Epektibo ba an Imo Pagtutdo?

AN MGA kag-anak, mga tigurang, mga parasamwak han maopay nga sumat—an ngatanan kinahanglan magin mga magturutdo. An mga kag-anak nagtututdo ha ira mga anak, an mga tigurang nagtututdo ha mga membro han Kristiano nga kongregasyon, ngan an mga magsarangyaw han maopay nga sumat nagtututdo ha bag-o nga mga interesado. (Deuteronomio 6:6, 7; Mateo 28:19, 20; 1 Timoteo 4:13, 16) Ano an imo mahihimo basi magin mas epektibo an imo pagtutdo? An usa nga paagi amo nga mahimo mo subaron an susbaranan ngan pamaagi han may-kapas nga mga magturutdo nga gin-unabi ha Pulong han Dios. Hi Esra sugad hito nga magturutdo.

Paghibaro Tikang ha Susbaranan ni Esra

Hi Esra usa nga saserdote ha tulin ni Aaron nga nabuhi mga 2,500 ka tuig na an naglabay ha Babilonya. Han tuig 468 A.K.P., kinadto hiya ha Jerusalem basi mapauswag an putli nga pagsingba han mga Judio nga nag-uukoy didto. (Esra 7:1, 6, 12, 13) Ini nga buruhaton nag-obligar ha iya nga tutdoan an mga tawo han Balaud han Dios. Ano an ginbuhat ni Esra basi masiguro nga epektibo an iya pagtutdo? Nagbuhat hiya hin pipira nga importante nga mga paagi. Tigamni ini nga mga paagi sugad nga nakarekord ha Esra 7:10, NW:

“Hi Esra mismo [1] nag-andam han iya kasingkasing [2] ha pagkonsulta ha balaud ni Jehova ngan [3] ha pagbuhat hito ngan [4] ha pagtutdo ha Israel han regulasyon ngan hustisya.” Aton usisahon hin madaliay an tagsa hini nga mga pitad ngan kitaon kon ano an aton mahibabaroan tikang hito.

“Hi Esra Mismo Nag-andam han Iya Kasingkasing”

Sugad la nga igin-aandam anay han parauma an tuna pinaagi ha pag-arado antes magsabwag hin liso, mainampoon nga igin-andam ni Esra an iya kasingkasing ha pagkarawat han pulong han Dios. (Esra 10:1) Ha iba nga pagkayakan, iya ‘iginhilig an iya kasingkasing’ ha katutdoan ni Jehova.—Proberbios 2:2.

Ha pariho nga paagi, an Biblia nasiring nga hi Hadi Jehosapat “nag-andam han [iya] kasingkasing ha pamiling ha totoo nga Dios.” (2 Kronikas 19:3, NW) Ha kabaliktaran, an usa nga henerasyon han Israel nga “waray [“mag-andam,” NW] han ira kasingkasing” iginsasaysay sugad nga “malinarisnon ngan makiawayon.” (Salmo 78:8) Nakikita ni Jehova an “tinago nga tawo ha kasingkasing.” (1 Pedro 3:4) Oo, ‘an mga maaghop tututdoan niya han iya dalan.’ (Salmo 25:9) Salit, importante gud nga sundon han mga magturutdo yana nga panahon an susbaranan ni Esra pinaagi han mainampoon nga  paghilig anay han ira kasingkasing ha husto nga kahimtang!

“Ha Pagkonsulta ha Balaud ni Jehova”

Basi magin may-kapas nga magturutdo, ginkonsulta ni Esra an Pulong han Dios. Kon magpapakonsulta ka ha doktor, diri ka ba mamamati hin atentibo ngan sisiguruhon nga imo hinsabtan an ngatanan nga iya ginsisiring o iginrireseta? Waray ruhaduha nga mamamati ka, tungod kay imo kahimsog an namimeligro. Salit, mas labaw pa nga kinahanglan ihatag naton an bug-os nga atensyon ha mga butang nga iginsusumat ni Jehova ha aton, o iginrireseta, pinaagi han iya Pulong, an Biblia, ngan pinaagi “[han] matinumanon ngan maaramon nga uripon.” Sadang gud kita mamati tungod kay an iya sagdon nagdadabi ha aton kinabuhi mismo! (Mateo 4:4; 24:45-47, NW) Siyempre, an doktor mahimo magsayop, kondi “an balaud ni Jehova hingpit.” (Salmo 19:7) Diri na gud kita magkikinahanglan hin ikaduha nga opinyon.

