Importante nga mga Punto Tikang ha Libro han Isaias—II
An Pulong ni Jehova Buhi
Importante nga mga Punto Tikang ha Libro han Isaias—II
MATINUMANON nga ginbuhat ni Isaias an iya toka sugad nga propeta. Natuman na an iya mga kapahayagan kontra ha napulo-ka-tribo nga ginhadian han Israel. Yana may-ada pa hiya isisiring mahitungod ha tidaraon han Jerusalem.
Bubungkagon an syudad han Jerusalem, ngan bibihagon an mga umurukoy hito. Kondi, magigin temporaryo la an pagin binayaan hito. Paglabay hin pipira ka panahon, igpapahiuli an totoo nga pagsingba. Ini an nangunguna nga mensahe han Isaias 36:1–66:24. a Makakapahimulos kita ha paghisgot han gin-uunabi hini nga mga kapitulo tungod kay damu han mga tagna hini nga bahin an nagkakaada daku nga katumanan ha aton panahon o matutuman ha hirani nga tidaraon. Ini nga bahin han libro han Isaias may-ada liwat makalilipay nga mga tagna may kalabotan ha Mesias.
“KITAA, AN MGA ADLAW MAABOT”
Ha ika-14 ka tuig han pagmando ni Hadi Hesekia (732 A.K.P.), ginsulong han mga Asiryahanon an Juda. Nagsaad hi Jehova nga iya pananalipdan an Jerusalem. Natapos an tarhog han pag-atake han ginpatay han usa la nga anghel ni Jehova an 185,000 nga kasundalohan han Asirya.
Nagkasakit hi Hesekia. Ginbaton ni Jehova an iya pag-ampo ngan gintambal hiya, gindugangan hin 15 ka tuig an iya kinabuhi. Han an hadi han Babilonya nagpadara hin mga representante basi magpahayag hin kalipay para ha iya, hi Hesekia waray magin maaramon han iya iginpakita ha ira an ngatanan niya nga bahandi. Iginpahayag ni Isaias an mensahe ni Jehova kan Hesekia, nasiring: “Kitaa, an mga adlaw maabot nga an ngatanan nga aada ha imo balay, ngan adton kanan imo mga amay gintipigan ngada hini nga adlaw, pagdadad-on ngadto ha Babilonya.” (Isaias 39:5, 6) Paglabay hin sobra 100 ka tuig, natuman an tagna.
Mga baton ha mga Pakiana Mahitungod ha Kasuratan:
38:8—Ano an mga “balitang” diin binalik an lambong? Tungod kay an mga sundial (instrumento ha pagsumat han oras pinaagi han sirak han adlaw) ginagamit ha Ehipto ngan ha Babilonya han ikawalo ka siglo A.K.P., ini nga mga balitang mahimo magtudlok ha pagkahilig han lambong dida ha sundial nga bangin gintatag-iya han amay ni Hesekia nga hi Ahas. O bangin may-ada hagdan ha sulod han palasyo. An usa nga harigi ha ligid han hagdan bangin hinay-hinay nga naglalambong ha mga balitang, nga mahimo magamit ha paghibaro han oras.
Mga Leksyon Para ha Aton:
36:2, 3, 22. Bisan kon gintangtang hi Sebna ha pagin tinaporan, gintugotan hiya nga magpadayon ha pagserbi ha hadi sugad nga sekretaryo han iya kasaliwan. (Isaias 22:15, 19) Kon natangtang kita ha usa nga pribilehiyo ha organisasyon ni Jehova tungod han usa nga hinungdan, diri ba kita sadang magpadayon ha pag-alagad ha Dios ha bisan ano nga kapasidad nga iya igintutugot?
37:1, 14, 15; 38:1, 2. Ha panahon han kasakitan, maaramon an pagdaop kan Jehova ha pag-ampo ngan bug-os nga pagsarig ha iya.
37:15-20; 38:2, 3. Han an Jerusalem gintatarhog han Asirya, an siyahan nga nababarak-an ni Hesekia amo an pasipara ha ngaran ni Jehova nga magigin resulta han kabungkagan hito. Han hinbaroan niya nga magigin makamaratay an iya sakit, diri an iya kalugaringon nga kaopayan an iya ginkabarak-an. An mas gintagad niya amo an magigin epekto ha Davidiko nga katulinan han mga hadi kon mamatay hiya nga waray manurunod. Nabaraka liwat hiya kon hin-o an mangunguna ha pakig-away ha mga Asiryahanon. Pariho kan Hesekia, aton gintatagad an pagbaraan han ngaran ni Jehova ngan an katumanan han iya katuyoan nga mas importante kay ha aton kalugaringon nga kaluwasan.
