Kapitulo Bainte-syete

Ginbibendisyonan ni Jehova an Putli nga Pagsingba

Isaias 66:1-14

 1. Ano nga mga tema an ginpapabug-atan ha kataposan nga kapitulo han Isaias, ngan ano nga mga pakiana an binabaton?

 HA KATAPOSAN nga kapitulo han Isaias, nakadangat ha makatirigamnan nga pungkay an pipira han nangunguna nga mga tema hinin matagnaon nga libro, ngan binabaton an damu nga importante nga mga pakiana. Kaupod ha mga tema nga ginpapabug-atan amo an pagkaharangdon ni Jehova, an iya kangalas ha pagkasalingkapaw, an iya determinasyon nga sirotan an magraot, ngan an iya gugma ngan pagtagad ha magtinumanon. Dugang pa, binabaton an masunod nga mga pakiana: Ano an kaibahan han totoo nga pagsingba ngan han palso? Paonan-o kita makakasiguro nga maninimalos hi Jehova ha mga salingkapaw nga nagpapakabaraan samtang nagtatalumpigos ha katawohan han Dios? Ngan paonan-o bibendisyonan ni Jehova adton nagpapabilin nga matinumanon ha iya?

An Yawi ha Putli nga Pagsingba

 2. Ano an iginpahayag ni Jehova mahitungod han iya pagkaharangdon, ngan ano an diri iginpapasabot hini nga kapahayagan?

² Ha pagtikang, ginpapabug-atan han tagna an pagkaharangdon ni Jehova: “Ha sugad hini nasiring hi Jehova: An langit amo an akon trono, ngan an tuna amo an akon turumbanan: ano nga klase hin balay an iyo tutukuron para ha akon? Ngan ano nga lugar an maaakon pahuwayan?” (Isaias 66:1) An iba natoo nga gindidid-an han propeta an mga Judio ha pagtukod utro han templo para kan Jehova kon makabalik na hira ha ira natawohan nga tuna. Sayop ini nga ira gintotoohan; hi Jehova mismo an magsusugo nga tukuron utro an templo. (Esra 1:1-6; Isaias 60:13; Hagay 1:7, 8) Kon sugad, ano an kahulogan hini nga mga pulong?

 3. Kay ano nga angayan nga an tuna iginhuhulagway sugad nga “turumbanan” ni Jehova?

³ Siyahan, mahimo naton paghisgotan kon kay ano nga an tuna iginhuhulagway sugad nga “turumbanan” ni Jehova. Diri ini nakakaminos nga termino. Ha ngatanan han binilyon nga langitnon nga mga butang ha uniberso, an tuna la an gintagan hin espesyal nga ngaran. An aton planeta magpapabilin nga naiiba ha kadayonan, tungod kay dinhi iginbayad an lukat han bugtong nga Anak ni Jehova, ngan dinhi bibindikaron ni Jehova an iya pagkasoberano pinaagi han Mesianiko nga Ginhadian. Angayan gud nga an tuna tawagon nga turumbanan ni Jehova! Mahimo gamiton han usa nga hadi an sugad nga turumbanan ha pagsaka ngadto ha iya hitaas nga trono ngan katapos himoon ito nga tungtongan han iya mga tiil.

 4. (a) Kay ano nga imposible magin lugar-nga-pahuwayan ni Jehova nga Dios an bisan ano nga tinukod dinhi ha tuna? (b) Ano an karuyag sidngon han mga pulong nga “ini ngatanan nga butang,” ngan ano an angay naton isiring mahitungod ha pagsingba kan Jehova?

