An Impluwensya ni Jesus ha Bug-os nga Kalibotan

“AN NGATANAN nga sumat han mga ebanghelyo mahitungod han ginsiring ni Jesus, ha pribado ngan ha publiko, bangin ginsiring niya ha sulod hin duha la ka oras,” nagsurat an parahubad han Biblia nga hi Edgar Goodspeed. “Kondi iton gutiay la nga katutdoan nakakabantad, nakakapagios ngan nakakaaghat gud salit sigurado nga mauyon an kadam-an nga waray iba nga tawo nga nakaimpluwensya hinduro ha kalibotan.”

Han matapos ni Jesu-Kristo an iya ministeryo ha tuna han tuig 33 K.P., an iya mga sumurunod mga 120 nga kalalakin-an ngan kababayin-an. (Buhat 1:15) Yana, sobra duha ka bilyon ka tawo an nag-aangkon nga mga Kristiano. Ginatos ka milyon pa an nakilala kan Jesus sugad nga propeta. Oo, an iya mga katutdoan may-ada gud makatirigamnan nga impluwensya ha katawohan.

An impluwensya ni Jesus ha bug-os nga kalibotan ginkikilala bisan han diri-Kristiano nga mga lider. Pananglitan, an Judio nga rabi nga hi Hyman Enelow nagsurat: “Hi Jesus nagin an pinakapopular, pinakainaadman, pinakamaimpluwensya nga persona ha relihiyoso nga kasaysayan han katawohan.” Hi Enelow nagsiring liwat: “Hin-o an makakakarkula han ngatanan nga impluwensya ni Jesus ha katawohan? An gugma nga iya igin-aghat, an kaliawan nga iya iginhatag, an mag-opay nga mga buhat nga iya nahimo, an paglaom ngan kalipay nga iya napukaw—ito ngatanan diri matupngan ha kasaysayan han tawo. Ha bantogan ngan mag-opay nga mga tawo nga nabuhi, waray bisan haros makatupong ha pagin makaruruyag ngan maimpluwensya ni Jesus ha mga tawo ha bug-os nga kalibotan. Hiya nagin an pinakamakapainteres nga tawo ha kasaysayan.” Ngan an Hindu nga lider nga hi  Mohandas K. Gandhi nagsiring: “Waray ako hinbabaroan nga may mas damu nga nabuhat para ha katawohan kay ha kan Jesus. Ha pagkamatuod, maopay an Kristianidad.” Kondi, hiya nagdugang: “An problema aada ha iyo nga mga Kristiano. Diri niyo gintutuman an iyo kalugaringon nga mga katutdoan.”

An Kakristianohan may-ada hilaba nga rekord han kapakyasan ha pagtuman han mga katutdoan ni Jesus. Hi Cecil John Cadoux, nga historyador han Kristianidad, nagsiring nga “an hinay-hinay ngan padayon nga pag-uswag ha bug-os nga Iglesia han tendensya nga magin matinuguton ha moral” nakakuha na han “atensyon han Kristiano nga mga lider temprano pa han . . . 140 A.D.” Ini an iya obserbasyon: “Ini nga pagtikawara han pagkaistrikto ha moral sugad han binubuhat ha siyahan nga Kristianidad natural la nga nagresulta ha pagsunod ha mga paagi han kalibotan.”

Nagtikaduro ini nga kadaot ha moral han ikaupat ka siglo, han ginkarawat ni Emperador Constantino han Roma an Kristianidad. “An mga historyador nakaobserba, ngan an pipira ha ira nasubo gud,” nagsurat hi Cadoux, “ha duro nga pagkompromiso nga ginbuhat han Iglesia pinaagi han iya pakig-alyansa kan Constantinus.” Durante han mga siglo tikang hito nga panahon, an nag-aangkon nga mga Kristiano nakagbuhat na hin damu nga makaarawod nga mga buhat nga nagpapasipara han ngaran ni Kristo.

Kon sugad, an mga pakiana nga angay naton tagdon amo ini: Ano gud ba an gintutdo ni Jesus? Ngan ano an sadang magin impluwensya han iya mga katutdoan ha aton?

[Retrato ha pahina 3]

“Waray ako hinbabaroan nga may mas damu nga nabuhat para ha katawohan kay ha kan Jesus.”—Mohandas K. Gandhi

[Retrato ha pahina 3]

“Waray iba nga tawo nga nakaimpluwensya hinduro ha kalibotan.”—Edgar Goodspeed

[Ginkuhaan han Retrato]

Culver Pictures