Kapitulo Bainte-sais

“Manrayhak ha Gihapon Dida Hadton Akon Ginbuhat”

Isaias 65:1-25

 1. Ano nga nagpapasarig nga mga pulong an iginsurat ni apostol Pedro, ngan ano nga pakiana an nabangon?

 MAKIKITA pa ba naton an kataposan han kawaray-hustisya ngan pag-antos? Sobra 1,900 ka tuig na an naglabay, iginsurat ni apostol Pedro inin nagpapasarig nga mga pulong: “Sumala ha . . . saad [han Dios], naghuhulat kita hin mga bag-o nga langit ngan bag-o nga tuna, diin mag-uukoy an katadongan.” (2 Pedro 3:13) Hi Pedro, kaupod an damu iba pa nga matinumanon nga mga surugoon han Dios ha sulod hin damu ka siglo na, nagpinamulat ha pag-abot han pinakaimportante nga adlaw diin mawawaray na an pagtalapas, panalumpigos, ngan kamadarahog ngan magdadaog an katadongan. Makakasiguro ba kita nga matutuman ini nga saad?

 2. Hin-o nga propeta an nag-unabi han “mga bag-o nga langit ngan bag-o nga tuna,” ngan may-ada ano nga mga katumanan iton kadaan nga tagna?

² Oo, makakasiguro kita! Han gin-unabi ni Pedro an “mga bag-o nga langit ngan bag-o nga tuna,” diri hiya nagpipresentar hin bag-o nga ideya. Mga 800 ka tuig antes pa, hi Jehova nagyakan hin pariho hito nga mga pulong pinaagi kan propeta Isaias. Ito nga mas nauna nga saad nagkaada gutiay nga katumanan han 537 A.K.P. han ginpagawas an mga Judio tikang ha pagkabihag ha Babilonya, salit nakabalik hira ha ira natawohan nga tuna. Kondi an tagna ni Isaias nagkakaada daku nga katumanan yana nga panahon, ngan aton ginpapamulat an mas makalilipay pa nga katumanan ha tiarabot nga bag-o nga kalibotan han Dios. Oo, an makalilipay nga tagna nga iginpahayag pinaagi kan Isaias abanse nga nagpapakita han mga bendisyon nga igin-aandam han Dios para ha mga nahigugma ha iya.

Nanginyupo hi Jehova ha “Katawohan nga Masukihon”

 3. Ano nga pakiana an ginbaton para ha aton ha Isaias kapitulo 65?

³ Hinumdumi nga an Isaias 63:15–64:12 nagsasaysay han matagnaon nga pag-ampo ni Isaias para ha mga Judio nga bihag ha Babilonya. Sugad han iginpapatin-aw han mga pulong ni Isaias, damu nga mga Judio an diri bug-os-kalag nga nagsisingba kan Jehova, kondi an iba nagbasol na ngan binalik ha iya. Igpapahiuli na ba yana ni Jehova an nasud tungod hiton mabinasulon nga mga nanhibilin? Aton makikita an baton ha Isaias kapitulo 65. Kondi antes ipahayag an saad nga kaluwasan para ha pipira nga mga matinumanon, iginhulagway ni Jehova an paghukom nga naghuhulat ha damu nga waray pagtoo.

 4. (a) Kabaliktaran han iya rebelyoso nga katawohan, hin-o an mamimiling kan Jehova? (b) Paonan-o igin-aplikar ni apostol Pablo an Isaias 65:1, 2?

⁴ Nagpailob hi Jehova ha pauroutro nga pagrebelde han iya katawohan. Kondi, maabot an panahon nga iya hira itutubyan ha ira mga kaaway ngan may pagkabuotan nga kakarawaton an iba ngada ha iya pag-uyon. Pinaagi kan Isaias, hi Jehova nagsiring: “Ako ginpakianhan nira nga waray pakiana para ha akon; ako hin-agian nira nga waray mangita ha akon: ako nagsiring: Kitaa ako, kitaa ako, ngadto ha nasud nga waray tawga pinaagi [“diri natawag,” NW ] han akon ngaran.” (Isaias 65:1) Usa nga makasurubo nga obserbasyon ha may-kauyonan nga katawohan ni Jehova nga an mga tawo han mga nasud mahirani kan Jehova kondi an masukihon nga Juda ha kabug-osan magdudumiri ha pagbuhat hito. Diri la hi Isaias an propeta nga nagtagna nga ha kataposan an Dios magpipili hin katawohan nga waray kilalaha hadto. (Hosea 1:10; 2:23) Ginkotar ni apostol Pablo an Isaias 65:1, 2 tikang ha Septuagint basi pamatud-an nga an mga tawo han mga nasud magkakaada ‘katadongan tungod ha pagtoo’ bisan kon an natural nga mga Judio nagdumiri ha pagbuhat hito.—Roma 9:30; 10:20, 21.

5, 6. (a) Ano nga sinsero nga hingyap an iginpakita ni Jehova, kondi paonan-o ginios an iya katawohan? (b) Ano an aton mahibabaroan tikang ha mga pakig-upod ni Jehova ha Juda?

⁵ Iginsaysay ni Jehova kon kay ano nga iya tutugotan nga mag-antos hin kalamidad an iya kalugaringon nga katawohan: “Akon binuklad an akon mga kamot ha bug-os nga adlaw ngadto ha katawohan nga masukihon, nga naglakat ha dalan nga diri maopay, sumala han ira mga kalugaringon nga mga hunahuna.” (Isaias 65:2) An pagbuklad han mga kamot han usa nagpapasabot hin imbitasyon o paghangyo. Ginbuklad ni Jehova an iya mga kamot, diri hin madaliay la, kondi ha bug-os nga adlaw. Kinasingkasing nga hingyap niya nga bumalik ha iya an Juda. Kondi, inin magtig-a an ulo nga katawohan waray mamati.

