Paonan-o an Teknolohiya Nakakaapekto ha Imo mga Anak?
An kabataan eksperto gud ha paggamit han teknolohiya kay parte na ito han ira kinabuhi, samtang an mga adulto nakukurian paggamit hito.
Kondi may mga nakapansin nga an kabataan nga nagamit hin daku nga panahon ha pag-online posible . . .
-
magin adik ha ira mga gadyet.
-
man-bully o ma-bully online.
-
makakita hin pornograpiya, karuyag man nira magkita o diri.
AN ANGAY MO MAHIBAROAN
PAGIN ADIK
May mga ginhihimo ha Internet, sugad han mga online game, nga nakakaadik gud. Diri ito urusahon. “An mga app ha aton celfon gindisenyo basi diri naton buhian an aton celfon,” siring han libro nga Reclaiming Conversation. Kon mas maiha naton nga ginagamit an mga app nga may adbertisment, mas nagdadaku an kita han mga advertiser.
HUNAHUNAA INI: An imo ba mga anak sobra na nga naggiginamit ha ira mga gadyet? Paonan-o mo hira mabubuligan nga magamit ha mas maopay nga paagi an ira panahon?—EFESO 5:15, 16.
PAN-BULLY ONLINE
May mga tawo nga kon nagamit han Internet nagigin mas agresibo, bastos, ngan waray empatiya ha inaabat han iba, ngan mahimo ito magresulta hin pan-bully.
An pipira nagigin waray batasan ha social media kay desperado hira nga mapansin o magin kilala. O kon mahibaroan han usa nga waray hiya imbitara—pananglitan, ha usa nga party—posible hiya umabat nga sugad hin ginbu-bully hiya.
HUNAHUNAA INI: An imo ba mga anak nagpapakita hin maopay nga pamatasan online? (Efeso 4:31) Nasasakitan ba hira kon nahibabaroan nira nga waray hira ig-api ha usa nga buruhaton?
PORNOGRAPIYA
Masayon gud la makakita hin maglaw-ay nga butang ha Internet. Kinahanglan masabtan han mga kag-anak nga bisan kon may mga software nga nabulig ha ira nga makontrol kon ano an nakikita han ira mga anak, usahay diri ito garantiya.
An sexting—pagpadara o pagkarawat hin maglaw-ay nga message kasagaran na nga gamit an celfon—mahimo magresulta hin legal nga penalidad. Ha pipira nga kahimtang, depende ha lokal nga mga balaud ngan ha edad han mga nahidadabi, an mga nagbubuhat hin sexting mahimo kasohan hin child pornography.
HUNAHUNAA INI: Paonan-o mo mabubuligan an imo mga anak nga maatohan an pagsulay nga magkita o magpadara hin maglaw-ay nga message online?—EFESO 5:3, 4.
AN PUYDI MO BUHATON
I-TRAIN AN IMO MGA ANAK
Bisan kon masayon la ha kabataan an paggamit han teknolohiya, kinahanglan la gihap nira hin bulig. An libro nga Indistractable nasiring nga an paghatag ha kabataan hin celfon o iba nga gadyet antes hira mahibaro ha paggamit hito ha husto nga paagi “pariho han pagpasibaya ha ira nga lumukso ha swimming pool nga diri man hira maaram lumangoy.”
PRINSIPYO HA BIBLIA: “Bansaya an bata ha dalan nga angay niya laktan; malagas man hiya, diri hiya mabaya hito.”—PROBERBIOS 22:6.
Tigamni an mga suhestyon nga karuyag mo buhaton, o isurat an imo ideya.
-
Ipakiistorya ha akon anak kon paonan-o magpapakita hin maopay nga pamatasan online
-
Buligan an akon anak nga malamposan an pag-abat nga ginbabalewaray hiya
-
I-block an magraot nga butang online tubtob ha mahihimo
-
Usisahon an celfon han akon anak ha panapanahon
-
Maghimo hin limitasyon ha kaihaon han paggamit han celfon kada adlaw
-
Did-an an akon anak ha paggamit hin gadyet kon nag-uusahan hiya ha iya kwarto, labi na kon gab-i
-
Igdiri an mga gadyet kon an pamilya urupod nga nangangaon
Bangin Maruyagan Mo Liwat
PAG-ASAWA NGAN PAMILYA
Dapat ba Magkaada Smartphone an Akon Anak?
Ipakiana ini nga mga pakiana basi mahibaroan kon andam ka na ba ngan han imo anak para ha responsabilidad.
PAG-ASAWA NGAN PAMILYA
Tutdui an Imo mga Anak Kon Paonan-o Gagamiton hin Maaramon an Smartphone
Bisan an mga anak nga eksperto ha paggamit hin teknolohiya nagkikinahanglan hin giya han mga kag-anak kon paonan-o gagamiton hin responsable an smartphone.
