Kalimpyo—Ano Gud an Iginpapasabot Hito?

TUNGOD han diri-katoohan nga mahugaw nga mga kahimtang ha Europa ngan ha Estados Unidos durante han ika-18 ngan ika-19 ka siglo, an mga misyonero hito nga panahon nagsangyaw han mahimo tawagon nga “doktrina han kalimpyo.” Gintagad hini nga doktrina nga an hugaw katugbang ha sala, samtang an kalimpyo ginsiring nga magpapahinabo ha usa nga magin mas duok ha Dios. Bangin ini an nakahimo nga magin bantogan an puplunganon nga “An pagin-limpyo sunod ha pagin-diosnon.”

Ini nga ideya ginkarawat han Salvation Army, nga gintikangan nira William ngan Catherine Booth. Sumala ha libro nga Health and Medicine in the Evangelical Tradition, usa han ira pinakasiyahan nga mga puplunganon amo an: “Sabon, Sabaw, Ngan Kaluwasan.” Katapos, han waray-pagruhaduha nga ginpamatud-an ni Louis Pasteur ngan han iba an kalabotan han sakit ngan bakterya, nakahatag la ito hin dugang nga hinungdan ngan syentipiko nga basihanan para ha maoroopay nga mga paagi para ha kahimsog han publiko.

An pipira han mga paagi nga ginhimo dayon nag-upod han diri pagkinahanglan nga an testigo ha korte humarok ha Biblia ngan diri paggamit han irinman nga baso para ha ngatanan ha mga eskwelahan ngan ha mga estasyon han tren. Ginpangalimbasogan pa ngani nga an uusa la nga kopa nga ginagamit ha mga seremonya han relihiyon saliwanan hin mga kopa para ha kada tagsa. Oo, adton siyahan nga mga nagpatikang baga hin naglampos hin daku ha pagbag-o han mga panhunahuna han mga tawo mahitungod han kalimpyo. Daku  gud an epekto salit usa nga parasurat an nagtawag han resulta sugad nga “usa nga duro nga interes ha kalimpyo.”

Kondi, inin “duro nga interes ha kalimpyo” matin-aw nga pahapyaw la. Waray pag-iha, ginhimo han aktibo nga mga negosyante an pan-adlaw-adlaw nga sabon nga magin usa nga gamit nga pampahusay. An maabtik nga mga paanunsyo nagdani ha mga mamaralit nga tumoo nga an paggamit hin espisipiko nga mga produkto para ha personal nga kalimpyo maghahatag ha nagamit han kabantogan nga ginkakaawaan han iba. Igin-aaghat han telebisyon nga magpadayon ini nga pantasya. An malampuson ha materyal ngan mahusay o guwapo nga mga tawo nga iginpapakita ha mga komersyal ngan ha mga serye han pasalida talagsa la makita nga naglilimpyo ha balay, nagsisilhig ha libong, nagpupurot han basura, o naglilimpyo han baya han ira mga misay ngan mga ayam.

May-ada liwat nangangatadongan nga an paggawas basi magtrabaho makakabayad han mga baraydan, samtang an buruhaton ha balay o an iba pa nga paglimpyo waray pinansyal nga bili. Ngan tungod kay waray balos nga kwarta, kay ano nga sadang nira atamanon an palibot? Usa nga resulta hini amo nga an iba nga mga tawo yana naghuhunahuna nga an kalimpyo aplikado la ha kalugaringon.

An Panhunahuna han Dios ha Kalimpyo

Waray ruhaduha nga adton siyahan nga mga pangalimbasog ha pagtutdo mahitungod han kalimpyo nakabulig gud ha pagpauswag han mga kahimtang ha pagkinabuhi han mga tawo. Ngan husto ito, kay an kalimpyo usa nga kalidad nga gintatag-iya ngan nagtikang ha baraan ngan limpyo nga Dios, hi Jehova. Hiya nagtututdo ha aton nga magpahimulos kita pinaagi han pagin baraan ngan limpyo ha ngatanan naton nga mga paagi.—Isaias 48:17; 1 Pedro 1:15.

Hi Jehova nga Dios susbaranan may kalabotan hini. An kalimpyo, sugad man an iya iba nga mga kalidad nga diri-nakikita, matin-aw nga hinkikit-an dida ha nakikita nga mga linarang han Dios. (Roma 1:20) Aton naoobserbahan nga an mga linarang mismo diri nagigin hinungdan han nagpapadayon nga polusyon. An tuna ngan an damu nga ekolohikal nga mga sikolo hito urusahon nga nakakalugaring paglimpyo, ngan gindisenyo ito para ha malimpyo, mahimsog nga pagkinabuhi. An sugad nga paagi ha paglimpyo nagtitikang la ha usa nga mahunahunaon-ha-kalimpyo nga Disenyador. Salit, mahimo naton hunahunaon tikang hini nga an mga magsiringba ha Dios sadang magin limpyo ha ngatanan nga bahin han ira kinabuhi.