 ⁶ Makapadasig gud nga leksyon an aton hinbabaroan tikang ha mga pulong ni Jehova! Karuyag niya nga magin duok kita ha iya tungod kay usa hiya nga Dios nga masayon daupon. (Jakobo 4:8) Ini nga mga pulong nagpapasabot liwat ha aton nga hi Jehova mapainubsanon. (Salmo 113:5, 6) Aw, padayon nga ginbubuklad niya an iya mga kamot ha simboliko nga paagi, ginhahangyo an iya katawohan nga bumalik bisan pa kon ‘nasusubo’ gud hiya tungod han ira katig-a han ulo. (Salmo 78:40, 41) Katapos la hin maiha nga paghinangyo ha ira nga ha kataposan napiritan hiya pagtubyan ha ira ngadto ha ira mga kaaway. Bisan pa hito, waray niya isalikway an mapainubsanon nga mga indibiduwal dida ha butnga nira.

7, 8. Ha ano nga mga paagi hi Jehova gin-aghat ha kasina han iya katawohan nga matig-a an ulo?

⁷ An matig-an an ulo nga mga Judio pauroutro nga nag-aghat kan Jehova ha kasina pinaagi han ira makaarawod nga paggawi. Iginhulagway ni Jehova an ira makasisina nga mga gios: “Usa nga katawohan nga naghagit ha akon ha akon nawong ha dayoday, pinaagi ha paghalad dida ha mga tanaman, ngan pagsunog hin insenso dida ha mga baldosa; nga nalingkod dida ha mga lubnganan, ngan naghuhuron dida ha mga lugar nga tago; nga nakaon han unod han baboy, ngan an sabaw han mga butang nga magngil-ad aada ha ira mga surudlan; nga nasiring: Lumain ka pagtindog, ayaw hirani ha akon, kay ako labi hin kabaraan kay ha imo. Ini an aso ha akon irong, usa nga kalayo nga nagsusunog ha bug-os nga adlaw.” (Isaias 65:3-5) Ini nga mga nagpapakabaraan nakakangalas kan Jehova ‘ha iya nawong’—usa nga ekspresyon nga mahimo magpasabot hin pagpasipara ngan kawaray pagtahod. Waray hira mangalimbasog ha pagtago han ira duro nga mga karaotan. Diri ba mas makangaralas gud an pagbuhat hin mga sala ha atubangan mismo han Usa nga angay tahuron ngan sundon?

⁸ Inin nagpapakamatadong-ha-kalugaringon nga mga makasasala sugad hin nasiring ha iba nga mga Judio: ‘Iwas kamo, kay mas baraan ako kay ha iyo.’ Daku gud nga pagkasalingkapaw! Ini nga mga “nagpapakabaraan” naghahalad ngan nagsusunog hin insenso para ha palso nga mga dios, nga ginkukondenar ha Balaud han Dios. (Eksodo 20:2-6) Nanlilingkod hira dida ha mga lubnganan, nga nakakahimo ha ira nga magin mahugaw sumala ha Balaud. (Numeros 19:14-16) Nakaon hira han karne han baboy, nga usa ka mahugaw nga pagkaon. a (Lebitiko 11:7) Kondi, ha ira pag-abat mas baraan hira kay ha iba nga mga Judio tungod ha ira relihiyoso nga mga buruhaton, ngan karuyag nira nga magpahirayo an iba nga mga tawo basi diri hira magin baraan, siring pa, o magin malimpyo, tungod la ha pakig-upod. Kondi, diri gud sugad hito an panhunahuna han Dios nga nagkikinahanglan hin “esklusibo nga debosyon”!—Deuteronomio 4:24, NW.

 9. Paonan-o gintagad ni Jehova an nagpapakamatadong-ha-kalugaringon nga mga makasasala?

⁹ Imbes nga hunahunaon nga baraan ini nga mga nagpapakamatadong ha kalugaringon, hi Jehova nagsiring: “Ini an aso ha akon irong.” An Hebreo nga pulong para ha “irong” o “buho han irong” agsob nga ginagamit ha pagsimbolo han kasina. An aso may kalabotan liwat ha naglalaga nga kasina ni Jehova. (Isaias 30:27) An mangil-ad nga idolatriya nga ginbuhat han iya katawohan nakaaghat han duro nga kasina ni Jehova.

10. Paonan-o maninimalos hi Jehova hadton aada ha Juda tungod han ira mga sala?

¹⁰ Uyon ha iya hustisya, diri mahimo pabay-an ni Jehova nga diri masirotan inin tinuyo nga mga magpakasasala. Hi Isaias nagsurat: “Kitaa, ini iginsurat ha akon atubangan: diri ako mahilom, kondi magbabalos, oo, ako magbabalos ngada ha ira dughan. An iyo kalugaringon nga mga karat-an, ngan an mga karat-an han iyo mga amay ngatanan, nasiring hi Jehova, nga nagsunog hin insenso dida ha kabukiran, ngan nagpasipara ha akon dida ha mga bungtod: busa akon anay susuklon an ira buruhaton dida ha ira dughan.” (Isaias 65:6, 7) Pinaagi han pagbuhat hin palso nga pagsingba, ginpasiparahan hini nga mga Judio hi Jehova. Ira ipinakita nga baga in an pagsingba ha totoo nga Dios waray kaibahan ha pagsingba han mga nasud nga nakapalibot ha ira. “[Tungod ha ira] kalugaringon nga mga karat-an,” upod na an idolatriya ngan espiritismo, maninimalos hi Jehova ha ira ngada “ha ira dughan.” An pulong nga “dughan” matin-aw nga nagtutudlok ha ginbugkos nga pilo ha pan-igbaw nga panapton nga may-ada sugad hin bulsa nga mahimo butangan han mga parabaligya hin sinukol nga kadamu han inani. (Lukas 6:38) Para ha apostata nga mga Judio, matin-aw an kahulogan—pagsusuklon ni Jehova an ‘balos,’ o sirot ha ira. An Dios han hustisya maninimalos. (Salmo 79:12; Jeremias 32:18) Tungod kay diri nagbabag-o hi Jehova, makakasarig kita nga ha iya itinanda nga panahon, magsusukol liwat hiya hin sirot ha pariho nga paagi ngada hinin maraot nga sistema han mga butang.—Malakias 3:6.

