An Pulong ni Jehova Buhi

Importante nga mga Punto Tikang ha Libro han Siyahan nga Kronikas

MGA 77 ka tuig na an naglabay tikang nga makabalik an mga Judio ha ira natawohan nga tuna katapos han ira kadistyero ha Babilonya. An templo nga gintukod utro ni Gobernador Serubabel naeksister na ha sulod hin 55 ka tuig. An pinakaimportante nga hinungdan han pagbalik han mga Judio amo an pagpahiuli han totoo nga pagsingba ha Jerusalem. Kondi, an mga tawo kulang hin kadasig ha pagsingba kan Jehova. May-ada apurado nga panginahanglan hin pagdasig, ngan ito gud an igintatagana han libro han Siyahan nga Kronikas ha Biblia.

Gawas pa han mga rekord han mga katulinan, an Siyahan nga Kronikas nagkukobre hin usa nga peryodo han mga 40 ka tuig, tikang han mamatay hi Hadi Saul tubtob han mamatay hi Hadi David. Gintotoohan nga an saserdote nga hi Esra amo an nagsurat hini nga libro han tuig 460 A.K.P. Makapainteres ha aton an Siyahan nga Kronikas tungod kay naghahatag ito hin hilarom nga pagsabot ha pagsingba didto ha templo ngan nagtatagana hin mga detalye mahitungod han katulinan nga gintikangan han Mesias. Sugad nga bahin han giniyahan nga Pulong han Dios, an mensahe hito nagpaparig-on han aton pagtoo ngan nagpapauswag han aton pagsabot mahitungod han Biblia.—Hebreo 4:12.

USA NGA IMPORTANTE NGA REKORD HAN MGA NGARAN

(1 Kronikas 1:1–9:44)

An detalyado nga lista han mga katulinan nga gintirok ni Esra kinahanglanon tungod han diri maminos tulo nga hinungdan: basi masiguro nga awtorisado la nga kalalakin-an an nag-aalagad sugad nga mga saserdote, basi makabulig ha paghibaro han panurundon han tribo, ngan basi matipigan an rekord han katulinan nga pagtitikangan han Mesias. Ginsusubay han rekord an kasaysayan han mga Judio ngadto gud ha siyahan nga tawo. May-ada napulo nga henerasyon tikang kan Adan ngadto kan Noe, ngan napulo pa nga henerasyon ngadto kan Abraham. Katapos han lista han mga anak nga kalalakin-an ni Ismael, han mga anak nga kalalakin-an han kerida ni Abraham nga hi Ketura, ngan han mga anak nga kalalakin-an ni Esaw, an asoy nakasentro na ha katulinan han 12 nga mga anak nga kalalakin-an ni Israel.—1 Kronikas 2:1.

Detalyado hinduro an asoy mahitungod han katulinan ni Juda tungod kay ha ira nagtikang an hadianon nga tulin ni David. May-ada 14 nga henerasyon tikang kan Abraham tubtob kan David ngan 14 pa tubtob ha pagkadistyero ha Babilonya. (1 Kronikas 1:27, 34; 2:1-15; 3:1-17; Mateo 1:17) Katapos, iginlista ni Esra an mga katulinan han mga tribo ha este nga bahin han Jordan, nga ginsundan han rekord han katulinan han mga anak ni Lebi. (1 Kronikas 5:1-24; 6:1) Katapos detalyado nga iginhatag ni Esra an usa nga sumaryo han pipira han iba pa nga mga tribo ha weste nga bahin han Salog Jordan ngan han katulinan ni Benjamin. (1 Kronikas 8:1) An mga ngaran han siyahan nga mga umurukoy han Jerusalem nga binalik katapos han pagkadistyero ha Babilonya nakalista liwat.—1 Kronikas 9:1-16.

