Pakadto ha sulod

Pakadto ha mga sulod

1918—Usa ka Gatos ka Tuig Na an Naglabay

1918—Usa ka Gatos ka Tuig Na an Naglabay

An Enero 1, 1918 nga gowa han The Watch Tower nagtikang pinaagi ha pagsiring: “Ano daw la an mahitatabo ha tuig han 1918?” An Girra ha Kalibotan I nagpapadayon pa ha Europa, pero an mga hitabo temprano hito nga tuig nagpapakita nga baga hin may maopay nga tidaraon para ha mga Estudyante han Biblia ngan ha mga tawo ha kabug-osan.

AN KALIBOTAN NAGHISGOT HIN KAMURAYAWAN

Han Enero 8, 1918, ha pahayag ni Presidente Woodrow Wilson ha Kongreso han Estados Unidos, iya ginhisgotan an 14 nga ideya nga para ha iya ginkikinahanglan basi magkaada “patas nga kasabotan ngan nagpapadayon nga kamurayawan.” Iya iginsuhestyon an pagkaada maopay nga komunikasyon han mga nasud, pag-iban han mga armas nga panggirra, ngan pag-establisar hin “pankabug-osan nga asosasyon han mga nasud” diin pariho magpapahimulos an “dagku ngan gudti nga nasud.” An iya “Katorse nga Punto” gin-gamit ha urhi ha pag-establisar han Liga han mga Nasud ngan ha paghimo han Kauyonan han Versailles, nga nagtapos han Girra ha Kalibotan I.

NAPIRDE AN MGA PARAKONTRA

Bisan pa han mga kasamok han naglabay nga tuig, * baga hin hirani na maeksperyensyahan han mga Estudyante han Biblia an kamurayawan, sugad han iginpapakita han mga panhitabo ha tinuig nga katirok han Watch Tower Bible and Tract Society.

Hini nga katirok, nga gindumara han Enero 5, 1918, an pipira nga prominente nga kalalakin-an nga ginpaiwas ha Bethel nangalimbasog ha pagkontrol han organisasyon. Gintikangan ni Richard H. Barber, usa nga matinumanon nga nagbibiyahe nga paramangno, ito nga katirok pinaagi ha pag-ampo. Katapos han report may kalabotan han mga nahimo han naglabay nga tuig, gindumara an tinuig nga eleksyon para ha mga direktor. Iginrekomendar ni Bugto Barber hi Joseph Rutherford ngan an unom pa nga brother. Ngan an usa nga abogado nga dinapig ha mga parakontra nagrekomendar liwat hin pito nga brother, upod na adton mga ginpaiwas ha Bethel. Pero napirde hira. Ginpili han kadam-an han mga kasosyo han korporasyon hi Bugto Rutherford ngan an unom pa nga matinumanon nga brother sugad nga mga direktor.

Damu han kabugtoan nga presente hito nga katirok an nagsiring nga ito “an pinakamakalilipay nga kombensyon nga ira natambongan.” Pero waray la mag-iha an ira kalipay.

REAKSYON HA THE FINISHED MYSTERY

Ha sulod hin pipira ka bulan, an mga Estudyante han Biblia nanaltag han libro nga The Finished Mystery. Ginkarawat han sinsero nga mga tawo an kamatuoran ha Biblia nga ira hinbaroan dida hito nga libro.

Hi E. F. Crist, usa nga nagbibiyahe nga paramangno ha Canada, nag-istorya mahitungod ha usa nga mag-asawa nga nagbasa han The Finished Mystery ngan ginkarawat an kamatuoran ha sulod la hin lima ka semana! Hiya nagsiring: “Diosnon gud ini nga mag-asawa ngan padayon hira nga nag-uuswag.”

Han nagkaada hini nga libro an usa nga lalaki, iya dayon iginsumat ha iya kasangkayan an iya mga nabasa. “Naigo” hiya han mensahe hito nga libro. Hiya nagsiring: “Naglalakat ako ha Third Avenue [katapos] naigo an akon sugbong hin butang nga kahuna ko usa nga briks, pero an libro ngay-an ito nga ‘The Finished Mystery.’ Gindara ko ito ha balay ngan ginbasa ko ito. . . . Hinbaroan ko nga usa nga parawali . . . an naglabog hito nga libro tikang ha iya bintana tungod han iya kasina . . . Tungod hito nga iya ginbuhat, natoo gud ako nga mas damu nga tawo an iya nakombirte ngadto ha tinuod nga paglaom kay ha bisan ano nga iya ginbuhat ha iya kinabuhi. . . . Tungod han kasina hini nga parawali, nagsisingba na kami yana ha Dios.”

