1. Kay ano nga kinahanglan naton ngatanan an kinaadman tikang ha Dios? (Proberbios 4:7)

 KON inatubang ka na hin sitwasyon nga kinahanglan mo maghimo hin importante nga desisyon, sigurado nga nag-ampo ka para hin kinaadman kay maaram ka nga kinahanglan mo ito. (San. 1:5) Hi Hadi Solomon nagsurat: “An kinaadman an pinakaimportante nga butang.” (Basaha an Proberbios 4:7.) Syempre, diri bisan ano la nga klase hin kinaadman an gin-uunabi ni Solomon. An iya gin-uunabi amo an kinaadman tikang kan Jehova nga Dios. (Prob. 2:6) Pero an kinaadman ba tikang ha Dios makakabulig ha aton nga maatubang an aton mga problema yana? Oo makakabulig ito, sugad han aton paghihisgotan hini nga artikulo.

2. Ano an usa nga paagi nga mahimo kita magin tinuod nga maaramon?

² Usa nga paagi nga mahimo kita magin tinuod nga maaramon amo an pag-aram ngan pag-aplikar han mga katutdoan han duha nga lalaki nga ginrirespeto han damu tungod han ira kinaadman. Siyahan, aton hihisgotan hi Solomon. An Biblia nasiring nga “gintagan han Dios hi Solomon hin daku gud nga kinaadman ngan husto nga pagturotimbang.” (1 Hadi 4:29) Ikaduha, aton hihisgotan hi Jesus, an pinakamaaramon nga tawo ha kasaysayan. (Mat. 12:42) Ini an igintagna parte kan Jesus: “Mapupuno hiya han espiritu ni Jehova, han espiritu han kinaadman ngan han pagsabot.”​—Isa. 11:2.

3. Ano an aton hihisgotan hini nga artikulo?

³ Gamit an kinaadman tikang ha Dios, hi Solomon ngan hi Jesus naghatag hin maopay nga sagdon mahitungod ha mga butang nga importante ha aton ngatanan. Hini nga artikulo, aton hihisgotan an tulo hito: An panginahanglan nga magkaada balanse nga panhunahuna ha kwarta, ha sekular nga trabaho, ngan ha aton kalugaringon.

4. Ano an kaibahan han pinansyal nga kahimtang ni Solomon ngan ni Jesus?

⁴ Hi Solomon riko hinduro ngan komportable gud an iya kinabuhi. (1 Hadi 10:7, 14, 15) Hi Jesus naman may pipira la nga panag-iya ngan waray kalugaringon nga balay. (Mat. 8:20) Pero hira nga duha may balanse nga panhunahuna ha materyal nga mga butang kay uusa la an gintikangan han ira kinaadman—hi Jehova nga Dios.

5. Ano an balanse nga panhunahuna ni Solomon ha kwarta?

⁵ Aminado hi Solomon nga “proteksyon” an kwarta. (Ecles. 7:12) Kon may kwarta kita, mahimo kita magkaada han aton mga panginahanglan ngan bangin han pipira nga aton karuyag. Pero bisan kon riko hinduro hi Solomon, nasabtan niya nga may mga butang nga mas importante kay ha kwarta. Pananglitan, hiya nagsurat: “An maopay nga ngaran [o, “an maopay nga reputasyon,” ftn.] mas maopay pilion kay han damu nga bahandi.” (Prob. 22:1) Siring liwat ni Solomon nga an mga tawo nga nahigugma ha kwarta diri pirme malipayon ha ira mga panag-iya. (Ecles. 5:10, 12) Ngan nagpahamangno hiya nga diri kita bug-os nga sumarig ha kwarta, kay puydi mawara dayon an anoman nga kwarta nga may-ada kita.​—Prob. 23:4, 5.

6. Ano an balanse nga panhunahuna ni Jesus ha materyal nga mga butang? (Mateo 6:31-33)

⁶ Hi Jesus may balanse nga panhunahuna ha materyal nga mga butang. Nag-enjoy hiya ha pagkaon ngan irimnon. (Luc. 19:2, 6, 7) Makausa, naghimo hiya hin de-kalidad gud nga bino—an siyahan han iya mga milagro. (Juan 2:10, 11) Ngan ha adlaw nga namatay hiya, marahalon nga bado an iya sul-ot. (Juan 19:23, 24) Pero waray tuguti ni Jesus nga magin pokus han iya kinabuhi an materyal nga mga butang. Ginsidngan niya an iya mga sumurunod: “Waray tawo nga mahimo magpauripon ha duha nga agaron . . . Diri niyo mahimo pagdunganon an pagpauripon ha Dios ngan ha Karikohan.” (Mat. 6:24) Hi Jesus nagtutdo nga kon uunahon naton an pagpamiling han Ginhadian, sisiguruhon ni Jehova nga may-ada kita han aton panginahanglan.​—Basaha an Mateo 6:31-33.