⁴ Sugad han angay laoman, an hadi diri maukoy dida ha iya turumbanan, diri man liwat hi Jehova naukoy dinhi hini nga tuna. Aw, diri hiya maigo bisan ha gihaluagi nga pisikal nga kalangitan! Labi na gud nga diri maigo hi Jehova ha bisan ano nga tinukod la ha tuna basi gamiton sugad nga iya literal nga balay. (1 Hadi 8:27) An trono ni Jehova ngan an iya lugar nga pahuwayan nahimumutang ha urukyan han mga espirituhanon, nga amo an kahulogan han mga pulong nga “an langit” sumala ha pagkagamit ha Isaias 66:1. Iginpapatin-aw han sunod nga bersikulo an karuyag sidngon hini: “Ini ngatanan nga butang ginhimo han akon kamot, ngan busa ini ngatanan nga butang nasugad, nasiring hi Jehova.” (Isaias 66:2a) Handurawa nga haluag nga nagkukompas hi Jehova  samtang gintutudlok “ini ngatanan nga butang”—an ngatanan nga butang ha langit ngan ha tuna. (Isaias 40:26; Pahayag 10:6) Sugad nga an Harangdon nga Maglalarang ha bug-os nga uniberso, takos hiya hin labaw pa kay han tinukod la nga iginpahinungod ha iya. Labaw pa ha pakita la nga paagi han pagsingba an angay ha iya.

 5. Paonan-o naton ipinapakita nga “ginsasakit ngan may mabinasulon nga espiritu” kita?

⁵ Ano nga klase hin pagsingba an angay para ha Soberano han Uniberso? Hiya mismo an nagsusumat ha aton: “Ngada hini nga usa, kon sugad, ako magkikita, ha usa nga ginsasakit ngan may mabinasulon nga espiritu ngan nangungurog ha akon pulong.” (Isaias 66:2b, NW) Oo, importante ha putli nga pagsingba an husto nga disposisyon han kasingkasing han magsiringba. (Pahayag 4:11) An magsiringba ni Jehova kinahanglan nga “ginsasakit ngan may mabinasulon nga espiritu.” Nangangahulogan ba ini nga karuyag ni Jehova nga magmasurub-on kita? Diri, kay hiya an “malipayon nga Dios,” ngan karuyag niya nga magin malipayon liwat an iya mga magsiringba. (1 Timoteo 1:11, NW; Filipos 4:4) Kondi, kita ngatanan agsob makasala, ngan kinahanglan diri naton balewarayon an aton mga sala. Kinahanglan nga “ginsasakit” kita tungod hito, nasusubo nga waray naton maabot an matadong nga mga suruklan ni Jehova. (Salmo 51:17) Kinahanglan ipakita naton nga “may mabinasulon nga espiritu” kita pinaagi han pagbasol, pag-ato ha aton makasasala nga mga hilig, ngan pag-ampo kan Jehova para han kapasayloan.—Lukas 11:4; 1 Juan 1:8-10.

 6. Ha ano nga paagi sadang ‘mangurog ha pulong han Dios’ an totoo nga mga magsiringba?

⁶ Dugang pa, ginkikita ni Jehova adton ‘nangungurog ha iya pulong.’ Nangangahulogan ba ini nga karuyag niya nga mangurog kita tungod ha kahadlok ha kada panahon nga binabasa naton an iya mga kapahayagan? Diri, lugod, karuyag niya nga hunahunaon naton nga may matinalahuron nga kahadlok an iya ginsisiring. Sinsero nga ginhihingyap naton an iya sagdon, ginagamit ito sugad nga giya ha ngatanan nga aton buruhaton ha kinabuhi. (Salmo 119:105) Bangin ‘mangurog’ liwat kita, ha paagi nga nahahadlok kita bisan ha paghunahuna la ha pagtalapas ha Dios, ha paghugaw han iya kamatuoran pinaagi han mga tradisyon han tawo, o ha pagbalewaray hito. An sugad nga mapainubsanon nga paggawi importante ha putli nga pagsingba—kondi, makasurubo nga talagsahon la ito ha kalibotan yana.

Nangangalas hi Jehova ha Salingkapaw nga Pagsingba

7, 8. Paonan-o ginhunahuna ni Jehova an pormalidad la nga pagsingba han relihiyoso nga mga salingkapaw?

