“Usa nga Simboliko nga Drama” nga Birilhon ha Aton

MAKURI gud masabtan an bug-os nga kahulogan han pipira nga teksto ha Kasuratan kon an iba nga bahin han Biblia diri nagpapatin-aw hito! An makasaysayan nga mga asoy ha Pulong han Dios mahimo basahon sumala ha kon ano la an aada. Kondi an pipira hini nga asoy may-ada mas hilarom nga mga kamatuoran nga diri masayon masabtan ha siyahan. An usa nga ehemplo amo an asoy mahitungod han duha nga babaye ha panimalay han patriarka nga hi Abraham. Gintawag ito ni apostol Pablo nga “simboliko nga drama.”—Galasia 4:24, NW.

Ini nga drama takos han aton pagtagad tungod kay an mga kamatuoran nga ginrirepresentaran hini may-ada importante hinduro nga bili ha ngatanan nga naghihingyap ha pagpahimulos han bendisyon ni Jehova nga Dios. Antes usisahon kon kay ano nga sugad, tagdon naton an mga kahimtang nga nagpagios kan Pablo ha pagpahayag han kahulogan han drama.

May-ada problema ha mga Kristiano ha Galasia han siyahan nga siglo. An iba ha ira maduruto nga nagbabantay ‘han mga adlaw, ngan han mga bulan, ngan han mga panahon, ngan han mga tuig’—mga butang nga iginsugo han Mosaiko nga Balaud. Gin-aangkon hini nga mga tawo nga kinahanglan sundon han mga tumuroo an Balaud basi magkaada han pag-uyon han Dios. (Galasia 4:10; 5:2, 3) Kondi, maaram hi Pablo nga ito nga mga pagselebrar diri igin-oobligar ha mga Kristiano. Basi pamatud-an ini, gin-unabi niya an usa nga asoy nga pamilyar ha bisan hin-o nga Judio.

Ginpahinumdoman ni Pablo an mga taga-Galasia nga hi Abraham, an amay han Judio nga nasud, nagkaada mga anak nga hira Ismael ngan Isaak. An siyahan gin-anak han surugoon nga hi Hagar, ngan an ikaduha han may-ada kagawasan nga hi Sara. An mga taga-Galasia nga nag-aaghat han pagsunod ha Mosaiko nga Balaud sigurado nga pamilyar han asoy mahitungod han pagin baw-as ni Sara hadto ngan han paghatag niya kan Abraham han iya surugoon nga hi Hagar basi magkaanak para ha iya. Sigurado nga maaram hira nga katapos  ipanganak hi Ismael, hi Hagar nagtikang pagtamay han iya agaron nga hi Sara. Kondi, sumala ha saad han Dios, hi Sara ha kaurhian nag-anak kan Isaak han lagas na hiya. Paglabay han panahon, ginpabaya ni Abraham hira Hagar ngan Ismael tungod kay ginmamaltrato ni Ismael hi Isaak.—Genesis 16:1-4; 17:15-17; 21:1-14; Galasia 4:22, 23.

Duha nga Babaye, Duha nga Kauyonan

Ginsaysay ni Pablo an mga bahin hinin “simboliko nga drama.” “Ini nga duha nga kababayin-an amo an duha nga saad,” nagsurat hiya, “an usa tikang ha bukid ha Sinai nga nanganak ha pagkauripon, nga amo hi Agar. . . . [Hiya an] baton ha Jerusalem nga aada niyan: ha pagkauripon hiya upod an iya mga anak.” (Galasia 4:24, 25) Hi Hagar nagrirepresentar han literal nga Israel, nga Jerusalem an kapital hito. An nagbugkos han Judio nga nasud kan Jehova amo an Balaud nga kauyonan nga gin-inagurasyonan ha Bukid Sinai. Ilarom han Balaud nga kauyonan, an mga Israelita pirme ginpapahinumdoman nga uripon hira han sala ngan nagkikinahanglan hin lukat.—Jeremias 31:31, 32; Roma 7:14-24.

Hin-o, kon sugad, an ginrirepresentaran han may kagawasan nga babaye nga hi Sara ngan han iya anak, hi Isaak? Iginsaysay ni Pablo nga hi Sara, an “baw-as” nga babaye, nagsisimbolo han asawa han Dios, an langitnon nga bahin han iya organisasyon. Inin langitnon nga babaye baw-as ha punto nga antes kumanhi hi Jesus waray hiya dinihogan-han-espiritu nga “mga anak” ha tuna. (Galasia 4:27; Isaias 54:1-6) Kondi, han Pentekostes 33 K.P., an baraan nga espiritu iginbubo ha usa nga grupo han kalalakin-an ngan kababayin-an nga hito nga paagi igin-anak-utro sugad nga mga anak hinin langitnon nga babaye. An mga indibiduwal nga igin-anak hini nga organisasyon nagin mga ampon han Dios ngan nagin mga igkasi-manurunod ni Jesu-Kristo ilarom han relasyon nga iginbasar ha bag-o nga kauyonan. (Roma 8:15-17) An usa hini nga mga anak, hi apostol Pablo nakagsurat: “Iton Jerusalem nga tikang ha hitaas diri uripon, nga amo iton aton iroy.”—Galasia 4:26.

