An Aton mga Anak—Birilhon nga Panurundon

“An mga kabataan panurundon tumikang kan Jehova; ngan an bunga han tiyan amo an balos niya.”—SALMO 127:3.

 1. Paonan-o natawo an siyahan nga bata?

 HUNAHUNAA an milagroso nga mga hitabo nga ginpahinabo ni Jehova nga Dios ha paagi han iya paglarang ha siyahan nga lalaki ngan babaye. An amay nga hi Adan, ngan an iroy nga hi Eva, pariho may-ada bahin ha pagporma hin selyula nga nagtubo ha tagoangkan ni Eva ngan nagin usa nga bag-o nga tawo—an siyahan nga bata. (Genesis 4:1) Tubtob hini nga adlaw, nahipapausa pa gihapon kita ha panamkon ngan katawo han usa nga bata ngan tinatawag ito han damu nga tawo nga usa ka milagro.

 2. Kay ano nga masisiring mo nga usa nga milagro an nahitatabo ha tagoangkan han burod nga babaye?

² Ha sulod hin mga 270 ka adlaw, an orihinal nga selyula nga nahimo ha tagoangkan han iroy sugad nga resulta han iya pagtampo ha amay nagtutubo ngan nagigin usa nga bata nga ginkukompwesto hin trinilyon nga mga selyula. Aada ha sulod hito nga orihinal nga selyula an mga instruksyon nga ginkikinahanglan basi makahimo hin sobra 200 nga klase hin mga selyula. Ha pagsunod hiton urusahon gud nga mga instruksyon, nga diri masasabtan hin bug-os han tawo, ini nga mga selyula nga urusahon an pagkakomplikado nagtutubo ha eksakto gud nga pagkasunod-sunod ngan paagi basi maporma an usa ka bag-o nga buhi nga tawo!

 3. Kay ano nga damu nga mahunahunaon nga mga tawo an nauyon nga an Dios gud an nagpahinabo nga maipanganak an usa nga bag-o nga buhi nga tawo?

³ Ha imo paghunahuna, hin-o gud an tinuod nga naghimo han bata? Sigurado nga hiya an Usa nga naglarang han kinabuhi mismo. An salmista ha Biblia nagkanta: “Hibaroi niyo nga hi Jehova, hiya la an Dios. Amo hiya an naghimo ha aton, ngan [diri] kita.” (Salmo 100:3) Mga ginikanan, maaram gud kamo nga diri tungod han anoman nga iyo maopay hinduro nga abilidad nga nakahimo kamo han sugad kabirilhon nga gutiay nga bata. An Dios la nga waray kataposan an kinaadman an milagroso nga makakahimo hin usa ka bag-o nga buhi nga tawo. Ha sulod hin yinukot ka tuig na, an mahunahunaon nga mga tawo nagpapasidungog ha Harangdon nga Maglalarang tungod ha kaporma han usa nga bata ha tagoangkan han iroy hito. Ginpapasidunggan mo ba an Maglalarang?—Salmo 139:13-16.

 4. Ano nga sayop han tawo an diri gud masisiring mahitungod kan Jehova?

⁴ Kondi, usa ba nga waray pagtagad nga Maglalarang hi Jehova nga basta na la nagtikang han proseso han kinabuhi nga pinaagi hito an kalalakin-an ngan kababayin-an makakapanganak? An iba nga mga tawo waray pagtagad, kondi hi Jehova diri gud sugad hito. (Salmo 78:38-40) An Biblia nasiring ha Salmo 127:3: “An mga kabataan panurundon tumikang kan Jehova; ngan an bunga han tiyan amo an balos niya.” Aton paghisgotan yana kon ano an panurundon ngan kon ano an pinamamatud-an hito ha aton.