“Tungod la han Akon mga Surugoon”

11. Paonan-o ipinakita ni Jehova nga iya luluwason an matinumanon nga mga nanhibilin?

¹¹ Magpapakita ba hi Jehova hin kalooy ha mga matinumanon dida ha iya katawohan? Hi Isaias nagsaysay: “Ha sugad hini nasiring hi Jehova: Sugad nga an bag-o nga alaksiw hin-agian dida ha urapong, ngan an usa nagsiring: Ayaw ito paggunawa, kay an bendisyon aada hito: amo man an akon bubuhaton tungod la han akon mga surugoon, nga diri ko hira magunaw ngatanan. Ngan pagpapakatawohon ko an usa  nga tulin tikang kan Jakob, ngan tikang kan Juda, an manurunod han akon kabukiran; ngan an akon pinili manununod hini, ngan an akon mga surugoon maukoy didto.” (Isaias 65:8, 9) Ha pagtanding ha iya katawohan ha usa nga urapong han mga ubas, ginamit ni Jehova an usa nga ilustrasyon nga masasabtan dayon nira. Hura hin ubas an nasud, ngan an alaksiw nga hinimo tikang ha mga ubas usa nga bendisyon ha katawohan. (Salmo 104:15) An hulagway nga iginpresentar bangin an kanan usa ka urapong nga an pipira hito mag-opay nga mga ubas, kondi diri ngatanan. O an ideya mahimo nga an usa ka urapong maopay, kondi an iba nga mga urapong diri pa hinog o dunot na. Hain man hini nga kahimtang, diri dadauton han nag-aataman han urubasan an mag-opay nga mga ubas. Hini nga paagi ginpapasarig ni Jehova an iya katawohan nga diri niya bug-os nga bubungkagon an nasud kondi magluluwas hiya hin matinumanon nga nanhibilin. Nagsiring hiya nga inin inuyonan nga mga nanhibilin magtatag-iya han iya “kabukiran,” karuyag sidngon, an Jerusalem ngan an nasud han Juda, an bungturon nga nasud nga gin-angkon ni Jehova nga iya gintatag-iya.

12. Ano nga mga bendisyon an naghuhulat ha matinumanon nga mga nanhibilin?

¹² Ano nga mga bendisyon an naghuhulat hinin matinumanon na mga nanhibilin? Hi Jehova nagsaysay: “An Saron maaamo an toril han mga kapangon nga kakarnerohan, ngan an walog ha Akor an lugar para han kapangon nga kabakahan ha panluob dida, para han akon katawohan nga nangita ha akon.” (Isaias 65:10) An panon han mga hayop importante gud ha kinabuhi han damu nga mga Judio, ngan an haluag nga panabsaban nakakabulig ha pagkaada kahuraan durante han mga panahon han kamurayawan. Gin-unabi ni Jehova an duha nga tubtoban han nasud basi ihulagway an kamurayawan ngan kahuraan. Ha weste an Kapatagan han Saron, nga kilala tungod han kaanyag ngan pagkamabungahon hito, nahimumutang ha kahilab-an han Baybayon han Mediteranyo. An Walog han Akor nahimumutang ha norte-este nga tubtoban han nasud. (Josue 15:7) Durante han tiarabot nga pagkabihag, ini nga mga dapit magigin binayaan, upod han iba pa nga mga bahin han nasud. Kondi, hi Jehova nagsaad nga katapos han pagkabihag, ito nga mga dapit magigin maopay nga mga panabsaban para ha mabalik nga mga nanhibilin.—Isaias 35:2; Hosea 2:15.

Pagsarig ha “Dios han Suwerte”

13, 14. Ano nga mga buhat an nagpapakita nga an katawohan han Dios nagsalikway ha iya, ngan ano an mahitatabo ha ira sugad nga resulta?

¹³ An tagna ni Isaias nabalik yana ngadto ha mga nagsalikway kan Jehova ngan nagpadayon han idolatriya. Nasiring ito: “Kamo amo adton nabaya kan Jehova, adton nahingangalimot han akon baraan nga bukid, adton nag-aandam hin usa nga lamesa para ha dios han Suwerte ngan adton nagbubutang hin saralakot nga alaksiw para ha dios han Kapalaran.” (Isaias 65:11, “NW”) Pinaagi han pag-andam hin pagkaon ngan irinmon ha lamesa para ha “dios han Suwerte” ngan ha “dios han Kapalaran,” inin nakasala-utro nga mga Judio nagsubad ha idolatroso nga mga buhat han pagano nga mga nasud. b Ano an mahitatabo ha bisan hin-o nga may kalurongan nga nasarig hini nga mga dios?

