Abraham Ngan Sara—Masusubad Mo an Ira Pagtoo!

TINATAWAG hiya nga an ‘amay han ngatanan nga mga natoo.’ (Roma 4:11) An iya hinigugma nga asawa may-ada liwat hito nga kalidad. (Hebreo 11:11) Hira an mahadlukon-ha-Dios nga patriarka nga hi Abraham ngan an iya debotado nga asawa, hi Sara. Kay ano nga maopay hinduro hira nga mga susbaranan han pagtoo? Ano an pipira han mga pagsari nga ira gin-ilob? Ngan ano an bili han istorya han ira kinabuhi ha aton?

Nagpakita hi Abraham hin pagtoo han ginsugo hiya han Dios nga bayaan an iya balay. Hi Jehova nagsiring: “Gawas ha imo tuna, ngan ha imo mga kaurupdan, ngan ha balay han imo amay, ngan mapakadto ha tuna nga akon ha imo ipakikita.” (Genesis 12:1) Sumugot an matinumanon nga patriarka, tungod kay ginsusumatan kita: “Tungod ha pagtoo, hi Abraham nagsugot han pagtawaga ha iya hin pagkadto ha usa nga lugar nga iya kakarawatan hin panurundon; ngan hiya kinadto, bisan kon diri hiya maaram kon tipakain hiya.” (Hebreo 11:8) Tagda kon ano an nahiupod hito nga pagbalhin.

Naukoy hadto hi Abraham ha Ur, nga yana bahin na han sur nga Iraq. An Ur usa nga mainuswagon nga sentro nga lugar ha Mesopotamia nga nakignegosyo ha mga nasud ha Gulpo han Persia ngan posible nga ha Walog Indus. Hi Sir Leonard Woolley, nga nanguna han sistematiko nga pag-ukab han Ur, nagsiring nga ha panahon ni Abraham an kadam-an nga mga balay didto hinimo tikang ha baldosa, nga may ginpalitadahan ngan ginpabusag nga mga bungbong. Pananglitan, duha ka andana an balay han usa nga riko nga tuminungnong, nga may-ada kongkreto nga bungsaran ha butnga. Ha siyahan nga andana naukoy an mga surugoon ngan mga bisita. Ha ikaduha nga andana, nakapalibot ha bungbong an balkon nga hinimo ha kahoy, nga maaagian tipakadto ha mga kuwarto nga nakareserba para ha paggamit han pamilya. Tungod kay may-ada ito 10 tubtob 20 ka kuwarto, ito nga mga urukyan “masisiring nga haluag ngan naghatag hin higayon ha pagkaada angayan, komportable, ngan ha mga suruklan ha Este, magarbo nga pagkinabuhi,” siring ni Woolley. “Kasagaran na nga mga balay [ito] han sibilisado nga mga tawo ngan nagtagbaw han mga panginahanglan han mainuswagon nga pagkinabuhi ha siyudad.” Kon ginbayaan nira Abraham ngan Sara an sugad nga balay nga naglalaom ha pag-ukoy ha mga tolda, daku an ira iginsakripisyo ha pagsugot kan Jehova.

Hi Abraham binalhin upod han iya pamilya siyahan ngadto ha Haran, nga yana ha norte nga Syria, katapos ngadto ha Kanaan. May distansya ito nga mga 1,600 ka kilometro—makuri gud nga pagbalhin para ha lagas na nga mag-asawa! Han binaya hira ha Haran, 75 anyos na  hi Abraham ngan 65 anyos na hi Sara.—Genesis 12:4.

Ano an posible nga gin-abat ni Sara han nagsumat hi Abraham nga mabaya hira ha Ur? Bangin nabaraka hiya mahitungod ha pagbaya ha seguridad han komportable nga balay, pagbalhin ngadto ha nasud nga diri hinbabaroan ngan posible nga diri maabiabihon ha dumuruong, ngan pagkaada hin mas simple nga estilo han pagkinabuhi. Bisan pa hito, mapinasakupon hi Sara, naghuhunahuna kan Abraham sugad nga iya “ginoo.” (1 Pedro 3:5, 6) Ginhuhunahuna han pipira nga mga eskolar nga pagpakita ini han kan Sara “nahiaraan na nga matinalahuron nga paggios ngan paggawi ngada ha iya,” ebidensya han “tinuod nga mga pamatasan han panhunahuna ngan pagbati.” Kondi labaw ha ngatanan, sinarig hi Sara kan Jehova. An iya pagpasakop ngan pagtoo maopay nga susbaranan para ha Kristiano nga mga asawa.