Usa nga Panurundon Ngan Usa nga Balos

 5. Kay ano nga usa nga panurundon an mga anak?

⁵ An usa nga panurundon pariho hin regalo. An mga ginikanan agsob nga nagtatrabaho hin maduruto basi may-ada hira maibilin nga panurundon ha ira mga anak. Bangin kwarta ito, propriedad, o bangin birilhon nga panag-iya. Anoman nga panurundon ito, ebidensya ito han gugma han ginikanan. An Biblia nasiring nga iginhatag han Dios ha mga ginikanan an ira mga anak sugad nga panurundon. Hira an mahigugmaon nga regalo tikang ha iya. Kon ikaw usa nga ginikanan, kombinsido ka ba nga an imo mga buhat nagpapakita nga gintatagad mo an imo mga anak sugad nga regalo nga igintapod ha imo han Maglalarang han uniberso?

 6. Ano an katuyoan han Dios ha paghatag niya ha mga tawo hin abilidad nga magkaada mga anak?

⁶ An katuyoan ni Jehova ha paghatag hini nga  regalo amo nga basi ukyan an tuna han mga anak nira Adan ngan Eva. (Genesis 1:27, 28; Isaias 45:18) An tagsa nga tawo waray laranga ni Jehova ha paagi nga sugad han iya ginbuhat ha minilyon nga mga anghel. (Salmo 104:4; Pahayag 4:11) Lugod, ginlarang han Dios an mga tawo nga may-ada abilidad ha panganak hin mga anak nga haros pariho gud ha ira mga ginikanan. Urusahon gud nga pribilehiyo han iroy ngan amay nga ipanganak ngan mangnoan iton bag-o nga tawo! Sugad nga mga ginikanan, nagpapasalamat ba kamo kan Jehova tungod ha paghatag ha iyo hinin birilhon nga panurundon?

Mahibaro Tikang ha Susbaranan ni Jesus

 7. Kabaliktaran ha ginbubuhat han pipira nga mga ginikanan, paonan-o ipinakita ni Jesus an iya interes ngan pagpaid ha “mga anak han mga tawo”?

⁷ Makasurubo, diri ngatanan nga mga ginikanan nagtatagad ha mga anak sugad nga balos. Damu an nagpapakita hin gutiay la nga pagpaid ha ira mga anak. An sugad nga mga ginikanan diri nagsusubad han pagtagad ni Jehova ngan han iya Anak. (Salmo 27:10; Isaias 49:15) Ha kabaliktaran, tagda an interes ni Jesus ha kabataan. Bisan antes kumanhi hi Jesus ha tuna sugad nga tawo—han usa pa hiya nga gamhanan nga espiritu nga persona ha langit—an Biblia nasiring nga an iya bug-os nga “kalipay aada ha mga anak han mga tawo.” (Proberbios 8:31) Daku hinduro an iya gugma ha mga tawo nga tungod hito kinaburut-on nga iginhatag niya an iya kinabuhi sugad nga lukat basi makarawat naton an kinabuhi nga waray kataposan.—Mateo 20:28; Juan 10:18.

 8. Paonan-o nagpakita hi Jesus hin maopay nga susbaranan para ha mga ginikanan?

⁸ Han nakanhi pa hi Jesus ha tuna, ipinakita niya an maopay gud nga susbaranan labi na para ha mga ginikanan. Tagda an iya ginbuhat. Naghatag hiya hin panahon nga makaupod an kabataan, bisan ha panahon nga okupado hinduro hiya ngan naguguol. Iya ginkita hira nga nag-uuyag ha baraligyaan ngan ginamit niya ha iya pagtutdo an pipira han ira mga paggawi. (Mateo 11:16, 17) Durante han iya ultimo nga biyahe ngadto ha Jerusalem, maaram hi Jesus nga hiya mag-aantos ngan papatayon. Salit han gindara han mga tawo an ira gudtiay nga kabataan basi makita hiya, an mga disipulo ni Jesus nagsari ha pagpaiwas ha kabataan, bangin tungod ha ira panalinguha nga diri na madugangan pa an kaguol ni Jesus. Kondi ginsaway ni Jesus an iya mga disipulo. Ha pagpakita han iya bug-os nga “kalipay” ha kabataan, hiya nagsiring: “Tuguti an mga kabataan pagkadi ha akon, ngan ayaw hira pagdid-i.”—Markos 10:13, 14.