¹⁴ Hi Jehova prangka nga nagpahamangno ha ira: “Akon kamo ididestino ha kampilan, ngan kamo ngatanan maduko ha papamatay [“basi patayon,” NW]; tungod kay han pagtawag ko waray kamo bumaton; han akon pagyakan, waray kamo pamati; kondi nagbuhat kamo hadton maraot ha akon mga mata, ngan nagpili hadton diri ko kinaruruyag.” (Isaias 65:12) Sugad nga pag-insulto ha ngaran han dios han Kapalaran ha orihinal nga Hebreo nga teksto, nagsiring hi Jehova nga adton nagsisingba hini nga palso nga dios “ididestino ha kampilan,” karuyag sidngon, ha kabungkagan. Pauroutro nga nanawagan hi Jehova hini nga katawohan nga magbasol pinaagi han iya mga propeta, kondi ira ginbalewaray hiya ngan masukihon nga ginpili nira nga buhaton an hinbabaroan nira nga maraot ha iya pagkita. Duro gud an ira pagpasipara ha Dios! Sugad nga katumanan han pahamangno han Dios, an nasud mag-aantos hin daku nga kalamidad han 607 A.K.P. kon tugotan na ni Jehova an mga Babilonyahanon nga bungkagon an Jerusalem ngan an templo hito. Hito nga panahon, mapapakyas an “dios han Suwerte” ha pagpanalipod ha mga debotado hito ha Juda ngan ha Jerusalem.—2 Kronikas 36:17.

15. Ha ano nga paagi namamati an totoo nga mga Kristiano yana ha pahamangno ha Isaias 65:11, 12?

 ¹⁵ An totoo nga mga Kristiano yana namamati ha pahamangno ha Isaias 65:11, 12. Diri hira natoo ha “Suwerte,” nga baga in usa ito nga klase hin milagroso nga puwersa nga nakakahatag hin mga kaopayan. Basi diri makarag an ira materyal nga mga tinatag-iya ha pangalimbasog nga mapalipay an “dios han Suwerte,” naglilikay hira ha ngatanan nga klase hin huygo. Kombinsido hira nga adton naghahalad han ira kalugaringon para hini nga dios ha kataposan mawawad-an han ngatanan, tungod kay mahitungod hito hi Jehova nasiring: “Akon kamo ididestino ha kampilan.”

“Kitaa, an Akon mga Surugoon Magkakalipay”

16. Ha ano nga mga paagi bibendisyonan ni Jehova an iya matinumanon nga mga surugoon, kondi ano an mahitatabo ha mga nagsalikway ha iya?

¹⁶ Ha pagsaway ha mga nagsalikway kan Jehova, iginhuhulagway han tagna an magkaiba nga dadangatan hadton sinsero nga nagsisingba ha Dios ngan hadton nagbubuhat hito ha salingkapaw nga paagi: “Ha sugad hini nasiring an Ginoo hi Jehova: Kitaa, an akon mga surugoon mangangaon, kondi kamo panggugutumon; kitaa, an akon mga surugoon manginginom, kondi kamo pangunguhawon; kitaa, an akon mga surugoon magkakalipay, kondi kamo pagpapakaalohan; kitaa, an akon mga surugoon magkakanta tungod han kahimongaya han kasingkasing, kondi kamo magtatangis tungod han kasub-anan han kasingkasing, ngan magmiminatay tungod han kaburigo han espiritu.” (Isaias 65:13, 14) Bibendisyonan ni Jehova an iya matinumanon nga mga surugoon. Tungod kay duro an kalipay han ira mga kasingkasing, magsisinggit hira ha kalipay. An pangaon, pag-inom, ngan pagrayhak, mga pulong nga nagpapasabot nga tatagbawon ni Jehova an mga kinahanglanon han iya mga magsiringba ha hura nga paagi. Ha kabaliktaran, adton nagdesisyon ha pagsalikway kan Jehova magugutom ngan mauuhaw ha espirituwal. An ira mga panginahanglan diri matatagbaw. Magtatangis ngan magngunguyngoy hira tungod han duro nga kabidoan ngan kasakit nga maabot ha ira.

17. Kay ano nga an katawohan han Dios yana may-ada maopay nga hinungdan nga magsinggit ha kalipay?

¹⁷ Iginhuhulagway hin maopay han mga pulong ni Jehova an espirituwal nga kahimtang yana hadton nag-aangkon la nga nag-aalagad ha Dios. Samtang an minilyon han Kakristianohan nag-aantos hin duro nga kabidoan ngan kasakit, an mga magsiringba ni Jehova nagsisinggit ha kalipay. Ngan may-ada hira maopay nga hinungdan nga magrayhak. Pinakakaon hira hin maopay ha espirituwal. Hi Jehova nagtatagana ha ira hin abunda nga suplay han espirituwal nga pagkaon pinaagi han basado-ha-Biblia nga mga publikasyon ngan han Kristiano nga mga katirok. Ha pagkatinuod, an makaparig-on nga mga kamatuoran ngan an nakakaliaw nga mga saad han Pulong han Dios naghahatag ha aton hin “kahimongaya han kasingkasing”!

18. Ano an mahibibilin hadton mga nagsalikway kan Jehova, ngan ano an mahimo magin kahulogan han paggamita han ira ngaran ha usa nga panumpa?

¹⁸ Padayon nga nakiistorya hi Jehova ha mga nagsalikway ha iya: “Iyo ibibilin an iyo ngaran sugad hin usa nga panhimaraot [“sumpa,” NW] ha akon mga pinili; ngan an Ginoo hi Jehova mapatay ha imo; ngan iya tatawgon an iya mga surugoon ha lain nga ngaran: ha pagkaagi nga hiya nga nabendisyon ha iya ngahaw dida ha tuna magbibendisyon ha iya ngahaw dida han Dios han kamatuoran; ngan hiya nga nagsumpa dida ha tuna magsusumpa pinaagi han Dios han kamatuoran; tungod nga an una nga mga kasamokan hinkalimtan na, ngan tungod kay hira natago tikang ha akon mga mata.” (Isaias 65:15, 16) An mahibibilin la hadton nagsalikway kan Jehova amo an ira ngaran, nga gagamiton la ha panumpa, o panhimaraot. Mahimo ini mangahulogan nga adton naghihingyap nga seryoso nga ipahinungod an ira kalugaringon pinaagi han usa nga panumpa, daw sugad hin nasiring: ‘Kon diri ko tumanon ini nga saad, hinaot antuson ko an sirot nga nakakarawat han mga apostata.’ Mahimo pa ngani ito mangahulogan nga an ira ngaran gagamiton ha pag-ilustrar, pariho han Sodoma ngan Gomorra, sugad nga simbolo han sirot han Dios ha mga magraot.

