Kon Ano an Kahulogan han Paghigugma ha Aton Igkasi-tawo
Kon Ano an Kahulogan han Paghigugma ha Aton Igkasi-tawo
“Higugmaon mo an imo igkasi-tawo sugad ha imo ngahaw.”—MATEO 22:39.
1. Paonan-o naton ipinapakita nga hinigugma naton an Dios?
ANO an ginkikinahanglan ni Jehova ha mga nagsisingba ha iya? Ha simple ngan makatirigamnan nga mga pulong, ginsumaryo ni Jesus an baton. An pinakaimportante nga sugo, siring niya, amo an paghigugma kan Jehova ha aton bug-os nga kasingkasing, kalag, hunahuna, ngan kusog. (Mateo 22:37; Markos 12:30) Sugad han hinbaroan naton ha nauna nga artikulo, an gugma ha Dios nag-uupod han pagsugot ha iya ngan pagbuhat han iya mga sugo sugad nga balos ha gugma nga ipinapakita niya ha aton. Para ha mga nahigugma ha Dios, an pagbuhat han iya kaburut-on diri mabug-at; nakakapalipay ito ha ira.—Salmo 40:8; 1 Juan 5:2, 3.
2, 3. Kay ano nga sadang ihatag naton an atensyon ha sugo nga higugmaon an aton igkasi-tawo, ngan ano nga mga pakiana an nabangon?
2 An ikaduha nga pinakaimportante nga sugo, siring ni Jesus, nakakaw-ing ha siyahan: “Higugmaon mo an imo igkasi-tawo sugad ha imo ngahaw.” (Mateo 22:39) Ini nga sugo an aton tatagan hin atensyon yana, ngan may maopay nga hinungdan. Ha mga panahon diin kita nagkikinabuhi kalyap an hakugnon, sayop nga pagpahayag han gugma. Ha giniyahan nga paghulagway ni apostol Pablo mahitungod han “kataposan nga mga adlaw,” hiya nagsurat nga an mga tawo mahigugma, diri ha usa kag usa, kondi ha ira kalugaringon, ha salapi, ngan ha mga kalipayan. Damu an ‘mawawarayan gugma nga kinaiya,’ o sugad han siring han usa nga hubad han Biblia, hira “mawawaray natural nga gugma ha ira mga pamilya.” (2 Timoteo 3:1-4) Hi Jesu-Kristo nagtagna: “Damu an . . . magtuturutubyanay an usa kag usa. . . . An gugma han kadam-an mababahaw.”—Mateo 24:10, 12.
3 Kondi, tigamni nga hi Jesus waray magsiring nga an gugma han ngatanan magtutugnaw. May-ada pirme ngan magkakaada pirme mga tawo nga magpapakita han klase han gugma nga ginkikinahanglan ni Jehova ngan takos ha iya. Adton tinuod nga nahigugma kan Jehova mangangalimbasog nga tagdon an iba sugad han iya pagtagad ha ira. Kondi hin-o an aton igkasi-tawo nga kinahanglan higugmaon naton? Paonan-o naton sadang ipakita an gugma ha aton igkasi-tawo? An Kasuratan makakabulig ha aton ha pagbaton hinin importante nga mga pakiana.
Hin-o an Akon Igkasi-tawo?
4. Sumala ha Lebitiko kapitulo 19, hin-o an sadang higugmaon han mga Judio?
4 Han iginsusumat ni Jesus ha Pariseo nga an ikaduha nga pinakaimportante nga sugo amo an paghigugma ha igkasi-tawo sugad ha kalugaringon, gin-uunabi niya an espisipiko nga balaud nga iginhatag ha Israel. Nakarekord ito ha Lebitiko 19:18. Hito liwat nga kapitulo, ginsugo an mga Judio nga tagdon sugad nga ira mga igkasi-tawo an iba pa gawas han mga igkasi-Israelita. An bersikulo 34 nasiring: “An dumuruong nga nahapit upod niyo masusugad para ha iyo hin usa nga natawo ha butnga niyo, ngan higugmaon mo hiya sugad han paghigugma mo ha imo ngahaw; kay kamo hadto mga humarapit ha tuna ha Ehipto.” Salit, bisan an mga diri-Judio, labi na an mga kombirte, kinahanglan trataron nga may gugma.
5. Ano an pagsabot han mga Judio ha gugma ha igkasi-tawo?
5 Kondi, an Judio nga mga lider ha panahon ni Jesus may-ada naiiba nga opinyon. An iba nagtutdo nga an mga termino nga “sangkay” ngan “igkasi-tawo” naaplikar ha mga Judio la. An mga diri-Judio kinahanglan kangalasan. Nangatadongan an sugad nga mga magturutdo nga an mga diosnon kinahanglan magtamay ha mga waray Dios. “Ha sugad nga palibot,” siring han usa nga reperensya, “imposible mawara an kangalas. Damu an kahimtang nga magpapauswag hito.”