 9. Kay ano nga an aton ginbubuhat mas importante gud kay ha aton ginsisiring?

⁹ Mahibabaro kita tikang ha susbaranan ni Jesus. Kon an kabataan nadaop ha aton, ano an aton reaksyon—bisan kon okupado kita? Sugad ba han ginbuhat ni Jesus? An ginkikinahanglan han kabataan, labi na tikang ha ira mga ginikanan, amo gud an kinaburut-on nga iginhatag ni Jesus ha ira—an iya panahon ngan atensyon. Totoo, importante an mga pulong sugad han, “Hinigugma ko ikaw.” Kondi, mas epektibo an mga buhat kay ha mga pulong. Naipapakita an iyo gugma diri la pinaagi han iyo ginsisiring kondi labi na gud han iyo ginbubuhat. Naipapakita ito pinaagi han panahon, atensyon, ngan pagtagad nga iginhahatag niyo ha iyo mga anak. Kondi, bisan kon ito ngatanan ginbubuhat han mga ginikanan, bangin diri dayon mahihimo hito an aktuwal nga mga resulta, diri sugad kadagmit han iyo ginlalaoman. Ginkikinahanglan an pagpailob. Mahibabaro kita ha pagpailob kon aton subaron an paagi han pakig-upod ni Jesus ha iya mga disipulo.

An Pagpailob Ngan Gugma ni Jesus

10. Paonan-o gintutdoan ni Jesus an iya mga disipulo han leksyon mahitungod han pagpaubos, ngan naglampos ba dayon ito?

¹⁰ Maaram hi Jesus han nagpapadayon nga kompetisyon han iya mga disipulo para ha kabantogan. Usa ka adlaw, pag-abot ni Jesus ha Kapernaum upod an iya mga disipulo, hiya nagpakiana ha ira: “Ano an iyo ginbabaton-batonan ha dalan? Kondi hira  nanmoot; kay hira nagbaton-batonay ha usa kag usa ha dalan, kon hin-o an gidadakui.” Imbes nga mapintas nga sawayon hira, mapailubon nga naghatag hi Jesus hin praktikal nga susbaranan basi tutdoan hira nga magin mapainubsanon. (Markos 9:33-37) Nagresulta ba ito han iya ginlaoman? Waray. Paglabay hin mga unom ka bulan, ginsagda nira Jakobo ngan Juan an ira iroy nga maghangyo kan Jesus nga hatagan hira hin prominente nga mga katungdanan ha Ginhadian. Mapailubon nga gintadong na liwat ni Jesus an ira panhunahuna.—Mateo 20:20-28.

11. (a) Ano an kustomre na nga trabaho nga waray buhata han mga apostol ni Jesus pag-abot nira ha igbaw nga kwarto kaupod ni Jesus? (b) Ano an ginbuhat ni Jesus, ngan naglampos ba an iya mga pangalimbasog hiton nga panahon?

¹¹ Waray pag-iha inabot an Paskua han 33 K.P., ngan nakigkita hi Jesus ha iya mga apostol ha pribado nga lugar basi igsaurog ito. Pag-abot nira ha igbaw nga kwarto, waray bisan usa han 12 nga apostol nga nag-una ha pagbuhat han kustomre na nga paghimsaw ha tapotapuhon nga mga tiil han iba—an minos nga trabaho han usa nga surugoon o han usa nga babaye ha panimalay. (1 Samuel 25:41; 1 Timoteo 5:10) Sigurado nga nasubo gud hi Jesus han makita niya nga an iya mga disipulo padayon nga nagpapakita hin ebidensya han pagtinguha hin ranggo ngan katungdanan! Salit ginhimsawan ni Jesus an mga tiil han kada usa ngan katapos sinsero nga nanginyupo ha ira nga sundon an iya susbaranan ha pagserbi ha iba. (Juan 13:4-17) Ginsunod ba nira ito? An Biblia nasiring nga ha urhi hiton nga gab-i “nahinabo an pagkasuhay-suhay kon hin-o ha ira an maiihap nga gidadakui.”—Lukas 22:24.