 Mga Baton ha mga Pakiana Mahitungod ha Kasuratan:

1:18—Hin-o an amay ni Sela—hi Kainan o hi Arpaksad? (Lukas 3:35, 36) Hi Arpaksad an amay ni Sela. (Genesis 10:24; 11:12) An termino nga “Kainan” ha Lukas 3:36 posible nga sayop nga pagkagamit han termino nga “mga Kaldeanhon.” Kon totoo ini, ha orihinal nga teksto bangin ini an mababasa, “an anak nga lalaki han Kaldeanhon nga hi Arpaksad.” O posible nga an mga ngaran nga Kainan ngan Arpaksad nagtutudlok ha uusa la nga tawo. Diri liwat naton sadang balewarayon an kamatuoran nga an mga pulong nga “anak nga lalaki ni Kainan” diri mababasa ha pipira nga mga manuskrito.—Lukas 3:36, footnote ha NW.

2:15—Hi David ba an ikapito nga anak nga lalaki ni Jesse? Diri. Hi Jesse may-ada walo nga anak nga kalalakin-an, ngan hi David an putó. (1 Samuel 16:10, 11; 17:12) Matin-aw nga an usa han mga anak nga kalalakin-an ni Jesse namatay nga waray anak. Tungod kay ito nga anak diri makakaapekto ha mga rekord han katulinan, waray iapi ni Esra an iya ngaran.

3:17—Kay ano nga gintawag han Lukas 3:27 an anak nga lalaki ni Jekonia nga hi Sealtiel nga an anak nga lalaki ni Neri? Hi Jekonia amo an amay ni Sealtiel. Kondi, baga hin iginhatag ni Neri an iya anak nga babaye kan Sealtiel sugad nga asawa. Gintawag ni Lukas an umagad nga lalaki ni Neri nga anak ni Neri sugad la han iya ginbuhat ha kahimtang ni Jose, tinatawag hiya nga an anak nga lalaki han amay ni Maria, hi Heli.—Lukas 3:23.

3:17-19—Ano an relasyon nira Serubabel, Pedaya, ngan Sealtiel? Hi Serubabel anak nga lalaki ni Pedaya, nga bugto nga lalaki ni Sealtiel. Kondi, usahay tinatawag han Biblia hi Serubabel nga an anak nga lalaki ni Sealtiel. (Mateo 1:12; Lukas 3:27) Posible ini tungod kay namatay hi Pedaya ngan hi Sealtiel an nagpadaku kan Serubabel. O bangin tungod kay namatay hi Sealtiel nga waray anak, gin-asawa ni Pedaya an nabalo ni Sealtiel, ngan hi Serubabel an suhag nga anak hito nga pag-asawa.—Deuteronomio 25:5-10.

5:1, 2—Ano an kahulogan para kan Jose han pagkarawat han katungod han suhag? Nangahulogan ito nga kinarawat hi Jose hin doble nga bahin han panurundon. (Deuteronomio 21:17) Tungod hito hiya an nagin amay han duha nga tribo—Epraim ngan Manases. Tag-usa la hin tribo an iba nga mga anak ni Israel.

Mga Leksyon Para ha Aton:

1:1–9:44. An rekord han mga katulinan han totoo nga mga tawo nagpapamatuod nga an bug-os nga kahikayan han totoo nga pagsingba iginbasar, diri ha susmatanon, kondi ha kamatuoran.

4:9, 10. Ginbaton ni Jehova an sinsero nga pag-ampo ni Jabes para hin mamurayawon nga pagpahaluag han iya teritoryo basi damu pa nga mga tawo nga may kahadlok ha Dios an mahimo makaukoy dida hito. Kita liwat kinahanglan kinasingkasing nga mag-ampo para han pagdamu han mga magsiringba ha Dios samtang madasigon nga nakikigbahin kita ha buruhaton nga paghimo hin disipulo.

5:10, 18-22. Ha panahon ni Hadi Saul, ginpirde han mga tribo ha este han Jordan an mga Hagritanhon bisan kon sobra ha duha ka pilo pa an ira kadamu. Tungod ini kay an maisugon nga kalalakin-an hini nga mga tribo sinarig kan Jehova ngan naglaom ha iya para hin bulig. Hinaot magkaada kita bug-os nga pagsarig kan Jehova samtang iginpapadayon naton an aton espirituwal nga pakig-away kontra ha mga kaaway nga mas damu kay ha aton.—Efeso 6:10-17.

