Istorya han Kinabuhi

“Ano an Akon Ibabalos kan Jehova?”

IGINSUMAT NI MARIA KERASINIS

Ha edad nga 18, nagin makaarawod nga kapakyasan ako ha akon mga kag-anak, usa nga iginsalikway han akon pamilya, ngan an pataraw-an ha amon barangay. An mga panginyupo, pamirit, ngan mga panarhog gingamit ha pangalimbasog nga bungkagon an akon integridad ha Dios​—⁠kondi napakyas ito. Sinarig ako nga an maunungon nga pagpabilin ha kamatuoran han Biblia magriresulta hin espirituwal nga mga kapulsanan. Ha paghinumdom han naglabay nga sobra 50 ka tuig ha pag-alagad kan Jehova, nauyon gud ako ha mga pulong han salmista: “Ano an akon ibabalos kan Jehova tungod han ngatanan nga napapahimulsan ko tikang ha iya?”​—⁠Salmo 116:​12, NW.

NATAWO ako han 1930, ha Aggelokastro, usa nga barangay nga mga 20 kilometro tikang ha pantalan han Cenchreae, ha este nga bahin han Isthmus han Korinto, diin naorganisa an usa nga kongregasyon han totoo nga mga Kristiano ha siyahan nga siglo.​—⁠Buhat 18:18; Roma 16:1.

Mamurayawon an kinabuhi han amon pamilya. Hi Tatay an presidente hadto han komunidad ngan tinahod gud hiya. Ikatulo ako han lima nga anak. Ginpadaku kami han amon kag-anak sugad nga debotado nga mga membro han Griego Ortodokso nga Iglesia. Nasingba ako kada Domingo. Nagpenitensya ako ha mga ladawan, nagdagkot hin mga kandila ha mga kapilya han mga barangay, ngan nagsaurog han ngatanan nga mga pagpuasa. Agsob nga ginhunahuna ko an pagin madre. Inabot an panahon, ako an nagin siyahan ha pamilya nga nagpakyas ha akon mga kag-anak.

Nalipay Tungod han Kamatuoran ha Biblia

Han mga 18 anyos an akon pangidaron, hinbaroan ko nga hi Katina, an bugto nga babaye han usa han akon mga bayaw, nga naukoy ha kahirani nga barangay, nagbabasa han mga publikasyon han  mga Saksi ni Jehova, ngan diri na hiya nasingba. Nakasamok gud ini ha akon hunahuna, salit nagdesisyon ako nga buligan hiya nga bumalik ha ginhunahuna ko nga husto. Salit, han binisita hiya, nag-eskedyol ako nga mamasyada kami, ngan nagplano ako nga daan ha paghapit ha balay han padi. Gintikangan han padi an pag-istorya pinaagi hin maiha nga pagtinamay ha mga Saksi ni Jehova, gintawag hira nga mga irehes nga naglimbong kan Katina. Nagpadayon an diskusyon ha sulod hin tulo ka sunod-sunod nga gab-i. Pinamatud-an ni Katina nga sayop an ngatanan nga mga alegasyon han padi pinaagi han inandam hin maopay nga mga pangatadongan tikang ha Biblia. Ha kataposan, nagsiring ha iya an padi nga tungod kay mahusay ngan baltok hiya, sadang niya pahimulsan anay an iya pagkabatan-on samtang nahihimo pa niya ngan magin interesado ha Dios kon malagas na hiya.

Waray ko sumati an akon mga kag-anak mahitungod hito nga paghisgot, kondi han sumunod nga Domingo, waray ako sumingba. Han udto na, kinadto dayon an padi ha amon shop. Nagpasangil ako nga kinahanglan magpabilin ako ha shop basi buligan hi Tatay.

“Ito gud ba an hinungdan, o naimpluwensyahan ka na hito nga babaye?” nagpakiana ha akon an padi.

“Ini nga mga tawo may-ada mas maopay nga mga gintotoohan kay ha aton,” prangka nga siniring ako.

Inatubang an padi kan Tatay ngan nagsiring: “Mr. Economos, paiwasa dayon ito nga imo paryente; peligroso gud hiya ha imo panimalay.”

