Nagpaparig-on an Espirituwal nga mga Pag-iristorya

“Diri gumowa an bisan ano nga malaw-ay nga pulong ha iyo baba, kondi an maopay sugad nga kinahanglan ha pagparig-on, basi nga makahatag hin grasya ha mga nakakabati.”—EFESO 4:29.

1, 2. (a) Mationan-o kabirilhon an abilidad han tawo ha pagyakan? (b) Karuyag han mga surugoon ni Jehova nga gamiton ha ano an ira dila?

 “AN ABILIDAD han tawo ha pagyakan diri masabtan han tawo; regalo ito han Dios, usa nga milagro.” Ito an iginsurat han parasurat hin diksyonaryo nga hi Ludwig Koehler. Bangin ginbabalewaray naton inin presyoso nga regalo han Dios. (Jakobo 1:17) Kondi tagda kon mationan-o kadaku nga bahandi an nawawara kon an usa nga hinigugma nawad-an hin abilidad ha pagyakan nga nasasabtan, tungod ha kaistrok. “May-ada kami maopay nga komunikasyon hadto salit duok kami hinduro ha usa kag usa,” siring ni Joan, nga an bana bag-o la nga naistrok. “Ginhahandom ko gud an amon mga pag-iristorya!”

² An mga pag-iristorya nagpaparig-on ha bugkos han pagin magsarangkay, nagsusulbad han mga diri-pagsinabtanay, nagliliaw ha mga nasusubo, nagpaparig-on han pagtoo, ngan nagpapauswag han mga kinabuhi—kondi diri gud awtomatiko an mga resulta. An maaramon nga hi Hadi Salomon nagsiring: “May-ada hadton nagyayakan hin waray pangalam-agam nga sugad hin nadulot nga kampilan; kondi an dila han makinaadmananon amo an kaopayan ha lawas.” (Proberbios 12:18) Sugad nga mga surugoon ni Jehova, karuyag naton nga an aton mga pag-iristorya makatambal ngan makaparig-on imbes nga makasakit ngan makadaot. Karuyag liwat naton nga gamiton an aton dila ha pagdayaw kan Jehova, ha aton ministeryo ha publiko ngan ha aton pribado nga mga pakig-istorya. An salmista nagkanta: “Ha Dios naghimo kami han amon mga panasig [“pagdayaw,” NW] ha bug-os nga adlaw, ngan maghahatag kami hin mga pasalamat ngadto ha imo ngaran ha waray kataposan.”—Salmo 44:8.

3, 4. (a) Ano nga problema an inaatubang naton ngatanan may kalabotan ha aton pagyakan? (b) Kay ano nga importante an aton pakig-istorya?

³ An disipulo nga hi Jakobo nagpapahamangno nga “waray bisan hin-o nga sadang makapaanad han dila.” Hiya nagpapahinumdom ha aton: “Ha damu nga mga butang kita ngatanan nahipapakdol. Kon may-ada tawo nga waray hipakdol hin pulong, amo ini an hingpit nga lalaki, nga sadang makapugong ha bug-os man nga lawas.” (Jakobo 3:2, 8) Waray hingpit ha bisan hin-o ha aton. Salit, bisan kon karuyag gud naton gamiton hin maopay an aton dila, an aton iginyayakan diri pirme nagpaparig-on ha iba o nagdadayaw ha aton Maglalarang. Salit kinahanglan mag-ikmat kita ha aton yayaknon. Dugang pa, hi Jesus nagsiring: “An ngatanan nga waray pulos nga pulong, nga igyayakan han mga tawo, pag-iihapon hira ha adlaw nga ighuhukom. Kay tungod han imo mga pulong, ginpapakamatadong ka, ngan tungod han imo mga pulong paghuhukman ka hin sirot.” (Mateo 12:36, 37) Oo, an totoo nga Dios makikighusay ha aton tungod han aton mga pulong.