38:9-20. Ini nga kanta ni Hesekia nagtututdo ha aton nga ha kinabuhi waray mas importante kay ha pagdayaw kan Jehova.
“HIYA PAGTUTUKURON” UTRO
Katapos gud igtagna an kabungkagan han Jerusalem ngan an resulta nga pagkabihag ha Babilonya, igintagna ni Isaias an mahitungod han pagpahiuli. (Isaias 40:1, 2) “Hiya [Jerusalem] pagtutukuron” utro, siring han Isaias 44:28. An mga rebulto han mga dios han Babilonya dadad-on sugad hin mga “luran.” (Isaias 46:1) Bubungkagon an Babilonya. Paglabay hin duha ka siglo, natuman ini ngatanan.
Ihahatag ni Jehova an iya surugoon sugad nga “suga han mga Hentil.” (Isaias 49:6) An Babilonyahanon nga “mga langit,” o nagmamando nga grupo, “mawawara sugad hin aso,” ngan an mga sakop hito “magkakamatay ha pariho nga kaagi”; kondi ‘huhubaron han bihag nga anak nga babaye han Sion an mga gapos han iya liog.’ (Isaias 51:6; 52:2) Ha ira nga nadaop kan Jehova ngan namamati, hiya nasiring: “Ihilig an iyo talinga, ngan kumadi ha akon; pamati, ngan an iyo kalag mabubuhi: ngan ako makikighimo ha iyo hin dayon nga kauyonan, bisan an seguro nga mga kalooy kan David.” (Isaias 55:3) An pagkinabuhi uyon ha matadong nga mga ginkikinahanglan han Dios nagriresulta hin ‘pagkalipay kan Jehova.’ (Isaias 58:14) Ha luyo nga bahin, an mga sayop han katawohan ‘nakakapabulag ha ira tikang ha ira Dios.’—Isaias 59:2.
Mga Baton ha mga Pakiana Mahitungod ha Kasuratan:
40:27, 28—Kay ano nga an Israel nagsiring: “An akon dalan gintago tikang kan Jehova, ngan an kasubayan nga para ha akon ginpalabay tikang ha akon Dios”? Bangin inabat han iba nga Judio ha Babilonya nga an ira gin-aantos nga kawaray-hustisya natatago kan Jehova o diri niya nakikita. Ginpahinumdom hira nga an Babilonya diri kay diri madadangat han Maglalarang han tuna, nga diri nakakapoy o naguguol.
43:18-21—Kay ano nga an tiuli nga mga nadistyero ginsagdonan nga ‘diri dumdumon an mga butang hadto’? Diri ini nangangahulogan nga sadang nira hingalimtan an mga buhat han pagluwas ni Jehova hadto. Lugod, karuyag ni Jehova nga hira magdayaw ha iya sumala ha “bag-o nga butang” nga ira mismo maieksperyensyahan, sugad han ira talwas nga pagbiyahe ngadto ha Jerusalem, bangin ha mas direkta nga ruta ha disyerto. An “daku nga panon” nga magawas ha “daku nga kagol-anan” magkakaada liwat bag-o ngan personal nga mga hinungdan ha paghimaya kan Jehova.—Pahayag 7:9, 14, NW.
49:6—Paonan-o an Mesias usa nga “suga han mga Hentil,” bisan kon an iya ministeryo ha tuna para la ha mga anak ni Israel? Tungod ini han nahitabo katapos mamatay hi Jesus. Igin-aplikar han Biblia an Isaias 49:6 ha iya mga disipulo. (Buhat 13:46, 47) Yana, an dinihogan nga mga Kristiano, nga binubuligan han daku nga panon han mga magsiringba, nagigin “suga han mga Hentil,” naghahatag hin kahayag ha katawohan “ngadto ha kataposan han tuna.”—Mateo 24:14; 28:19, 20.
53:10—Ha ano nga paagi nalipay hi Jehova ha pagdugmok ha iya Anak? Sigurado nga nakapasubo kan Jehova, an Dios nga mapinairon ngan may empatiya, nga makita nga nag-aantos an iya hinigugma nga Anak. Bisan pa hito, nalipay Hiya ha disidido nga pagsunod ni Jesus ngan ha ngatanan nga magigin resulta han iya kamatayon ngan pag-antos.—Proberbios 27:11; Isaias 63:9.