An mga libro han Biblia nga Kronikas (nga orihinal nga iginsurat ni Esra sugad nga usa ka tomo) nagpapakita nga hi Esra totoo nga maopay nga estudyante. Ha pagsurat hito nga mga libro, ginamit niya an damu nga mga reperensya. a An mga Judio, nga inabot pa la tikang ha Babilonya, nagkinahanglan hin usa nga sumaryo han kasaysayan han ira nasud. Kulang hira hin kahibaro ha mga ginsasaurog han ira relihiyon, ha pag-alagad ha templo, ngan ha mga buruhaton han mga Lebita. An mga listahan han katulinan importante hinduro ha ira. Espesyal nga gintagad ni Esra ito nga mga butang. Tubtob nga umabot an Mesias, an mga Judio kinahanglan magpabilin sugad nga usa ka nasud nga may-ada kalugaringon nga tuna, usa nga templo, usa ka grupo han mga saserdote, ngan usa nga gobernador. Sugad nga resulta han impormasyon nga gintirok ni Esra, mahimo matipigan an pagkaurosa ngan totoo nga pagsingba.

Mationan-o an imo mga batasan ha pag-aram kon itatanding han kan Esra? An maduruto nga pag-aram ha Biblia mabulig ha imo ha pagtutdo han Biblia ha epektibo nga paagi.

‘Konsultaha an Balaud ni Jehova’ Sugad nga Pamilya

An pagkonsulta ha balaud ni Jehova diri para la ha personal nga pag-aram. An pag-aram han pamilya usa ka maopay hinduro nga higayon ha pagbuhat liwat hini. Ha Netherlands, an mag-asawa nga hira Jan ngan Julia nagbabasa ha daku nga tingog ha ira duha nga anak nga lalaki tikang gud han matawo an kabataan. Yana, 15 anyos na hi Ivo ngan 14 anyos na hi Edo. Makausa ha usa ka semana, nga nag-aaram pa gihapon hira sugad nga pamilya. Hi Jan nagsasaysay: “An amon siyahan nga tumong diri nga mahisgotan namon an damu nga materyal durante han pag-aram kondi nga mahisabtan han amon mga anak an ginhihisgotan.” Hiya nagdudugang: “An kabataan naghihimo hin duro nga pagsaliksik. Ira gin-uusisa an diri-pamilyar nga mga pulong ngan mga tawohan ha Biblia—kon kakan-o hira nabuhi, kon hin-o hira, kon ano an ira trabaho, ngan iba pa. Tikang pa han mahibaro hira pagbasa, gin-uusisa nira an mga libro sugad han Insight on the Scriptures, mga diksyonaryo, ngan mga encyclopedia. Mas nakakapalipay ini ha pag-aram han pamilya. An kabataan pirme naghuhulat ngan naiikag ha pag-aram han pamilya.” Sugad nga dugang nga kapulsanan, an duha nga bata nangunguna liwat yana ha ira mga klase ha mga kahibaro ha lingguwahe.

Usa pa nga mag-asawa ha Netherlands hira John ngan Tini, an nagdumara hin pag-aram ha ira anak nga lalaki, hi Esli (24 anyos na yana ngan nagpapayunir ha iba nga kongregasyon), ngan ha ira anak nga babaye, hi Linda (20 anyos na yana ngan nakaasawa hin usa ka buotan nga batan-on nga bugto nga lalaki). Kondi, imbes nga mag-aram ha usa ka espisipiko nga publikasyon pinaagi han nahiaraan nga pakiana-ngan-baton, ira iginpahiuyon an pag-aram han pamilya ha edad ngan mga panginahanglan han kabataan. Ano nga paagi an ira gingamit?

Siring ni John nga nagpili an iya mga anak hin makapainteres nga tema ha “Mga Pakiana Tikang ha mga Magbarasa” (ha An Barantayan) ngan ha “The Bible’s Viewpoint” (ha Awake!). Katapos, ira iginpresenta an ira inandam, nga pirme nagresulta ha makapainteres nga mga paghisgot han pamilya. Hini nga paagi an mga batan-on nagkaeksperyensya ha pagsaliksik ngan ha paghisgot han mga resulta han ira pag-aram. Imo ba ‘ginkukonsulta an balaud ni Jehova’ kaupod han imo mga anak? Diri la ini magpapauswag han imo personal nga abilidad ha pagtutdo kondi mabulig liwat ha imo mga anak nga magin mas epektibo nga mga magturutdo.