9:26, 27. An mga Lebihanon nga mga parabantay han ganghaan gintagan hin toka nga may-ada daku gud nga responsabilidad. Iginhatag ha ira an yawi ha ganghaan ngadto ha baraan nga mga lugar han templo. Nasarigan gud hira ha pag-abri han mga ganghaan kada adlaw. Igintapod ha aton an responsabilidad ha pagpamiling han katawohan ha aton teritoryo ngan ha pagbulig ha ira nga singbahon hi  Jehova. Diri ba kita sadang magin sugad liwat ka matataporan ngan masasarigan ha Lebihanon nga mga parabantay han ganghaan?

HI DAVID NAGMANDO SUGAD NGA HADI

(1 Kronikas 10:1–29:30)

An asoy nagtitikang pinaagi han istorya mahitungod han pagkamatay ni Hadi Saul ngan han iya tulo nga anak nga kalalakin-an ha girra kontra ha mga Pilisteohanon ha Bukid Gilboa. Hi David, an anak ni Jesse, ginhimo nga hadi ha bug-os nga tribo han Juda. An mga girriro tikang ha ngatanan nga mga tribo kinadto ha Hebron ngan ginhimo hiya nga hadi ha bug-os nga Israel. (1 Kronikas 11:1-3) Waray pag-iha katapos hito, iya ginsakop an Jerusalem. Ha urhi, gindara han mga Israelita an arka han kauyonan ha Jerusalem “upod an pagguliat, ngan upod an tunog han korneta, . . . nga ginpatunog hinduro upod an mga salteryo ngan mga arpa.”—1 Kronikas 15:28.

Hi David nagpahayag hin hingyap ha pagtukod hin balay para ha totoo nga Dios. Ginreserba ni Jehova ito nga pribilehiyo para kan Salomon, kondi naghimo hiya hin kauyonan kan David para hin Ginhadian. Samtang iginpapadayon ni David an iya kampanya kontra ha mga kaaway han Israel, iginhatag ni Jehova ha iya an damu nga kadaogan. An ilegal nga pagsensus nagresulta ha kamatay han 70,000 nga mga tawo. Katapos karawaton ni David an instruksyon han anghel ha pagtukod hin halaran para kan Jehova, pinalit hiya hin usa nga lote kan Ornan nga Jebuseohanon. Hi David nagtikang ‘mangandam hin damu’ gud para ha pagtukod hin ‘matahom gud’ nga balay para kan Jehova dida hito nga lugar. (1 Kronikas 22:5) Gin-organisa ni David an mga buruhaton han mga Lebihanon, nga mas detalyado nga ginhulagway dinhi kay ha iba nga bahin han Kasuratan. An hadi ngan an katawohan naghimo hin hura nga mga kontribusyon para ha templo. Katapos han 40 ka tuig nga pagmando, namatay hi David nga tagbaw o “puno han mga adlaw, bahandi, ngan dungog: ngan hi Salomon an iya anak nga lalaki naghadi ha iya lugar.”—1 Kronikas 29:28.

Mga Baton ha mga Pakiana Mahitungod ha Kasuratan:

11:11—Kay ano nga 300 an kadamu han mga ginpamatay ngan diri 800 sugad han ginsiring han kapariho nga asoy ha 2 Samuel 23:8? An punoan han tulo nga pinakamaisog nga kalalakin-an ni David amo hi Jasobeam, o Joseb-basebet. An duha pa nga kusgan nga kalalakin-an amo hira Eleasar ngan Sama. (2 Samuel 23:8-11) An hinungdan han pagkaiba ha duha nga asoy posible nga tungod kay nagtutudlok ito ha magkaiba nga mga buhat nga ginhimo han amo gihapon nga tawo.