⁷ Samtang ginhuhunahuna ni Isaias an iya mga kadungandungan, maaram gud hiya nga gutiay la an may-ada han disposisyon nga ginbibiling ni Jehova ha iya mga magsiringba. Tungod hini, an apostata nga Jerusalem takos han tiarabot nga paghukom ha iya. Tigamni kon paonan-o ginhuhunahuna ni Jehova an pagsingba nga ginbubuhat didto: “Hiya nga napatay hin baka nga todo pariho ha iya nga napatay hin tawo; hiya nga naghahalad hin nati nga karnero, sugad ha iya nga naglulunggo han liog han ayam; hiya nga naghahalad hin halad pariho ha iya nga naghahalad hin dugo hin baboy; hiya nga nagsusunog hin insenso, pariho ha iya nga nagbubulahan hin usa nga diosdios. Oo, hira nagpili han ira kalugaringon nga mga paagi, ngan an ira kalag nalilipay dida han ira mga kangil-aran.”—Isaias 66:3.

⁸ Ini nga mga pulong nagpapahinumdom ha aton han ginsiring ni Jehova nga nakarekord ha siyahan nga kapitulo han Isaias. Didto ginsidngan ni Jehova an iya matinalapason nga katawohan nga an ira pormalidad la nga pagsingba diri la kay waray makalipay ha iya kondi nakadugang pa gud han iya matadong nga kasina tungod kay salingkapaw an mga magsiringba. (Isaias 1:11-17) Ha pariho nga paagi, iginpapariho yana ni Jehova an ira mga halad ha maraot hinduro nga mga krimen. An ira paghalad hin mahal nga toro diri gud makakalukmay kan Jehova, sugad la han ira pagpatay hin usa ka tawo! An iba nga mga halad iginpariho ha paghalad hin usa nga ayam o usa nga baboy, mga hayop nga diri limpyo sumala ha Mosaiko nga Balaud ngan sigurado nga diri angayan ihalad. (Lebitiko 11:7, 27) Ginpasagdan ba ni Jehova nga diri masirotan an sugad nga pagkasalingkapaw ha relihiyon?

 9. Paonan-o ginios an kadam-an nga mga Judio ha mga pahamangno ni Jehova pinaagi kan Isaias, ngan ano an sigurado nga magigin resulta?

⁹ Nagsiring yana hi Jehova: “Akon liwat pipilion an ira mga malimbungon nga pagbati ngan  dadad-on ko an ira mga kahadlok ngada ha ira; tungod kay han akon pagtawag waray binaton: han akon pagyakan hira waray pamati kondi hira nagbuhat hadton maraot ha akon mga mata, ngan nagpili hadton diri ko kinaruruyag.” (Isaias 66:4) Sigurado nga nayakan ni Isaias ini nga mga pulong nga may kinasingkasing nga pagtoo. Ha sulod hin damu ka tuig hiya an nagin instrumento ni Jehova, nga ‘nananawagan’ ngan ‘nagyayakan’ ha Iya katawohan. Maaram gud an propeta nga, ha kabug-osan, waray gud namati. Tungod kay nagpadayon hira ha pagbuhat hin maraot, sigurado nga maabot an pagpanimalos. Pipilion gud ni Jehova an sirot ha ira ngan ipapadapat an makangingirhat nga mga hitabo ha iya apostata nga katawohan.

10. Ano an iginsusumat ha aton han pagtrato ni Jehova ha Juda mahitungod ha iya paghunahuna ha Kakristianohan?

¹⁰ An moderno nga Kakristianohan nagbubuhat liwat hin mga butang nga diri nalilipayan ni Jehova. Kalyap an idolatriya ha mga singbahan hito, ginpapasidunggan an diri-Kasuratanhon nga mga pilosopiya ngan mga tradisyon ha mga pulpito hito, ngan tungod ha pangalimbasog nga magkaada gahum ha politika labi nga nahulog ito ngadto ha espirituwal nga pakig-adulteryo ha mga nasud han kalibotan. (Markos 7:13; Pahayag 18:4, 5, 9) Pariho ha nahitabo ha kadaan nga Jerusalem, sigurado nga maabot ha Kakristianohan an makatadunganon nga panimalos—usa nga ‘makaharadlok’ nga butang. Usa han mga hinungdan han sigurado nga sirot ha iya amo an paagi han iya pagtagad ha katawohan han Dios.