53:11—Ano an kahibaro nga pinaagi hito ‘pagmamatadungon [han Mesias] an kadam-an’? Ini an kahibaro nga nakuha ni Jesus pinaagi han pagkanhi ha tuna, pagin tawo, ngan pag-antos hin kawaray-hustisya tubtob ha kamatayon. (Hebreo 4:15) Hito nga paagi iya igintagana an halad lukat, nga kinahanglanon basi mabuligan an dinihogan nga mga Kristiano ngan an daku nga panon ha pagkaada matadong nga kahimtang ha atubangan han Dios.—Roma 5:19; Jakobo 2:23, 25.
56:6—Hin-o “an mga dumuruong,” ngan ha ano nga mga paagi ‘nakapot hira hin siguro han kauyonan ni Jehova’? “An mga dumuruong” amo an ‘iba nga mga karnero’ ni Jesus. (Juan 10:16) Nakapot hira ha bag-o nga kauyonan ha paagi nga nasunod hira ha mga balaud nga may kalabotan hito nga kauyonan, bug-os nga nakooperar ha mga kahikayan nga ginhimo pinaagi hito, nakaon han espirituwal nga pagkaon nga pariho han ginpapahimulosan han dinihogan nga mga Kristiano, ngan nasuporta ha ira ha pagsangyaw han Ginhadian ngan paghimo hin mga disipulo.
Mga Leksyon Para ha Aton:
40:10-14, 26, 28. Hi Jehova makusog ngan malumo, pinakagamhanan ngan pinakamaaramon, ngan mas daku gud an iya pagsabot kay ha masasabtan naton.
40:17, 23; 41:29; 44:9; 59:4. An politikal nga mga alyansa ngan mga dios-dios ‘mga parayaw.’ Waray gud pulos an pagsarig ha ira.
42:18, 19; 43:8. An pagbalewaray ha sinurat nga Pulong han Dios ngan an pagdumiri ha pagpamati ha iya instruksyon pinaagi han “matinumanon ngan maaramon nga uripon” amo an pagin buta ngan bungol ha espirituwal.—Mateo 24:45, NW.
43:25. Ginpapara ni Jehova an mga pagtalapas tungod ha iya kalugaringon. An paghatagi ha aton hin kagawasan tikang ha pagin bihag han sala ngan kamatayon ngan an aton pagkaada hin kinabuhi ikaduha la ha pagbaraan han ngaran ni Jehova.
44:8. Binubuligan kita ni Jehova, nga marig-on ngan diri nababay-og sugad hin daku nga bato. Diri gud kita sadang mahadlok ha pagpamatuod mahitungod han iya pagka-Dios!—2 Samuel 22:31, 32.
44:18-20. An idolatriya usa nga tigaman han pagin maraot han kasingkasing. Waray gud sadang isaliwan kan Jehova ha aton kasingkasing.
46:10, 11. An abilidad ha ‘pagpatindog han iya sagdon,’ nga amo an pagtuman han iya katuyoan, marig-on gud nga pamatuod han pagka-Dios ni Jehova.
48:17, 18; 57:19-21. Kon maglaom kita kan Jehova para han kaluwasan, magin duok ha iya, ngan mamati hin maopay ha iya mga sugo, an aton kamurayawan magigin hura sugad han katubigan han naawas nga salog ngan an aton matadong nga mga buhat magigin pariho kadamu han mga balud ha dagat. Adton diri nasunod ha Pulong han Dios pariho han “dagat nga ginsasamok.” Waray hira kamurayawan.
52:5, 6. An mga Babilonyahanon sayop nga naghunahuna nga maluya an totoo nga Dios. Waray nira kilalaha nga an kasina ni Jehova ha iya katawohan amo an hinungdan han pagkauripon han Israel. Kon an iba nakakaeksperyensya hin kalamidad, maaramon an diri dayon paghimo hin konklusyon mahitungod han hinungdan hini.
52:7-9; 55:12, 13. May-ada kita ha pinakaminos tulo nga hinungdan ha pakigbahin nga malipayon ha pagsangyaw han Ginhadian ngan paghimo hin mga disipulo. An aton mga tiil makaruruyag para ha mga mapainubsanon nga nagugutom ha espirituwal. Nakikita naton hi Jehova “ha binuslongay,” o may-ada kita duok nga relasyon ha iya. Napapahimulosan liwat naton an espirituwal nga kahuraan.