Kinontra ha Akon an Akon Pamilya

Nahitabo ini ha ikatarapos han dekada han 1940 han naieksperyensyahan han Gresya an madarahog nga mga kasamok han girra sibil. Tungod kay nahadlok nga bangin kuhaon ako han mga girilya, ginhikay ni Tatay nga bumaya ako ha barangay ngan kumadto ha balay han akon magurang nga babaye ha barangay diin naukoy hi Katina. Ha duha ka bulan nga pag-ukoy ko didto, nabuligan ako nga hibaroan an ginsisiring han Biblia mahitungod ha pipira nga mga isyu. Nanluya ako han hisabtan ko nga damu han mga doktrina han Ortodokso nga Iglesia an diri-Kasuratanhon. Hinsabtan ko nga diri kinakarawat han Dios an pagsingba pinaagi han mga ladawan, nga an magkalainlain nga mga tradisyon han relihiyon​—⁠sugad han pagsingba ha krus​—⁠diri tikang ha Kristiano nga katutdoan, ngan an usa kinahanglan magsingba ha Dios “ha espiritu ngan ha kamatuoran” basi mapalipay hiya. (Juan 4:23; Eksodo 20:​4, 5) Labaw ha ngatanan, hinbaroan ko nga an Biblia nagtatagana han makalilipay nga paglaom nga kinabuhi nga waray kataposan ha tuna! Ito nga presyoso nga mga kamatuoran han Biblia kaupod han siyahan nga personal nga mga kapulsanan nga akon nakarawat tikang kan Jehova.

Samtang hito nga panahon, naobserbahan han akon magurang ngan han iya bana nga diri ako nangunguros ha kada pangaon, diri man liwat ako nag-aampo ha relihiyoso nga mga ladawan. Usa ka gab-i ginkastigo nira ako. Kinabuwasan nagdesisyon ako nga bumaya ha ira balay, ngan kinadto ako ha balay han akon dada. Iginsumat ito han akon bayaw ha akon amay. Waray pag-iha katapos hito inabot hi Tatay nga nagtatangis ngan nangalimbasog ha pagbag-o han akon panhunahuna. Linuhod ha akon atubangan an akon bayaw, naghahangyo han akon pagpasaylo, ngan ginpasaylo ko hiya. Basi masulbad an problema, ginhangyo nira ako nga bumalik ha amon relihiyon, kondi nagin marig-on ako.

Han binalik ako ha lugar ni Tatay, nagpadayon an mga pag-ipit. Waray ako paagi nga makaistorya hi Katina, ngan waray ako mabasa nga literatura, bisan Biblia. Nalipay gud ako han usa han akon mga patod an nangalimbasog ha pagbulig ha akon. Han kinadto hiya ha Korinto, iginkita hiya hin usa nga Saksi ngan inuli nga may dara nga libro nga “Let God Be True” ngan usa nga Kristiano Griego nga Kasuratan, nga ginbasa ko ha tago.

Nagkaada Diri-linalaoman nga Pagbag-o an Kinabuhi

An madarahog nga pagtimaraot nagpadayon ha sulod hin tulo ka tuig. Waray ako komunikasyon ha bisan hin-o nga mga Saksi, ngan waray man ako nakarawat nga bisan ano nga literatura. Kondi, diri ako maaram nga hirani na mahitabo an daku nga mga pagbag-o ha akon kinabuhi.

Ginsumatan ako ni Tatay nga kinahanglan ko kumadto ha akon batâ ha Tesalonika. Antes kumadto ha Tesalonika, kinadto ako ha usa nga paratahi ha Korinto basi magpatahi hin amerikana. Nahipausa gud ako han hibaroan ko nga nagtatrabaho didto hi Katina! Nalipay gud kami nga nagkita kami paglabay hin maiha hinduro nga panahon. Han tibaya na kami ha patahian, iginkita kami hin makaruruyag hinduro nga batan-on nga lalaki nga tiuli tikang ha trabaho, nga nagbibisikleta. Hiya hi Charalambos. Katapos makilala namon an kada tagsa,  nagdesisyon kami nga magpakasal. Haros hini liwat nga panahon, han Enero 9, 1952, nga ginsimbolohan ko an akon dedikasyon ngadto kan Jehova pinaagi han pagpabawtismo.