⁴ Usa han gimaopayi nga mga paagi ha paglikay han nakakadaot nga pagyakan amo an pagpatubo han batasan ha pakiistorya mahitungod ha espirituwal nga mga butang. Paghihisgotan hini nga artikulo kon paonan-o naton mabubuhat ito, kon ano nga klase hin mga topiko an mahimo naton pag-iristoryahan, ngan kon ano nga mga kapulsanan an makakarawat naton tikang ha makaparig-on nga pagyakan.

Hatagi hin Atensyon an Kon Ano an Aada ha Aton Kasingkasing

 5. Ano an importante nga nahihimo han kasingkasing ha pag-aghat hin makaparig-on nga mga pakig-istorya?

⁵ Ha pagpatubo han batasan han makaparig-on  nga pakig-istorya, siyahan kinahanglan kilalahon naton nga an aton iginyayakan nagpapakita kon ano an aada ha aton kasingkasing. Hi Jesus nagsiring: “Tikang ha kahuraan han kasingkasing nagyayakan an baba.” (Mateo 12:34) Karuyag sidngon, karuyag naton mag-istorya mahitungod han mga butang nga importante ha aton. Salit, kinahanglan pakianhan naton an aton kalugaringon: ‘Ano an iginpapahayag han akon mga pakig-istorya mahitungod han kahimtang han akon kasingkasing? Kon kaupod ko an akon pamilya o mga igkasi-tumuroo, an akon ba pakig-istorya nakasentro ha espirituwal nga mga butang o kasagaran nga nakasentro ito ha mga isport, mga bado, mga sine, pagkaon, ha akon bag-o nga mga pinamalit, o ha diri importante nga mga butang?’ Bangin diri naton hinbabaroan nga an aton mga kinabuhi ngan an aton mga hunahuna nakasentro na ha diri importante nga mga butang. An pagbag-o ha aton mga prayoridad magpapauswag han aton mga pakig-istorya ngan han aton mga kinabuhi.—Filipos 1:10.

 6. Ano an nahihimo han pamalandong ha aton mga pakig-istorya?

⁶ An mapulsanon nga pamalandong usa pa nga paagi ha pagpauswag han kalidad han aton iginyayakan. Kon nangangalimbasog gud kita ha paghunahuna mahitungod han espirituwal nga mga butang, magigin natural ha aton an pag-istorya mahitungod hito. Hinsabtan ni Hadi David an mahitungod hini. Hiya nagkanta: “Makarawat unta ha imo atubangan an mga pulong han akon baba ngan an pamalandong han akon kasingkasing, O Jehova.” (Salmo 19:14) Ngan hi salmista Asap nagsiring: “Magpapalandong liwat ako han bug-os mo [Dios] nga buhat, ngan magdudumdom han imo mga binuhatan.” (Salmo 77:12) An kasingkasing ngan hunahuna nga nakasentro gud ha mga kamatuoran han Pulong han Dios natural nga magsasap-ay hin darayawon nga mga pulong. Diri mapugngan ni Jeremias an pagyakan mahitungod han mga butang nga igintutdo ni Jehova ha iya. (Jeremias 20:9) Mahihimo liwat naton ito kon regular nga pinamamalandong naton an espirituwal nga mga butang.—1 Timoteo 4:15.

7, 8. Ano nga mga topiko an maopay para ha nagpaparig-on nga mga pag-iristorya?

⁷ An pagkaada maopay nga rutina ha espirituwal naghahatag ha aton hin damu nga mga topiko para han makaparig-on nga mga pag-iristorya. (Filipos 3:16) An mga asembleya, mga kombensyon, mga katirok ha kongregasyon, bag-o nga mga publikasyon, ngan an inadlaw nga teksto ngan inimprinta nga mga komento naghahatag ha aton hin espirituwal nga mga hiyas nga maisusumat naton ha iba. (Mateo 13:52) Ngan makapadasig gud ha espirituwal an mga eksperyensya tikang ha aton Kristiano nga ministeryo!

⁸ Nadani hi Hadi Salomon han damu nga magkalainlain nga kakahoyan, mga hayop, katamsihan, ngan kaisdaaan nga iya nakita ha Israel. (1 Hadi 4:33) Nalipay hiya ha pakiistorya mahitungod han mga linarang han Dios. Mahihimo liwat naton ito. An mga surugoon ni Jehova nalilipay ha pakiistorya mahitungod han magkalainlain nga mga butang, kondi espirituwal nga mga topiko an makalilipay pirme nga bahin ha mga pag-iristorya han mga tawo nga nakahilig ha espirituwal.—1 Korinto 2:13.