11. (a) Ano an nakadugang ha sala han mga apostata ha panahon ni Isaias? (b) Ha ano nga paagi iginsalikway han mga kadungandungan ni Isaias adton mga magtinumanon ‘tungod ha ngaran han Dios’?

¹¹ Hi Isaias nagpapadayon: “Pamati han pulong ni Jehova, kamo nga nakurog ha iya pulong: An iyo kabugtoan nga nangangalas ha iyo, nga nagsalikway ha iyo tungod han akon ngaran, nagsiring: Paghimayaa hi Jehova, nga kami makakita han iyo kalipay; kondi amo hira an pagpapakaalohan.” (Isaias 66:5) An “kabugtoan” ni Isaias, an iya mga igkasi-Israelita, may-ada hatag-han-Dios nga responsabilidad nga magrepresentar kan Jehova nga Dios ngan magpasakop ha iya pagkasoberano. An ira kapakyas ha pagbuhat hito daku gud nga sala. Kondi an nakadugang pa ha ira sala amo an ira kangalas ha mga tawo nga matinumanon ngan mapainubsanon, sugad kan Isaias. Ini nga mga apostata nangangalas ngan nagsasalikway ha mga magtinumanon tungod kay hira an tinuod nga nagrepresentar kan Jehova nga Dios. Hito nga paagi ginbuhat an pagsalikway ‘tungod ha ngaran han Dios.’ Ha pariho nga panahon, inin palso nga mga surugoon ni Jehova nag-aangkon nga nagrirepresentar hira ha iya, nagpapakabaraan ha paggamit hin relihiyoso nga mga pulong sugad han “Paghimayaa hi Jehova!” a

12. Ano an pipira nga mga ehemplo han pagtimaraot ha matinumanon nga mga surugoon ni Jehova nga ginbuhat han relihiyoso nga mga salingkapaw?

¹² Diri bag-o an kapungot han palso nga relihiyon ha mga nagbubuhat han putli nga pagsingba. Dugang nga katumanan ito han tagna ha Genesis 3:15, nga nagtagna hin maiha nga away butnga han binhi ni Satanas ngan han Binhi han simboliko nga babaye han Dios. Ginsumatan ni Jesus an iya dinihogan nga mga sumurunod han siyahan nga siglo nga mag-aantos liwat hira ha mga kamot han ira mga igkasi-tuminungnong—pagpaiwasa tikang ha mga sinagoga ngan pagtimaraota tubtob ha kamatayon pa ngani. (Juan 16:2) Ngan kumusta man ha moderno nga mga panahon? Ha tinikangan han “kataposan nga mga adlaw,” nakita han katawohan han Dios nga may-ada pariho nga pagtimaraot nga tiarabot. (2 Timoteo 3:1) Han 1914, ginkotar han The Watchtower an Isaias 66:5, nasiring: “Haros an ngatanan nga mga pagtimaraot nga naabot ha katawohan han Dios nagtikang ha nag-aangkon nga mga Kristiano.” Ito mismo nga artikulo nagsiring: “Diri kita maaram kon mahimo nira buhaton an pinakagrabe ha aton panahon—simboliko nga pagpatay pinaagi han pagsalikway ha aton tikang ha sosiedad, pagbungkag ha organisasyon, bangin literal pa nga pagpatay.” Natuman gud ito nga mga pulong! Waray pag-iha katapos nga naipublikar ito, inabot an pinakagrabe nga pagtimaraot nga igin-aghat han mga klero durante han Girra ha Kalibotan I. Kondi ginpakaalohan  an Kakristianohan, sugad la han igintagna. Paonan-o?