Nauna mabawtismohan hi Charalambos. Ginkontra liwat hiya han iya pamilya. Madasigon hinduro hi Charalambos. Nag-alagad hiya sugad nga kabulig nga congregation servant ngan nagdumara hin damu nga mga pag-aram ha Biblia. Waray pag-iha, ginkarawat han iya mga magurang nga kalalakin-an an kamatuoran, ngan yana an kadam-an han mga membro han pamilya han iya mga magurang nag-aalagad liwat kan Jehova.

Naruyagan gud ni Tatay hi Charalambos, salit inuyon hiya ha amon pagpakasal, kondi waray dayon umuyon hi Nanay. Bisan pa hini ngatanan, ginkasal kami ni Charalambos han Marso 29, 1952. An akon la gimagurangi nga lalaki ngan usa han akon mga patod an tinambong ha kasal. Hito nga panahon diri ako maaram nga magigin waray-kapariho nga bendisyon​—⁠usa nga totoo nga regalo tikang kan Jehova​—⁠hi Charalambos! Sugad nga iya kaupod, naisentro ko an akon kinabuhi ha pag-alagad kan Jehova.

Pagparig-on ha Aton Kabugtoan

Han 1953, nagdesisyon kami ni Charalambos nga bumalhin ngadto ha Atenas. Tungod kay karuyag namon magbuhat hin dugang pa ha pagsangyaw nga buruhaton, binaya hi Charalambos ha negosyo han iya pamilya ngan nakabiling hin part-time nga trabaho. Magkaupod kami kada kulop ha Kristiano nga ministeryo ngan nagdumara hin damu nga pag-aram ha Biblia.

Tungod han mga pagdiri han gobyerno ha amon ministeryo, kinahanglan namon maghimo hin mga paagi. Pananglitan, nagdesisyon kami ha pagbutang hin usa nga kopya han Watchtower nga magasin ha bintana han usa nga turotindahan ha sentro han Atenas, diin part-time nga nagtrabaho an akon bana. Usa nga hitaas-an-ranggo nga opisyal nga polis an nagsumat ha amon nga igindidiri an magasin. Kondi, nagsarit hiya kon mahimo ba hiya kumuha hin usa nga kopya ngan magpakiana mahitungod hito ha opisina han seguridad. Han ginpasarig hiya han mga empleyado han opisina han seguridad nga legal an magasin, binalik hiya ha pagsumat ha amon. Han hinbatian ini han iba nga kabugtoan nga may-ada mga turotindahan, nagtikang liwat dayon hira ha pagbutang hin mga kopya han The Watchtower ha mga bintana han ira tindahan. Usa nga lalaki an nagkuha hin The Watchtower ha amon tindahan, nagin Saksi, ngan nag-aalagad yana sugad nga tigurang.

Nalipay liwat kami ha pagkita han akon gimanghuri nga lalaki nga mahibaro han kamatuoran. Kinadto hiya ha Atenas basi mag-eskwela ha kolehiyo han pagin seaman, ngan igin-upod namon hiya ngadto ha usa nga kombensyon. An amon mga kombensyon sekreto nga gindumara ha mga kagurangan. Naruyagan niya an iya hinbatian, kondi waray pag-iha katapos hito nagtikang hiya pagbiyahe. Ha usa han iya mga biyahe, inabot hiya ha usa nga pantalan ha Argentina. Didto usa nga misyonero an sinakay ha barko basi magsangyaw, ngan naghangyo an akon manghod han aton mga magasin. Nalipay gud kami han nakarawat namon an iya surat nga nasiring: “Hin-agian ko na an kamatuoran. Alayon hikaya nga regular nga mapadad-an ako hin mga magasin pinaagi han koreo.” Yana, hiya ngan an iya pamilya matinumanon nga nag-aalagad kan Jehova.

Han 1958 ginhangyo an akon bana ha pag-alagad sugad nga nagbibiyahe nga paramangno. Tungod kay igindiri an amon buruhaton ngan makuri hinduro an mga kahimtang, kasagaran nga an nagbibiyahe nga mga paramangno nag-aalagad nga diri upod an ira mga asawa. Han Oktubre 1959, nagpakiana kami ha responsable nga kabugtoan ha sanga nga opisina kon mahimo ako umupod ha iya. Inuyon hira. Bibisitahon ngan paririg-unon namon an mga kongregasyon ha sentro ngan norte nga bahin han Gresya.