11:20, 21—Ano an kahimtang ni Abisay may kalabotan ha tulo nga nangunguna nga kusgan nga kalalakin-an ni David? Hi Abisay diri usa han tulo nga pinakakusgan nga kalalakin-an nga nagsiserbisyo kan David. Kondi, sugad han siring ha 2 Samuel 23:18, 19, hiya an punoan han 30 nga girriro ngan mas bantogan kay han bisan hin-o ha ira. An reputasyon ni Abisay katupong han kanan tulo nga nangunguna nga kusgan nga kalalakin-an tungod kay naghimo hiya hin gamhanan nga buhat nga sugad-sugad han kan Jasobeam.

12:8—Ha ano nga paagi nga an mga nawong han Gaditanhon nga mga girriro pariho ha “mga nawong han mga leon”? Ini nga mag-isog nga kalalakin-an nakaupod ni David ha kamingawan. Naghilaba na an ira buhok. Tungod han ira hilaba nga buhok nagin maisog ngan sugad-leon hira pagkit-on.

13:5—Ano an “sapa ha Ehipto”? Kahuna han pipira nga ini nga mga pulong nagtutudlok ha usa nga sanga han Salog Nilo. Kondi, ginsasabot han kadam-an nga nagtutudlok ito ha “gin-aagosan nga walog han Ehipto”—usa nga hilaba nga bakilid nga nagtitigaman han sur-weste nga giutan han Tuna nga Iginsaad.—Numeros 34:2, 5, NW; Genesis 15:18.

 16:30, NW—Ano an kahulogan han “duro nga mga kaul-ol” tungod kan Jehova? An mga pulong nga “mga kaul-ol” simboliko nga ginagamit dinhi ha pagpasabot hin matinalahuron nga kahadlok ngan hitaas nga pagtagad kan Jehova.

16:1, 37-40; 21:29, 30; 22:19—Ano nga kahikayan ha pagsingba an gintutuman pa gihapon ha Israel tikang ha panahon nga gindara an Arka ngadto ha Jerusalem tubtob nga natukod an templo? Han gindara ni David an Arka ha Jerusalem ngan iginbutang ito ha tolda nga iya ginhimo, damu na ka tuig nga waray ha tabernakulo an Arka. Katapos ibalhin ito ha Jerusalem, nagpabilin an Arka dida hito nga tolda. An tabernakulo nakadto ha Gibeon, diin ginbubuhat han hitaas nga saserdote nga hi Sadok ngan han iya kabugtoan an mga paghalad sugad han iginpapatuman han Balaud. Ini nga kahikayan nagpadayon tubtob nga natapos an templo ha Jerusalem. Han matapos an templo, an tabernakulo gindara tikang ha Gibeon ngadto ha Jerusalem, ngan iginbutang an Arka ha Pinakabaraan han templo.—1 Hadi 8:4, 6.

Mga Leksyon Para ha Aton:

13:11. Imbes nga masina ngan basulon hi Jehova kon mapakyas an aton mga pangalimbasog, kinahanglan usisahon naton an kahimtang ngan mangalimbasog nga hibaroan kon ano an hinungdan han kapakyasan. Waray ruhaduha nga ginbuhat ito ni David. Nahibaro hiya tikang ha iya sayop ngan ha urhi naglampos ha pagdara han Arka ngadto ha Jerusalem ha husto nga paagi. a

14:10, 13-16; 22:17-19. Sadang kita dumaop pirme kan Jehova ha pag-ampo ngan hangyoon an iya giya antes tikangan an bisan ano nga buruhaton nga makakaapekto han aton espirituwalidad.

16:23-29. An pagsingba kan Jehova sadang magin an aton siyahan nga prayoridad ha kinabuhi.

18:3. Hi Jehova an Paratuman han iya mga saad. Pinaagi kan David, iya gintuman an iya saad ha paghatag ha binhi ni Abraham han bug-os nga tuna han Kanaan, “tikang ha salog ha Ehipto ngadto ha daku nga salog, an salog nga Euprates.”—Genesis 15:18; 1 Kronikas 13:5.