7. Paonan-o nagpahimulos an usa nga brother kay may balanse hiya nga panhunahuna ha kwarta?

 ⁷ Damu nga kabugtoan an nagpahimulos kay gin-aplikar nira an kinaadman tikang ha Dios may kalabotan ha kwarta. Pansina an ehemplo han solo nga brother nga hi Daniel. Siring niya: “Han tin-edyer ako, nagdesisyon ako nga an espirituwal nga mga buruhaton an magigin pinakaimportante ha akon kinabuhi.” Tungod kay gintipigan niya nga simple an iya kinabuhi, nagamit niya ha damu nga teokratiko nga proyekto an iya panahon ngan mga skill. Siring liwat niya: “Ha totoo la, diri gud ako nagbabasol ha pagkinabuhi nga akon ginpili. Syempre, puydi unta ako kumita hin daku nga kwarta kon ito an nagin pinakaimportante ha akon kinabuhi. Pero masasaliwnan ba han kwarta an kasangkayan nga may-ada ako yana? Masasaliwnan ba hito an kalipay nga akon inaabat kay maaram ako nga gin-uuna ko an Ginhadian? Waray kantidad hin kwarta nga makakatupong han mga bendisyon nga iginhatag ni Jehova ha akon.” Klaro nga nagpapahimulos kita kon nagpupokus kita, diri ha kwarta, kondi ha espirituwal nga mga butang.

8. Kay ano nga masisiring naton nga hi Solomon may balanse nga panhunahuna ha trabaho? (Eclesiastes 5:18, 19)

⁸ An kalipay nga mahimo magin resulta han maduruto nga pagtrabaho gintawag ni Solomon nga ‘regalo han Dios.’ (Basaha an Eclesiastes 5:18, 19.) Hiya nagsurat: “May kapulsanan an tagsa nga klase han mabug-at nga trabaho.” (Prob. 14:23) Maaram hi Solomon nga tinuod ito nga mga pulong. Maduruto hiya magtrabaho! Nagtukod hiya hin mga balay, nagtanom hin mga urubasan, ngan naghimo hin mga garden ngan mga tirokan hin tubig. Naghimo liwat hiya hin mga syudad. (1 Hadi 9:19; Ecles. 2:4-6) Mabug-at ito nga trabaho, ngan sigurado nga nakapalipay ito ha iya. Pero maaram hi Solomon nga diri la ito nga mga buruhaton an makakapalipay ha iya. Nagin busy liwat hiya ha espirituwal nga mga buruhaton. Pananglitan, gindumara niya an paghimo hin mahusay nga templo para ha pagsingba kan Jehova​—usa nga proyekto nga inabot hin pito ka tuig! (1 Hadi 6:38; 9:1) Katapos makigbahin ha tanan nga klase han buruhaton, sekular man o espirituwal, nasabtan ni Solomon nga an espirituwal nga mga buruhaton mas importante gud kay ha sekular nga mga buruhaton. Hiya nagsurat: “Katapos mabatian an ngatanan nga butang, ini an konklusyon: Kahadluki an tinuod nga Dios ngan sugta an iya mga sugo.”​—Ecles. 12:13.

9. Paonan-o hi Jesus nagpabilin nga balanse ha iya sekular nga trabaho?

⁹ Hi Jesus maduruto magtrabaho. Han batan-on pa hiya, nagtrabaho hiya sugad nga panday. (Mar. 6:3) Sigurado nga gin-apresyar han iya mga kag-anak an iya bulig samtang naniningkamot hira pagtagana han mga panginahanglan han ira daku nga pamilya. Ngan tungod kay perpekto hi Jesus, sigurado nga damu gud an naruyag han iya mga ginhimo sugad nga panday! Posible gud nga nag-enjoy hiya ha iya trabaho. Pero bisan kon hi Jesus maduruto ha iya sekular nga trabaho, naggahin hiya hin panahon ha espirituwal nga mga buruhaton. (Juan 7:15) Ha urhi, sugad nga bug-os-panahon nga ministro, ginsagdonan niya an iya mga mamarati: “Pangalimbasog kamo, diri para ha pagkaon nga nadudunot, kondi para ha pagkaon nga nagpapadayon ngadto ha kinabuhi nga waray kataposan.” (Juan 6:27) Ngan ha Sermon ha Bukid, hi Jesus nagsiring: “Pagtirok kamo hin mga bahandi ha langit.”​—Mat. 6:20.