 Makuri adto nga mga biyahe. Gutiay gud la an sementado nga mga kalsada. Tungod kay waray kami awto, kasagaran nga nabiyahe kami pinaagi han panpubliko nga transportasyon o ha mga trak, kaupod han mga manok ngan iba pa nga mga ibaraligya. Sul-ot namon an goma nga mga botas basi makagbaktas ha malapok nga mga dalan. Tungod kay ha kada barangay may-ada armado nga mga guwardya, kinahanglan gab-i kami sumulod ha mga barangay basi malikyan an pag-usisa.

Gin-apresyar gud han kabugtoan ini nga mga pagbisita. Bisan kon kadam-an ha ira an natrabaho hin mabug-at ha ira mga uma, nangalimbasog gud hira ha pagtambong ha mga katirok nga gindumara ha katutnga han gab-i ha magkalainlain nga mga balay. Maabiabihon liwat hinduro an kabugtoan ngan nagtagana hira ha amon han gimaopayi nga ira tinatag-iya, bisan kon pobre hira. Usahay nakaturog kami kaupod han bug-os nga pamilya ha usa nga kuwarto. An pagtoo, pagkamapinadayunon, ngan kadasig han kabugtoan usa pa nga presyoso nga ginpahimulsan namon.

Pagpahaluag han Amon Pag-alagad

Han Pebrero 1961, samtang nabisita ha sanga nga opisina ha Atenas, ginpakianhan kami kon karuyag namon mag-alagad ha Bethel. Binaton kami pinaagi han mga pulong ni Isaias: “Iini ako; pakadtoa ako.” (Isaias 6:8) Paglabay hin duha ka bulan, nakarawat namon an surat nga naghahangyo ha amon nga kumadto dayon ha Bethel kon posible. Salit, han Mayo 27, 1961, nagtikang kami pag-alagad ha Bethel.

Naruyagan gud namon an amon bag-o nga toka, ngan nagin relaks ngan komportable dayon kami. An akon bana nagtrabaho ha Service ngan Subscription nga mga departamento, ngan ha urhi nag-alagad hiya hin usa ka panahon ha Komite han Sanga. May-ada ako magkalainlain nga mga toka ha home. Hadto nga panahon may-ada 18 nga membro han pamilya, kondi ha sulod hin haros lima ka tuig, may-ada haros 40 ka tawo ha Bethel tungod kay gindumara didto an usa nga eskwelahan para ha mga tigurang. Ha aga, naghuhugas ako han mga pinggan, nabulig ha paraluto, nag-oopay hin 12 nga higdaan, ngan nag-aandam han mga lamesa para ha paniudto. Ha kulop, nagpaplantsa ako ngan naglilimpyo han mga kasilyas ngan mga kuwarto. Makausa kada semana natrabaho liwat ako ha laundry. Damu hinduro an trabahoon, kondi nalipay ako ha pakabulig.

Nagpabilin kami nga sagipo hinduro ha amon mga toka ha Bethel ngan ha pag-alagad ha kanataran. Damu ka beses nga nagdumara kami hin tubtob ha pito nga pag-aram ha Biblia. Ha mga kataposan han semana, inupdan ko hi Charalambos ha iya mga pahayag ha magkalainlain nga mga kongregasyon. Pirme gud kami magkaupod.

Nagdumara kami hin pag-aram ha Biblia ha usa nga mag-asawa nga duok ha Griego Ortodokso nga Iglesia ngan duok nga kasangkayan han klerigo nga nanguna han grupo nga gintokahan ha pagbiling ha mga irehes han singbahan. Ha ira balay, may-ada hira usa nga kuwarto nga puno hin mga ladawan, diin padayon nga sinusunog an insenso ngan pinapatokar an mga himno han Byzantium ha bug-os nga adlaw. Ha sulod hin usa ka panahon, ginbisita namon hira ha mga Huwebes basi pag-adman an Biblia, ngan an ira sangkay nga klerigo nabisita ha ira ha mga Biernes. Usa ka adlaw, ginhangyo nira kami nga kumadto gud ha ira balay tungod kay may-ada hira surprisa para ha amon. Ito nga kuwarto an siyahan nga ira iginpakita ha amon. Ira iginlabog na an ngatanan nga mga ladawan ngan iginpaayad-utro ito nga kuwarto. Dugang nga nag-uswag ini nga mag-asawa ngan nabawtismohan. Ha kabug-osan, nagkaada kami kalipay nga makita an haros 50 ka tawo nga amon gindumarahan hin pag-aram ha Biblia nga nagdedikar han ira kinabuhi ngadto kan Jehova ngan nagpabawtismo.