6. Ano nga duha nga punto an iginpatin-aw ni Jesus han naghihisgot hiya mahitungod han gugma ha igkasi-tawo?
6 Ha Sermon ha Bukid ni Jesus, ginhisgotan niya ini nga isyu, iginpapatin-aw kon hin-o an sadang higugmaon. Hiya nagsiring: “Hinbatian niyo, nga isiniring: Higugmaon mo an imo mga igkasi-tawo, ngan pagdumti an imo kaaway. Kondi ako nasiring ha iyo: Higugmaon an iyo mga kaaway; mag-ampo kamo tungod han nagpapakaraot ha iyo. Basi kamo magin anak han iyo Amay, nga adto ha langit; kay iya ginpasirang an iya adlaw ngadto ha mga magraot ngan ha mga mag-opay, ngan pinauuranan an mga magtadong ngan diri mga magtadong.” (Mateo 5:43-45) Dinhi duha nga punto an iginpatin-aw ni Jesus. Siyahan, hi Jehova mahinatagon ngan buotan ha magtadong ngan ha magraot. Ikaduha, sadang sundon naton an iya susbaranan.
7. Ano nga leksyon an mahibabaroan naton ha parabola mahitungod han buotan nga Samaritano?
7 Ha usa pa nga okasyon, usa nga Judio nga maaram gud ha Balaud an nagpakiana kan Jesus: “Hin-o gud ba an akon igkasi-tawo?” Hi Jesus binaton pinaagi han pag-istorya hin parabola nga naghulagway ha usa nga Samaritano nga nakaagi hin lalaki nga Judio nga gin-atake han mga tulisan ngan ginkuhaan han iya mga panag-iya. Bisan kon ha kabug-osan gintatamay han mga Judio an mga Samaritano, gintambal han Samaritano an mga samad han lalaki ngan gindara hiya ha talwas nga harapitan, diin mahimo hiya mag-opay. Ano an leksyon? An aton gugma ha igkasi-tawo sadang ipakita liwat ha mga tawo nga iba ha aton an rasa, nasyonalidad, o relihiyon.—Lukas 10:25, 29, 30, 33-37; NW.
Kon Ano an Kahulogan han Paghigugma ha Aton Igkasi-tawo
8. Sumala ha Lebitiko kapitulo 19, paonan-o sadang ipakita an gugma?
8 An gugma ha igkasi-tawo, pariho han gugma ha Dios, diri la usa nga pagbati; nag-uupod ito hin buhat. Makakabulig an dugang nga pag-usisa ha konteksto han sugo nga nakarekord ha Lebitiko 19 nga nagsasagda ha katawohan han Dios nga higugmaon an ira igkasi-tawo sugad ha ira kalugaringon. Mababasa naton nga an mga Israelita ginsugo nga tugotan an mga nagkukuri ngan an mga dumuruong nga makigbahin ha pag-ani. Diri igintutugot an pangawat, panlimbong, o pagbuwa. Ha hudisyal nga mga butang an mga Israelita diri sadang magpakita hin pagpasulabi. Bisan kon sadang hira magsaway kon kinahanglanon, espisipiko nga ginsugo hira: “Diri ka magdumot han imo bugto nga lalaki ha imo kasingkasing.” Ini ngan an damu nga iba pa nga sugo ginsumaryo ha mga pulong: “Higugmaon mo an imo igkasi-tawo sugad ha imo ngahaw.”—Lebitiko 19:9-11, 15, 17, 18.
9. Kay ano nga ginsugo ni Jehova an mga Israelita nga magpabilin nga bulag ha iba nga nasud?
9 Bisan kon an mga Israelita sadang magpakita hin gugma ha iba, kinahanglan magpabilin liwat hira nga bulag ha mga nagsisingba ha palso nga mga dios. Hi Jehova nagpahamangno mahitungod han mga peligro ngan mga resulta han maraot nga pakig-upod. Pananglitan, mahitungod han mga nasud nga kinahanglan paiwason han mga Israelita, hi Jehova nagsugo: “Bisan ha pakig-aragsawa ha ira; diri mo ihatag an imo anak nga babaye ngadto ha iya anak nga lalaki, bisan ha pagkuha han iya anak nga babaye ngadto ha imo anak nga lalaki. Kay hiya magpapahirayo han imo anak nga lalaki tikang ha pagsunod ha akon, nga hira mag-alagad hin lain nga mga dios-dios: busa nga an kasina ni Jehova maglalaga patok ha iyo.”—Deuteronomio 7:3, 4.