An reaksyon han parawali pariho liwat han reaksyon han kadam-an. Igindiri han mga opisyal han Canada ito nga libro han Pebrero 12, 1918; nag-akusar hira nga nagsusulod ito hin mga impormasyon nga nakontra ha gobyerno ngan ha pakiggirra. Waray pag-iha, ito liwat an ginbuhat han mga opisyal han Estados Unidos. Gin-inspeksyon han mga awtoridad an Bethel ngan an mga opisina ha New York, Pennsylvania, ngan California basi mamiling hin mga ebidensya kontra ha mga nangunguna ha organisasyon. Han Marso 14, 1918, igindiri han Department of Justice han Estados Unidos an The Finished Mystery, kay an pagpublikar ngan pagpanaltag hito nakontra kuno ha pag-api han nasud ha girra, usa nga pagsupak ha Espionage Act.

GINPRISO!

Han Mayo 7, 1918, iginpaaresto han Department of Justice hira Giovanni DeCecca, George Fisher, Alexander Macmillan, Robert Martin, Frederick Robison, Joseph Rutherford, William Van Amburgh, ngan Clayton Woodworth. Gin-akusaran hira hin “ilegal ngan tinuyo nga pag-aghat ha iba nga diri magpasakop, pagin diri maunungon ngan pagdumiri ha pagserbisyo ha pwersa militar han Estados Unidos.” Nagtikang an pagbista ha ira han Hunyo 3, 1918, pero baga hin sigurado na nga mapipriso hira. Kay ano?

Gintawag han attorney general han Estados Unidos an balaud nga igin-aakusar nga ira gintatalapas, an Espionage Act, sugad nga “epektibo nga pangontra ha propaganda.” Han Mayo 16, 1918, waray karawata han Kongreso an amyenda ha Espionage Act nga magpuprotektar ha mga nagpupublikar han “kon ano an tinuod, nga may maopay nga motibo, ngan para ha makatadunganon nga katuyoan.” An The Finished Mystery kaapi gud pirme han ira mga paghisgot. May kalabotan hito, an opisyal nga rekord han Kongreso han Estados Unidos nagsiring: “Usa han pinakapeligroso nga ehemplo han sugad nga propaganda amo an libro nga gintatawag nga ‘The Finished Mystery’ . . . Magwawara la ito han pagtapod han mga sundalo ha aton katuyoan ngan mag-aaghat nga . . . diri magserbisyo ha militar.”

Han Hunyo 20, 1918, nagdesisyon an mga hurado nga salaan an walo nga bugto ha ngatanan nga akusasyon ha ira. Kinabuwasan, ginbasa han huwes an iya sentensya ha kaso. Hiya nagsiring: “An relihiyoso nga propaganda nga madasigon nga ginsusuportaran ngan iginpapasarang hini nga mga akusado . . . mas peligroso kay ha usa ka daku nga grupo hin sundalo nga Aleman. . . . Kinahanglan hira sirotan hin mabug-at.” Paglabay hin duha ka semana, inin walo nga kabugtoan ginpriso ha Federal Penitentiary ha Atlanta, Georgia, ngan an ira sentensya 10 tubtob 20 ka tuig nga kaprisohan.

NAGPADAYON AN PAGSANGYAW NGA BURUHATON

Hini nga panahon, an mga Estudyante han Biblia inatubang hin duro nga pagkontra. Gin-imbistigaran han Federal Bureau of Investigation (FBI) an ira buruhaton ngan yinukot nga dokumento an ira nahimo. Ini nga mga dokumento nagpapakita nga an aton kabugtoan determinado gud nga magpadayon ha pagsangyaw.

Ha iya surat ha FBI, an postmaster han Orlando, Florida, nagsiring: “[An mga Estudyante han Biblia] napakadto ha kada balay ha bug-os nga bungto ngan kasagaran nga ginhihimo nira ito ha gab-i. . . . Sugad hin padayon nira nga gin-aaringit an mga tawo tungod han ira ginbubuhat.”