“Padayon nga Hunahunaa Ini nga mga Butang”

 9. Ano an iginsagdon ni Pablo ha mga taga-Filipos?

⁹ Anoman an mga topiko, an aton mga pakig-istorya magpaparig-on ha iba kon susundon naton an sagdon ni apostol Pablo ha kongregasyon ha Filipos. Hiya nagsurat: “Anoman nga butang nga totoo, anoman nga butang nga seryoso, anoman nga butang nga matadong, anoman nga butang nga putli, anoman nga butang nga makaruruyag, anoman nga butang nga dungganon; kon may-ada pagkamaopay ngan kon may-ada butang nga darayawon, padayon nga hunahunaa ini nga mga butang.” (Filipos 4:8, NW) Importante gud an mga butang nga gin-unabi ni Pablo salit hiya nasiring nga “padayon nga hunahunaa ini nga mga butang.” Sadang pun-on naton hito an aton mga hunahuna ngan mga kasingkasing. Salit aton kitaon kon paonan-o an paghatag hin atensyon ha kada usa han walo nga butang nga gin-unabi ni Pablo makakabulig ha aton mga pakig-istorya.

10. Paonan-o an aton mga pakig-istorya nag-uupod han mga butang nga totoo?

¹⁰ An anoman nga totoo nag-uupod hin labaw pa kay ha impormasyon nga husto ngan diri buwa. Nagtutudlok ito ha usa ka butang nga tangkod ngan masasarigan, sugad han kamatuoran han Pulong han Dios. Salit, kon nakikiistorya kita ha iba mahitungod han mga kamatuoran han Biblia nga nahisilsil ha aton hunahuna, han mga diskurso o mga pahayag nga nagparig-on ha aton, o Kasuratanhon nga sagdon nga nakabulig ha aton, ginhihisgotan naton an mga butang nga totoo. Ha luyo nga bahin, aton iginsasalikway an “mga buwa nga gintawag nga kaaram,” nga baga in totoo la pagkit-on. (1 Timoteo 6:20) Ngan linilikyan naton an pag-utro han libak o pag-istorya mahitungod han karuhaduhaan nga mga asoy nga diri mapapamatud-an.

11. Ano nga seryoso nga mga butang an mahimo ig-upod ha aton mga pag-iristorya?

 ¹¹ An mga butang nga seryoso amo an mga tema nga desente ngan importante, mapulsanon. Nag-uupod ito han importante nga mga butang mahitungod han aton Kristiano nga ministeryo, han peligroso nga mga panahon diin kita nagkikinabuhi, ngan han panginahanglan nga aton tipigan an maopay nga paggawi. Kon aton ginhihisgotan an sugad seryoso nga mga butang, aton ginpaparig-on an aton determinasyon nga magpabilin nga nagmamata ha espirituwal, tipigan an aton integridad, ngan magpadayon ha pagsangyaw han maopay nga sumat. Oo, an makaruruyag nga mga eksperyensya ha aton ministeryo ngan an bag-o la nga mga hitabo nga nagpapahinumdom ha aton nga nagkikinabuhi na kita ha kataposan nga mga adlaw naghahatag ha aton hin magkalainlain nga topiko para han makaparig-on nga mga pag-iristorya.—Buhat 14:27; 2 Timoteo 3:1-5.

12. Tungod han sagdon ni Pablo nga hunahunaon an mga butang nga matadong ngan putli, ano an sadang likyan?

¹² An pulong nga matadong nangangahulogan hin pagin husto ha paniplatan han Dios—nasunod ha iya mga suruklan. An putli nagpapasabot han ideya han kalimpyo ha hunahuna ngan paggawi. An pagpakaraot, malaw-ay nga mga tiaw o mga intremes, o mga  pulong nga may-ada doble ngan bastos nga kahulogan diri sadang gamiton ha aton mga pakig-istorya. (Efeso 5:3; Kolosas 3:8) Ha trabaho o ha eskwelahan, maaramon nga nabaya an mga Kristiano kon nagtitikang mag-upod hin sugad hini an mga iristorya.

