Kapaskohan—Ha Ano Ito Nakasentro?

PARA ha minilyon nga mga tawo, an panahon han selebrasyon usa nga panahon nga makaupod an pamilya ngan kasangkayan, usa nga panahon nga maparig-on utro an mga bugkos han gugma. Gintatagad ito han damu sugad nga panahon ha pagpamalandong han katawo ni Jesu-Kristo ngan han iya bahin ha kaluwasan han katawohan. Diri pariho ha damu nga iba nga mga nasud, an mga tawo ha Russia diri pirme may kagawasan ha pagselebrar han Pasko. Bisan kon mga siglo na nga an mga membro han Ruso Ortodokso nga Iglesia dayag nga nagsasaurog han Pasko, waray hira tuguti ha kadak-an nga bahin han ika-20 ka siglo. Ano an hinungdan han pagbag-o?

Waray pag-iha katapos han 1917 nga rebolusyon han Bolshevik nga Komunista, iginpatuman han mga awtoridad han Sobyet an matalumpiguson nga palisiya han ateyismo ha bug-os nga estado. An bug-os nga Kapaskohan upod han relihiyoso nga mga implikasyon hito nawad-an hin pag-uyon. An Estado nagtikang ha pagpasarang hin propaganda kontra ha mga pagsaurog han Pasko ngan han Bag-o nga Tuig. May-ada pa ngani dayag nga pagkondenar ha lokal nga mga simbolo han Kapaskohan—an Christmas tree ngan an Ded Moroz, o Grandfather Frost, an Ruso nga katugbang han Santa Klaus.

Han 1935, nagkaada usa nga panhitabo nga nakagbag-o gud ha paagi han pagsaurog han mga Ruso han Kapaskohan. Iginbalik han mga Sobyet an Grandfather Frost, an kahoy nga simbolo han kapanahonan, ngan an selebrasyon han Bag-o nga Tuig—kondi may-ada makatirigamnan nga kaibahan. Ginsiring nga an Grandfather Frost magdadara hin mga regalo, diri ha Pasko, kondi ha Adlaw han Bag-o nga Tuig. Ha pariho nga paagi, mawawaray na Christmas tree. Magigin New Year’s tree na ito! Salit, nagkaada daku nga pagbag-o han ginpapabug-atan ha Unyon Sobyet. Ha pagkamatuod, an Pasko ginsaliwnan han selebrasyon han Bag-o nga Tuig.

An Kapaskohan nagin sekular na gud la nga okasyon han pagkarisyo, nga opisyal nga ginkuhaan hin bisan ano nga relihiyoso nga kahulogan. An New Year’s tree gin-adornohan, diri hin relihiyoso nga mga dekorasyon, kondi hin mga dekorasyon nga nagpapakita han pag-uswag han Unyon Sobyet. An barasahon han Russia nga Vokrug Sveta (Ha Bug-os nga Kalibotan) nagsaysay: “Posible an pagsubay utro han kasaysayan han kaestablisar han usa nga Komunista nga sosiedad pinaagi han mga dekorasyon han New Year’s tree ha magkalainlain nga mga tuig han panahon han Sobyet. Kaupod han mga kuneho, icicle, ngan malidong nga tinapay, ginhimo liwat an mga dekorasyon nga an porma sugad hin garab, martilyo, ngan traktor. Ha urhi ginsaliwnan ini hin gudtiay nga mga rebulto han mga minero ngan mga astronut, mga oil rig, mga raket, ngan mga moon buggy.”

Kumusta man an Adlaw han Pasko mismo? Waray gud ito kilalaha. Lugod, ginhimo na la ito han awtoridad han Sobyet nga ordinaryo nga adlaw nga may trabaho. Adton naruyag ha pagsaurog han relihiyoso nga selebrasyon han Pasko tago la hinduro nga makakabuhat hito, nga ira iginbubutang an ira kalugaringon ha peligro nga mawara an pag-uyon han Estado ngan makarawat an maraot nga mga resulta tungod hito. Oo, han ika-20 ka siglo ha Russia, nagbag-o an ginpapabug-atan han Kapaskohan, tikang ha relihiyoso nga pagsaurog ngadto ha pagin sekular nga selebrasyon.

