Ginkukontrol ba han Imo mga Kahimtang an Imo Kinabuhi?

AN NAKAKAGUOL hinduro nga mga kahimtang ngan mga problema ordinaryo na la hinin “magpakalilisang nga mga panahon.” (2 Timoteo 3:1) May-ada mga problema nga bangin temporaryo la ngan salit ha urhi mawawara na la. An iba nagpapadayon ha sulod hin mga bulan o mga tuig pa ngani. Sugad nga resulta, damu an naabat sugad han gin-abat ni salmista David, nga nangaraba ngadto kan Jehova: “An mga kakurian han akon kasingkasing nagdudugang: O kuhaon mo ako dida hinin akon mga kagol-anan.”—Salmo 25:17.

Nangangalimbasog ka ba nga malamposan an dagku hinduro nga mga problema? Kon amo, makakabiling ka hin bulig ngan pagdasig ha Biblia. Paghisgotan naton an mga kinabuhi han duha nga matinumanon nga surugoon ni Jehova nga malampuson nga nadaog an mga kakurian: hira Jose ngan David. Pinaagi han pag-usisa kon paonan-o nira gin-atubang an kakurian, mahibabaro kita hin praktikal nga mga leksyon nga mabulig ha aton nga malamposan an pariho nga mga ayat yana.

Inatubang hin Makuri nga mga Problema

Han 17 anyos na hi Jose, nagkaada hiya daku nga problema ha sulod han iya pamilya. Nakita han iya magurang nga kalalakin-an nga hi Jakob, an ira amay, “nahigugma [kan Jose] labi kay ha ngatanan nga iya kabugtoan.” Tungod hini, “hira nagdumot ha iya, ngan waray makikighimangraw hin maopay ha iya.” (Genesis 37:4) Mahahanduraw naton an inabat ni Jose nga kabaraka ngan tensyon tungod hini. Ha kamaihaan, nagin duro gud an kapungot han kabugtoan ni Jose salit ira iginbaligya hiya ngadto ha pagkauripon.—Genesis 37:26-33.

Samtang uripon ha Ehipto, kinahanglan isalikway ni Jose an imoral nga mga pagsulay han asawa han iya agaron. Tungod kay nasina han pagsalikwaya, buwa nga gin-akusahan niya hi Jose hin pagsari ha paglugos ha iya. Hiya ‘isinulod ha bilanggoan,’ diin “an iya mga tiil ira ginkapilasan han mga lugpit: iginbutang hiya nira hin mga talikara nga puthaw.” (Genesis 39:7-20; Salmo 105:17, 18) Makuri gud ini nga pagsari! Ha sulod hin 13 ka tuig, hi Jose usa nga uripon o usa nga priso tungod han mga kawaray-hustisya han iba nga mga tawo ha iya, upod na han mga membro  han iya kalugaringon nga pamilya.—Genesis 37:2; 41:46.

Hi David ha kadaan nga Israel inatubang liwat hin mga pagsari sugad nga batan-on. Ha sulod hin mga tuig, napiritan hiya nga magkinabuhi sugad nga puga, ginbibiniling pariho hin hayop ni Hadi Saul. Pirme namimeligro an kinabuhi ni David. Ha usa nga higayon, kinadto hiya ha saserdote nga hi Ahimelek basi mangaro hin pagkaon. (1 Samuel 21:1-7) Han hinbaroan ni Saul nga ginbuligan ni Ahimelek hi David, ginsugo niya nga patayon diri la hi Ahimelek kondi an ngatanan liwat nga mga saserdote ngan an ira mga pamilya. (1 Samuel 22:12-19) Nahahanduraw mo ba an duro nga kasubo nga sigurado nga inabat ni David tungod ha pagin diri-direkta nga hinungdan hini nga trahedya?

Hunahunaa an mga tuig han kakurian ngan pagmaltrato nga gin-ilob nira Jose ngan David. Pinaagi ha pag-usisa kon paonan-o nira nalamposan an ira makuri nga mga kahimtang, mahibabaro kita hin birilhon nga mga leksyon. Paghisgotan naton an tulo nga mga paagi diin takos subaron ini nga kalalakin-an.

