An Integridad Naggigiya ha mga Magtadong

“AN TAWO nga ginpakatawo han usa nga babaye, gutiay la an iya mga adlaw ngan puno hin kasamokan,” siring han Biblia. (Job 14:1) An kasakit ngan pag-antos baga hin komon nga eksperyensya ha pag-eksister han tawo. Aw, bisan an adlaw-adlaw nga pagkinabuhi mahimo magin puno hin mga kabaraka ngan kasamok! Ano an malampuson nga makakaggiya ha aton ha makuri nga mga kahimtang ngan mabulig ha aton nga matipigan an matadong nga relasyon ha Dios?

Tagda an ehemplo han bahandianon nga lalaki nga hi Job, nga nabuhi mga 3,500 ka tuig na an naglabay ha gintatawag yana nga Arabia. Daw ano kadaku nga kalamidad an ginpahinabo ni Satanas hini nga mahadlukon ha Dios nga tawo! Nawad-an hiya han ngatanan niya nga mga hayop ngan nag-antos han kamatay han iya hinigugma nga mga anak. Waray pag-iha katapos hito, ginpahinabo ni Satanas nga magkaada grabe nga mga hubag hi Job tikang ha ulo tubtob ha rapadapa. (Job, kapitulo 1, 2) Diri maaram hi Job kon kay ano nga nahitatabo ha iya an magraot nga mga butang. Kondi, “hi Job waray makasala pinaagi han iya mga im-im.” (Job 2:10) “Ngada han akon kamatay diri ko isasalikway tikang ha akon an akon [integridad]!” siring niya. (Job 27:5) Oo, ha iya mga pagsari giniyahan hi Job han iya integridad.

An integridad gintagan kahulogan sugad nga pagkamaopay o pagkabug-os ha moral ngan nag-uupod han pagin waray-kasaypanan ngan waray-sala ha paniplatan han Dios. Kondi, diri ito nangangahulogan hin kahingpitan ha pagyakan ngan buhat han diri-hingpit nga mga tawo, nga diri posible makadangat hin bug-os ha mga suruklan han Dios. Lugod, an integridad han tawo nagpapasabot hin pagkabug-os o pagkakompleto han debosyon han kasingkasing ngadto kan Jehova ngan ha iya kaburut-on ngan katuyoan. An sugad nga diosnon nga debosyon naggigiya, o nagtutugway, ha mga magtadong ha ngatanan nga mga kahimtang ngan ha ngatanan nga mga panahon. An siyahan nga bahin han ika-11 nga kapitulo ha libro han Biblia han Proberbios nagpapakita kon paonan-o an aton integridad makakagiya ha aton ha magkalainlain nga mga bahin han kinabuhi ngan nagpapasarig ha aton han mga bendisyon nga masunod. Salit, aton paghisgotan an nahisurat didto nga may-ada sinsero nga interes.

An Integridad Nagtutugway ha Pagin Tangkod ha Negosyo

Ha pagpatin-aw han prinsipyo han pagin tangkod nga ginagamit an sugad hin siday nga mga pulong imbes han pormal nga mga termino, hi Hadi Salomon han kadaan nga Israel nasiring: “An timbangan nga malimbong mangil-ad kan Jehova; Kondi an hingpit nga [bato nga panimbang] amo an iya kalipay.” (Proberbios 11:1) Ini an siyahan han upat nga paggamit ha libro han mga Proberbios diin an mga suruklan ngan mga timbangan ginagamit ha pagpasabot nga karuyag ni Jehova nga an iya mga magsiringba magin tangkod ha ira mga negosyo.—Proberbios 16:11; 20:10, 23.

An pag-uswag hadton nagamit hin malimbong nga mga timbangan—o hin pagin diri-tangkod—bangin nakakadani. Kondi karuyag gud ba naton nga igbalewaray an mga suruklan han Dios mahitungod han maopay ngan maraot pinaagi ha panlimbong ha negosyo? Diri kon ginigiyahan kita han integridad. Iginsasalikway naton an pagin diri-tangkod tungod kay nagpapalipay kan Jehova an husto nga bato nga panimbang, an eksakto nga timbangan nga nangangahulogan hin pagin tangkod.

“Kaupod han mga Ubos Amo an Kinaadman”

Nagpapadayon hi Hadi Salomon: “Kon maabot an [pagkaparagbuot], dida maabot an pakaalo; Kondi an kaupod han mga ubos amo an kinaadman.” (Proberbios 11:2) An pagkaparagbuot—nakikita man ito sugad nga garbo, pagtalapas, o kaawa—nagdadara hin kaarawdan. Ha luyo nga bahin, an mapainubsanon nga pagkilala han aton mga limitasyon amo an maaramon nga paagi. Igin-iilustrar gud hin maopay han Kasuratanhon nga mga ehemplo an kamatuoran hini nga proberbio!