19. Paonan-o tatawagon ha iba nga ngaran an mga surugoon han Dios, ngan kay ano nga makakasarig hira ha Dios han pagkamatinumanon? (Kitaa liwat an footnote.)

¹⁹ Iba gud an dadangatan han kalugaringon nga mga surugoon han Dios! Iba nga ngaran an itatawag ha ira. Nangangahulogan ito han binendisyonan nga kahimtang ngan kadungganan nga ira pahihimulsan ha ira tuna nga natawohan. Diri hira magtitinguha hin bendisyon tikang ha bisan ano nga palso nga dios o magsusumpa ha ngaran han bisan ano nga waray-kinabuhi nga idolo. Lugod, kon ginbubulahan nira an ira kalugaringon o kon nagsusumpa, ira bubuhaton ito ha ngaran han Dios han pagkamatinumanon. (Isaias 65:16) An mga umurukoy han tuna magkakaada hinungdan nga bug-os nga sumarig ha Dios, tungod kay napamatud-an na niya nga matinumanon hiya ha iya mga saad. c Tungod kay talwas na ha ira tuna nga natawohan, diri mag-iiha hingangalimtan na han mga Judio an ira duro nga mga kasakitan hadto.

“Ako Nagbuhat hin Bag-o nga Langit Ngan hin Bag-o nga Tuna”

20. Paonan-o natuman an saad ni Jehova nga “bag-o nga langit ngan . . . bag-o nga tuna” han 537 A.K.P.?

²⁰ Ginpahaluag yana ni Jehova an iya saad ha pagpahiuli  ha mabinasulon nga mga nanhibilin katapos han ira pagbalik tikang ha kabihag ha Babilonya. Pinaagi kan Isaias, hi Jehova nagsiring: “Ako nagbuhat hin bag-o nga langit ngan hin bag-o nga tuna; ngan an una nga mga butang diri na hinunumdoman, o diri na maabot ha panumdoman.” (Isaias 65:17) Sigurado nga matutuman an saad ni Jehova mahitungod han pagpahiuli, salit nag-iistorya hiya mahitungod hito nga pagpahiuli ha tidaraon nga baga in natutuman na ito. Ini nga tagna siyahan nga natuman han 537 A.K.P. han an mga Judio nga nanhibilin iginpahiuli ha Jerusalem. Ano an nagkompuwesto han “bag-o nga langit” hito nga panahon? An pagin gobernador ni Serubabel nga sinuportahan han Hitaas nga Saserdote nga hi Josue ngan nakasentro ha Jerusalem. An iginpahiuli nga mga Judio nga nanhibilin amo an nagkompuwesto han “bag-o nga tuna,” usa nga nalimpyo na nga sosiedad nga nagpasakop hito nga pagmando ngan binulig ha pagpahamutang utro han putli nga pagsingba ha nasud. (Esra 5:1, 2) An kalipay hito nga pagpahiuli nagtabon han ngatanan nga gin-antos hadto; an duro nga kasakitan hadto waray na ngani hinumdumi.—Salmo 126:1, 2.

21. Ano nga bag-o nga mga langit an inabot han 1914?

²¹ Kondi, hinumdumi nga ginkotar ni Pedro an tagna ni Isaias ngan iginpakita nga may-ada ito tidaraon nga katumanan. An apostol nagsurat: “Sumala ha iya saad, naghuhulat kita hin mga bag-o nga langit ngan bag-o nga tuna, diin mag-uukoy an katadongan.” (2 Pedro 3:13) Han 1914, inabot an maiha na nga ginhihinulat nga mga langit. An Mesianiko nga Ginhadian nga natawo hito nga tuig nagmamando tikang ha langit mismo, ngan gintagan ito ni Jehova hin awtoridad ha bug-os nga tuna. (Salmo 2:6-8) Ini nga gobyerno han Ginhadian, ilarom ni Kristo ngan han iya 144,000 nga mga igkasi-magmarando, amo an bag-o nga mga langit.—Pahayag 14:1.

22. Hin-o an magkukompuwesto han bag-o nga tuna, ngan paonan-o gin-aandam an katawohan bisan yana basi magin pundasyon hito nga kahikayan?

²² Kumusta man an bag-o nga tuna? Pariho ha nahitabo han kadaan nga katumanan, an magkukompuwesto han bag-o nga tuna amo an katawohan nga malipayon nga nagpapasakop ha pagmando han bag-o nga langitnon nga gobyerno. Bisan yana, minilyon na nga mga indibiduwal an nagpapasakop hini nga gobyerno ngan nangangalimbasog ha pagsunod ha mga balaud hito sugad han makikita ha Biblia. Ini hira nagtikang ha ngatanan nga mga nasud, mga yinaknan, ngan mga rasa, ngan urosa nga nagbubuhat hira basi mag-alagad ha nagmamando nga Hadi, hi Jesu-Kristo. (Mika 4:1-4) Kon mawara na ini nga presente nga sistema han mga butang, ini nga grupo an magigin pundasyon han usa nga bag-o nga tuna nga ha kataposan magigin bug-os-kalibotan nga sosiedad han mahadlukon-ha-Dios nga mga tawo nga makakapanunod han tunan-on nga nasasakopan han Ginhadian han Dios.—Mateo 25:34.