Usa nga Mas Bag-o nga Pagbag-o

Han 1991, napukan an Unyon Sobyet ngan an mga tawo nagkaada dugang nga kagawasan. Nawara na an ateyismo nga palisiya han Estado. An magkalainlain nga bag-o nga  naestablisar nga independente nga mga estado ha kadak-an sekular, nga magkabulag an Relihiyon ngan Estado. Damu nga relihiyoso nga mga tawo an inabat nga maipapadayon na nira yana an ira relihiyoso nga mga gintotoohan. Nangatadongan hira nga an usa nga paagi nga mabuhat ini amo an pagsaurog han relihiyoso nga kapiyestahan han Pasko. Kondi, waray pag-iha damu ha ira an inabat hin kapakyasan. Kay ano?

Ha kada tuig nga nalabay, nagigin mas komersyal an Kapaskohan. Ha pagkamatuod, sugad ha Weste, an Kapaskohan nagigin usa han gimaopayi nga mga paagi nga makaganansya an mga parahimo, bultuhan nga mga parabaligya, ngan mga negosyante. An mga dekorasyon han Pasko dayag nga igindidispley ha prente han mga tindahan. An Weste-an-estilo nga mga musika ngan mga kanta han Pasko, nga diri hadto hinbabaroan ha Russia, nababatian na ha mga pwesto han negosyo. An mga parabaligya nga nagdadara-dara hin dagku nga mga bag nga may-ada mga epektos han Pasko, nagbabaligya ha mga tren ngan ha iba pa nga de-pasahero nga mga sarakyan. Ito an imo makikita yana.

Bisan adton nakarawat hinin dayag nga komersyalismo bangin mabaraka ha usa pa nga nakakapaalarma nga bahin han Kapaskohan—an pag-abuso ha de-alkohol nga irinmon ngan an ngatanan nga maraot nga mga resulta hito. Usa nga doktor ha emergency room han usa nga hospital ha Moscow an nagsiring: “Para ha mga doktor, natural na la nga an selebrasyon han Bag-o nga Tuig mangahulogan hin damu hinduro nga kadaot, tikang ha mga bun-og ngan mga panggas ngadto ha mga samad hin kutsilyo ngan hin pusil, nga an kadam-an tungod han kamadarahog ha sulod han pamilya, mga araway han mga hubog, ngan mga aksidente ha awto.” Usa nga hitaas-an-ranggo nga syentista han usa nga sanga han Russian Academy of Sciences an nagsiring: “May-ada tigda nga pagdamu han mga namamatay tungod han de-alkohol nga irinmon, labi na han tuig 2000. Nagdamu liwat an mga pag-unay ngan mga pamatay.”

Makasurubo nga an bisan ano nga sugad hito nga panggawi durante han Kapaskohan ha Russia nagtitikaraot pa gud tungod han usa pa nga hinungdan. Ilarom ha ulo han sumat nga “An mga Ruso Makaduha nga Nagsasaurog han Pasko,” an peryodiko nga Izvestiya nagreport: “Haros 1 ha kada 10 nga Ruso an makaduha nga nagsasaurog han Pasko. Sugad han naobserbahan han ROMIR nga ahensya nga nagsusurbey, 8 porsyento han inapi ha surbey an nagsiring nga ira sinasaurog an Pasko ha Disyembre 25, uyon ha kalendaryo han Pasko han Katoliko, ngan ha Enero 7, uyon ha Ortodokso . . . Para ha iba, matin-aw nga diri an relihiyoso nga kahulogan han Pasko an importante kondi an higayon ha pagsaurog hito.” a

 Nagpapasidungog Gud ba kan Kristo an Bag-o nga Klase han Pagsaurog?

Matin-aw nga damu nga diri-diosnon nga panggawi an nahiuupod ha panahon han selebrasyon. Bisan kon nakakaalarma ini, bangin inaabat han iba nga sadang nira saurugon ito tungod ha pagtahod ha Dios ngan kan Kristo. Darayawon an hingyap ha pagpalipay ha Dios. Kondi nalilipay gud ba an Dios ngan hi Kristo ha Kapaskohan? Tagda an tinikangan hito.

Pananglitan, anoman an ideya han usa ha disposisyon han Sobyet mahitungod ha Pasko, makuri kontrahon an masunod nga mga impormasyon nga uyon ha kasaysayan nga mababasa ha Great Soviet Encyclopedia: “An Pasko . . . ginsubad tikang ha antes-Kristiano nga pagsingba ha mga dios nga ‘nagkamatay ngan nabanhaw,’ nga labi nga tinotoohan han mga parauma nga, ha usa nga peryodo nga kasagaran nga limitado la ha winter solstice tikang han Disyembre 21-25, tinuig nga nagsasaurog han ‘katawo’ han Dios-Manluluwas, nga naghahatag hin bag-o nga kinabuhi ha palibot.”

