mahigugmaon nga gin-ataman han usa nga Saksi nga pamilya ha ira lugar. Padayon hiya nga nag-aram ha Biblia, ngan ha urhi nabawtismohan. Han nagpakasal kami han 1960, waray tumambong an iya mga kag-anak ha amon kasal. Pero paglabay hin mga katuigan, nahibaro hira pagrespeto ha amon tungod han amon mga gintotoohan ngan paagi han pagpadaku han amon mga anak.

Sugad nga ngula nga mga kag-anak, diri gud masayon an pag-ataman hin pito nga anak nga lalaki nga  diri ngula. Bisan pa hito, ginsiguro namon nga mahibaro hira han sign language basi makagkomunikar kami ha ira ngan matutdoan hira han kamatuoran. Daku liwat an naibulig han kabugtoan ha kongregasyon. Pananglitan, ginpahibaro kami han usa nga kag-anak pinaagi hin surat nga an amon usa nga anak nagbubuyayaw ha Kingdom Hall. Salit nasaway dayon namon an amon anak. Upat han amon mga anak, hira James, Jerry, Nicholas, ngan Steven, matinumanon nga nag-aalagad kan Jehova kaupod han ira tagsa nga asawa ngan pamilya. Hira nga upat mga tigurang ha kongregasyon. Dugang pa, hi Nicholas ngan an iya asawa nga hi Deborah, nabulig ha paghubad han sign language ha sanga nga opisina han Britanya samtang hi Steven ngan an iya asawa nga hi Shannan, membro han grupo nga naghuhubad han sign language ha sanga nga opisina han Estados Unidos.

Usa ka bulan antes han ika-40 nga anibersaryo han amon kasal ni Eunice, namatay hiya tungod han kanser. Hiton makuri nga kahimtang, nagpabilin hiya nga positibo. An iya pagtoo ha pagkabanhaw nagparig-on gud ha iya. Ginpapamulat ko gud an adlaw nga makikita ko hiya utro.

Han Pebrero 2012, natumba ako ngan nabarian hin tul-an, salit nasantop ko nga kinahanglan ko na hin bulig. Tungod hito, linungon ako ha akon usa nga anak ngan han iya asawa. Nag-aalagad na kami yana ha kongregasyon han sign language ha Calgary, ngan nagpapadayon ako ha akon pribilehiyo sugad nga tigurang. Ini an siyahan nga higayon nga nag-alagad ako ha sign language nga kongregasyon. Hunahunaa la ito! Tikang han 1946, nag-alagad ako ha Ingles nga kongregasyon. Paonan-o ko natipigan an marig-on nga espirituwalidad? Gintutuman gud ni Jehova an iya saad nga mamangnoan niya an mga ilo. (Sal. 10:14) Mapasalamaton gud ako ha ngatanan nga pangalimbasog han tagsa nga kabugtoan nga andam magsurat hin nota, mag-aram hin sign language, ngan mag-interpret para ha akon.

Ha pagkamatuod, usahay nasusubo ako hadto ngan karuyag ko na umundang kay diri ko nasasabtan kon ano an gin-iistoryahan o baga hin ginbabalewaray an panginahanglan han mga ngula. Pero hito nga mga takna, ginpapamalandong ko an ginsiring ni Pedro kan Jesus: “Ginoo, hin-o pa man an amon kakadtoan? Ikaw an may mga pulong han kinabuhi nga waray kataposan.” (Juan 6:66-68) Pariho ha iba nga ngula nga kabugtoan ha akon panahon, nahibaro ako nga magpailob. Nahibaro ako nga maghulat kan Jehova ngan ha iya organisasyon, ngan nagresulta ito hin damu nga bendisyon! Yana, nagpapahimulos gud ako hin hura nga espirituwal nga pagkaon ha akon kalugaringon nga linggwahe ngan ha pakig-upod ha kabugtoan ha mga katirok ngan kombensyon ha American Sign Language (ASL). Oo, nagkaada ako malipayon ngan mapulsanon nga kinabuhi ha pag-alagad kan Jehova, an aton Gihitaasi nga Dios.