52:11, 12. Basi magin kwalipikado ha pagdara han “mga garamiton ni Jehova”—an iya mga tagana para ha sagrado nga pag-alagad—kinahanglan magin limpyo kita ha espirituwal ngan ha moral.
58:1-14. Waray pulos an salingkapaw nga mga pagpakita hin debosyon ngan pagkamatadong. An totoo nga mga magsiringba sadang mahura hin totoo nga mga kapahayagan han diosnon nga debosyon ngan mga buhat han minagburugto nga gugma.—Juan 13:35; 2 Pedro 3:11.
59:15b-19. Ginkikita ni Jehova an mga buruhaton han mga tawo ngan naghihilabot hiya ha iya itinanda nga panahon.
HIYA “MAPUPUDONG-PUDONG HAN KAANYAG”
Mahitungod ha pagpahiuli han totoo nga pagsingba ha kadaan nga panahon sugad man yana, an Isaias 60:1 nasiring: “Bangon, sanag, kay an imo kapawa inabot na, ngan an himaya ni Jehova binangon dida ha imo.” An Sion “mapupudong-pudong han kaanyag ha kamot ni Jehova.”—Isaias 62:3.
Hi Isaias nag-ampo kan Jehova para ha iya mga igkasi-tuminungnong nga magbabasol durante han ira pagkadistyero ha Babilonya. (Isaias 63:15–64:12) Katapos ipakita an kaibahan han totoo nga mga surugoon ha palso nga mga surugoon, an propeta nagpahayag kon ha ano nga paagi bibendisyonan ni Jehova adton nag-aalagad ha Iya.—Isaias 65:1–66:24.
Mga Baton ha mga Pakiana Mahitungod ha Kasuratan:
61:8, 9—Ano an “kauyonan nga dayon,” ngan hin-o an “mga tulin”? Ini an bag-o nga kauyonan nga ginhimo ni Jehova ha dinihogan nga mga Kristiano. An “mga tulin” amo an ‘iba nga mga karnero’—an minilyon nga nakarawat han ira mensahe.—Juan 10:16.
63:5—Paonan-o an kapungot han Dios nabulig ha iya? An kapungot han Dios usa nga kontrolado nga emosyon—an iya matadong nga kasina. An iya kapungot nabulig ngan nag-aaghat ha iya nga ipadapat an iya matadong nga mga paghukom.
Mga Leksyon Para ha Aton:
64:6. An diri-hingpit nga mga tawo diri makakaluwas ha ira kalugaringon. May kalabotan ha pagbayad han mga sala, an ira matadong nga mga buhat sugad la hin nadum-itan nga mga bado.—Roma 3:23, 24.
65:13, 14. Ginbibendisyonan ni Jehova an iya matinumanon nga mga surugoon, hura nga gintatagbaw an ira espirituwal nga panginahanglan.
66:3-5. Kinangangalasan ni Jehova an pagkasalingkapaw.
“Magkalipay Kamo”
Sigurado nga an mga tagna may kalabotan ha pagpahiuli nakaliaw gud ha matinumanon nga mga Judio nga nagkikinabuhi sugad nga mga distyero ha Babilonya! “Magkalipay kamo,” siring ni Jehova, “ngan manrayhak ha gihapon dida hadton akon ginbuhat; kay, kitaa, akon binuhat an Jerusalem nga malipayon, ngan an iya katawohan nga usa nga kahimongaya.”—Isaias 65:18.
Kita liwat nabubuhi ha panahon diin an kasisidman nagtatabon han tuna ngan an mga nasud aada ha madakmol nga kadudulman. (Isaias 60:2) Aanhi na an “magpakalilisang nga mga panahon.” (2 Timoteo 3:1) Salit, an mensahe ni Jehova mahitungod ha kaluwasan nga igintagana ha libro han Isaias ha Biblia nakakadasig gud ha aton.—Hebreo 4:12.
[Footnote]
a Para ha paghisgot han Isaias 1:1–35:10, kitaa an “An Pulong ni Jehova Buhi—Importante nga mga Punto Tikang ha Libro han Isaias—l” ha Disyembre 1, 2006 nga gowa han An Barantayan.
[Retrato ha pahina 8]
Maaram ka ba kon ano an nangunguna nga hinungdan kon kay ano nga hi Hesekia nag-ampo nga luwason hira tikang ha mga Asiryahanon?
[Retrato ha pahina 11]
“Pagkamaanyag dida ha kabukiran an mga tiil niya nga nagdadara han mag-opay nga mga sumat!”