Ginpangunahan han aw-anon nga Lebita, hi Kore, an rebelyoso nga grupo kontra ha awtoridad han pinili nga mga surugoon ni Jehova nga hira Moises ngan Aaron. Ano an resulta hiton nagbuot-buot nga buhat? ‘Inabri an baba han tuna ngan ginlamoy’ an pipira han mga rebelde, samtang an iba, upod na hi Kore, nasunog ha kalayo. (Numeros 16:1-3, 16-35; 26:10; Deuteronomio 11:6) Daku gud nga kaarawdan! Tagda liwat hi Usa, nga nagparagbuot ha pag-abot ngan  pagkapot han arka han kauyonan basi diri ito mahulog. Hiya ginpatay dayon. (2 Samuel 6:3-8) Importante gud nga diri kita magparagbuot!

An mapainubsanon ngan maligdong nga tawo diri nag-aantos hin kaarawdan bisan kon hiya nakakasala. Hi Job, bisan kon susbaranan ha damu nga mga paagi, diri-hingpit. An mga pagsari ha iya nagpakita hin seryoso nga kasaypanan ha pipira han iya panhunahuna. Ha pagdepensa han iya kalugaringon kontra ha mga nag-aakusar ha iya, baga hin nawarayan hin pagkatimbang hi Job. Baga hin iginpasabot pa ngani niya nga mas matadong hiya kay han Dios. (Job 35:2, 3) Paonan-o gintadong ni Jehova an panhunahuna ni Job?

Pinaagi ha pagtudlok ha tuna, ha dagat, ha kalangitan nga damu an bitoon, ha pipira han mga hayop, ngan ha iba nga mga urusahon han mga linarang, gintagan ni Jehova hi Job hin usa nga leksyon ha pagkagutiay han tawo kon itanding ha pagkadaku han Dios. (Job, kapitulo 38-41) Waray isumat ni Jehova kon kay ano nga nag-aantos hi Job. Diri niya kinahanglan isumat ito. Hi Job maligdong. Mapainubsanon nga kinilala niya an daku nga kaibahan butnga niya ngan han Dios, butnga han iya pagkadiri-hingpit ngan mga kaluyahan ngan han pagkamatadong ngan gahum ni Jehova. ‘Ginbabawi ko an akon ginsiring,’ siring niya, “ngan nagbabasol ha tapotapo ngan ha agbon.” (Job 42:6) Tungod han integridad ni Job, andam hiya pagkarawat han pagsaway. Kumusta man kita? Andam ba kita pagkarawat hin pagsaway o pagtadong kon ginkikinahanglan tungod han pagpagios han integridad?

Hi Moises liwat maligdong ngan mapainubsanon. Han nakakapoy na hiya hinduro ha pagdumara ha mga problema han iba, an iya ugangan-nga-lalaki, hi Jetro, nagtanyag hin praktikal nga solusyon: Ihatag an pipira nga responsabilidad ha iba nga kuwalipikado nga kalalakin-an. Tungod kay kinikilala an iya mga limitasyon, maaramon nga ginkarawat ni Moises an suhestyon. (Eksodo 18:17-26; Numeros 12:3) An maligdong nga tawo diri nag-aalang ha paghatag hin awtoridad ha iba, diri man hiya nahahadlok nga nawawad-an hiya hin awtoridad pinaagi ha paghatag hin angayan nga mga responsabilidad ha iba nga kuwalipikado nga kalalakin-an. (Numeros 11:16, 17, 26-29) Lugod, karuyag gud niya buligan hira nga mag-uswag ha espirituwal. (1 Timoteo 4:15) Diri ba kita sadang magin sugad liwat hito?

‘Matadong an Dalan han Usa nga Waray Kasaypanan’

Ha pagkilala nga an integridad diri pirme nagpapanalipod ha mga magtadong tikang ha peligro o kalamidad, hi Salomon nasiring: “An [integridad] han magtadong magmamando ha ira; Kondi an kamalinarisnon han maglingoon maggugunaw ha ira.” (Proberbios 11:3) An integridad ha pagkamatuod naggigiya ha mga magtadong ha pagbuhat han husto ha paniplatan han Dios, bisan ha makuri nga mga kahimtang, ngan nagdadara hin mga kapulsanan ha kataposan. Waray isalikway ni Job an iya integridad, ngan hi Jehova “[nagbendisyon han] urhi nga kinabuhi ni Job labi kay han iya tinikangan.” (Job 42:12) Adton nakikig-upod nga malimbungon bangin umabat nga nag-oopay hira ha kadaot han iba ngan bangin baga hin mag-uswag pa ngani ha sulod hin usa ka panahon. Kondi maabot an panahon nga an ira kalugaringon nga panlimbong magbubungkag ha ira.