10. Ano an mahimo magin problema kon maopay kita nga mga empleyado?

¹⁰ An kinaadman tikang ha Dios nabulig ha aton nga magkaada balanse nga panhunahuna ha aton sekular nga trabaho. Sugad nga mga Kristiano, gintututdoan kita nga ‘magtrabaho hin maduruto, magbuhat hin maopay.’ (Efe. 4:28) Kaurogan na nga napapansin han aton  mga boss an aton pagin tangkod ngan maduruto ngan bangin sidngan kita nga gin-aapresyar gud nira an aton paagi han pagtrabaho. Tungod han maopay nga motibo, bangin dugangan pa naton an mga oras han aton pagtrabaho, kay karuyag ta nga an aton boss magkaada maopay nga impresyon ha mga Saksi ni Jehova. Pero diri mag-iiha, bangin mapansin ta nga napapabay-an na naton an aton mga responsabilidad ha pamilya ngan teokratiko nga mga buruhaton. Kinahanglan ta maghimo hin pagbag-o​—basi kita magin balanse.

11. Ano an nahibaroan han usa nga brother parte ha pagkaada balanse nga panhunahuna ha trabaho?

¹¹ An batan-on nga brother nga hi William nakaobserbar mismo han importansya han pagpabilin nga balanse ha sekular nga trabaho. Ini an iya siring parte ha usa nga tigurang nga boss niya hadto: “[Ini nga brother] maopay gud nga ehemplo han pagkaada balanse nga panhunahuna ha trabaho. Maduruto hiya, ngan maopay an iya relasyon ha iya mga kliyente kay de-kalidad an iya pagtrabaho. Pero ha kataposan han adlaw, naundang hiya pagtrabaho ngan nagpupokus ha iya pamilya ngan pagsingba. Ngan maaram ka ba? Usa hiya han pinakamalipayon nga mga tawo nga akon kilala!” *

12. Paonan-o iginpakita ni Solomon an balanse nga panhunahuna ha iya kalugaringon, pero paonan-o ito nawara ha iya?

¹² Han hi Solomon matinumanon pa nga magsiringba ni Jehova, may balanse hiya nga panhunahuna ha iya kalugaringon. Sugad nga batan-on, mapainubsanon nga gin-akseptar niya an iya mga limitasyon ngan nangaro han giya ni Jehova. (1 Hadi 3:7-9) Han bag-o pa la nga hadi hi Solomon, maaram liwat hiya nga delikado an pagin mapahitas-on. Hiya nagsurat: “Antes han kapukan aada an pagpahitaas, ngan antes han kahipakdol aada an mapahitas-on nga disposisyon.” (Prob. 16:18) Makasurubo nga ha urhi waray na niya matuman an iya mismo sagdon. May panahon ha iya paghadi nga nagin mapahitas-on hiya ngan nagtikang pagbalewaray ha mga sugo han  Dios. Pananglitan, an usa han mga balaud nagsiring nga an Hebreo nga hadi diri dapat “kumuha hin damu nga asawa, basi an iya kasingkasing diri mahisimang.” (Deut. 17:17) Ginbalewaray ni Solomon ito nga balaud ngan nagkaada 700 nga asawa ngan 300 nga babaye, nga damu ha ira an mga pagano! (1 Hadi 11:1-3) Bangin naghunahuna hiya nga diri ito makakahatag ha iya hin problema. Pero ha urhi, naeksperyensyahan ni Solomon an magraot nga resulta han iya pagpahirayo kan Jehova.​—1 Hadi 11:9-13.