Oo, diri kita ginhahangyo nga bayaan an aton balay basi sugton an Dios, bisan kon ginbayaan han pipira nga bug-os-panahon nga mga ebanghelisador an ira nasud nga natawohan basi isangyaw an maopay nga sumat ha iba nga nasud. Diin man kita nag-aalagad ha Dios, basta aton gin-uuna ha aton kinabuhi an espirituwal nga mga butang, iya aatamanon an aton mga panginahanglan.—Mateo 6:25-33.

Waray pagbasoli ni Sara o ni Abraham an ira desisyon. “Kon ira gindudumdom adto nga tuna nga ira giniknan, may katigayonan unta nira ha pagbalik,” siring ni apostol Pablo. Kondi waray hira bumalik. Tungod kay nasarig nga hi Jehova “magbabalos han ngatanan nga nagbibiling ha iya,” nagtoo hira ha iya mga saad. Kinahanglan liwat nga tumoo kita ha iya mga saad basi padayon nga maihahatag naton an bug-os-kalag nga debosyon kan Jehova.—Hebreo 11:6, 15, 16.

Espirituwal Ngan Materyal nga mga Karikohan

Katapos umabot hi Abraham ha Kanaan, an Dios nagsiring ha iya: “Ha imo katulinan akon ihahatag ini nga tuna.” Ginios hi Abraham pinaagi ha pagtukod hin halaran kan Jehova ngan  pinaagi ha pagtawag “han ngaran ni Jehova.” (Genesis 12:7, 8) Ginpahinabo ni Jehova nga magin riko hi Abraham, ngan damu an nakada ha iya kampamento. Tungod kay makausa nagtirok hiya hin 318 nga binansay nga kalalakin-an, nga mga surugoon nga natawo ha iya panimalay, ginbanabana nga “an kabug-osan nga kadamu han mga tawo ha iya grupo posible nga sobra gud hin usa ka yukot.” Anoman an hinungdan, ginhunahuna hiya han mga tawo sugad nga “prinsipe han Dios.”—Genesis 13:2; 14:14; 23:6.

Nanguna hi Abraham ha pagsingba, gintututdoan adton aada ha iya panimalay nga ‘tipigan an dalan ni Jehova, ha pagbuhat han katadongan ngan katul-iran.’ (Genesis 18:19) An Kristiano nga mga ulo han pamilya yana madadasig han susbaranan ni Abraham sugad nga usa ka tawo nga naglampos ha pagtutdo ha mga membro han iya panimalay nga sumarig kan Jehova ngan gumios ha matadong nga paagi. Salit, diri urusahon nga sinarig kan Jehova nga Dios an Ehiptohanon nga surugoon nga babaye ni Sara nga hi Hagar, an gimagurangi nga surugoon ni Abraham, ngan an anak ni Abraham nga hi Isaak.—Genesis 16:5, 13; 24:10-14; 25:21.

Nakigmurayaw hi Abraham

An mga panhitabo ha kinabuhi ni Abraham nagpapakita nga hi Abraham may-ada diosnon nga personalidad. Imbes nga tugotan nga magpadayon an away butnga han iya mga magbarantay hin kahayopan ngan han kanan iya umangkon nga hi Lot, nagsuhestyon hi Abraham nga pagbulagon an ira mga kampo ngan naghangyo ha barubata nga hi Lot nga pilion an iya karuyag nga tuna. Nakigmurayaw hi Abraham.—Genesis 13:5-13.