“An bahandi diri ginpupulsan ha adlaw han kapungot,” siring han maaramon nga hadi, “kondi an pagkamatadong nagluluwas tikang ha kamatayon.” (Proberbios 11:4) Kalurongan gud an pangalimbasog hinduro para han materyal nga ganansya kondi napapasibay-an an personal nga pag-aram, pag-ampo, pagtambong ha katirok, ngan ministeryo ha kanataran—an mga buruhaton mismo nga nagpapahilarom han aton gugma para ha Dios ngan nagpaparig-on han aton debosyon ha iya! Bisan ano kadamu hin bahandi diri makakaluwas ha tiarabot nga daku nga kagol-anan. (Mateo 24:21) An pagkamatadong la han mga tangkod an makakaluwas. (Pahayag 7:9, 14) Salit, maaramon nga sundon naton an panginyupo ni Sepania: “Ha diri pa an adlaw han kan Jehova kasina maabot ngada ha iyo. Pangitaa niyo hi Jehova, ngatanan kamo nga mga maaghop ha tuna, nga nagbabantay han iya mga lagda; pangitaa an pagkamatadong, pangitaa an pagkamaaghop.” (Sepania 2:2, 3) Samtang yana, himoon naton nga tumong nga ‘pasidunggan hi Jehova pinaagi han aton birilhon nga mga butang.’—Proberbios 3:9.

Ha dugang nga pagpabug-at han bili han pagbuhat han katadongan, igintatanding ni Salomon an resulta han waray-kasaypanan ha kanan maraot, nasiring:  “An pagkamatadong han hingpit magtatadong han iya dalan; Kondi an maraot mahuhulog pinaagi han iya kalugaringon nga karat-an. An pagkamatadong han mga magtadong magluluwas ha ira; Kondi an maglingoon makukuha ha ira kalugaringon nga karat-an. Kon an tawo nga maraot napatay, an iya hingyap mahahanaw; Ngan an paglaom han karat-an nahahanaw. An matadong linuluwas tikang ha kasamokan; Ngan an maraot napasingada ha iya lugar.” (Proberbios 11:5-8) An waray-kasaypanan diri nahuhulog ha iya kalugaringon nga mga paagi, diri man nagkukompromiso ha iya kalugaringon nga mga buhat. Matadong an iya dalan. Ha kataposan, luluwason an mga magtadong ha kagol-anan. An mga magraot bangin baga hin gamhanan, kondi waray sugad nga kaluwasan an naghuhulat ha ira.

“An Bungto Malipay”

An integridad han mga magtadong ngan an karaotan han mga magburuhat hin maraot may-ada liwat epekto ha iba nga mga tawo. “Pinaagi han iya baba an tawo nga waray Dios nakakagunaw han iya igkasitawo,” siring han hadi han Israel, “kondi pinaagi han hibaro an matadong maluluwas.” (Proberbios 11:9) Hin-o an makakagnigar nga an pagpakaraot, nakakadaot nga paglibak, malaw-ay nga mga pulong, ngan waray-pulos nga tsismis nakakadaot ha iba? An mga pulong han usa nga matadong, ha luyo nga bahin, putli, ginhunahuna hin maopay, ngan mapinairon. Pinaagi han kahibaro naluluwas hiya tungod kay an iya integridad naghahatag ha iya han ebidensya nga kinahanglanon basi maipakita nga nagbibinuwa an mga nag-aakusar ha iya.

“Kon maopay an lakat han matadong an bungto malipay,” nagpapadayon an hadi, “ngan kon an maraot nahahanaw may-ada paggugliat.” (Proberbios 11:10) An mga magtadong ha kabug-osan hinigugma han iba, ngan napapalipay nira an ira mga igkasi-tawo. Waray gud nalilipay ha ‘mga magraot.’ Kon namamatay an mga magraot, kasagaran nga diri nagmiminatay an katawohan ha kabug-osan tungod ha ira. Sigurado nga waray magigin kasubo kon ‘kukuhaon [ni Jehova] an mga magraot tikang ha tuna ngan pagrarabuton an mga malingoon tikang hito.’ (Proberbios 2:21, 22) Lugod, magkakaada kalipay tungod kay diri na hira maeksister. Kondi kumusta man kita? Sadang naton hunahunaon kon an aton ba paggios nakakapalipay ha iba.

“An Bungto Ginpahitaas”

Ha dugang nga pagtanding ha epekto han matadong ngan han maraot ha usa nga komunidad, hi Salomon nasiring: “Pinaagi han bendisyon han mga matadong an bungto ginpahitaas; Kondi ini gingun-ob pinaagi han baba han maraot.”—Proberbios 11:11.

