Pakabiling han Pinakamapulsanon nga Sagdon

AN MALAMPUSON nga kinabuhi makaruruyag gud. An maopay nga sagdon ngan an hingyap nga gumios uyon hito importante nga mga bulig ha pagkab-ot han sugad nga kinabuhi dinhi hinin komplikado nga kalibotan. Kondi, an mga tawo diri pirme disidido ha paghatag hin atensyon ha mapulsanon nga sagdon. Damu an nasiring nga an tawo sadang magkinabuhi uyon ha iya kalugaringon nga mga karuyag. Ha pagkamatuod, ipinapakita han rekord han Biblia nga hi Satanas, nga amo an orihinal nga kaaway han pagkasoberano han Dios, nagtanyag hin independensya ha siyahan nga mga tawo. An Genesis 3:5 nagrirekord han iya ginsiring kan Eva: “An Dios maaram nga ha adlaw nga kamo kumaon [ha puno han kahibaro ha maopay ngan maraot], an iyo mga mata mapupukrat, ngan kamo mahinunugad ha Dios, nga mag-inaramon na han kaopayan ngan han karaotan.”

Katapos hito, nahimo ba nira Adan ngan Eva nga magkinabuhi nga malampuson, nga waray maraot nga mga resulta, nga ginigiyahan la han ira kalugaringon nga mga opinyon? Waray gud. Inabat dayon hira hin kapakyas ha mga resulta han paghunahuna nga maaram hira han maopay ngan maraot. Naeksperyensyahan nira an makatadunganon nga kawara han pag-uyon han Dios ngan nagtikang hira hin may-kasakitan nga kinabuhi ha pagkadiri-hingpit, nga kamatayon an ultimo nga resulta. (Genesis 3:16-19, 23) An kamatayon nakakaapekto ha aton ngatanan. An Biblia nasiring: “Tungod ha usa ka tawo [Adan], sinulod an sala ha kalibotan, ngan tungod ha sala an kamatayon; ngan sugad man an kamatayon inagi ha ngatanan nga katawohan, kay an ngatanan nakasala.”—Roma 5:12.

Bisan kon may-ada magraot hinduro nga mga resulta han desisyon nira Adan ngan Eva, damu an diri la gihapon kombinsido ha kinaadman han pag-aplikar han sagdon tikang ha Maglalarang han tawo. Kondi, an Biblia nasiring nga ito “ginpakaaghat han Dios” ngan mapulsanon, ngan makakabulig ito ha aton nga “mahingpit, ngan maandam tungod ha ngatanan nga maopay nga buhat.” (2 Timoteo 3:16, 17) Sigurado nga magigin mas malipayon kita kon sundon naton an sagdon ha Biblia. An kinabuhi ha pamilya usa nga daku nga bahin diin naaplikar ini.

 Pagkamaunungon ha Pag-asawa

Sumala ha Biblia, katuyoan han Dios nga magin permanente an pag-asawa. (Genesis 2:22-24; Mateo 19:6) Dugang pa, an Kasuratan nasiring nga “an higdaan [kinahanglan] diri paghugawan,” nangangahulogan nga ini nga bugkos diri sadang hugawan pinaagi hin mga pakighilawas han diri kasal nga mga tawo. (Hebreo 13:4) Kondi, posible nga maaram ka nga damu nga mga pag-asawa yana an diri nakakaabot hini nga suruklan. Nababatasan han iba nga mga tawo nga magpikat ha ira mga kaupod ha trabaho nga diri nira asawa. Nagbubuwa an iba ha ira mga pamilya basi magkaada panahon ha ira karelasyon nga diri nira pinakasalan nga padis. Ginbabayaan pa ngani han iba an ira pinakasalan nga padis basi umupod ha mas bata nga karelasyon, nangangatadongan nga hini nga paagi naabat hira nga mas bata hira ngan mas malipayon, sugad han nahitabo kan Veronica, nga gin-unabi ha nauna nga artikulo.