An usa nga koronel ha War Department nagsurat ha FBI basi ireport an buruhaton ni Frederick W. Franz, nga ha urhi nagin membro han Nagmamando nga Lawas. An koronel nagsurat: “Hi F. W. Franz . . . aktibo gud ha pamaligya hin yinukot nga ‘Finished Mystery’.”

Hi Charles Fekel, nga ha urhi nagin membro liwat han Nagmamando nga Lawas, inatubang hin duro nga pagtimaraot. Gin-aresto hiya han mga awtoridad tungod ha pagpanaltag han The Finished Mystery ngan pirme gin-uusisa an mga surat nga iya nakakarawat ngan iginpapadara. Ginpriso hiya ha Baltimore, Maryland, ha sulod hin usa ka bulan, ngan gintawag nga “dayo nga kaaway nga taga-Austria.” Samtang maisugon nga ginsasangyawan niya an mga nag-iimbistigar ha iya, nahinumdoman niya an ginsiring ni Pablo ha 1 Corinto 9:16, nga nasiring: “Kairo ko kon diri ko ipasamwak an maopay nga sumat!” *

Labot ha pagin madasigon ha pagsangyaw, an mga Estudyante han Biblia nagin maduruto liwat ha pagpapirma ha mga tawo hin usa nga petisyon basi pagawson an kabugtoan nga priso ha Atlanta. Hi Anna K. Gardner nagsiring: “Pirme kami may ginbubuhat. Han priso an kabugtoan, an amon sunod nga ginhimo amo an pagbiling hin mga tawo nga mapirma. Nagbalay-balay kami. Nakakuha kami hin yinukot nga pirma! Ginsidngan namon an mga tawo nga amon nakaistorya nga ini nga kalalakin-an tinuod nga mga Kristiano ngan ginpriso hira bisan kon waray sala.”

MGA KOMBENSYON

Durante hiton makuri nga panahon, damu nga kombensyon an gindumara basi parig-unon ha espirituwal an kabugtoan. An The Watch Tower nagsiring: “Sobra kwarenta nga kombensyon . . . an gindumara ha bug-os nga tuig . . . Positibo nga mga report an nakarawat tikang hini nga mga kombensyon. Hadto, an ngatanan nga kombensyon gindudumara ha kataposan nga bahin han katpaso o temprano han katrakdag; pero hini nga tuig, kada bulan may mga kombensyon.”

An sinsero nga mga tawo padayon nga nakarawat han maopay nga sumat. Ha usa nga kombensyon ha Cleveland, Ohio, mga 1,200 an tinambong ngan 42 an nabawtismohan, upod na an usa nga bata nga lalaki nga “may apresasyon ha Dios ngan may debosyon ha Iya nga mahimo magpakaalo ha mga edaran nga waray pagtoo.”

ANO AN SUNOD NGA MAHITATABO?

Samtang nag-iikatarapos an 1918, an mga Estudyante han Biblia diri maaram kon ano an ira magigin tidaraon. An pipira nga panag-iya ha Brooklyn iginbaligya ngan an headquarters iginbalhin ngadto ha Pittsburgh, Pennsylvania. Samtang priso an mga nangunguna ha buruhaton, an sunod nga tinuig nga katirok han mga kasosyo han korporasyon nakaeskedyol na ha Enero 4, 1919. Ano an mahitatabo?

An kabugtoan nagpadayon ha ira buruhaton. Nasarig gud hira nga positibo an mahitatabo, salit an ira ginpili sugad nga tinuig nga teksto para ha 1919: “Waray hinganiban nga ginhitsura patok ha imo nga mauswag.” (Isa. 54:17) Andam na hira para ha tigda ngan bug-os nga pagbag-o han mga kahimtang nga magpaparig-on han ira pagtoo ngan magpapakusog ha ira para ha daku nga buruhaton nga naghuhulat ha ira.

^ par. 6 Kitaa an ulohan nga “100 Taon Na ang Nakalilipas—1917” ha 2017 Taunang Aklat ng mga Saksi ni Jehova, p. 172-176.

^ par. 22 Kitaa an istorya han kinabuhi ni Charles Fekel, nga may ulohan nga “Joys Through Perseverance in Good Work,” ha Marso 1, 1969 nga isyu han The Watchtower.