 “Ha Pagbuhat Hito”

Igin-aplikar ni Esra an iya hinbaroan. Pananglitan, samtang nakadto pa ha Babilonya, bangin mahapsay an iya pagkinabuhi. Kondi, han hinbaroan niya nga makakabulig hiya ha iya katawohan ha iba nga lugar, iya iginbalyo an kahimyang han Babilonya para han hirayo nga siyudad han Jerusalem, ngan han ngatanan nga mga kakurian, mga problema, ngan mga peligro hito. Matin-aw, diri la kay nagtitirok hi Esra hin kahibaro ha Biblia kondi andam hiya ha pagbuhat uyon ha iya hinbaroan.—1 Timoteo 3:13.

Ha urhi, samtang nag-uukoy ha Jerusalem, iginpakita na liwat ni Esra nga igin-aplikar niya an iya hinbaroan ngan igintututdo. Nagin dayag ini han hinbatian niya an mahitungod han pangasawa han Israelita nga kalalakin-an hin pagano nga kababayin-an. An rekord han Biblia nagsusumat ha aton nga ‘gingisi niya an iya panapton ngan an iya bado nga hilaba ngan ginrabot an buhok han iya ulo ngan an iya barangas ngan liningkod nga nagugupong ngada ha kulop.’ Inabat pa ngani hiya hin ‘kaalo ha paghangad han iya nawong’ ngadto kan Jehova.—Esra 9:1-6.

Nakaapekto gud ha iya an iya pag-aram ha Balaud han Dios! Hi Esra may-ada matin-aw nga pagsabot han makangingirhat nga mga resulta han diri pagsunod han katawohan. Diri damu an nakabalik nga mga Judio. Kon makig-asawa hira ha diri kapariho, posible nga ha kataposan magigin kaupod na hira han nakapalibot nga pagano nga mga nasud, ngan an putli nga pagsingba masayon mawara ha bawbaw han tuna!

Makalilipay, an susbaranan ni Esra han debotado nga kahadlok ngan kadasig nagpagios ha mga Israelita nga tadungon an ira mga paagi. Binulag hira ha ira langyawanon nga mga asawa. Ha sulod hin tulo ka bulan natadong na an ngatanan. An pagin maunungon ni Esra mismo ha Balaud han Dios daku an nahimo basi magin epektibo an iya pagtutdo.

Totoo liwat ito yana nga panahon. Usa nga Kristiano nga amay an nagsiring: “An kabataan diri nagbubuhat sugad han imo ginsisiring; hira nagbubuhat sugad han imo binubuhat!” Iton mismo nga prinsipyo naaplikar ha sulod han Kristiano nga kongregasyon. An mga tigurang nga nagpapakita hin maopay nga susbaranan mahimo maglaom nga an kongregasyon magios uyon han ira mga pagtutdo.

“Ha Pagtutdo ha Israel han Regulasyon Ngan Hustisya”

May-ada usa pa nga hinungdan kon kay ano nga epektibo an pagtutdo ni Esra. Waray niya igtutdo an iya kalugaringon nga mga ideya, kondi iya igintutdo an “regulasyon ngan hustisya.” Nga amo an mga regulasyon, o mga balaud, ni Jehova. Ini an iya responsabilidad sugad nga saserdote. (Malakias 2:7) Iya liwat igintutdo an hustisya, ngan naghatag hiya hin susbaranan han iya igintutdo pinaagi ha pagbuhat han husto ha may-hustisya ngan waray dinadapigan nga paagi, sumala ha usa nga suruklan. Kon adton may-ada awtoridad nagpapakita hin hustisya, magkakaada karig-on ngan magbubunga ito hin permanente nga mga resulta. (Proberbios 29:4) Ha pariho nga paagi, an Kristiano nga mga tigurang, mga kag-anak, ngan mga parasamwak han Ginhadian nga maaram gud han Pulong han Dios magkakaada espirituwal nga karig-on kon igintututdo nira an mga regulasyon ngan hustisya ni Jehova ha kongregasyon, ha ira mga pamilya, ngan ha mga interesado.

Diri ka ba nauyon nga an imo pagtutdo mahimo magin mas epektibo kon susubaron mo hin bug-os an susbaranan han matinumanon nga hi Esra? Salit, ‘iandam an imo kasingkasing, konsultaha an balaud ni Jehova, buhata ito, ngan igtutdo an regulasyon ngan hustisya ni Jehova.’—Esra 7:10, NW.

[Footnote]

[Kahon/Retrato ha pahina 22]

ANO AN NAKAHIMO HAN PAGTUTDO NI ESRA NGA EPEKTIBO?

 1. Iya iginhilig an iya kasingkasing ha husto nga kahimtang

 2. Iya ginkonsulta an Balaud ni Jehova

 3. Iya iginpakita an maopay nga susbaranan ha pag-aplikar han iya hinbaroan

 4. Iya gin-adman hin maopay ngan igin-aplikar an Kasuratanhon nga panlantaw