Kon umabot an panahon nga kinahanglan naton pumili kon iinsister ba an aton mga katungod o magpaumaya na la basi matipigan an kamurayawan, mahimo naton hinumdoman nga waray paantosa ni Jehova hi Abraham tungod kay nagpakita hiya hin konsiderasyon kan Lot. Ha kabaliktaran, katapos hito iginsaad han Dios kan Abraham ngan ha iya katulinan an ngatanan nga tuna nga nakikita ni Abraham ha ngatanan nga direksyon. (Genesis 13:14-17) “Bulahan an mga makigdaiton,” nagsiring hi Jesus, “kay hira pagngangaranan nga mga anak han Dios.”—Mateo 5:9.

Hin-o an Magigin Manurunod ni Abraham?

Bisan pa han mga saad nga magkakaada hiya usa nga binhi, nagpabilin nga baog hi Sara. Iginsumat ni Abraham ito ha Dios. Mapapanunod ba han iya surugoon nga hi Elieser an ngatanan nga iya tinatag-iya? Diri, tungod kay hi Jehova nagsiring: “Ini diri amo an manurunod ha imo, kondi usa nga matikang ha imo tiyan amo an mamanurunod ha imo.”—Genesis 15:1-4.

Kondi waray la gihapon anak hira Abraham ngan Sara, ngan an 75-anyos nga hi Sara nawad-an na paglaom ha pagburod. Tungod hito hiya nagsiring kan Abraham: “Hi Jehova nagpugong ha akon pag-anak; sakob, ako nanginginyupo ha imo, ha akon surugoon nga babaye; bangin la nga ako mamay-ada mga anak pinaagi ha iya.” Salit ginkuha ni Abraham hi Hagar sugad nga ikaduha nga asawa, nakighilawas ha iya, ngan nagburod hiya. Han hinbaroan ni Hagar nga burod hiya, nagtikang hiya pagtamay ha iya agaron. Nagreklamo hinduro hi Sara kan Abraham ngan ginpakaalohan hi Hagar, nga tungod hito pumalagiw ini nga surugoon.—Genesis 16:1-6.

Ginios hira Abraham ngan Sara ha paagi nga kahuna nira husto, nga uyon ha kustomre durante han ira panahon. Kondi, diri ito an paagi ni Jehova ha pagkaada han binhi ni Abraham. May-ada mga buhat nga bangin uyon ha aton kultura ilarom han magkalainlain nga mga kahimtang, kondi diri ini awtomatiko nga nagpapasabot nga nauyon hito hi Jehova. An iya panlantaw ha aton kahimtang bangin bug-os nga naiiba. Salit, kinahanglan naton hangyoon an giya han Dios, nag-aampo nga ipakita niya an paagi nga karuyag niya nga gumios kita.—Salmo 25:4, 5; 143:8, 10.

Waray “Bagay nga Diri Mahihimo ni Jehova”

Inabot an panahon, nagkaanak gud man hi Hagar kan Abraham hin lalaki nga ginngaranan hin Ismael. Kondi, diri hiya an iginsaad  nga Binhi. Hi Sara mismo an manganganak hito nga binhi, bisan pa han iya kalagas.—Genesis 17:15, 16.

Han espisipiko nga nagsiring an Dios nga hi Sara magkakaanak hin anak nga lalaki ha iya bana, “hi Abraham kinulob, ngan nahikatawa ha iya ngahaw, ngan siniring ha iya kasingkasing: Ha tawo nga may gatos na an edad, matatawo ba in usa nga anak ngan mag-aanak pa hi Sara, nga kasiyaman na ka tuig?” (Genesis 17:17) Han gin-utro han usa nga anghel an mensahe nga hinbatian ni Sara, hiya “nahikatawa ha iya ngahaw.” Kondi waray “bagay nga diri mahihimo ni Jehova.” Makakatoo kita nga mahihimo niya an bisan ano nga kaburut-on niya.—Genesis 18:12-14.

Tungod “ha pagtoo [nga] hi Sara ngahaw, han lagas na gud hiya, nakakarawat hin gahum han pagpanamkon, kay hiya nagtoo nga matinumanon an nagsaad.” (Hebreo 11:11) Inabot an panahon, nanganak hi Sara kan Isaak, nga an ngaran nangangahulogan hin “Pagtawa.”