10. Ano an kinahanglan likyan naton?
10 Ha pariho nga paagi, an mga Kristiano naglilikay ha pakigrelasyon ha mga tawo nga bangin magpaluya han ira pagtoo. (1 Korinto 15:33) Ginsasagdonan kita: “Diri kamo magpas-an han yugo upod han mga diri magtinoohon,” adton diri bahin han Kristiano nga kongregasyon. (2 Korinto 6:14) Dugang pa, ginsasagdonan an mga Kristiano nga mag-asawa ‘ha Ginoo la.’ (1 Korinto 7:39) Kondi, diri gud naton sadang tamayon an mga tawo nga diri naton igkasi-tumuroo kan Jehova. Hi Kristo namatay para ha magpakasasala, ngan damu nga nagbubuhat hadto hin maraot an nagbag-o han ira mga paagi ngan nagpahiuli ha Dios.—Roma 5:8; 1 Korinto 6:9-11.
11. Ano an gimaopayi nga paagi han pagpakita hin gugma ha mga tawo nga diri nag-aalagad kan Jehova, ngan kay ano?
11 Ha pagpakita hin gugma ha mga tawo nga diri nag-aalagad ha Dios, an gimaopayi nga mahihimo naton amo an pagsubad kan Jehova mismo. Bisan kon nangangalas hiya ha karaotan, ipinapakita niya an mahigugmaon-nga-pagkabuotan ha ngatanan pinaagi han paghatag ha ira hin higayon nga bayaan an ira maraot nga mga paagi ngan karawaton an kinabuhi nga waray kataposan. (Esekiel 18:23) “Buot [ni Jehova] nga . . . an ngatanan magbasol.” (2 Pedro 3:9) Kaburut-on niya nga “an ngatanan nga mga tawo maluwas, ngan nga makadangat ha pagkilala han kamatuoran.” (1 Timoteo 2:4) Salit hi Jesus nagsugo ha iya mga sumurunod nga magsangyaw ngan magtutdo ngan “manhimo hin mga tinon-an ha ngatanan nga mga nasud.” (Mateo 28:19, 20) Pinaagi han aton pakigbahin hini nga buruhaton, ipinapakita naton an gugma ha Dios ngan ha igkasi-tawo, oo, upod na an aton mga kaaway!
Gugma ha Aton Kristiano nga Kabugtoan
12. Ano an iginsurat ni apostol Juan mahitungod han paghigugma ha aton bugto?
12 Hi apostol Pablo nagsurat: “Magbuhat kita han maopay ha ngatanan nga mga tawo, labi na gud ha panimalay han pagtoo.” (Galasia 6:10) Sugad nga mga Kristiano, obligasyon naton nga ipakita an gugma ha mga kapamilya naton ha pagtoo—an aton espirituwal nga kabugtoan. Mationan-o kaimportante ini nga gugma? Ha paghimo hinin mapwersa nga punto, hi apostol Juan nagsurat: “Bisan hin-o an magdumot ha iya bugto, parapamatay . . . Kon may tawo nga sumiring; Ako nahigugma ha Dios, ngan nadumot ha iya bugto, buwaon hiya: kay an diri nahigugma ha iya bugto nga nakita, diri nahigugma ha Dios nga waray niya kitaa.” (1 Juan 3:15; 4:20) Mapwersa ini nga mga pulong. Igin-aplikar ni Jesu-Kristo kan Satanas nga Yawa an mga pulong nga “parapamatay” ngan “buwaon.” (Juan 8:44) Diri gud kita maruruyag nga iaplikar ha aton ito nga mga termino!
13. Ha ano nga mga paagi maipapakita naton an gugma ha mga igkasi-tumuroo?
13 An totoo nga mga Kristiano ‘gintututdoan han Dios nga maghigugmaay ha usa kag usa.’ (1 Tesalonika 4:9) Sadang kita maghigugma ‘diri ha pulong, bisan ha dila; kondi ha buhat ngan ha kamatuoran.’ (1 Juan 3:18) An aton gugma “diri [sadang] updan hin kasalingkapaw.” (Roma 12:9) An gugma nagpapagios ha aton nga magin buotan, mapinairon, mapasayloon, mainantuson ngan diri maabugho, hambog, arogante, o hakog. (1 Korinto 13:4, 5; Efeso 4:32) Nagpapagios ito ha aton nga ‘mag-inalagaray ha usa kag usa.’ (Galasia 5:13) Hi Jesus nagsugo ha iya mga disipulo nga maghigugmaay ha usa kag usa sugad han iya paghigugma ha ira. (Juan 13:34) Salit an usa nga Kristiano sadang magin disidido ha paghatag bisan han iya kinabuhi para ha mga igkasi-tumuroo kon kinahanglanon.