13. Paghatag hin mga ehemplo han mga pag-iristorya nga nakasentro ha mga butang nga makaruruyag ngan may kadungganan.

¹³ Han iginrekomenda ni Pablo an paghunahuna han makaruruyag nga mga butang, iginpapasabot niya an mga butang nga makalilipay ngan inuuyonan o nagdadasig hin gugma, imbes hadton nag-aaghat hin kapungot, kasakit ha buot, o araway. An mga butang nga dungganon nagtutudlok ha maopay nga impormasyon. An sugad nga maopay nga mga sumat mag-uupod han mga istorya ha kinabuhi han matinumanon nga kabugtoan, nga regular nga mababasa ha Barantayan ngan Awake! nga mga magasin. Kay ano nga diri isumat ha iba an imo mga komento katapos basahon mo inin nagpaparig-on-han-pagtoo nga mga artikulo? Ngan makaparig-on gud an pakabati mahitungod han espirituwal nga mga nahimo han iba! An sugad nga mga pag-iristorya magpaparig-on han gugma ngan pagkaurosa ha kongregasyon.

14. (a) Ano an ginkikinahanglan basi maipakita naton an pagkamaopay? (b) Paonan-o mahiuupod ha aton mga pakig-istorya an darayawon nga mga butang?

¹⁴ Hi Pablo nag-uunabi han “pagkamaopay.” An pagkamaopay nagpapasabot han pagkamaopay o pagkahitaas ha moral. Kinahanglan magbantay kita nga an aton mga im-im ginigiyahan han Kasuratanhon nga mga prinsipyo ngan diri ito nabulag tikang ha kon ano an matadong, putli, ngan maopay. An pagin darayawon nangangahulogan hin “pagin angay hatagan hin kumendasyon.” Kon nakabati ka hin maopay nga pahayag o nakakita hin matinumanon nga susbaranan ha kongregasyon, ipakiistorya ito—ha tawo nga nahidadabi ngan ha iba. Agsob nga gindayaw ni apostol Pablo an maopay nga mga kalidad han iya mga igkasi-magsiringba. (Roma 16:12; Filipos 2:19-22; Filemon 4-7) Ngan, syempre, an mga hinimo han aton Maglalarang darayawon gud. Dida hito makakakuha kita hin damu nga mga ulohan para han nagpaparig-on nga mga pakig-istorya.—Proberbios 6:6-8; 20:12; 26:2.

Pakiangbit ha Nagpaparig-on nga mga Pag-iristorya

15. Ano nga sugo ha Kasuratan an nag-oobligar ha mga ginikanan nga magkaada mapulsanon nga mga pakig-istorya ha ira mga anak?

¹⁵ An Deuteronomio 6:6, 7 nasiring: “Ini nga mga pulong nga akon iginsugo ha imo hini nga adlaw mahisulod ha imo kasingkasing; ngan igtutdo mo hira ha mainuyatmon ha imo mga anak, ngan maghimangraw ka mahitungod hini kon malingkod ka ha imo balay, ngan kon maglalakat ka ha dalan, ngan kon ikaw mahigda, ngan ha imo pagbuhat.” Matin-aw, ini nga sugo nagsasagda ha mga ginikanan nga magkaada mapulsanon, espirituwal nga mga pakig-istorya ha ira mga anak.

16, 17. Ano an mahibabaroan han Kristiano nga mga ginikanan tikang ha mga susbaranan ni Jehova ngan ni Abraham?