Kondi, an determinasyon ha pagpalipay ha kalugaringon anoman an mahitabo diri magriresulta hin nagpapadayon nga kalipayan. Mapapamatud-an ito ni Ronald. Tungod kay kombinsido nga mapapauswag niya an iya kinabuhi, ginbayaan niya an iya asawa basi magkaada bag-o nga pamilya ha babaye nga iya sekreto nga karelasyon ha sulod hin unom na ka tuig ngan nagkaada na hiya duha nga anak. Kondi, waray pag-iha katapos niya tapuson an iya pag-asawa, ginbayaan hiya han iya karelasyon! Ha kataposan linungon hi Ronald ha iya mga kag-anak. Iya iginhulagway an iya kahimtang sugad nga “nakakaminos.” Usa la ito nga ehemplo. An sugad nga paggawi nga igin-aghat han hakog nga mga hingyap nagresulta na ha waray-kapariho nga kadamu han mga diborsyo ngan mga kabungkag han pamilya, nga nagriresulta hin pag-antos para ha damu hinduro nga mga indibiduwal—mga adulto ngan kabataan liwat.

Ha luyo nga bahin, an pagsunod ha sagdon han Biblia nagriresulta ha totoo nga kalipayan. Ito an kahimtang ni Roberto, nga nasiring: “Tungod han sagdon han Biblia, diri kinahanglan mawara ha akon an akon asawa. Diri naton nakakab-ot an totoo nga kalipayan pinaagi ha pagpasulay ha usa nga diri mo asawa, bisan kon ito nga tawo baga hin mahusay. An edukasyon tikang ha Biblia nakabulig ha akon nga pabilhan an akon padis, nga pirme ko kaupod ha sulod hin damu ka tuig na.” An sagdon han Biblia nga “ayaw an bisan hin-o papagbuhata ha malingoon patok han asawa han iya pagkabatan-on” nagkaada importante nga bahin ha kinabuhi ni Roberto. (Malakias 2:15) Ano an iba pa nga mga bahin diin mapapahimulsan naton an sagdon han Dios?

Pagpadaku ha Aton mga Anak

Ha naglabay nga mga dekada, nagin popular an ideya nga ha pagpadaku han ira mga anak, kinahanglan diri maghatag hin damu nga mga limitasyon an mga kag-anak. Baga hin makatadunganon nga tugotan an mga anak nga maghimo han ira kalugaringon nga mga desisyon mahitungod ha kon paonan-o hira maghunahuna ngan magios. An tumong amo an paglikay nga pugngan an ira pag-uswag. Ha iba nga mga lugar, gintukod pa ngani an diri duro kaorganisado nga sistema han edukasyon, diin, upod  han iba pa nga mga butang, an mga estudyante makakadesisyon kon matambong ba hira ha mga klase o diri ngan makakapili han kadamu han kaliawan o pagtutdo nga ira kakarawaton. An palisiya han usa nga eskwelahan nga sugad hini amo “an pagtugot ha kabataan nga ipahayag an ira mga binabati nga diri ginpapakaraot ngan ginpapanginlabotan han adulto.” Yana nga panahon, may mga magsaragdon ha pamatasan han tawo nga diri pa gihapon nauyon ha mga kapulsanan han pagpadapat han espisipiko nga mga paagi han pagdisiplina, bisan ha mga kahimtang diin ginhuhunahuna han mga kag-anak nga kinahanglanon an paghatag hin mahigugmaon nga disiplina.

Ano an nagin resulta? Damu nga mga tawo an natoo nga an matinuguton nga mga paagi han pagpadaku hin anak naghahatag ha kabataan hin sobra nga kagawasan. Naabat hira nga ini an hinungdan han pag-uswag ha krimen ngan pagkagiyan ha droga. Iginpakita han usa nga surbey ha Estados Unidos nga haros 70 porsyento han mga nakigbahin an naghunahuna nga an kabataan ngan mga batan-on diri nakarawat han igo nga paggiya han kag-anak nga ira ginkikinahanglan. Kon gin-uusisa an mga hinungdan han mga pagpuropsilay ha eskwelahan ngan han iba pa nga makangingirhat nga mga krimen nga nahihimo han mga tinedyer, ginbabasol han damu an “duro nga pagkamatinuguton han mga kag-anak.” Ngan bisan kon an mga resulta diri makangingirhat hinduro, an mga kag-anak ngan mga anak nag-aani han makasurubo nga mga resulta han sayop nga pagpadaku ha bata.