13. Ano an aton mahibabaroan kon aton ginpapamalandong an pagin mapainubsanon ni Jesus?

¹³ Gintipigan ni Jesus an balanse ngan mapainubsanon nga panhunahuna ha iya kalugaringon. Antes hiya kumanhi ha tuna, nakahimo hiya hin maopay gud nga rekord ha pag-alagad kan Jehova. Pinaagi kan Jesus, “ginlarang an ngatanan nga iba pa nga butang ha langit ngan ha tuna.” (Col. 1:16) Ha bawtismo ni Jesus, klaro nga nahinumdoman niya an mga butang nga iya nahimo han kaupod hiya han iya Amay. (Mat. 3:16; Juan 17:5) Pero ito nga kahibaro waray makaaghat ha iya nga magin mapahitas-on. Lugod, waray gud niya ipaabat ha iba nga mas maopay hiya kay ha ira. Ginsidngan niya an iya mga disipulo nga kinanhi hiya ha tuna, “diri basi serbihan, kondi basi magserbi ngan maghatag han iya kinabuhi sugad nga lukat para ha damu.” (Mat. 20:28) Gin-amin liwat niya nga diri hiya makakabuhat hin bisan ano ha kalugaringon niya nga pagbuot. (Juan 5:19) Mapainubsanon gud hi Jesus! Naghatag hiya hin maopay gud nga ehemplo nga angay naton sundon.

14. Ano an aton mahibabaroan kan Jesus parte ha pagkaada tama nga panhunahuna ha aton kalugaringon?

¹⁴ Gintutdoan ni Jesus an iya mga sumurunod nga magkaada tama nga panhunahuna ha ira kalugaringon. Makausa, ginpasarig niya hira: “An mga buhok ha iyo ulo gin-ihap na ngatanan.” (Mat. 10:30) An iya ginsiring nakakaliaw gud ha aton, labi na kon may tendensya kita nga magkaada negatibo nga panhunahuna ha aton kalugaringon. Iginpapasabot hito nga an aton langitnon nga Amay interesado gud ha aton—nga importante kita ha iya pagkita. Diri gud naton karuyag kwestyunon an desisyon ni Jehova pinaagi ha paghunahuna nga diri kita angay tawagon nga iya mga magsiringba ngan kumarawat han kinabuhi ha iya bag-o nga kalibotan.

15. (a) Ano nga balanse nga panhunahuna ha aton kalugaringon an iginrekomendar han An Barantayan nga kultibaron naton? (b) Sugad han makikita ha mga piktyur ha pahina 24, kon sobra kita nga nakapokus ha aton kalugaringon, ano nga mga bendisyon an diri naton mapapahimulosan?

 ¹⁵ Mga 15 ka tuig na an naglabay, iginrekomendar han An Barantayan nga magkaada kita hinin balanse nga panhunahuna ha aton kalugaringon: “Sigurado nga diri naton karuyag hunahunaon hin sobra an aton kalugaringon tubtob ha punto nga nagigin hambog na kita; diri man liwat naton karuyag minuson an aton kalugaringon ngan maghunahuna nga waray kita pulos. Lugod, sadang naton magin tumong nga kultibaron an makatadunganon nga paghunahuna ha aton kalugaringon, panhunahuna nga nagtatagad han aton mga abilidad sugad man han aton mga limitasyon. Iginpahayag ito han usa nga Kristiano nga babaye ha sugad hini nga paagi: ‘Diri ako maraot nga tawo; diri man liwat ako maopay hinduro nga tawo. May-ada ako maopay ngan diri-maopay nga mga kalidad, sugad man an ngatanan.’” * Nakikita mo ba an kaopayan han pagkultibar hin balanse nga panhunahuna ha aton kalugaringon?

16. Kay ano nga hi Jehova naghahatag ha aton hin maaramon nga giya?

¹⁶ Hi Jehova naghahatag ha aton hin maaramon nga giya pinaagi han iya Pulong. Hinigugma kita niya, ngan karuyag niya nga magin malipayon kita. (Isa. 48:17, 18) An pinakamaopay himoon​—nga makakapalipay gud ha aton—​amo an pirme pag-una han kaburut-on ni Jehova. Kon bubuhaton naton ito, malilikyan ta an damu nga problema nga naieksperyensyahan hadton sobra nga nagpupokus ha kwarta, ha sekular nga trabaho, o ha ira kalugaringon. Hinaot magin determinado an tagsa ha aton nga magin maaramon ngan lipayon an kasingkasing ni Jehova!​—Prob. 23:15.