Usa ka Madagmit Ngan Tigda nga Pagpahiuli

13. Ha orihinal nga katumanan, ano an “tingog hin karimok tikang ha bungto [“siyudad,” NW]”?

¹³ Hi Isaias nagtagna: “An usa nga tingog hin karimok tikang ha bungto [“siyudad,” NW], usa nga tingog tikang ha templo, usa nga tingog ni Jehova nga naghahatag hin balos ha iya mga kaaway.” (Isaias 66:6) Ha orihinal nga katumanan hini nga mga pulong, an “siyudad” amo an Jerusalem, nga hinmumutangan han templo ni Jehova. An “tingog hin karimok” nagpapasabot hin kasamok han girra, nga hinbatian ha siyudad han ginsakop ito han nasulong nga mga sundalo han Babilonya han 607 A.K.P. Kondi, kumusta man an moderno nga katumanan?

14. (a) Ano an igintagna ni Malakias mahitungod han pag-abot ni Jehova ha Iya templo? (b) Sumala ha tagna ni Esekiel, ano an nagin resulta han pag-abot ni Jehova ha iya templo? (c) Kakan-o gin-usisa ni Jehova ngan ni Jesus an espirituwal nga templo, ngan paonan-o naapektohan adton nag-aangkon nga nagrirepresentar ha putli nga pagsingba?

¹⁴ Ini nga mga pulong ha Isaias nauyon ha duha nga lain nga tagna, an usa nga nakarekord ha Esekiel 43:4, 6-9 ngan an usa pa ha Malakias 3:1-5. Igintagna ni Esekiel ngan ni Malakias an panahon kon san-o maabot hi Jehova nga Dios ha iya templo. Ipinapakita han tagna ni Malakias nga hi Jehova maabot basi mag-usisa ha iya balay han putli nga pagsingba ngan basi gumios sugad nga Magpupurog, iginsasalikway adton nagpapasipara ha iya. Iginhuhulagway ha bisyon ni Esekiel nga hi Jehova nasulod ha templo ngan nagsusugo nga kuhaon an ngatanan nga tigaman han imoralidad ngan idolatriya. b Ha moderno nga katumanan hini nga mga tagna, may-ada importante nga espirituwal nga panhitabo han 1918 may kalabotan ha pagsingba kan Jehova. Matin-aw nga gin-usisa ni Jehova ngan ni Jesus an ngatanan nga nag-aangkon nga nagrirepresentar ha putli nga pagsingba. Ito nga pag-usisa nagresulta ha bug-os nga pagsalikway ha maraot nga Kakristianohan. Para ha dinihogan nga mga sumurunod ni Kristo, an pag-usisa nangahulogan hin halipot nga peryodo han pagpurog nga sinundan han madagmit nga pagpahiuli ha espirituwal han 1919.—1 Pedro 4:17.

15. Ano nga katawo an igintagna, ngan paonan-o ini natuman han 537 A.K.P.?

¹⁵ Ini nga pagpahiuli angayan nga iginhuhulagway ha masunod nga mga bersikulo han Isaias: “Han waray pa hiya pagbabatî, hiya nag-anak; ha waray pa aabot an iya pagbatî, hiya nagpakatawo na hin usa nga bata nga lalaki. Hin-o an nakabati hin sugad hito nga butang? Hin-o an nakakita hin sugad hito nga mga butang? Matatawo ba an tuna ha usa ka adlaw? Ig-aanak ba an usa nga nasud ha hinanali? Kay ha pagbatî la han Sion, hiya nagpakatawo han iya mga anak.” (Isaias 66:7, 8) Para ha bihag nga mga Judio ha Babilonya, ini nga mga pulong nagkaada makalilipay nga siyahan nga katumanan. An Sion, o Jerusalem, iginhulagway na liwat sugad nga babaye nga nanganganak, kondi pagkaurusahon gud hin panganak! Madagmit ito hinduro, tigda gud la, salit nahitabo ito antes pa makagtikang an pagbatî! Angayan gud ini nga paghulagway. Madagmit hinduro ngan tigda gud la an katawo-utro han katawohan han Dios sugad nga iginlain nga nasud han 537 A.K.P. salit baga in milagroso ito. Aw, tikang ha panahon nga ginpagawas ni Ciro an mga Judio tikang ha pagkabihag tubtob ha panahon nga nakabalik an matinumanon nga mga nanhibilin ha ira natawohan nga tuna, nahitabo ito ha sulod la hin pipira ka bulan! Daku gud nga kaibahan ha mga hitabo nga nagresulta ha orihinal nga katawo han nasud han Israel! Han 537 A.K.P., diri na kinahanglan nga makimalooy ha nakontra nga magmarando para ha kagawasan, diri na kinahanglan nga pumalagiw tikang ha kaaway nga kasundalohan, diri na kinahanglan nga mag-ukoy hin 40 ka tuig ha kamingawan.