23. Ano nga mga impormasyon an aton mababasa ha libro nga Pahayag mahitungod ha “bag-o nga langit ngan bag-o nga tuna,” ngan paonan-o ini nga tagna matutuman?

²³ Iginhuhulagway han libro nga Pahayag an usa nga bisyon nga hinkit-an ni apostol Juan mahitungod han tiarabot nga adlaw ni Jehova, kon pagwad-on na ini nga sistema han mga butang. Katapos hito, ihuhulog hi Satanas ha kahiladman. (Pahayag 19:11–20:3) Katapos hito nga paghulagway, ginkotar ni Juan an matagnaon nga mga pulong ni Isaias, nga iya iginsurat: “Hinkit-an ko an bag-o nga langit ngan bag-o nga tuna.” An sunod nga mga bersikulo han asoy mahitungod hinin mahimayaon nga bisyon nagsusumat mahitungod han panahon nga bug-os nga babag-ohon na ni Jehova nga Dios an mga kahimtang dinhi ha tuna para ha kaopayan. (Pahayag 21:1, 3-5) Matin-aw, an saad nga “bag-o nga langit ngan . . . bag-o nga tuna” ha tagna ni Isaias magkakaada urusahon nga katumanan ha bag-o nga kalibotan han Dios! Ilarom han bag-o nga gobyerno ha langit, an bag-o nga sosiedad ha tuna magpapahimulos hin espirituwal ngan pisikal nga paraiso. Nakakaliaw gud an saad nga “an una nga mga butang [mga sakit, pag-antos, ngan an damu iba pa nga kasakitan nga inaatubang han katawohan] diri na hinunumdoman, o diri na maabot ha panumdoman.” Anoman an aton mahinumdoman hito nga panahon, diri na ito makakahatag ha aton han duro nga kabido, o kasakit, nga nagpapakuri yana ha mga kasingkasing han damu nga mga tawo.

24. Kay ano nga malilipay hi Jehova tungod ha pagpahiuli han Jerusalem, ngan ano an diri na hibabatian ha mga kalsada hito nga siyudad?

²⁴ An tagna ni Isaias nagpapadayon: “Magkalipay kamo ngan manrayhak ha gihapon dida hadton akon ginbuhat; kay, kitaa, akon binuhat an Jerusalem nga malipayon [“hinungdan han kalipay,” NW], ngan an iya katawohan nga usa nga kahimongaya. Ngan ako malilipay ha Jerusalem, ngan mahihimongaya ha akon katawohan; ngan diri na hibabatian dida ha iya an tingog han pagtangis, ngan an tingog han pagnguyngoy.” (Isaias 65:18, 19) Diri la an mga Judio an magrarayhak tungod kay nahibalik na hira ha ira natawohan nga tuna, kondi an Dios mismo malilipay, tungod kay iya pagpapakaopayon an Jerusalem—nga sentro na liwat han putli nga pagsingba ha tuna. Diri na hibabatian an mga pagnguyngoy tungod han kalamidad, nga hinbatian ha mga kalsada hito nga siyudad mga dekada na an naglabay.

25, 26. (a) Ha aton panahon, paonan-o ginpapahinabo ni Jehova nga an Jerusalem magin “hinungdan han kalipay’? (b) Paonan-o gagamiton ni Jehova an Bag-o nga Jerusalem, ngan kay ano nga nagrarayhak kita yana?

²⁵ Yana nga panahon, ginpapahinabo liwat ni Jehova nga an Jerusalem magin “hinungdan han kalipay.” Paonan-o? Sugad han nakita na naton, an bag-o nga mga langit nga iniksister han 1914 ha kataposan mag-uupod han 144,000 nga mga igkasi-magmarando,  nga makikigbahin ha langitnon nga gobyerno. Matagnaon nga iginhulagway ini sugad nga an “Bag-o nga Jerusalem.” (Pahayag 21:2) May kalabotan ha Bag-o nga Jerusalem nga an Dios nagsiring: “Kitaa, akon binuhat an Jerusalem nga malipayon [“hinungdan han kalipay,” NW], ngan an iya katawohan nga usa nga kahimongaya.” Gagamiton han Dios an Bag-o nga Jerusalem ha pagbubo hin diri-maihap nga mga bendisyon ha masinugtanon nga katawohan. Waray na hibabatian nga pagnguyngoy o pagtangis ha kasubo, tungod kay tatagbawon ni Jehova an “mga pinangangaro han [aton] kasingkasing.”—Salmo 37:3, 4.

²⁶ Ha tinuod, damu hinduro an mga hinungdan nga magkalipay kita yana! Hirani na ni Jehova pagbaraanon an iya bantogan nga ngaran pinaagi han pagbungkag ha ngatanan nga mga nakontra. (Salmo 83:17, 18) Pagkatapos hito, bug-os nga magmamando na an bag-o nga mga langit. Urusahon gud ini nga mga hinungdan ha pagrayhak ngan paglipay ha waray kataposan ha kon ano an ginbubuhat han Dios!

An Saad nga Mamurayawon nga Kabubuwason

27. Ha ano nga paagi iginhulagway ni Isaias an seguridad nga pahihimulsan han namamalik nga mga Judio ha ira tuna nga natawohan?

