Mga Pakiana Tikang ha mga Magbarasa

Kay ano nga gintugotan ni David, nga usa nga matinumanon nga surugoon ni Jehova, an iya asawa nga hi Mikal nga magtag-iya hin terapim nga imahen, o rebulto, sugad han ginsiring ha 1 Samuel 19:12, 13?

Siyahan, aton paghisgotan hin madaliay an konteksto. Han hinbaroan han asawa ni David an plano ni Hadi Saul ha pagpatay kan David, ginios dayon hiya. An Biblia nasiring: “Pinalusad ni Mikal hi David dida ha tamboanan: ngan hiya linakat, ngan dinalagan ngan kinmalagiw. Ngan kinuha ni Mikal an terapim [nga matin-aw nga pariho hin tawo an kadaku ngan porma], ngan pahigdaon ini dida ha higdaan, ngan ibutang an ulonan nga barahibo hin kanding ha ulohan hini, ngan tabonan ini hin mga panapton.” Han inabot an mga mensahero ni Saul basi dakpon hi David, hi Mikal nagsiring ha ira: “Masakit hiya.” Ini nga taktika naglangan han pagpamiling kan David, ngan nagmalampuson hiya ha pagpalagiw.—1 Samuel 19:11-16.

Ipinapakita han mga naukab han mga arkeologo nga ha kadaan nga mga panahon, an mga imahen nga terapim tinitipigan diri la para ha relihiyoso nga paggamit kondi para liwat ha legal nga mga katuyoan. Sugad la nga an mga titulo ngan sinurat nga mga testamento nagsisiguro han mga katungod ha panurundon yana, sugad man an nahimo han mga imahen nga terapim ha kadaan nga panahon. Matin-aw nga ilarom han pipira nga mga kahimtang, an pagtag-iya han terapim makakahatag ha umagad-nga-lalaki han legal nga katungod nga mapanunod an katunaan han iya namatay na nga ugangan-nga-lalaki. Bangin ini an hinungdan kon kay ano nga ha nauna nga panhitabo, ginkuha ni Rakel an terapim nga mga imahen han iya amay ngan kon kay ano nga naikag gud hi Laban nga mabawi ito. Hito nga panhitabo, an bana ni Rakel nga hi Jakob diri maaram han ginbuhat han iya asawa.—Genesis 31:14-34.

Han nagin nasud an mga Israelita, ginkarawat nira an Napulo nga Sugo, nga an ikaduha hito espisipiko nga nagdidiri han paghimo hin mga imahen. (Eksodo 20:4, 5) Ha urhi, diri-direkta nga gin-unabi ni propeta Samuel ini nga balaud ha iya pakiistorya kan Hadi Saul. Hiya nagsiring: “An pagsuki amo an sala nga sugad han panganito, ngan an pagkamatig-a han ulo amo an sala nga sugad han pag-ampo han mga diosdios ngan han mga terapim.” (1 Samuel 15:23) Tungod hini, imposible nga ginamit an terapim basi makakarawat hin panurundon ha Israel. Kondi, ini nga kadaan nga klase han patootoo han mga Judio baga hin nagpadayon ha pipira nga panimalay han mga Israelita. (Hukom 17:5, 6; 2 Hadi 23:24) An pagtag-iya ni Mikal hin terapim nga imahen nagpapakita nga diri bug-os an iya kasingkasing para kan Jehova. Posible nga diri maaram hi David mahitungod han terapim nga imahen o gintugotan la niya ito tungod kay hi Mikal anak ni Hadi Saul.

An panhunahuna ni David mahitungod han esklusibo nga debosyon ngadto kan Jehova iginpahayag hini nga mga pulong: “Hi Jehova harangdon, ngan pagdayawon ha daku gayud: hiya liwat an kahadlokan labaw han ngatanan nga kadidiosan. Kay an ngatanan nga kadidiosan han mga katawohan amo an mga diosdios: kondi hi Jehova an nagbuhat han kalangitan.”—1 Kronikas 16:25, 26.

[Retrato ha pahina 29]

An ikaduha han Napulo nga Sugo nagdiri ha paghimo hin mga imahen, sugad han terapim nga nakikita dinhi

[Ginkuhaan han Retrato]

Tikang ha libro nga The Holy Land, Tomo II, 1859