Ano an masisiring han Biblia may kalabotan hini? An Kasuratanhon nga sagdon amo nga an awtoridad han kag-anak sadang ipadapat nga may gugma ngan may karig-on. An Biblia nasiring: “An kalurongan iginsasangbod ha kasingkasing han usa nga bata; kondi an pudlos ha pagbadlong maghihigin hini ha hirayo tikang ha iya.” (Proberbios 22:15) Syempre, an ngatanan nga disiplina han kag-anak sadang magin angayan ha mga kahimtang. An pagin malumo, pagpugong ha kalugaringon, ngan pagpaid sadang makaimpluwensya ha bisan ano nga pagdisiplina. Tigaman ito han gugma kon iginpapadapat ito hini nga paagi. Posible gud an kalamposan kon ipadapat an awtoridad sugad nga kag-anak ha mahigugmaon nga paagi, diri ha mapintas nga pagkamadarahog.

May-ada nakikita nga maopay nga mga resulta kon iaplikar ini nga sagdon. Hi Arturo, usa nga 30-anyos nga lalaki ha Mexico nga diri pa la maiha nga nag-asawa, nasiring: “Iginpatin-aw gud ni Tatay ha amon nga mga anak nga may-ada hira ni Nanay awtoridad ha pamilya. Waray gud hira mag-alang ha pagdisiplina ha amon. Kondi, may-ada hira pirme panahon ha pakiistorya ha amon. Yana sugad nga adulto, ginpapabilhan ko an marig-on nga kinabuhi nga akon napapahimulosan, ngan maaram ako nga kadak-an hito an resulta han maopay nga giya nga akon nakarawat.”

 Salingabota an Pinakamapulsanon nga Sagdon

An Pulong han Dios, an Biblia, nagsusulod han pinakamapulsanon nga sagdon nga magagamit han mga tawo. An giya hito diri kay para la ha kahikayan han pamilya. Nabulig ito nga masangkapan kita ha damu nga mga paagi tungod kay nagtututdo ito ha aton kon paonan-o gumios ha kalibotan diin an kadam-an diri naruruyag ha pagkarawat nga an mas hitaas nga Surok han kinaadman sadang maggiya han ira kinabuhi para ha ira kaopayan.

Pinaagi kan salmista David, iginhatag ni Jehova nga Dios, an Maglalarang han katawohan, ini nga pasarig: “Paglaladngan ko ikaw ngan igsusulsog ko ikaw han dalan nga imo kakadtoan: sasagdonan ko ikaw ngan ha bawbaw nimo ibubutang ko an akon mata.” (Salmo 32:8) Nahahanduraw mo ba kon ano an iginpapasabot nga an Maglalarang nagkikinita ha aton basi panalipdan kita tikang ha mga peligro? Kondi, an pakiana para ha tagsa ha aton amo ini: ‘Mapainubsanon nga kakarawaton ko ba an nagpapanalipod nga giya ni Jehova?’ An iya Pulong mahigugmaon nga nasiring ha aton: “Sarig kan Jehova ha bug-os mo nga kasingkasing, ngan ayaw sandig dida ha imo kalugaringon nga pagsabot: ha ngatanan mo nga dalan kilalaha hiya, ngan hiya magtututdo han imo mga agianan.”—Proberbios 3:5, 6.

An pagkilala kan Jehova nagkikinahanglan hin pangalimbasog ngan pagkamapinadayunon, kondi makakab-ot ito han katawohan pinaagi han Biblia. An paagi han kinabuhi nga iya iginrirekomenda ‘nagsasaad hin kinabuhi niyan ngan han tiarabot pa.’ Mapulsanon gud ito nga paagi kon tatagdon an mga kaopayan nga igintatanyag hito.—1 Timoteo 4:8; 6:6.

Kon naruruyag ka han hilarom nga pagsabot nga igintatanyag han Biblia ngan han mga bendisyon nga resulta han pagkinabuhi uyon hito, himoa nga prayoridad ha imo kinabuhi an pagbasa ngan pagpamalandong ha Pulong han Dios. An pagbuhat hito mabulig ha imo nga malamposan an mga kakurian yana ngan ha tidaraon. Dugang pa, hibabaroan mo an mahitungod han paglaom nga mabuhi ha bag-o nga kalibotan han Dios, diin an ngatanan pagtututdoan ni Jehova ngan mahuhura an ira kamurayawan.—Isaias 54:13.

[Retrato ha pahina 5]

An sagdon han Biblia makakaparig-on han bugkos han pag-asawa

[Mga Retrato ha pahina 6]

An sagdon han Biblia amo an basihan para han maopay nga giya, kondi nagtutugot ito hin kaliawan

[Mga Retrato ha pahina 7]

Adton nag-aaplikar han sagdon han Biblia makakapahimulos hin timbang nga kinabuhi