16. Ha moderno nga katumanan han Isaias 66:7, 8, ano an ginrirepresentaran han Sion, ngan paonan-o natawo-utro an iya mga anak?

¹⁶ Ha moderno nga katumanan, an Sion nagrirepresentar ha langitnon nga “babaye” ni Jehova, an iya langitnon nga organisasyon han espiritu nga mga linarang. Han 1919 ini nga “babaye” nagrayhak han makita an katawo han iya dinihogan nga mga anak ha tuna sugad nga organisado nga katawohan, “usa nga nasud.” Ito nga katawo-utro madagmit  ngan tigda la. c Ha sulod la hin mga bulan, an dinihogan sugad nga usa ka grupo nabag-o tikang ha sugad-patay nga kahimtang nga waray binubuhat ngadto ha madasigon, aktibo nga kinabuhi ha ira “tuna,” an ira hatag-han-Dios nga ginsakopan han espirituwal nga buruhaton. (Pahayag 11:8-12) Pag-abot han katrakdag han 1919, iginpahibaro pa ngani nira an pagpublikar han bag-o nga barasahon nga magigin kaupod han The Watch Tower. Gintawag nga The Golden Age (yana Awake!), ito nga bag-o nga publikasyon nagpamatuod nga an katawohan han Dios makusog na liwat ngan naorganisa utro para ha pag-alagad.

17. Paonan-o ginpapasarig ni Jehova an iya katawohan nga waray makakapugong ha iya ha pagtuman han iya katuyoan mahitungod han espirituwal nga Israel?

¹⁷ Waray puwersa ha uniberso nga makakapugong hini nga katawo-utro ha espirituwal. An sunod nga bersikulo matin-aw nga nasiring mahitungod hito: “Dadad-on ko ba ha pag-iaranak, ngan diri ko paaanakon? nasiring hi Jehova. Magsasada ba han tagoangkan ako nga nagpapaanak? nasiring an imo Dios.” (Isaias 66:9) Sugad la nga an panganak diri malilikyan kon magtikang na ito, sugad man an katawo-utro han espirituwal nga Israel diri gud mapapaundang, kon magtikang na ito. Totoo, may-ada mga pagkontra, ngan posible nga magkaada dugang pa nga pagkontra ha tidaraon. Kondi hi Jehova la an makakapaundang ha iya natikangan na, ngan diri gud hiya nagbubuhat hito! Bisan pa hito, paonan-o gintatagad ni Jehova an iya nadasig utro nga katawohan?

An Mahigugmaon nga Pagmangno ni Jehova

18, 19. (a) Ano nga makabantad nga ilustrasyon an ginamit ni Jehova, ngan paonan-o ito naaplikar ha iya bihag nga katawohan? (b) Paonan-o nagpapahimulos yana an dinihogan nga nanhibilin tikang ha mahigugmaon nga pagpakaon ngan pagmangno?