21:13-15. Ginsugo ni Jehova an anghel nga paundangon an peste tungod kay naaabat gud Niya an pag-antos han Iya katawohan. Oo, “daku hinduro an iya mga kalooy.” b

22:5, 9; 29:3-5, 14-16. Bisan kon waray hi David sugoa ha pagtukod han templo ni Jehova, nagpakita hiya hin mahinatagon nga disposisyon. Kay ano? Kay nasantop niya nga an ngatanan nga iya tinatag-iya tungod han pagkamaopay ni Jehova. An pariho nga pag-abat hin pagpasalamat sadang magpagios ha aton nga magkaada mahinatagon nga disposisyon.

24:7-18. An kahikayan han 24 nga dibisyon han mga saserdote nga gin-organisa ni David nagpapadayon pa gihapon han an anghel ni Jehova nagpakita kan Sakarias, an amay ni Juan nga Parabaptis, ngan nagpahibaro han tiarabot nga katawo ni Juan. Sugad nga membro han dibisyon ni Abia, hito nga panahon ginsiserbisyohan ni Sakarias an iya turno ha templo. (Lukas 1:5, 8, 9) An totoo nga pagsingba may kalabotan ha makasaysayan—diri ha susmatanon—nga mga tawo. Damu an mga kapulsanan kon maunungon nga nakooperar kita ha “matinumanon ngan maaramon nga uripon” may kalabotan ha inorganisa hin maopay nga pagsingba kan Jehova yana nga panahon.—Mateo 24:45, NW.

Pag-alagad kan Jehova nga ‘May-ada Makalilipay nga Kalag’

An Siyahan nga Kronikas diri kay mahitungod la ha rekord han mga katulinan. Usa liwat ito nga asoy mahitungod han pagdara ni David han arka han kauyonan ngadto ha Jerusalem, han iya bantogan nga mga kadaogan, han pagpangandam para han pagtukod han templo, ngan han pag-organisa han mga dibisyon han pag-alagad han Lebihanon nga mga saserdote. An ngatanan nga igin-asoy ni Esra ha Siyahan nga Kronikas sigurado nga napahimulosan han mga Israelita, binubuligan hira nga maipahiuli an ira kadasig para ha pagsingba kan Jehova ha templo.

Maopay gud nga susbaranan an iginpakita ni David ha pag-una pirme ha iya kinabuhi han pagsingba kan Jehova! Imbes nga maghingyap hin espesyal nga mga pribilehiyo para ha iya kalugaringon, nangalimbasog hi David nga buhaton an kaburut-on han Dios. Gindadasig kita ha pag-aplikar han iya sagdon ha pag-alagad kan Jehova nga “may-ada hingpit nga kasingkasing ngan may-ada makalilipay nga kalag.”—1 Kronikas 28:9, NW.

[Mga footnote]

[Tsart/Mga Retrato ha pahina 8-11]

(Para ha aktuwal nga format, kitaa an publikasyon)

4026 A.K.P. AdanAn mga henerasyon tikang kan Adan

tubtob kan Noe (1,056 ka tuig)

130 ka tuig ⇩

Set

105 ⇩

Enos

90 ⇩

Kenan

70 ⇩

Mahalalel

65 ⇩

Jared

162 ⇩

Enok

65 ⇩

Matusalem

187 ⇩

Lamek

182 ⇩

2970 A.K.P. Noe

An mga henerasyon tikang kan Noe tubtob kan Abraham (952 ka tuig)

502 ka tuig ⇩

2970 A.K.P. natawo hi NOE

Sem

100 ⇩

AN BAHA HAN 2370 A.K.P.

Arpaksad

35 ⇩

Sela

30 ⇩

Eber

34 ⇩

Peleg

30 ⇩

Reu

32 ⇩

Serug

30 ⇩

Nahor

29 ⇩

Tera

130 ⇩

2018 A.K.P. Abraham

Tikang kan Abraham tubtob kan David: 14 nga henerasyon (911 ka tuig)

2018 A.K.P. natawo hi ABRAHAM

100 ka tuig

Isaak

60 ⇩

Jakob

c.88 ⇩

Juda

⇩

Peres

⇩

Hesron

⇩

Ram

⇩

Aminadab

⇩

Nason

⇩

Salmon

⇩

Boas

⇩

Obed

⇩

Jesse

⇩

1107 A.K.P. natawo hi DAVID