Ayaw Pagtipig hin Kahiubos Ngan Pagdumot

Siyahan, inin matinumanon nga kalalakin-an waray magtipig hin pagdumot ngan kahiubos. Samtang priso hi Jose, masayon unta hiya maghinunahuna nga may kahiubos ha pagtraydor ha iya han iya kabugtoan, bangin magplano pa ngani han iya hihimoon nga pagbulos kon hikit-an pa niya hira utro. Paonan-o naton hibabaroan nga nalamposan ni Jose an sugad nga nakakadaot nga panhunahuna? Tagda kon paonan-o hiya ginios han may-ada gud hiya higayon nga manimalos ha iya kabugtoan nga kinadto ha Ehipto basi pumalit hin lugas. An asoy nasiring: “Tinalikod [hi Jose] ha ira, ngan nagtangis. . . . Niyan hi Jose nagsugo [ha iya mga surugoon] ha pagpasulod han [kanan kabugtoan] mga surudlan hin trigo, ngan pagpauli han kwarta han tagsa ka tawo ha iya sako, nga ha paghatag hin balon ha dalan.” Ha urhi, han ginsusugo an iya kabugtoan nga dad-on an ira amay ha Ehipto, gindasig hira ni Jose pinaagi han pagsiring: “Panginano kamo nga diri kamo makasimang [“maaringit ha usa kag usa,” NW] ha dalan.” Ha pulong ngan ha buhat, ginpamatud-an ni Jose nga waray niya tuguti an pagdumot ngan kahiubos nga makadaot ha iya kinabuhi.—Genesis 42:24, 25; 45:24.

Ha pariho nga paagi, waray hi David magtipig hin kahiubos kan Hadi Saul. Ha duha nga okasyon hi David may-ada higayon ha pagpatay kan Saul. Kondi, han ginsagda hiya han iya katawohan nga buhaton ito, hi David nagsiring: “Diri itugot ni Jehova nga ako magbuhat hini nga butang ngadto ha akon ginoo, an kan Jehova dinihogan, ha pagwaay han akon kamot patok ha iya, nga hinbabaroan nga hiya kan Jehova dinihogan.” Ginpasagdan ni David hi Jehova nga manginano hito, nasiring ha iya katawohan: “Sugad nga hi Jehova buhi, hi Jehova mahampak ha iya; o an iya adlaw ha pagkamatay maabot; o hiya makadto ha away, ngan mahahanaw.” Ha urhi, nagkomposo pa ngani hi David hin masurub-on nga kanta ha pagminatay kan Saul ngan ha anak ni Saul nga hi Jonatan. Pariho kan Jose, waray tuguti ni David nga maapektohan han kahiubos.—1 Samuel 24:3-6; 26:7-13; 2 Samuel 1:17-27.

 Nagtitipig ba kita hin kahiubos ngan pagdumot kon may-ada kawaray-hustisya nga nagpapasubo ha aton? Masayon ini mahitabo. Kon tugotan naton an aton mga emosyon nga magkontrol ha aton, mahimo magin mas nakakadaot ha aton an resulta kay han kawaray-hustisya mismo. (Efeso 4:26, 27) Bisan kon bangin gutiay la o waray kita kontrol ha ginbubuhat han iba, mahimo naton makontrol an aton reaksyon. Mas masayon palabyon an kahiubos ngan pagdumot kon natoo kita nga panginginanoon ni Jehova an kahimtang ha iya itinanda nga panahon.—Roma 12:17-19.