Mga Anak han Babaye

Sumala ha asoy han Biblia, gintimaraot ni Ismael hi Isaak. Ha pariho nga paagi, durante han siyahan nga siglo K.P., an mga anak han nauripon nga Jerusalem nagtamay ngan nagtimaraot han mga anak han Jerusalem ha igbaw. “Sugad hadto nga panahon nga inagi na, nga an igin-anak tungod ha unod [Ismael] nagtitimaraot ha igin-anak han espiritu [Isaak], amo man ini niyan gihapon,” siring ni Pablo. (Galasia 4:29) Han hi Jesu-Kristo kinanhi ha tuna ngan nagtikang pagpasamwak han Ginhadian, an Judio nga mga lider han  relihiyon ginios pariho han paggawi han anak ni Hagar nga hi Ismael ngada ha totoo nga manurunod ni Abraham, hi Isaak. Ira gintamay ngan gintimaraot hi Jesu-Kristo, matin-aw nga naghuhunahuna ha ira kalugaringon sugad nga kan Abraham lehitimo nga manurunod ngan hi Jesus amo an parasamok.

Antes hi Jesus igpapatay han mga magmarando han natural nga Israel, hiya nagsiring: “Jerusalem, Jerusalem, nga nagpapatay han mga manaragna, ngan nagbabato han mga sinugo nganhi ha iya: Makapira nga buot ko pagtirukon an imo mga anak, sugad han usa nga ugang nga nagtitirok han iya mga kapisoan ha sirong han iya mga pako, ngan kamo nadiri. Kitaa, an iyo balay binabayaan ha iyo nga mamingaw.”—Mateo 23:37, 38.

An giniyahan han Dios nga rekord han mga hitabo han siyahan nga siglo nagpapakita nga an unudnon nga nasud nga ginrirepresentaran ni Hagar diri awtomatiko nga nagkaada mga anak nga magigin mga igkasi-manurunod ni Jesus. An mga Judio nga mapahitas-on nga natoo nga may-ada hira katungod hito nga panurundon tungod kay igin-anak hira nga Judio ginpaiwas ngan ginsalikway ni Jehova. Syempre, may-ada mga indibiduwal tikang ha natural nga Israel nga nagin mga igkasi-manurunod ni Kristo. Kondi, an nagin basihan han paghatag ha ira hito nga pribilehiyo amo an pagtoo kan Jesus imbes han ira gintikangan nga tulin.

Nakilala an pipira hini nga mga igkasi-manurunod ni Kristo han Pentekostes 33 K.P. Ha paglabay han panahon, gindihogan ni Jehova an iba sugad nga mga anak han Jerusalem ha igbaw.

An katuyoan ni Pablo ha pagsaysay hini nga “simboliko nga drama” amo an pag-ilustrar han pagin labaw han bag-o nga kauyonan kay ha Balaud nga kauyonan nga an manlalaban amo hi Moises. Waray usa nga magkakaada han pag-uyon han Dios pinaagi han mga buhat ha Mosaiko nga Balaud, tungod kay an ngatanan nga tawo diri-hingpit ngan ginpapabug-atan la lugod han Balaud an ira pagin uripon ha sala. Kondi, sugad han ginsaysay ni Pablo, hi Jesus kinanhi basi “iya pagtubuson hira nga mga aada ha ilarom han Kasugoanan.” (Galasia 4:4, 5) Salit, an pagtoo ha bili han halad ni Kristo nagtugway ngadto ha kagawasan tikang ha pagin kinondenar han Balaud.—Galasia 5:1-6.

Bili ha Aton

Kay ano nga sadang kita magin interesado ha giniyahan nga pagsaysay ni Pablo mahitungod hini nga drama? An usa nga rason, tungod kay naghahatag ito ha aton hin hilarom nga pagsabot ha mga kahulogan han Kasuratan nga magpapabilin unta nga diri klaro kon waray ito. Ito nga pagsaysay nagpaparig-on ha aton pagsarig ha pagkaurosa ngan pagkauruyon han Biblia.—1 Tesalonika 2:13.

Dugang pa, an mga kamatuoran nga ginsisimbolohan hini nga drama importante gud ha aton tidaraon nga kalipayan. Kon waray magkaada “mga anak” sumala ha saad han Dios, an aton la malalaoman amo an pagin uripon han sala ngan kamatayon. Kondi, ilarom han mahigugmaon nga pagpanguna ni Kristo ngan han iya mga igkasi-manurunod han saad han Dios kan Abraham, “an mga nasud ha kalibotan pagbabaraanon,” o magbibendisyon ha ira kalugaringon. (Genesis 22:18) Mahitatabo ini kon talwas na hira ha kadayonan tikang ha mga epekto han sala, pagkadiri-hingpit, kasubo, ngan kamatayon. (Isaias 25:8, 9) Magigin makalilipay gud ito nga panahon!

[Retrato ha pahina 11]

An Balaud nga kauyonan gin-inagurasyonan ha Bukid Sinai

[Ginkuhaan han Retrato]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Retrato ha pahina 12]

Ano an kahulogan han “simboliko nga drama” nga gin-unabi ni apostol Pablo?