Bangin masantop mo nga makatirigamnan an husto nga ginsisiring hito nga ensayklopedia: “An Kristianidad han siyahan nga mga siglo diri nagsasaurog han Pasko. . . . Tikang ha kabutngaan han ikaupat ka siglo, ginsubad han Kristianidad an pagsaurog han winter solstice tikang ha pagsingba kan Mitra, ginhimo ito nga an selebrasyon han Pasko. An siyahan nga nagsaurog han Pasko amo an relihiyoso nga mga komunidad han Roma. Han ikanapulo nga siglo, an Pasko, upod han Kristianidad, nagsarang ha Russia, diin igin-api ito ha selebrasyon han kadaan nga mga Slav durante han katugnaw, nga nagpapasidungog ha mga espiritu han mga kaapoy-apoyan.”

‘Ano an ginsisiring han Pulong han Dios, an Biblia, mahitungod han katawo ni Jesus ha Disyembre 25?’ bangin magpakiana ka. Ha pagkamatuod, an Biblia waray magsiring hin espisipiko nga petsa han katawo ni Jesus, ngan waray rekord nga hi Jesus mismo naghisgot mahitungod hito, ngan labi na nga waray niya igsugo nga saurugon ito. Kondi, binubuligan gud kita han Biblia nga hibaroan an panahon han tuig han matawo hi Jesus.

Sumala ha Ebanghelyo ni Mateo, kapitulo 26 ngan 27, ginpatay hi Jesus han Nisan 14, ha kulop ha adlaw han Paskua han mga Judio nga nagtikang han Marso 31, 33 K.P. Hinbabaroan naton tikang ha Ebanghelyo ni Lukas nga mga 30 anyos hi Jesus han nabawtismohan hiya ngan nagtikang han iya ministeryo. (Lukas 3:21-23) Ito nga ministeryo inabot hin tulo ngan tunga ka tuig. Salit, mga 33 1⁄2 ka tuig hi Jesus han namatay hiya. Ma-34 anyos unta hiya han mga Oktubre 1, 33 K.P. Hi Lukas nag-asoy nga han natawo hi Jesus, an mga magbarantay hin mga karnero “naghuhuron ha mga kaumhan, ngan nagbabantay han ira pag-agma han gab-i han ira kahayopan.” (Lukas 2:8) Imposible nga gumawas an mga magbarantay hin mga karnero ngan an ira mga hayop durante han mahagkot nga Disyembre, ha panahon nga bangin may niebe pa ngani ha Betlehem. Kondi, posible nga nakadto hira ha gawas kaupod han ira mga hayop han mga Oktubre 1, nga sumala ha ebidensya amo an panahon han katawo ni Jesus.

Kumusta man an mahitungod han pagsaurog han Bag-o nga Tuig? Sugad han aton hinbaroan, puno ito hin maraot hinduro nga panggawi. Bisan pa han mga pangalimbasog nga himoon ito  nga sekular, may-ada liwat ito kwestyonable nga mga tinikangan.

Matin-aw, kon tatagdon an mga ebidensya may kalabotan ha panahon han selebrasyon, waray pulos an mga puplunganon sugad han, Hi Jesus an hinungdan han selebrasyon. Kon nasusubo ka tungod han komersyalismo ngan han kwestyonable nga panggawi nga nakakaw-ing ha Kapaskohan, sugad man han maraot nga pagano nga mga gintikangan hito, ayaw panluya. May-ada angayan nga paagi diin maipapakita naton an husto nga pagtahod ha Dios ngan mapapasidunggan hi Kristo, ngan ha pariho nga panahon napaparig-on an mga bugkos han pamilya.