¹⁶ Mahahanduraw naton an maiha nga mga pakig-istorya ni Jesus ha iya langitnon nga Amay han ginhisgotan nira an iya tunan-on nga toka. “An Amay nga nagpakanhi ha akon, hiya ngahaw an naghatag ha akon ha usa nga sugo nga amo an akon igsisiring ngan nga amo an akon igyayakan,” siring ni Jesus ha iya mga disipulo. (Juan 12:49; Deuteronomio 18:18) An patriarka nga hi Abraham sigurado nga naggasto hin damu ka oras ha pakiistorya ha iya anak nga hi Isaak mahitungod han pagbendisyon ni Jehova ha ira ngan ha ira mga kaapoy-apoyan. An sugad nga mga pakig-istorya sigurado nga nakabulig kan Jesus ngan kan Isaak nga mapainubsanon nga magpasakop ha kaburut-on han Dios.—Genesis 22:7-9; Mateo 26:39.

 ¹⁷ An aton mga anak nagkikinahanglan liwat hin nagpaparig-on nga mga pakig-istorya. Kinahanglan maggahin hin panahon an mga ginikanan ha ira okupado nga eskedyol nga makiistorya ha ira mga anak. Kon posible, kay ano nga diri maghikay hin durungan nga pangaon sugad nga pamilya bisan la makausa ha usa ka adlaw? Durante ngan katapos han sugad nga mga pangaon, may-ada mga higayon para han nagpaparig-on nga mga paghisgot nga birilhon gud para ha espirituwal nga kahimsog han pamilya.

18. Isaysay an usa nga eksperyensya nga nagpapakita han mga kapulsanan han maopay nga komunikasyon han mga ginikanan ngan mga anak.

¹⁸ Hi Alejandro, usa nga payunir nga bainte anyos pa la an edad, nahinunumdom han iya mga pagruhaduha han 14 anyos hiya. Hiya nagsiring: “Tungod han impluwensya han mga kaeskwela ngan mga magturutdo, diri ako sigurado mahitungod han pag-eksister han Dios ngan han pagkatotoo han Biblia. An akon mga ginikanan naggasto hin damu ka oras ha mapailubon nga pangatadongan ha akon. Ini nga mga pakig-istorya nakabulig ha akon diri la ha pagpara han akon mga pagruhaduha durante hinin makuri nga panahon kondi ha paghimo liwat hin maopay nga mga desisyon ha akon kinabuhi.” Ngan kumusta na yana? Hi Alejandro nagpadayon: “Nag-uukoy pa gihapon ako ha amon balay. Kondi tungod han amon okupado nga mga eskedyol, makuri kami ni Tatay magkaistorya hin pribado. Salit dungan kami nga nakaon makausa ha usa ka semana didto ha iya gintatrabahoan. Pinabibilhan ko gud ini nga mga pag-istorya.”

19. Kay ano nga nagkikinahanglan kita ngatanan hin espirituwal nga mga pakig-istorya?

¹⁹ Diri ba pinabibilhan liwat naton an mga higayon ha pagpahimulos han mag-opay nga espirituwal nga mga pag-iristorya kaupod han aton mga igkasi-tumuroo? May-ada kita mga higayon para hini nga mga pag-iristorya ha mga katirok, ha ministeryo ha kanataran, ngan ha sosyal nga mga katirok ngan samtang nagbibiyahe. Hi Pablo naghandom ha pakiistorya ha mga Kristiano ha Roma. “Nahihidlaw ako pagkita ha iyo,” hiya nagsurat, “ha paghatag ha iyo hin usa nga espirituhanon nga hatag, basi nga manrig-on kamo; nga amo ini, nga ako malipay upod ha iyo tungod han ginkausahan nga pagtoo naton, an iyo ngan an akon pagtoo.” (Roma 1:11, 12) “An espirituwal nga mga pakig-istorya kaupod han mga igkasi-Kristiano nagtatagbaw han importante nga panginahanglan,” siring ni Johannes, usa nga Kristiano nga tigurang. “Nagpapalipay ito han kasingkasing ngan nagpapagaan han adlaw-adlaw nga mga pinas-an. Agsob nga naghahangyo ako ha mga lagas nga sumatan ako mahitungod han ira mga kinabuhi ngan kon ano an nakakabulig ha ira nga magpabilin nga matinumanon. Ha katuigan nga naglabay, damu na an akon nakaistorya, ngan an kada usa naghatag hin kinaadman o kahibaro nga nagpauswag han akon kinabuhi.”