12. Paonan-o masusubad hi Jesus han mga ginikanan ha ira mga pangalimbasog ha pagbansay ha ira mga anak?

¹² Kon an iyo mga anak diri nasunod ha iyo sagdon, nasasabtan ba niyo nga mga ginikanan kon ano an sigurado nga inabat ni Jesus? Hinumdumi nga hi Jesus waray umundang ha pagbulig ha iya mga apostol, bisan kon mahinay hira ha pagtadong han ira mga sayop. Ha kataposan, an iya pagpailob nagbunga hin maopay nga mga resulta. (1 Juan 3:14, 18) Mga ginikanan, sadang niyo subaron an gugma ngan pagpailob ni Jesus, nga diri gud naundang ha iyo mga pangalimbasog ha pagbansay ha iyo mga anak.

13. Kay ano nga diri sadang igbalewaray han ginikanan an mga pakiana han bata?

¹³ Kinahanglan abaton han kabataan nga an ira mga ginikanan nahigugma ngan interesado ha ira. Karuyag hibaroan ni Jesus kon ano an ginhuhunahuna han iya mga disipulo, salit namamati hiya kon may-ada hira mga pakiana. Nagpakiana hiya ha ira kon ano an ira opinyon mahitungod han pipira nga mga butang. (Mateo 17:25-27) Oo, an maopay nga pagtutdo nag-uupod han atentibo nga pagpamati ngan totoo nga interes. Sadang likyan han mga ginikanan an tendensya nga igbalewaray an nagpapakiana nga bata pinaagi han mapintas nga baton: “Iwas! Diri ka ba nakita nga damu an akon trabaho?” Kon okupado gud an ginikanan, sadang sumatan an bata nga mag-iistorya hira mahitungod hito unina. Katapos, kinahanglan siguruhon han mga ginikanan nga pag-istoryahan gud ito. Hini nga paagi aabaton han bata nga interesado gud ha iya an ginikanan, ngan magigin mas masayon para ha iya nga makiistorya ha ginikanan.

14. Ano an mahibabaroan han mga ginikanan tikang kan Jesus mahitungod han pagpakita hin gugma ha ira mga anak?

¹⁴ Husto ba nga ipakita han mga ginikanan an ira gugma pinaagi han pag-agbay ngan paghangkop ha ira mga anak? Ini an usa pa nga susbaranan nga mahibabaroan han mga ginikanan tikang kan Jesus. An Biblia nasiring nga iya ‘pinangugos an kabataan, pinanbendisyonan  hira, ngan ipinanduon an iya mga kamot ha ira.’ (Markos 10:16) Ha hunahuna mo, ano an inabat han kabataan? Sigurado nga nalipay hira, ngan nadani hira kan Jesus! Kon may-ada totoo nga gugma ha butnga niyo nga mga ginikanan ngan han iyo mga anak, mas masayon hira sumunod ha iyo mga pangalimbasog ha pagdisiplina ngan pagtutdo ha ira.

Kon Mationan-o Kadamu nga Panahon

15, 16. Ano an nagigin popular nga ideya ha pagmangno ha mga anak, ngan ano an matin-aw nga hinungdan hito?

¹⁵ An iba nagruruhaduha kon nagkikinahanglan gud ba an kabataan hin damu nga panahon ngan mahigugmaon nga atensyon han ira mga ginikanan. An ideya mahitungod han pagmangno ha kabataan nga igin-aaghat gud tinatawag nga de-kalidad nga panahon. An mga nasuporta hini nga ideya nasiring nga an kabataan diri nagkikinahanglan hin damu nga panahon tikang ha ira mga ginikanan basta an limitado nga panahon nga iginhahatag ha ira mapulsanon, gin-andam hin maopay, ngan ginhikay nga daan. Maopay ba nga ideya an de-kalidad nga panahon, ngan ginhimo ba ito para ha kaopayan han kabataan?

¹⁶ Usa nga parasurat nga nakiistorya na ha damu nga kabataan an nagsiring nga an ira “karuyag gud tikang ha ira mga ginikanan amo an dugang nga panahon,” upod an “bug-os nga atensyon.” Makatirigamnan nga usa nga propesor ha kolehiyo an nagsiring: “Nahimo an termino [nga de-kalidad nga panahon] sugad nga resulta han kakonsensya han mga ginikanan. Gintatagan han mga tawo an ira kalugaringon hin pasangilan ha pagkaada mas gutiay nga panahon ha ira mga anak.” Mationan-o kadamu nga panahon an sadang ihatag han mga ginikanan ha ira mga anak?