An mga bungtohanon nga nasunod ha matadong nga pagkinabuhi nakakabulig ha pagkaada kamurayawan ngan kaopayan ngan nakakaparig-on ha iba ha komunidad. Salit, ginpapahitaas an bungto—nag-uuswag ito. Adton nagyayakan hin nagpapakaraot, nakakasakit, ngan sayop nga mga impormasyon nagdadara hin kasamok, kasubo, pagkasumpaki, ngan araway. Labi nga totoo ini kon ini nga mga indibiduwal may-ada maimpluwensya nga katungdanan. An sugad nga bungto nag-aantos hin kasamok, panlimbong, ngan pagkadaot ha moral ngan bangin pati ha pinansyal.

An prinsipyo ha Proberbios 11:11 naaplikar nga may pariho nga kabug-aton ha katawohan ni Jehova samtang nakikig-upod hira ha kada tagsa ha ira sugad-bungto nga mga kongregasyon. An usa nga kongregasyon diin an espirituwal nga mga tawo—mga magtadong nga ginpapagios han ira integridad—may-ada impluwensya usa nga grupo han malipayon, aktibo, ngan mabinuligon nga katawohan, nga nagpapasidungog ha Dios. Hi Jehova nagbibendisyon ha kongregasyon, ngan nag-uuswag ito ha espirituwal. Usahay, an pipira nga bangin diri nakukontento ngan diri natatagbaw, nga nagbibiling hin sayop ngan nagyayakan hin maraot mahitungod ha paagi han pagbuhat han mga butang, pariho han ‘makahirilo nga gamot’ nga mahimo magsarang ngan makahilo ha iba nga diri apektado ha siyahan nga panahon. (Hebreo 12:15) Ito nga mga tawo agsob nga naruruyag hin dugang nga awtoridad ngan kadungganan. Ira iginpapasarang an mga tsismis nga may-ada kawaray-hustisya, pagpasulabi ha rasa, o pariho nga kahimtang, ha kongregasyon o ha bahin han mga tigurang. Ha pagkamatuod, an ira mga baba nakakagbahin han kongregasyon. Diri ba kita sadang magpakabungol ha ira mga istorya ngan mangalimbasog nga magin espirituwal nga mga tawo nga nakakabulig ha kamurayawan ngan pagkaurosa ha kongregasyon?

Ha pagpadayon, hi Salomon nasiring: “Hiya nga nagtatamay han iya igkasitawo waray kinaadman; Kondi an tawo nga may sarabotan nahilom. Hiya nga naglalakatlakat sugad hin magdadara han mga sumat nagsasamwak han mga tinago; Kondi hiya nga  may matinumanon nga espiritu nagtatago han bagay.”—Proberbios 11:12, 13.

Daku gud nga kadaot an nahihimo han usa nga waray maopay nga pagsabot, o ‘kulang an kasingkasing’! Iya iginpapadayon an iya waray-kontrol nga pagyinakan tubtob ha punto han pagpakaraot o panginsulto. An pinili nga mga tigurang kinahanglan magin madagmit ha pagpaundang han sugad nga maraot nga impluwensya. Diri pariho han ‘usa nga kulang an kasingkasing,’ an tawo nga may pagsabot maaram kon san-o diri magyayakan. Imbes nga isumat an usa nga sekreto, gintatabonan niya ito. Tungod kay maaram nga an diri binabantayan nga dila makakahimo hin daku nga kadaot, an may sarabotan nga tawo ‘matinumanon ha espiritu.’ Maunungon hiya ha mga igkasi-tumuroo ngan diri iginsusumat an mga sekreto nga bangin makadaot ha ira. Daku gud nga bendisyon an sugad nga mga paratipig hin integridad ha kongregasyon!

Basi mabuligan kita nga maglakat ha dalan han mga waray-kasaypanan, naghahatag hi Jehova hin hura nga suplay han espirituwal nga pagkaon nga igin-andam ilarom han paggiya han ‘matinumanon ngan maaramon nga uripon.’ (Mateo 24:45) Nakakarawat liwat naton an daku nga personal nga bulig pinaagi han Kristiano nga mga tigurang ha aton sugad-bungto nga mga kongregasyon. (Efeso 4:11-13) Mapasalamaton gud kita tungod hini, kay “kon hain an waray makinaadmananon nga pagmando, an katawohan mahuhulog; Kondi dida ha kadam-an nga magsaragdon aada an karig-on.” (Proberbios 11:14) Anoman an mahitabo, magin determinado gud kita ha ‘paglakat uyon ha aton integridad.’—Salmo 26:1.

[Blurb ha pahina 26]

Kalurongan gud an pangalimbasog hinduro para han materyal nga ganansya kondi napapasibay-an an teokratiko nga mga buruhaton!

[Mga Retrato ha pahina 24]

Job was guided by his integrity, and Jehovah blessed him

[Retrato ha pahina 25]

Uzzah died for his presumptuousness