Upat nga Bahin han Kalimpyo

Iginsasaysay han Biblia an upat nga bahin han kalimpyo nga sadang pangalimbasogan han mga magsiringba ha Dios. Aton paghisgotan an kada usa hini.

Espirituwal. Mahimo ini hunahunaon sugad nga an pinakaimportante han ngatanan nga kalimpyo tungod kay may kalabotan ito ha mga paglaom han usa ka tawo ha waray kataposan nga kinabuhi. Kondi, agsob nga ini an ginbabalewaray gud nga bahin han kalimpyo. Ha simple nga pagkayakan, an pagin limpyo ha espirituwal nangangahulogan hin diri gud paglahos ha mga tubtoban nga iginbutang han Dios butnga han totoo nga pagsingba ngan han palso, tungod kay ginhuhunahuna han Dios an bisan ano nga klase hin palso nga pagsingba sugad nga mahugaw. Hi apostol Pablo nagsurat: “Gumowa ngan bumulag kamo tikang ha ira, siring han Ginoo, ngan diri kamo dumuot hin mahugaw nga bagay; ngan kakarawaton ko kamo.” (2 Korinto 6:17) An disipulo nga hi Jakobo nagpatin-aw gud liwat mahitungod hini: “An relihiyon nga putli ngan waray buring ha atubangan han aton Dios ngan Amay amo ini; . . . paglikay han buring hini nga kalibotan.”—Jakobo 1:27.

Matin-aw nga iginpakita han Dios an iya diri-pag-uyon ha pagtampo han palso nga pagsingba ha iya totoo nga pagsingba. An palso nga pagsingba agsob nga nag-uupod hin mahugaw nga mga buhat ngan mangil-ad nga mga idolo ngan mga dios. (Jeremias 32:35) Salit, an totoo nga mga Kristiano ginsasagdonan nga maglikay ha bisan ano nga kahidabi ha mahugaw nga pagsingba.—1 Korinto 10:20, 21; Pahayag 18:4.

Moral. Dinhi liwat, iginbutang han Dios an matin-aw nga pangirilal-an han limpyo ngan han mahugaw. Sugad nga kabug-osan, an kalibotan nagin sugad han iginsaysay ha Efeso 4:17-19: “Mga ginpadulman an ira mga sarabotan, nga nahimulag ha kinabuhi han Dios . . . Nga nagkawawad-an hira ha pag-abat, nagtubyan ha ira kalugaringon ha pagkalaw-ayan, ha pagbuhat ha ngatanan nga mahugaw ha kahikaw.” An sugad imoral nga panhunahuna iginpapahayag ha damu nga mga paagi, ha dayag ngan ha tago, salit kinahanglan magbantay an mga Kristiano.

An mga nahigugma ha Dios maaram nga an prostitusyon, homoseksuwalidad, pakighilawas antes  han kasal, ngan pornograpiya mga pagtalapas ha suruklan ni Jehova ha kalimpyo ha moral. Kondi, an mga kapahayagan hini nga mga buhat kaylap ha mga kaliawan ngan ha kanataran han uso. Salit an mga Kristiano kinahanglan magbantay kontra ha sugad nga mga uso. An pagsul-ot hin halipot hinduro, malaw-ay nga mga bado ngadto ha Kristiano nga mga katirok o mga panagtawo nagdadani han diri-ginkikinahanglan nga atensyon ngada ha lawas han tawo ngan hito nga panahon, nagpapakita nga an tawo diri nasunod ha suruklan han kalimpyo ha moral. Gawas pa han pagdara hin mahugaw nga kalibotanon nga panhunahuna ngada ha Kristiano nga asosasyon, an pagbado hin sugad may-ada posibilidad ha pag-aghat hin mahugaw nga mga panhunahuna ha iba. Usa ini nga bahin diin an mga Kristiano kinahanglan mangalimbasog gud ha pagpakita hin “kinaadman nga tikang ha kahitas-an.”—Jakobo 3:17.

Hunahuna. An imo gihilarumi nga mga panhunahuna diri sadang magtipig hin mahugaw nga mga ideya. Nagpahamangno hi Jesus kontra ha mahugaw nga panhunahuna han hiya nagsiring: “An ngatanan nga nasiplat ha babaye ha pagkaipa ha iya makakapanlibog na ha iya dida ha iya kasingkasing.” (Mateo 5:28; Markos 7:20-23) Ini nga mga pulong aplikado liwat ha pagkita hin pornograpiko nga mga retrato ngan mga pelikula, pagbasa hin mga istorya mahitungod han malaw-ay nga mga buhat ha pakighilawas, ngan pagpamati hin nakakaaghat ha sekso nga mga pulong han kanta. Salit, kinahanglan likyan han mga Kristiano nga mahugawan an ira kalugaringon pinaagi han pagkarawat hin mahugaw nga mga ideya nga mahimo magresulta ha mahugaw, diri-baraan nga mga pulong ngan mga buhat.—Mateo 12:34; 15:18.