17. Ano an ginkikinahanglan han mga anak tikang ha ira mga ginikanan?

¹⁷ Waray espisipiko nga ginsisiring an Biblia. Kondi, ginsagda an Israelita nga mga ginikanan nga makiistorya ha ira mga anak kon aada hira ha ira balay, kon hira naglalakat ha dalan, kon hira nahigda, ngan kon hira nabuhát. (Deuteronomio 6:7) Matin-aw nga nangangahulogan ini nga an mga ginikanan kinahanglan makiistorya ha ira mga anak ngan magtutdo ha ira pirme kada adlaw.

18. Paonan-o pinahimulosan ni Jesus an mga higayon ha pagbansay ha iya mga disipulo, ngan ano an mahibabaroan han mga ginikanan tikang hini?

¹⁸ Malampuson nga ginbansay ni Jesus an iya mga disipulo samtang nakaon hiya upod nira, nagbibiyahe upod nira, ngan bisan ha pagpahuway upod nira. Ginpahimulosan niya kon sugad an tagsa nga higayon ha pagtutdo ha ira. (Markos 6:31, 32; Lukas 8:1; 22:14) Ha sugad man nga paagi, sadang magin listo an Kristiano nga mga ginikanan nga gamiton an tagsa nga higayon ha pagkaada ngan pagpadayon hin maopay nga komunikasyon ha ira mga anak ngan ha pagbansay ha ira uyon ha mga paagi ni Jehova.

Kon Ano an Igtututdo Ngan Kon Paonan-o Bubuhaton Ito

19. (a) Ano pa an ginkikinahanglan gawas han pagkaada panahon ha mga anak? (b) Ano an labi na nga kinahanglan igtutdo han mga ginikanan ha ira mga anak?

¹⁹ An pagkaada la panahon upod an mga anak ngan bisan an pagtutdo ha ira diri kay amo la an  ginkikinahanglan ha malampuson nga pagmangno ha ira. Importante liwat kon ano an igintututdo. Tigamni kon paonan-o pinabubug-atan ha Biblia kon ano an sadang iupod ha pagtutdo. “Ini nga mga pulong nga akon iginsugo ha imo hini nga adlaw,” nasiring ito, “igtutdo mo . . . ha mainuyatmon ha imo mga anak.” Ano “ini nga mga pulong” nga kinahanglan igtutdo ha mga anak? Matin-aw, ito an mga pulong nga gin-unabi pa la, nga nasiring: “Higugmaon mo hi Jehova nga imo Dios ha bug-os mo nga kasingkasing, ngan ha bug-os mo nga kalag, ngan ha bug-os mo nga kusog.” (Deuteronomio 6:5-7) Hi Jesus nagsiring nga ini an pinakaimportante ha ngatanan nga mga sugo han Dios. (Markos 12:28-30) Kinahanglan tutdoan han mga ginikanan an ira mga anak labi na mahitungod kan Jehova, iginsasaysay kon kay ano nga hiya gud la an takos han aton bug-os-kalag nga gugma ngan debosyon.

20. Ano an iginsugo han Dios ha mga ginikanan ha kadaan nga panahon nga igtutdo ha ira mga anak?

²⁰ Kondi, “ini nga mga pulong” nga iginsasagda ha mga ginikanan nga igtutdo ha ira mga anak nag-uupod diri la han paghigugma ha Dios ha bug-os nga pagkatawo han usa. Matitigamnan mo nga ha nauna nga kapitulo han Deuteronomio, iginsaysay utro ni Moises an mga balaud han Dios nga iginsurat ha mga papan nga bato—an Napulo nga Sugo. Kaupod hini nga mga balaud an mga sugo nga diri magbuwa, diri mangawat, diri magpatay, ngan diri mag-adulteryo. (Deuteronomio 5:11-22) Salit pinabug-atan ha mga ginikanan ha kadaan nga mga panahon an panginahanglan nga igtutdo ha ira mga anak an mga prinsipyo ha moral. Kinahanglan tagan han Kristiano nga mga ginikanan yana an ira mga anak hin pariho nga instruksyon basi mabuligan hira nga magkaada hin may-seguridad, malipayon nga tidaraon.