14. Paonan-o naton maipapakita an gugma ha sulod han pamilya?
14 Sadang gud ipakita an gugma ha sulod han Kristiano nga pamilya ngan labi na ha butnga han mag-asawa. Duok hinduro an bugkos han mag-asawa salit hi Pablo nagsiring: “An mga asawa nga kalalakin-an kinahanglan man nga mahigugma ha ira mga asawa nga babaye sugad ha ira mga kalugaringon nga lawas.” Hiya nagdugang: “An nahigugma ha iya asawa nga babaye nahigugma man ha iya ngahaw.” (Efeso 5:28) Gin-utro ni Pablo ini nga sagdon ha Efeso 5:33. An bana nga nahigugma ha iya asawa diri magsusubad ha mga Israelita ha panahon ni Malakias nga nagin malingoon ha ira mga asawa. (Malakias 2:14) Iya pabibilhan hiya. Iya hihigugmaon hiya sugad han paghigugma ni Kristo ha kongregasyon. An gugma magpapagios liwat ha asawa nga tahuron an iya bana.—Efeso 5:25, 29-33.
15. An pakakita ha minagburugto nga gugma nga may buhat nagpagios ha iba nga magsiring ngan magbuhat hin ano?
15 Matin-aw, ini nga klase hin gugma an pangirilal-an han totoo nga mga Kristiano. Hi Jesus nagsiring: “Tungod hini an ngatanan makilala, nga kamo akon mga tinon-an, kon kamo maghigugmaay an usa kag usa.” (Juan 13:35) An aton gugma ha usa kag usa nagpapagios ha mga tawo nga magin duok ha Dios nga aton hinigugma ngan ginrirepresentaran. Pananglitan, may-ada hini nga report tikang ha Mozambique mahitungod han usa nga Saksi nga pamilya. “Waray pa gud kami makakita hin pariho hito. Ha kulop, nagtikang paghangin hin makusog, nga sinundan hin bunok nga uran ngan mga graniso. Ginruba han makusog nga hangin an amon tangbo nga balay ngan ginlukba an yero nga atop hito. Han nagkaabot an amon kabugtoan tikang ha kahigrani nga kongregasyon ngan binulig ha pagtukod utro han amon balay, an amon nahipausa nga mga amyaw nagsiring: ‘Maopay hinduro an iyo relihiyon. Waray pa gud kami makakarawat hin bulig pariho hini tikang ha amon relihiyon.’ Amon inabrihan an Biblia ngan iginpabasa ha ira an Juan 13:34, 35. Damu han amon mga amyaw an nag-aaram na yana ha Biblia.”
Gugma ha mga Indibiduwal
16. Ano an kaibahan han paghigugma ha usa nga grupo ngan paghigugma ha mga indibiduwal?
16 Diri makuri an paghigugma ha aton mga igkasi-tawo sugad nga grupo. Kondi, bangin makuri an paghigugma ha mga indibiduwal. Pananglitan, an gugma han iba ha igkasi-tawo nag-uupod la hin paghatag hin donasyon ha usa nga organisasyon nga nabulig ha mga nagkukuri. Oo, mas masayon gud an pagsiring nga nahigugma kita ha aton igkasi-tawo kay ha paghigugma ha usa nga katrabaho nga baga hin waray pagtagad ha aton, ha makauuyam nga tawo nga naukoy sapit ha aton balay, o ha sangkay nga nakahimo hin sayop ha aton.
17, 18. Paonan-o ipinakita ni Jesus an gugma ha mga indibiduwal, ngan ano an iya motibo ha pagbuhat hito?
17 May kalabotan ha paghigugma ha mga indibiduwal, mahibabaro kita tikang kan Jesus, nga hingpit nga nagpakita han mga kalidad han Dios. Bisan kon kinanhi hiya ha tuna basi pagwad-on an sala han kalibotan, ipinakita niya an gugma ha mga indibiduwal—ha masakiton nga babaye, ha usa nga sanlahon, ha usa nga bata. (Mateo 9:20-22; Markos 1:40-42; 7:26, 29, 30; Juan 1:29) Ha sugad man nga paagi, ipinapakita naton an gugma ha aton igkasi-tawo ha aton pagtratar ha mga indibiduwal nga iginkikita naton kada adlaw.