Buhata an Gimaopayi Bisan Pa han Imo Kahimtang

An ikaduha nga leksyon nga aton mahibabaroan amo an diri pagtugot han aton mga kahimtang nga makaapekto ha aton kinabuhi. Bangin paghinunahunaon na la naton an diri naton nahihimo salit diri na naton nakikita kon ano an mahimo naton buhaton. Sugad ito hin an aton mga kahimtang natikang na pagkontrol ha aton. Mahimo unta ini mahitabo kan Jose. Lugod, iya ginpili nga buhaton an gimaopayi bisan pa han iya kahimtang. Samtang nagtatrabaho sugad nga uripon, hi Jose “nakaagi hin kalooy ha [kanan iya agaron] mga mata, ngan hiya nag-alagad ha iya: ngan ginhimo hiya nga magmarangno han iya balay.” Ginbuhat liwat ito ni Jose samtang nakadto hiya ha prisohan. Tungod han bendisyon ni Jehova ngan han pagkamaduruto ni Jose, “igintubyan han parabantay han bilanggoan ha kamot ni Jose an ngatanan nga mga binilanggo nga nakadto ha sakob han bilanggoan: ngan bisan ano an ira binubuhat didto, hiya an magburuhat hito.”—Genesis 39:4, 21-23.

Durante han mga tuig nga nagkinabuhi hi David sugad nga puga, ginbuhat liwat niya an gimaopayi bisan pa han iya mga kahimtang. Samtang nag-uukoy ha kamingawan han Paran, ginpanalipdan niya ngan han iya katawohan an kakarnerohan ni Nabal tikang ha mga tulisan. “Hira an kuta para ha amon ha adlaw ngan gab-i,” siring han usa han mga paramangno han kakarnerohan ni Nabal. (1 Samuel 25:16) Ha urhi, durante han iya pag-ukoy ha Ziklag, ginsulong ni David an mga bungto nga gindumara han mga kaaway han Israel ha sur, salit naparig-on niya an mga giutan han Juda.—1 Samuel 27:8; 1 Kronikas 12:20-22.

Kinahanglan ba naton mangalimbasog pa gud basi mahimo an gimaopayi bisan pa han aton mga kahimtang? Bisan kon baga hin makuri an pagbuhat hito, mahimo kita maglampos. Ha pagpamalandong mahitungod han iya kinabuhi, hi apostol Pablo nagsurat: “Naton-an ko na, nga bisan ano an akon himutangan, malipayon ako hito. . . . Ha tagsatagsa nga bagay ngan ha ngatanan nga mga bagay naton-an ko an kahibaro, han kabusog, sugad man han kagutom, han kahuraan sugad man ha kakablasan.” Paonan-o napatubo ni Pablo ini nga disposisyon ha kinabuhi? Pinaagi han iya padayon nga pagsarig kan Jehova. Iya kinarawat: “Ngatanan mahihimo ko ha gahum han nagpaparig-on ha akon.”—Filipos 4:11-13.

Paghulat kan Jehova

An ikatulo nga leksyon amo nga imbes nga gumamit hin diri-Kasuratanhon nga mga paagi basi bag-ohon an aton mga kahimtang, sadang kita maghulat kan Jehova. Hi disipulo Jakobo nagsurat: “An pag-antos [“pag-ilob,” NW] maghingpit unta ha iya buhat, basi nga mahingpit kamo ngan mabug-os, waray kakulangan niyo hin bisan ano nga bagay.” (Jakobo 1:4) Sadang tugotan an pag-ilob nga ‘mahingpit an buhat hito’ pinaagi han aton pag-ilob ha pagsari tubtob ha kataposan nga diri nagamit hin diri-Kasuratanhon nga mga paagi basi tapuson dayon ito. Niyan an aton pagtoo masasarihan ngan mapapaputli, ngan mahahayag an nagpaparig-on nga gahum hito. Hira Jose ngan David may-ada hini nga klase hin pag-ilob. Waray hira mangalimbasog ha paghimo hin solusyon nga mahimo magresulta han kasina ni Jehova. Lugod, nangalimbasog hira nga buhaton an gimaopayi bisan pa han ira mga kahimtang. Naghulat hira kan Jehova, ngan kinarawat gud hira hin mga bendisyon tungod ha pagbuhat hito! Ginamit hira ni Jehova ha pagluwas ngan ha pagpanguna ha iya katawohan.—Genesis 41:39-41; 45:5; 2 Samuel 5:4, 5.