Usa pa nga espesyal nga kapulsanan nga akon naruyagan amo an asosasyon ha dinihogan nga kabugtoan. An mga pagbisita han mga membro han  Nagmamando nga Lawas, sugad kan Bugto Knorr, Franz, ngan Henschel, makapadasig gud. Katapos hin sobra 40 ka tuig, inaabat ko pa gihapon nga an pag-alagad ha Bethel usa ka daku nga dungog ngan pribilehiyo.

Paglampos han Sakit Ngan Kamatyi

Han 1982 an akon bana nagtikang magkaada mga sintomas han Alzheimer nga sakit. Han 1990 maraot na gud an iya kahimsog, ngan ha urhi nagkinahanglan hiya hin permanente nga pag-ataman. Durante han kataposan nga walo ka tuig han iya kinabuhi, waray na gud kami pakagawas ha Bethel. Damu nga mahigugmaon nga kabugtoan ha pamilya han Bethel, sugad man han responsable nga mga paramangno, an naghikay ha pagbulig ha amon. Kondi, bisan pa han ira maloloy-on nga bulig, kinahanglan gumasto ako hin hilawig nga mga oras ha adlaw ngan gab-i ha pag-ataman ha iya. Usahay makuri hinduro an mga kahimtang, ngan damu an mga gab-i nga diri ako nahingangaturog.

Han Hulyo 1998 namatay an akon hinigugma nga bana. Bisan kon namimingaw gud ako ha iya, naliliaw ako han kamatuoran nga aada hiya ha pag-ataman ni Jehova, ngan maaram ako nga mahinunumdoman hiya ni Jehova kaupod han minilyon nga iba pa ha pagkabanhaw.​—⁠Juan 5:​28, 29.

Mapasalamaton Tungod han mga Napapahimulsan Tikang kan Jehova

Bisan kon namatay an akon bana, diri ako nag-uusahan. May-ada pa gihapon ako pribilehiyo ha pag-alagad ha Bethel, ngan nalilipay ako ha gugma ngan pag-ataman han bug-os nga pamilya han Bethel. An akon nagtikadaku nga pamilya nag-uupod liwat han espirituwal nga kabugtoan ha bug-os nga Gresya. Bisan kon sobra 70 anyos na ako yana, bug-os nga mga adlaw pa gihapon nga nakakatrabaho ako ha kusina ngan ha karaonan.

Han 1999 natuman an usa nga hingyap ko ha akon kinabuhi han nakabisita ako ha sentro nga opisina han mga Saksi ni Jehova ha New York. Diri ko maisaysay an akon inabat. Makaparig-on ngan diri mahingangalimtan adto nga eksperyensya.

Samtang ginhihinumdom ko an mga panhitabo, sinsero nga natoo ako nga gingamit ko an akon kinabuhi ha gimaopayi nga paagi. An gimaopayi nga karera nga mahihimo han bisan hin-o amo an pag-alagad kan Jehova hin bug-os-panahon. May pagsarig nga makakasiring ako nga waray gud bisan ano nga nakulang ha akon. Mahigugmaon nga gin-ataman ni Jehova kami nga mag-asawa ha espirituwal ngan ha pisikal. Tikang ha akon personal nga eksperyensya, hinsasabtan ko kon kay ano nga nagpakiana an salmista: “Ano an akon ibabalos kan Jehova tungod han ngatanan nga napapahimulsan ko tikang ha iya?”​—⁠Salmo 116:​12, NW.

[Retrato ha pahina 26]

Pirme gud kami magkaupod ni Charalambos

[Retrato ha pahina 27]

An akon bana ha iya opisina ha sanga

[Retrato ha pahina 28]

Inaabat ko nga daku nga dungog an pag-alagad ha Bethel