¹⁸ An sunod nga upat nga bersikulo nagsasaysay hin makabantad nga hulagway mahitungod han mahigugmaon nga pagmangno ni Jehova. Siyahan, hi Isaias nasiring: “Pagkalipay kamo han Jerusalem, ngan magmalipay tungod ha iya, ngatanan kamo nga nahigugma ha iya: pagmalipay ha kahimongaya ha iya, ngatanan kamo nga nagmasurub-on tungod ha iya: nga kamo makasuso ngan mabusog han mga dughan han iya mga paglipay, nga kamo makaggatas, ngan magmalipay han pagkahura han iya himaya.” (Isaias 66:10, 11) Ginagamit dinhi ni Jehova an ilustrasyon mahitungod ha usa nga babaye nga nagpapasuso ha iya minasus-an. Kon an minasus-an ginugutom, nagtitinangis ito hinduro. Kondi kon iginhihirani ito ngada ha suso han iroy hito basi pasusuhon, an kabido hito nagigin malipayon nga kakontento ngan katagbaw. Ha pariho nga paagi, an matinumanon nga mga Judio nga nanhibilin ha Babilonya madagmit nga dadad-on tikang ha makasurubo nga kahimtang ngadto ha makalilipay ngan makapatagbaw nga kahimtang kon umabot na an panahon han kagawasan ngan pagpahiuli. Magrarayhak hira. Mahibabalik an himaya han Jerusalem kon tukuron utro ngan pag-ukyan utro ito. Sugad nga resulta, kakarawaton han himaya han siyudad an matinumanon nga mga umurukoy hito. Pakakaunon utro hira ha espirituwal pinaagi han aktibo nga mga saserdote.—Esekiel 44:15, 23.

¹⁹ Ginbendisyonan liwat an espirituwal nga Israel hin abunda nga pagkaon katapos han pagpahiuli han 1919. Tikang hito nga panahon padayon an pag-awas han espirituwal nga pagkaon nga igintatagana pinaagi han “matinumanon ngan maaramon nga uripon.” (Mateo 24:45-47, NW) Panahon gud ini han pagliaw ngan pagrayhak para ha dinihogan nga mga nanhibilin. Kondi may-ada dugang pa nga mga bendisyon.

20. Paonan-o an Jerusalem ginbibendisyonan hin “nabaha nga salog,” ha kadaan ngan ha moderno nga mga panahon?

²⁰ An tagna nagpapadayon: “Ha sugad hini nasiring hi Jehova: kitaa, akon paaawason ngada ha iya an kamurayaw nga sugad hin salog, ngan an himaya han mga nasud pariho hin nalayap nga sapa [“nabaha nga salog,” NW]: ngan kamo masupsop dida; kamo pagdadad-on ngada ha ligid, ngan papagtambayukyukon dida ha mga tuhod.” (Isaias 66:12) Dinhi an hulagway mahitungod han pagpasuso igin-upod ha hulagway mahitungod han abunda nga pag-awas han mga bendisyon—usa nga “salog” ngan usa nga “nabaha nga salog.” Bibendisyonan an Jerusalem diri la hin duro nga kamurayawan tikang kan Jehova kondi liwat han “himaya han mga nasud,” nga naawas ngada ha katawohan han Dios ngan nagbibendisyon ha ira. Nangangahulogan ini nga an katawohan han  mga nasud sugad hin mabaha ngadto ha katawohan ni Jehova. (Hagay 2:7) Ha kadaan nga katumanan, damu nga mga tawo tikang ha magkalainlain nga mga nasud an nakig-upod gud ha Israel, nagin Judio nga mga proselita. Kondi, mas daku pa gud nga katumanan an nahitatabo ha aton mismo panahon tungod kay “an daku nga panon . . . tikang ha ngatanan nga mga nasud ngan mga tribo ngan mga katawohan ngan mga yinaknan”—tinuod nga nabaha nga salog han katawohan—nakikig-upod ha nanhibilin han espirituwal nga mga Judio.—Pahayag 7:9, NW; Sakarias 8:23.