Pisikal. An pagin baraan ngan pagin limpyo ha pisikal duok nga magkakaw-ing ha Biblia. Pananglitan, hi Pablo nagsurat: “Mga hinigugma, maglinis kita tikang ha ngatanan nga mga hugaw han unod ngan han espiritu, ngan paghingpiton ta an pagkaputli ha kahadlok ha Dios.” (2 Korinto 7:1) Salit, an totoo nga mga Kristiano sadang mangalimbasog nga an ira lawas, balay, ngan mga palibot tipigan nga limpyo ngan maayos, samtang igintutugot han mga kahimtang. Bisan kon an tubig ha paglaba o pagkarigo diri abunda, sadang mangalimbasog an mga Kristiano nga buhaton an ira mahihimo nga magin pirme limpyo ngan presentable.

An pisikal nga kalimpyo nag-uupod liwat han paglikay han paggamit hin tabako ha bisan ano nga paagi, han sobra nga pag-inom hin de-alkohol nga irinmon, ngan han bisan ano nga klase han pag-abuso ha droga, nga nakakahugaw ngan nakakadaot han lawas. Naruyagan han magbarantay han karnero nga iginhulagway ha Kanta ni Salomon an mahamot nga panapton han Sulamita. (Kanta ni Salomon 4:11) Nagpapakita hin pagin mahigugmaon an pag-ataman han aton personal nga kalimpyo, kay karuyag naton likyan nga magin mabaho ngada hadton nakapalibot ha aton. An mga pahamot bangin makaruruyag, kondi diri ito kasaliwan han regular nga pagkarigo ngan limpyo nga mga bado.

Pagtipig hin Timbang nga Panhunahuna

May kalabotan ha pisikal nga kalimpyo, an mga tawo mahimo magin sobra. Ha usa ka bahin, an pagin sobra ha kalimpyo mahimo makawara han aton kalipay nga mabuhi. Mahimo liwat ito makaubos han daku nga bahin han presyoso nga panahon.  Ha luyo nga bahin, an mahugaw ngan masarang nga mga balay mahimo magin magasto ha pag-ayad. Ha butnga hinin sobra nga mga surundon amo an praktikal, timbang nga paagi ha pagtipig han aton balay nga limpyo ngan presentable.

Tipigi ito nga simple. An masarang nga mga balay o mga kuwarto makuri limpyohan, ngan an hugaw bangin diri masayon makita ha sugad masuok nga mga palibot. An simple, diri-masarang nga mga balay nagkikinahanglan hin gutiay la nga panahon basi malimpyohan. An simple nga estilo-han-kinabuhi iginrirekomenda gud ha Biblia: “Nga may-ada ta kinakaon ngan igintatabon maglipay kita tungod hini.”—1 Timoteo 6:8.

Tipigi ito nga mahapsay. An limpyo nga balay responsabilidad han ngatanan nga nag-uukoy dida hito. An diri-mahapsay nga mga balay agsob nga nagtitikang ha diri-mahapsay nga mga kuwarto. An pagin mahapsay nangangahulogan nga an ngatanan aada ha husto nga lugar hito. An burutangan han labahan na nga mga bado, pananglitan, kinahanglan nga diri an salog han kuwarto nga katurogan. Ngan seryoso pa gud, peligroso an mga uyagan ngan mga garamiton nga ginbayaan nga nagsasarang. Nahitatabo an damu nga mga aksidente ha balay tungod han nabatasan nga diri-kahapsay.

Matin-aw, an kalimpyo ngan an Kristiano nga paagi han pagkinabuhi diri mahimo pagbulagon. Mahitungod han diosnon nga paagi han pagkinabuhi, hi propeta Isaias naghihisgot mahitungod han ‘Dalan han Pagkabaraan.’ Ngan hiya nagdudugang han seryoso nga punto nga ‘an mahugaw diri makakaagi dida hito.’ (Isaias 35:8) Oo, an pagkultibar hin maopay nga mga batasan han kalimpyo yana naghahatag hin marig-on nga ebidensya han aton pagtoo ha saad han Dios nga ha diri maiha hiya maghihimo hin limpyo nga paraiso nga tuna. Hito nga panahon, ha ngatanan nga mga bahin hinin maopay pagkit-on nga planeta, an ngatanan nga tawo maghihimaya kan Jehova nga Dios pinaagi han bug-os nga pagsunod ha iya hingpit nga mga suruklan han kalimpyo.—Pahayag 7:9.

[Retrato ha pahina 6]

An limpyo nga balay responsabilidad han ngatanan nga nag-uukoy dida hito

[Retrato ha pahina 6]

An tuna usa nga hiyas nga nakakalugaring paglimpyo