Bug-os nga Pagsarig ha mga Saad han Dios

Ginkilala ni Jehova nga hi Isaak an maiha na nga ginhinulat nga manurunod. (Genesis 21:12) Salit sigurado nga nakalasan hi Abraham han ginhangyo hiya han Dios nga ihalad an iya anak. Kondi, may-ada maopay nga mga hinungdan hi Abraham nga bug-os nga sumarig ha Dios. Diri ba mahihimo banhawon ni Jehova hi Isaak tikang ha mga patay? (Hebreo 11:17-19) Diri ba napamatud-an na han Dios an iya gahum pinaagi han milagroso nga pagpabalik han kapasidad ha pagpanganak nira Abraham ngan Sara basi maipanganak hi Isaak? Tungod kay kombinsido ha abilidad han Dios ha pagtuman han Iya mga saad, andam sumugot hi Abraham. Oo, ginpugngan hiya ha aktuwal nga pagpatay ha iya anak. (Genesis 22:1-14) Kondi, an bahin ni Abraham may kalabotan hini nabulig ha aton nga hisabtan kon mationan-o kakuri kan Jehova nga Dios nga ‘ihatag an iya bugtong nga Anak, basi nga an ngatanan nga natoo ha iya, diri mawara, kondi mamay kinabuhi nga waray kataposan.’—Juan 3:16; Mateo 20:28.

Tungod han pagtoo ha Dios, nagin matin-aw kan Abraham nga an manurunod ha mga saad ni Jehova diri mahimo mag-asawa hin palso nga magsiringba nga taga-Kanaan. Mahihimo ba han mahadlukon ha Dios nga kag-anak nga umuyon ha pag-asawa han iya anak ha bisan hin-o nga diri nag-aalagad kan Jehova? Salit namiling hi Abraham hin angayan nga asawa para kan Isaak ha iya mga paryente ha Mesopotamia, nga sobra 800 ka kilometro an kahirayo. Ginbendisyonan ni Jehova ito nga pangalimbasog pinaagi ha pagpasabot nga hi Rebeka an babaye nga iya ginpili nga magin asawa ni Isaak ngan usa nga kaapoy-apoyan han Mesias. Oo, “hi Jehova nagbendisyon kan Abraham ha ngatanan nga mga bagay.”—Genesis 24:1-67; Mateo 1:1, 2.

Mga Bendisyon Para ha Ngatanan nga mga Nasud

Hira Abraham ngan Sara mga susbaranan ha pag-ilob hin mga pagsari ngan ha pagtoo ha mga saad han Dios. An katumanan han sugad nga mga saad may-ada kalabotan ha waray kataposan nga mga ginpapamulat han katawohan,  tungod kay ginpasarig ni Jehova hi Abraham: “Ha imo katulinan an mga nasud ha kalibotan pagbabaraanon; kay ikaw nagtuman han akon tingog.”—Genesis 22:18.

Syempre, hira Abraham ngan Sara diri hingpit, pariho gud ha aton. Kondi, han nagin matin-aw ha ira an kaburut-on han Dios, madagmit nga ginsunod nira ito—anoman nga pagsakripisyo an nahidabi hito. Salit hi Abraham nahinunumdoman sugad nga “sangkay han Dios” ngan hi Sara sugad nga ‘baraan nga babaye nga nasarig ha Dios.’ (Jakobo 2:23; 1 Pedro 3:5) Pinaagi han pangalimbasog nga subaron an pagtoo nira Abraham ngan Sara, kita liwat makakapahimulos hin presyoso nga relasyon ha Dios. Mapapahimulosan liwat naton an presyoso nga mga saad ni Jehova kan Abraham.—Genesis 17:7.

[Retrato ha pahina 26]

Tungod han ira pagtoo, ginbendisyonan ni Jehova hira Abraham ngan Sara hin anak ha ira lagas nga pangidaron

[Retrato ha pahina 28]

An susbaranan ni Abraham nabulig ha aton nga hisabtan kon paonan-o nakaapekto kan Jehova an pagtugot han iya amo la nga Anak nga mamatay