21. Pinaagi hin makaruruyag nga mga pulong ha paghulagway, ano nga klase hin pagliaw an igintagna?

²¹ Gin-uunabi liwat han Isaias 66:12 an mga kapahayagan han gugma han usa nga iroy—an paghapyod ha anak nga nalingkod dida ha iya tuhod ngan pagkugos ha iya ha kagiliran. Ha sunod nga bersikulo, pariho nga ideya an iginpapahayag nga may makapainteres nga pagbag-o han panlantaw. “Sugad hin usa [“nga tawo,” NW] nga ginlipay han iya iroy, amo man ako maglilipay ha iyo; ngan kamo paglilipayon dida ha Jerusalem.” (Isaias 66:13) An bata usa na yana nga “tawo,” usa nga adulto. Kondi an iya iroy waray mawad-i han iya hingyap nga liawon hiya ha panahon han kakurian.

22. Paonan-o ipinapakita ni Jehova an pagkamapinaurahon ngan pagkadaku han iya gugma?

²² Hini nga makaruruyag nga paagi, igin-iilustrar ni Jehova an pagkadaku ngan pagkamapinaurahon han iya gugma para ha iya katawohan. Bisan an duro gud nga gugma han usa nga iroy usa la ka gutiay nga kapahayagan han hilarom nga gugma ni Jehova para ha iya matinumanon nga katawohan. (Isaias 49:15) Importante gud nga ipakita han ngatanan nga mga Kristiano ini nga kalidad han ira langitnon nga Amay! Ginbuhat ini ni apostol Pablo, ngan tungod hito nagbilin hiya hin maopay nga susbaranan para ha mga tigurang ha Kristiano nga kongregasyon. (1 Tesalonika 2:7) Nagsiring hi Jesus nga an minagburugto nga gugma an magigin nangunguna nga pangirilal-an han iya mga sumurunod.—Juan 13:34, 35.

23. Ihulagway an malipayon nga kahimtang han nahibalik nga katawohan ni Jehova.

²³ Iginpapahayag ni Jehova an iya gugma pinaagi han buhat. Tungod hini, hiya padayon nga nasiring: “Kamo makita hini, ngan an iyo kasingkasing malilipay, ngan an iyo mga tul-an manmimiyaya sugad han banwa nga langbo: ngan an kamot ni Jehova igpapakilala ha iya mga surugoon; ngan hiya mamamay-ada kaaligutgot patok ha iya mga kaaway.” (Isaias 66:14) Usa nga eksperto ha gramatika han Hebreo nga yinaknan an nagsiring nga an mga pulong nga “kamo makita hini” nagpapasabot nga diin man sumiplat an nabalik nga mga bihag ha ira iginpahiuli nga nasud, “puro la kalipay an ira makikita.” Magkakalipay gud hira, magrarayhak hinduro nga nahibalik na hira ha ira hinigugma nga natawohan nga tuna. Maabat hira nga nagtitikabata hira, nga baga in an ira mga tul-an nagtitikakusog utro, buhi gud pariho han banwa ha katsaringsing. An ngatanan mahibabaro nga inin binendisyonan nga kahimtang nahitatabo, diri tungod ha pangalimbasog han tawo, kondi pinaagi han “kamot ni Jehova.”

24. (a) Ano an imo nagigin konklusyon samtang ginhihisgotan an mga hitabo nga nakakaapekto ha katawohan ni Jehova yana? (b) Ano an sadang magin determinasyon naton?

²⁴ Nakikita mo ba nga nagbubuhat an kamot ni Jehova dida ha iya katawohan yana? Waray tawo nga makakagpahiuli han putli nga pagsingba. Waray tawo nga makakagpahinabo hin minilyon nga birilhon nga mga tawo tikang ha ngatanan nga mga nasud nga umupod ha matinumanon nga nanhibilin ha ira espirituwal nga nasud. Hi Jehova nga Dios la an makakabuhat han sugad nga mga butang. Ini nga mga kapahayagan han gugma ni Jehova naghahatag ha aton hin hinungdan nga magrayhak hinduro. Hinaot diri naton igbalewaray an iya gugma. Magpadayon kita ha ‘pangurog ha iya pulong.’ Magin determinado kita ha pagkinabuhi uyon ha mga prinsipyo ha Biblia ngan ha pagin malipayon ha pag-alagad kan Jehova.

[Mga footnote]

[Mga Pakiana]