21. Ano an iginpapasabot han sugo nga “ipasilsil” an pulong han Dios ha kabataan?

²¹ Tigamni nga an mga ginikanan ginsumatan kon paonan-o nira igtututdo “ini nga mga pulong,” o mga sugo, ha ira mga anak: “Igtutdo [“ipasilsil,” NW] mo hira ha mainuyatmon ha imo mga anak.” An pulong nga “ipasilsil” nangangahulogan hin “pagtutdo ngan pagpatin-aw pinaagi han agsob nga mga pag-utro o mga pagsagdon: pagdasig o pagparig-on ha hunahuna.” Salit an Dios, ha pagkamatuod, nagsasagda ha mga ginikanan nga magkaada hin ginplano nga programa ha pagtutdo han Biblia nga may-ada espisipiko nga katuyoan nga ipasilsil  an espirituwal nga mga butang ha mga hunahuna han ira mga anak.

22. Ano an iginsugo ha Israelita nga mga ginikanan nga igtutdo ha ira mga anak, ngan ano an iginpapasabot hito?

²² An sugad nga ginplano nga programa nagkikinahanglan han pangalimbasog han mga ginikanan. An Biblia nasiring: “Isangbod mo ini [“ini nga mga pulong,” o mga sugo han Dios] ha imo kamot sugad nga usa nga tigaman, ngan sugad hin mga rayandayan ha agtang ibutang mo ini ha imo ginsungatan. Ngan isurat mo ini ha mga harigi han imo balay, ngan ha imo mga ganghaan.” (Deuteronomio 6:8, 9) Diri ini nangangahulogan nga literal nga kinahanglan isurat han mga ginikanan an mga balaud han Dios dida ha mga harigi ngan mga ganghaan, isangbod an kopya hito ha mga kamot han ira mga anak, ngan ibutang an usa ha butnga han ira mga mata. Lugod, an importante nga punto amo nga sadang pahinumdumon pirme han mga ginikanan an ira mga anak mahitungod han mga katutdoan han Dios. An pagtutdo ha ira mga anak sadang buhaton hin regular ngan padayon nga baga in an mga katutdoan han Dios aada mismo ha atubangan han mga anak ha ngatanan nga panahon.

23. Ano an paghihisgotan ha artikulo ha sunod nga semana?

²³ Ano an pipira nga importante gud nga mga butang nga kinahanglan igtutdo han mga ginikanan ha ira mga anak? Kay ano nga importante yana nga panahon nga tutdoan ngan bansayon an mga anak nga panalipdan an ira kalugaringon? Ano nga bulig an magagamit yana han mga ginikanan basi mabuligan hira ha epektibo nga pagtutdo ha ira mga anak? Ini ngan an iba pa nga mga pakiana nga angay tagdon han damu nga mga ginikanan paghihisgotan ha masunod nga artikulo.

Paonan-o Mo Babatunon?

• Kay ano nga sadang tagdon han mga ginikanan nga birilhon an ira mga anak?

• Ano an mahibabaroan han mga ginikanan ngan han iba pa tikang kan Jesus?

• Mationan-o kadamu nga panahon an sadang ihatag han mga ginikanan ha ira mga anak?

• Ano an sadang igtutdo ha mga anak, ngan paonan-o sadang buhaton an pagtutdo?

[Mga Pakiana]

[Retrato ha pahina 10]

Ano an mahibabaroan han mga ginikanan tikang ha paagi han pagtutdo ni Jesus?

[Mga Retrato ha pahina 11]

San-o ngan paonan-o sadang tutdoan han Israelita nga mga ginikanan an ira mga anak?

[Mga Retrato ha pahina 12]

Sadang pahinumdumon pirme han mga ginikanan an ira mga anak mahitungod han mga katutdoan han Dios