18 Kondi, diri gud naton sadang hingalimtan nga an gugma ha igkasi-tawo nakakaw-ing ha gugma ha Dios. Bisan kon ginbuligan ni Jesus an mga pobre, gintambal an masakit, ngan ginpakaon an nagugutom, an iya motibo ha pagbuhat hini ngatanan ngan ha pagtutdo ha katawohan amo an pagbulig ha ira nga magpahiuli kan Jehova. (2 Korinto 5:19) Ginbuhat ni Jesus an ngatanan para ha himaya han Dios, diri gud hinngangalimtan nga nagrirepresentar hiya ngan nagpapakita han mga kalidad han Dios nga iya hinigugma. (1 Korinto 10:31) Pinaagi han pagsubad kan Jesus, maipapakita liwat naton an putli nga gugma ha igkasi-tawo ngan ha pariho nga panahon magpabilin nga diri bahin han maraot nga kalibotan.
Paonan-o Naton Hinihigugma an Aton Igkasi-tawo Sugad ha Aton Kalugaringon?
19, 20. Ano an kahulogan han paghigugma ha aton igkasi-tawo sugad ha aton kalugaringon?
19 Hi Jesus nagsiring: “Higugmaon mo an imo igkasi-tawo sugad ha imo ngahaw.” Natural la an paghigugma ha aton kalugaringon ngan pagkaada timbang nga pagtahod ha kalugaringon. Kon waray kita hito, mawawaray kapulsanan an sugo. Inin husto nga gugma ha kalugaringon diri sadang ikawurok ha hakugnon nga gugma ha kalugaringon nga gin-unabi ni apostol Pablo ha 2 Timoteo 3:2. Lugod, ito an husto nga pagpabili ha kalugaringon. Usa nga eskolar ha Biblia an naghulagway hito sugad nga “timbang nga gugma ha kalugaringon nga diri nagtatagad han kalugaringon sugad nga labaw, ngan diri liwat sugad nga ubos hinduro.”
20 An paghigugma ha iba sugad han aton paghigugma ha kalugaringon nangangahulogan nga gintatagad naton an iba sugad han karuyag naton nga pagtagad ngan pagtratar nira ha aton. Hi Jesus nagsiring: “Busa, an ngatanan nga butang, nga buot niyo ipapagbuhat han mga tawo ha iyo, buhata man niyo ha ira.” (Mateo 7:12) Tigamni nga hi Jesus waray magsiring nga hunahunaon pirme an ginbuhat han iba ha aton ha naglabay ngan katapos, bumulos ha ira. Lugod, kinahanglan hunahunaon naton kon ano an karuyag naton nga pagtratar ha aton ngan magbuhat uyon hito. Tigamni liwat nga an mga pulong ni Jesus diri la para ha kasangkayan ngan kabugtoan. Ginamit niya an pulong nga “mga tawo,” bangin basi ipasabot nga sadang gumios kita hini nga paagi ha ngatanan nga tawo, ha ngatanan nga iginkikita naton.
21. Pinaagi han paghigugma ha iba, ano an ipinapakita naton?
21 An paghigugma ha aton igkasi-tawo magpupugong ha aton ha pagbuhat hin maraot. Hi apostol Pablo nagsurat: “Tungod hini, diri ka makighilawas ha diri mo asawa; diri ka magpatay; diri ka mangawat; diri ka maipa; ngan kon may-ada pa lain nga Kasugoanan, ito nahitig-ob dinhi hini nga mga pulong, nga amo ini, higugmaon mo an imo amyaw sugad ha imo ngahaw. An gugma diri nagbubuhat hin maraot ha amyaw.” (Roma 13:9, 10) An gugma magpapagios ha aton nga magbiling hin mga paagi ha pagbuhat hin maopay ha iba. Pinaagi han paghigugma ha mga igkasi-tawo, ipinapakita naton nga nahigugma liwat kita ha usa nga naglarang han tawo ha Iya dagway, hi Jehova nga Dios.—Genesis 1:26.
Paonan-o Mo Babatunon?
• Hin-o an sadang higugmaon naton, ngan kay ano?
• Paonan-o naton maipapakita an gugma ha mga tawo nga diri nag-aalagad kan Jehova?
• Paonan-o iginhuhulagway han Biblia an gugma nga sadang ipakita naton ha aton kabugtoan?
• Ano an kahulogan han paghigugma ha aton igkasi-tawo sugad ha aton kalugaringon?
[Mga Pakiana]
[Retrato ha pahina 26]
“Hin-o gud ba an akon igkasi-tawo?”
[Retrato ha pahina 29]
Hi Jesus nahigugma ha mga indibiduwal