Bangin umatubang liwat kita hin mga kahimtang nga tungod hito mahimo kita masulay nga gumamit hin diri-Kasuratanhon nga mga solusyon. Pananglitan, nahuhulop ka ba tungod kay waray ka pa makabiling hin angayan nga maarasawa? Kon amo, likyi an bisan ano nga pagsulay ha pagtalapas han sugo ni Jehova nga mag-asawa ‘ha Ginoo la.’ (1 Korinto 7:39) May-ada ka ba mga  problema ha imo pag-asawa? Imbes nga magpaapekto ha espiritu han kalibotan nga nagdadasig hin pagbulag ngan diborsyo, pangalimbasugi niyo nga mag-asawa nga masulbad an mga problema. (Malakias 2:16; Efeso 5:21-33) Nakukurian ka ba ha pag-ataman han imo pamilya tungod han iyo kahimtang ha pinansyal? Nahiuupod ha paghulat kan Jehova an paglikay ha kwestyonable o ilegal nga mga buruhaton basi makakwarta. (Salmo 37:25; Hebreo 13:18) Oo, kita ngatanan kinahanglan mangalimbasog gud nga buhaton an gimaopayi bisan pa han aton mga kahimtang ngan tugotan hi Jehova nga balosan kita. Samtang ginbubuhat naton ito, magin determinado kita ha paghulat kan Jehova para hin hingpit nga solusyon.—Mika 7:7.

Bubuligan Ka ni Jehova

An pagpamalandong kon paonan-o nalamposan han mga tawohan ha Biblia pariho kan Jose ngan David an mga kapakyasan ngan magkuri nga mga kahimtang mapulsanon ha aton. Bisan kon an ira mga istorya iginsaysay ha pipira la nga pahina han Biblia, an mga pagsari ha ira inabot hin damu ka mga tuig. Pakianhi an imo kalugaringon: ‘Paonan-o an sugad nga mga surugoon han Dios nahibaro ha pagkarawat han ira mga kahimtang? Paonan-o nira natipigan an ira kalipay? Ano nga mga kalidad an ira kinahanglan patuboon?’

Makakapahimulos liwat kita ha pag-usisa han pag-ilob han mga surugoon ni Jehova ha moderno nga panahon. (1 Pedro 5:9) Kada tuig, an Barantayan ngan Awake! nga mga magasin nagsusulod hin damu nga mga istorya han kinabuhi. Binabasa mo ba ngan pinamamalandong an mga susbaranan hinin matinumanon nga mga Kristiano? Dugang pa, ha aton mga kongregasyon aada adton matinumanon nga nag-iilob hin diri maopay nga mga kahimtang. Regular ka ba nga nakikig-upod ha ira ngan nahibabaro tikang ha ira ha mga katirok han kongregasyon?—Hebreo 10:24, 25.

Kon naatubang ka hin magkuri nga mga kahimtang, sarig nga napaid hi Jehova ha imo ngan mabulig hiya ha imo. (1 Pedro 5:6-10) Pangalimbasog nga diri tugotan nga kontrolon han imo mga kahimtang an imo kinabuhi. Sunda an mga susbaranan nira Jose, David, ngan han iba pa pinaagi han diri pagtipig hin kahiubos, pinaagi han pagbuhat han gimaopayi bisan pa han imo kahimtang, ngan pinaagi han paghulat kan Jehova para hin hingpit nga solusyon. Magin duok ha iya pinaagi han pag-ampo ngan han espirituwal nga mga buruhaton. Hini nga paagi, makikita mo liwat nga mahimo ka magmalipayon bisan durante han makuri nga mga panahon.—Salmo 34:8.

[Retrato ha pahina 20, 21]

Nangalimbasog hi Jose ha pagbuhat han gimaopayi bisan pa han iya mga kahimtang

[Retrato ha pahina 23]

Hi David naghulat kan Jehova para han solusyon ha iya mga problema