 Usa nga Mas Maopay nga Paagi ha Pagpasidungog ha Dios Ngan kan Kristo

An Biblia nagsusumat ha aton nga kinanhi hi Jesu-Kristo basi ‘ihatag an iya kinabuhi nga lukat han kadam-an.’ (Mateo 20:28) Iya gintugotan nga patayon hiya, andam nga mamatay para ha aton mga sala. An iba bangin maruyag ha pagpasidungog kan Kristo, naghuhunahuna nga mahihimo nira ini durante han Kapaskohan. Kondi sugad han aton hinbaroan, an Pasko ngan Bag-o nga Tuig haros waray kalabotan kan Kristo ngan pagano nga mga selebrasyon an gintikangan hito. An Kapaskohan liwat, bisan kon nakakadani ito ha iba, puno hin dayag nga komersyalismo. Dugang pa, kinahanglan karawaton nga an Kapaskohan nakakaw-ing ha makaarawod nga panggawi nga nakakapasubo ha Dios ngan kan Kristo.

Ano an sadang magin reaksyon han usa nga naghihingyap ha pagpalipay ha Dios? Imbes nga magpabilin ha mga tradisyon han tawo nga bangin napahiuyon la ha pagin relihiyoso kondi nakontra ha Kasuratan, an sinsero nga tawo mamimiling han totoo nga paagi nga mapasidunggan an Dios ngan hi Kristo. Ano iton totoo nga paagi, ngan ano an sadang naton buhaton?

Ginsisidngan kita ni Kristo mismo: “Ini amo an kinabuhi nga waray kataposan, nga hira kumilala ha imo, nga amo la an matuod nga Dios, ngan hi Jesu-Kristo nga imo ginpakanhi.” (Juan 17:3) Oo, an sinsero gud nga tawo nangangalimbasog ha pagkuha hin husto nga kahibaro mahitungod ha kon paonan-o papasidunggan an Dios ngan hi Kristo. Katapos iya gin-aaplikar ini nga kahibaro diri la durante hin espisipiko nga panahon han tuig kondi ha kada adlaw han iya kinabuhi. Nalilipay gud an Dios ha sugad sinsero nga mga pangalimbasog, nga mahimo magtugway ha kinabuhi nga waray kataposan.

Karuyag mo ba nga an imo pamilya magin kaupod hadton nagpapasidungog gud ha Dios ngan kan Kristo uyon ha Kasuratan? Nabuligan na han mga Saksi ni Jehova an minilyon nga mga pamilya ha bug-os nga kalibotan nga makakuha hin importante nga kahibaro tikang ha Biblia. Gindadapit ka gud namon nga makigkomunikar ha mga Saksi ni Jehova ha iyo lugar o magsurat ha ira ha angayan nga adres nga aada ha pahina 2 hini nga magasin.

[Footnote]

[Kahon/Retrato ha pahina 7]

Mga Gintikangan han Pagsaurog han Bag-o nga Tuig

An Usa nga Ortodokso nga Monghe nga Taga-Georgia Nagyakan

“An selebrasyon han Bag-o nga Tuig nagtikang ha pipira nga pagano nga mga kapiyestahan tikang ha kadaan nga Roma. An siyahan nga adlaw han Enero (January ha Ingles) usa nga pyesta nga iginpahinungod ha pagano nga dios nga hi Janus, ngan an ngaran han bulan ginkuha tikang ha iya ngaran. An mga rebulto ni Janus may-ada nawong ha atubangan ngan ha likod, nga nangangahulogan nga maaram hiya han naglabay ngan han presente. May patootoo nga an bisan hin-o nga nagtitikang han Enero 1 pinaagi hin karisyo, katatawa, ngan kahuraan magigin malipayon ngan maopay an kahimtang ha bug-os nga tuig. Para ha damu han aton mga igkasi-tuminungnong, ito mismo nga patootoo aada liwat ha pagsaurog han bag-o nga tuig . . . Durante han pipira nga pagano nga mga kapiyestahan, an mga tawo direkta nga naghahalad ha usa nga imahen. Bantogan an pipira hito tungod han imoral nga mga kalaw-ayan, adulteryo, ngan pornikasyon. Ha iba nga mga okasyon, pananglitan durante han kapiyestahan ni Janus, may-ada pagpatakas ha pagkaon ngan pag-inom, paghubog, ngan ngatanan nga klase hin kahugawan nga kaupod hito. Kon aton hinumdoman kon paonan-o naton mismo hadto ginsaurog an Bag-o nga Tuig, niyan sigurado nga kakarawaton naton nga kita ngatanan nakigbahin hinin pagano nga selebrasyon.”—Usa nga peryodiko ha Georgia.

[Retrato ha pahina 7]

Imposible nga gumawas an mga magbarantay hin mga karnero ngan an ira mga hayop durante han mahagkot nga Disyembre