²⁷ Ha siyahan nga katumanan, ano an magigin kinabuhi han nakabalik nga mga Judio ilarom han bag-o nga mga langit? Hi Jehova nagsiring: “Mawawaray na tikang dida usa nga bata han mga adlaw [“minasus-an nga pipira pa la ka adlaw an edad tikang hito nga lugar,” NW] o usa nga lalaki nga lagas nga waray mapuno [“diri nakakabug-os,” NW] han iya mga adlaw, kay an bata mamamatay ha usa ka gatos ka tuig an panuigon, ngan an makasasala nga usa ka gatos ka tuig an panuigon panhihimarauton.” (Isaias 65:20) Pagkamaopay nga hulagway han seguridad nga pahihimulsan han namamalik nga mga bihag ha ira iginpahiuli nga tuna nga natawohan! Diri na mag-aantos hin diri-napapanahon nga kamatayon an natatawo pa la nga minasus-an, nga pipira pa la ka adlaw an edad. An sugad nga kamatayon diri liwat magkukuha ha usa nga lagas nga waray pa makaabot ha bug-os nga kahilawig han kinabuhi. d Makapasarig gud an mga pulong ni Isaias para ha mga Judio nga mabalik ha Juda! Tungod kay talwas na ha ira nasud, diri na hira angay mabaraka nga pagdadad-on han mga kaaway an ira mga minasus-an o papatayon an ira kalalakin-an.

28. Ano an aton hinbabaroan tikang ha ginsiring ni Jehova mahitungod han kinabuhi ha bag-o nga kalibotan ilarom han iya Ginhadian?

²⁸ Ano an iginsusumat ha aton han mga pulong ni Jehova mahitungod han kinabuhi ha tiarabot nga bag-o nga kalibotan? Ha pagmando han Ginhadian han Dios, an tagsa nga bata makakalaom hin may seguridad nga kabubuwason. Diri na gud mamamatay an usa ka tawo nga mahadlukon ha Dios samtang aada pa hiya ha pinakamakusog nga peryodo han iya kinabuhi. Ha kabaliktaran, an masinugtanon nga katawohan magigin talwas, may seguridad, makakapahimulos han kinabuhi. Kumusta man kon may-ada bisan hin-o nga magdesisyon ha pagrebelde ha Dios? Mawawad-an hira han pribilehiyo nga mabuhi. Bisan kon an rebelyoso nga makasasala “usa ka gatos ka tuig an panuigon,” mamamatay hiya. Ha sugad nga kahimtang, hiya magigin sugad la hin “usa nga bata” kon itanding ha iya magigin kahimtang unta—usa ka tawo nga buhi ha waray kataposan.

29. (a) An masinugtanon nga katawohan han Dios magkakaada ano nga kalipay ha iginpahiuli nga nasud han Juda? (b) Kay ano nga an mga kahoy angayan nga ilustrasyon han hilawig nga kinabuhi? (Kitaa an footnote.)

²⁹ Nagpadayon hi Jehova ha paghulagway han mga kahimtang nga mahitatabo ha iginpahiuli nga nasud han Juda: “Hira magtutukod hin mga balay ngan maukoy hini; ngan hira magtatanom hin mga urubasan, ngan makaon han mga bunga hini. Diri hira magtutukod, ngan an iba an maukoy; diri hira magtatanom, ngan an iba an makaon: kay masusugad han mga adlaw han usa nga kahoy an mga adlaw han akon katawohan, ngan an akon mga pinili ha maihaan magpapahimulos han buhat han ira mga kamot.” (Isaias 65:21, 22) Katapos makabalik ha binayaan ngan sigurado nga waray-balay ngan waray-urubasan nga nasud han Juda, an masinugtanon nga katawohan han Dios magkakalipay ha pag-ukoy ha ira kalugaringon nga mga balay ngan ha pagkaon ha mga bunga han ira kalugaringon nga mga urubasan. Pagbibendisyonan han Dios an ira buruhaton, ngan magkakaada hira hilawig nga kinabuhi—pariho han mga adlaw han usa nga kahoy—basi malipay ha mga bunga han ira kabudlay. e

30. Ano nga makalilipay nga kahimtang an ginpapahimulsan han mga surugoon ni Jehova yana, ngan ano an ira pahihimulosan ha bag-o nga kalibotan?

³⁰ Ha aton panahon, may-ada katumanan ini nga tagna. An katawohan ni Jehova ginawas tikang ha espirituwal nga pagkabihag han 1919 ngan ira gintikangan an pagpahiuli han ira “tuna,” o lugar han buruhaton ngan pagsingba. Nag-organisa hira hin mga kongregasyon ngan nagpatubo hin espirituwal nga pagkamabungahon. Sugad nga resulta, bisan yana an katawohan ni Jehova nagpapahimulos han espirituwal nga paraiso ngan han kamurayawan nga hatag han Dios. Makakasiguro  kita nga an sugad nga kamurayawan magpapadayon tubtob ha pisikal nga Paraiso. Diri ngani naton mahahanduraw kon ano an pagbubuhaton ni Jehova pinaagi han andam nga mga kasingkasing ngan mga kamot han iya mga magsiringba ha bag-o nga kalibotan. Daku gud nga kalipay an pagtukod han imo kalugaringon nga balay ngan pag-ukoy dida hito pagkatapos! Durante han pagmando han Ginhadian, diri magkukulang hin makapatagbaw nga buruhaton. Makalilipay gud nga pirme “magpahimulos han kaopayan” tikang ha mga bunga han imo kalugaringon nga kabudlay! (Eklesiastes 3:13) Magkakaada ba kita igo nga panahon basi bug-os nga magpahimulos han mga buhat han aton mga kamot? Oo! An waray kataposan nga kinabuhi han matinumanon nga katawohan masusugad han “mga adlaw han usa nga kahoy”—yinukot ka tuig, ngan sobra pa!

31, 32. (a) Ano nga mga bendisyon an pahihimulosan han mabalik nga mga bihag? (b) Ha bag-o nga kalibotan, ano an paglaom han matinumanon nga katawohan?