20. Ano an mahihimo naton kon igkita kita hin usa nga awdanon?

²⁰ Ano man kon an usa baga in nadiri kon nagbabangon ka hin espirituwal nga topiko nga pag-iistoryahan? Ayaw panluya. Bangin magkaada ka mas maopay nga higayon ha iba nga panahon. “An pulong nga maopay nga pagkayakan sugadsugad han mga mansanas nga bulawan ha hinukot nga salapi,” siring ni Salomon. (Proberbios 25:11) Ipakita an pagsabot ha mga awdanon. “An sagdon ha kasingkasing han tawo pariho hin hilarom nga tubig; kondi an tawo nga may sarabotan makakahukad hini.” a (Proberbios 20:5) Labaw ha ngatanan, ayaw gud tuguti an mga paggios han iba nga magpugong ha imo nga makiistorya mahitungod han mga butang nga nakakabantad han imo kasingkasing.

Mapulsanon an Espirituwal nga mga Pag-iristorya

21, 22. Ano nga mga kapulsanan an makakarawat naton tikang ha pakiangbit ha espirituwal nga mga pakig-istorya?

²¹ “Diri gumowa an bisan ano nga malaw-ay nga pulong ha iyo baba,” nagsagdon hi Pablo, “kondi an  maopay sugad nga kinahanglan ha pagparig-on, basi nga makahatag hin grasya ha mga nakakabati.” (Efeso 4:29; Roma 10:10) Bangin magkinahanglan hin pangalimbasog an paggiya han pag-iristorya ngada ha husto nga direksyon, kondi damu an mga balos. An espirituwal nga mga pag-iristorya nakakabulig ha aton ha pagpaangbit han aton pagtoo ha iba ngan ha pagparig-on han aton kabugtoan.

²² Salit, gamiton naton an regalo nga pagyakan ha pagparig-on ha iba ngan ha pagdayaw ha Dios. An sugad nga mga pakig-istorya magigin surok han aton katagbaw ngan pagdasig ha iba. Labaw ha ngatanan, magpapalipay ito han kasingkasing ni Jehova tungod kay namamati hiya ha aton mga pakig-istorya ngan nalilipay hiya kon ginagamit naton an aton dila ha husto nga paagi. (Salmo 139:4; Proberbios 27:11) Kon espirituwal an aton mga pakig-istorya, makakasiguro kita nga diri kita hingangalimtan ni Jehova. Mahitungod hadton nag-aalagad kan Jehova ha aton panahon, an Biblia nasiring: “Dida hito hira nga nahahadlok kan Jehova nagyinakanay an usa kag usa; ngan hi Jehova namati, ngan nakabati, ngan usa nga basahon ha panumdoman iginsurat ha iya atubangan, para ha ira nga nahahadlok kan Jehova, ngan naghuhunahuna ngada ha iya ngaran.” (Malakias 3:16; 4:5) Importante gud nga an aton mga pakig-istorya nagpaparig-on ha espirituwal.

[Footnote]

Paonan-o Mo Babatunon?

• Ano an iginpapahayag mahitungod ha aton han aton mga pakig-istorya?

• Ano nga makaparig-on nga mga butang an mahimo naton ipakiistorya?

• Ano nga importante nga bahin an nahihimo han mga pag-iristorya dida ha pamilya ngan ha Kristiano nga kongregasyon?

• Ano nga mga kapulsanan an resulta han makaparig-on nga mga pakig-istorya?

[Mga Pakiana]

[Mga Retrato ha pahina 12]

An nagpaparig-on nga mga pag-iristorya nakasentro ha . . .

“anoman nga butang nga totoo”

“anoman nga butang nga seryoso”

‘kon ano an darayawon’

“anoman nga butang nga dungganon”

[Ginkuhaan han mga Retrato]

Kobre han video, Stalin: Retrato han U.S. Army; Kobre han libro nga Creator, Eagle Nebula: J. Hester and P. Scowen (AZ State Univ.), NASA

[Retrato ha pahina 13]

An mga panahon han pangaon naghahatag hin maopay nga mga higayon para ha pakiangbit ha espirituwal nga mga pag-iristorya