³¹ Iginhulagway ni Jehova an dugang pa nga mga bendisyon nga naghuhulat ha mabalik nga mga bihag: “Diri hira magkakabudlay hin kawang, o manganganak para ha mapait nga kapalaran; kay hira an tulin han binendisyonan ni Jehova, ngan an ira mamat upod ha ira.” (Isaias 65:23) Ito nga mga nahibalik nga mga Judio pagbibendisyonan ni Jehova, salit diri hira magbubudlay nga kawang la. An mga kag-anak diri manganganak nga mag-aantos la an ira anak hin temprano nga kamatayon. Diri la an mga bihag hadto an magpapahimulos han mga bendisyon han pagpahiuli; makakaupod nira an ira mga anak. Naiikag na gud an Dios ha pagtuman han mga panginahanglan han iya katawohan salit hiya nagsaad: “Mahinanabo nga ha diri pa hira matawag, ako mabaton na; ngan samtang nga nagyiyinakan pa hira, ako mamamati.”—Isaias 65:24.

³² Paonan-o tutumanon ni Jehova ini nga mga saad ha tiarabot nga bag-o nga kalibotan? Kinahanglan maghulat kita basi makita naton. Waray ni Jehova isumat an ngatanan nga mga detalye, kondi makakasiguro kita nga an matinumanon nga katawohan diri na gud “magkakabudlay hin kawang.” An daku nga panon nga makakatalwas ha Armagedon ngan an ngatanan nga mahimo ig-anak nira makakalaom hin hilawig hinduro ngan makapatagbaw nga kinabuhi—kinabuhi nga waray kataposan! Adton babanhawon ngan magdidesisyon nga magkinabuhi uyon ha mga suruklan han Dios malilipay liwat ha bag-o nga kalibotan. Pamamatian ngan ihahatag ni Jehova an ira mga panginahanglan, pamumulaton pa ngani ito. Oo, bubuklaron ni Jehova an iya kamot ngan tatagbawon an husto nga “tinguha han tagsa nga buhi.”—Salmo 145:16.

33. Kon bumalik na an mga Judio ha ira tuna nga natawohan, ha ano nga paagi magigin mamurayawon an mga hayop?

³³ Tubtob diin an iginsaad nga kamurayawan ngan kasigurohan? Dinhi nagtapos hi Jehova hini nga bahin han tagna: “An lobo ngan an nati nga karnero magtatampo ha panginaon, ngan an leon makaon hin dagami pariho han todo nga baka; ngan an tapotapo maaamo an karan-on han halas. Diri hira magdadaot o maggugunaw ha bug-os ko nga bukid nga baraan, nasiring hi Jehova.” (Isaias 65:25) Kon an matinumanon nga mga Judio makabalik na ha ira tuna nga natawohan, pagmamangnoan hira ni Jehova. An leon makaon na hin dagami sugad han baka nga lalakí, tungod kay an leon diri na magdadaot ha mga Judio o ha ira inataman nga mga hayop. Sigurado nga matutuman ini nga saad, tungod kay nagtapos ito ha mga pulong nga, “nasiring hi Jehova.” Ngan pirme natutuman an iya mga pulong!—Isaias 55:10, 11.

34. Ano an makalilipay nga katumanan han mga pulong ni Jehova yana nga panahon ngan ha bag-o nga kalibotan?

³⁴ An mga pulong ni Jehova nagkakaada makalilipay nga katumanan dida ha totoo nga mga magsiringba yana. Tikang han 1919, ginbibendisyonan han Dios an espirituwal nga nasud han iya katawohan, ginbabag-o ito ngadto ha pagin usa ka espirituwal nga paraiso. Adton nasulod hini nga espirituwal nga paraiso naghihimo hin dagku nga mga pagbag-o ha ira kinabuhi. (Efeso 4:22-24) Ha bulig han espiritu han Dios, an mga indibiduwal nga hayupnon an personalidad hadto—nga bangin nagtalumpigos o nagbiktima ha ira igkasi-tawo—nag-uuswag ha pagpugong ha diri-makaruruyag nga mga batasan. Sugad nga resulta, nagpapahimulos hira hin kamurayawan ngan pagkaurosa ha pagsingba kaupod han mga igkasi-tumuroo. An mga bendisyon nga ginpapahimulsan yana han katawohan ni Jehova ha ira espirituwal nga paraiso magpapadayon tubtob ha pisikal nga Paraiso, diin an kamurayawan nga magigin kaylap ha mga tawo uupdan liwat hin kamurayawan upod han mga hayop. Makakasiguro kita nga ha itinanda nga panahon han Dios, an iya orihinal nga sugo ha katawohan pagbubuhaton ha husto nga paagi: “Pagtag-iyaha niyo [an tuna]: ngan paghadian niyo an kaisdaan han dagat, ngan an katamsihan ha mga langit, ngan an ngatanan nga mga mananap nga nabantad ha bawbaw han tuna.”—Genesis 1:28.

35. Kay ano nga may-ada kita han ngatanan nga hinungdan nga “manrayhak ha gihapon”?

³⁵ Mapasalamaton gud kita nga nagsaad hi Jehova ha paghimo hin “bag-o nga langit ngan hin bag-o nga tuna”! Ito nga saad natuman han 537 A.K.P. ngan may-ada dugang nga katumanan yana. Ini nga duha nga katumanan nagtutudlok han dalan ngadto ha mahimayaon nga tidaraon para ha masinugtanon nga katawohan. Pinaagi han tagna ni Isaias, may pagkabuotan nga abanse nga iginpapakita ha aton ni Jehova kon ano an iya igin-aandam para ha mga nahigugma ha iya. Tinuod nga damu gud an aton hinungdan nga mamati ha ginsiring ni Jehova: “Magkalipay kamo ngan manrayhak ha gihapon dida hadton akon ginbuhat”!—Isaias 65:18.

[Mga footnote]

[Mga Pakiana]