Samuel—Sinuporta ha Totoo nga Pagsingba

GINSAWAY han usa nga propeta an mga igkasi-tumuroo nga naghangyo hin hadi nga tawo ngan ginsagda hira nga sugton an Dios. Basi maparig-on an iya awtoridad, naghangyo hiya kan Jehova hin tigaman nga bagyo. Talagsa la an bagyo ha Israel durante hito nga panahon han tuig, an panahon han pag-ani hin trigo. Kondi, hi Jehova nagpadalugdog ngan nagpauran. Tungod hito, nahadlok hinduro an mga tawo kan Jehova ngan ha iya representante, hi Samuel.—1 Samuel 12:11-19.

Hi propeta Samuel usa liwat nga parasurat. An iya makasaysayan nga asoy nga puno hin makatarag-ob nga panhitabo nagkukobre hin 330 ka tuig ngan nag-uupod han makatirigamnan nga mga buhat han mga Hukom han Israel. Pananglitan, an totoo nga istorya han kinabuhi ni Samson, an pinakamakusog nga tawo nga nabuhi, nagin tema han mga siday ngan kiritaon pati na han iba nga drama ha entablado ngan ha mga sine. (Hukom, kapitulo 13–16) Nagsurat liwat hi Samuel mahitungod kan Rut ngan han iya ugangan nga hi Noemi, nga pariho balo ngan pobre. Inin totoo nga istorya nga malipayon an kataposan makaruruyag gud liwat pariho han istorya mahitungod kan Samson.—Rut, kapitulo 1-4.

Ano nga mga leksyon an aton mahibabaroan ha mga sinurat ngan kinabuhi ni Samuel? Paonan-o niya ginsuportahan an totoo nga pagsingba?

An Panahon han Iya Pagkabatan-on

An amay ni Samuel, hi Elkana, magsiringba ni Jehova ngan mahigugmaon nga bana. An iya asawa, hi Hana, marig-on ha espirituwal. Ha balay ni Jehova ha Shilo, an baog nga hi Hana sinsero nga nag-ampo, hiya nanumpa: “O Jehova han mga kasundalohan, kon ha pagkamatuod lingion mo an kasakitan hinin imo surugoon nga babaye, ngan hinumdoman mo ako, ngan diri mo hingalimtan an imo surugoon nga babaye, kondi nga hatagan mo an imo surugoon nga babaye hin bata nga lalaki, dida hito ihahatag ko hiya kan Jehova ha ngatanan nga adlaw han iya kinabuhi, ngan waray labaha nga madapat ha iya ulo.” (1 Samuel 1:1-11) Nangangahulogan ini nga an bata ipapahinungod ha pag-alagad kan Jehova.

Hilom nga nag-ampo hi Hana. “An iya la mga im-im in nagkikiwa,” siring han asoy. Sayop nga ginhunahuna han Hitaas nga Saserdote nga hi Eli nga hubog hiya ngan ginsaway hiya. Kondi, matinalahuron nga iginsaysay ni Hana an iya sitwasyon, ngan hi Eli nagsiring: “Lakat ha kalinaw; ngan an Dios han Israel matugot han imo hangyo nga imo pinangaro ha iya.” Ginpamatian ni Jehova an hangyo ni Hana, kay an asoy nagpapadayon: “Nahinabo, han pag-abot na han panahon, nga hi Hana nanamkon, ngan nag-anak hin lalaki; ngan iya hiya gin-ngaranan kan Samuel, ha pagsiring: Tungod kay pinangaro ko hiya kan Jehova.”—1 Samuel 1:12-20.

Hi Samuel ginpadaku ha “pagturon-an ngan paglaygay han Ginoo.” (Efeso 6:4) Han nalutas hi Samuel, gindara hiya ni Hana ha balay han Dios ha Shilo ngan iginpresenta hiya ha Hitaas nga Saserdote nga hi Eli. Ha iya pag-ataman, an bata “nag-alagad kan Jehova.” Iginpahayag an daku nga kalipay ni Hana ha iya makapabantad nga pagpasalamat nga iginsurat ha urhi ni Samuel mismo.—1 Samuel 2:1-11.

Kon usa ka nga kag-anak, imo ba gindadasig an imo mga anak nga magin karera an pag-alagad kan Jehova? An pagsuporta ha totoo nga pagsingba amo an gimaopayi nga paagi nga magagamit han usa an iya kusog.

Nakapahiuyon gud hi Samuel ha kinabuhi ha santuaryo. Hiya padayon nga “tinmubo ha atubangan ni Jehova” ngan nagin mas makaruruyag para ‘kan Jehova ngan ha mga tawo.’ May-ada hiya han mga kalidad han Dios nga nagpaduok ha iya ha iba.—1 Samuel 2:21, 26.

Diri sugad hini an waray-pulos nga mga anak ni Eli, hira Opni ngan Pinehas, nga ‘waray kumilala kan Jehova.’ Nagbuhat hira hin seksuwal nga imoralidad ngan ginkuha nira para ha ira kalugaringon  an gimaopayi nga bahin han mga halad nga gindara han mga tawo ha santuaryo. Nagpadara na an Dios hin propeta ha pagpahayag han sirot nga maabot kan Eli, nga nag-uupod han kamatayon han iya duha nga anak. (1 Samuel 2:12, 15-17, 22-25, 27, 30-34) Gagamiton ni Jehova hi Samuel ha pagpahayag hin iba pa nga mensahe ha paghukom.

Hi Samuel Nag-alagad Sugad nga Propeta

An Dios nagsiring kan Samuel: “[Sumati hi Eli] nga kakastiguhon ko ha kadayonan an iya panimalay, kay an iya mga anak nagnamastamas ha akon. Nahibaro hi Eli nga ginbinuhat ini han iya mga anak kondi waray niya sawaya hira.” Ito nga mensahe diri masayon isumat, ngan nag-insister hi Eli nga diri maglikaw hi Samuel hin bisan usa ka pulong. Salit iya iginsumat an ngatanan nga ginsiring ni Jehova. Nagkikinahanglan ito hin kaisog!—1 Samuel 3:10-18, An Maopay nga Sumat nga Biblia.

Samtang nagtutubo hi Samuel, ginkilala hiya han bug-os nga Israel nga propeta hiya han Dios. (1 Samuel 3:19, 20) An paghukom nga igintagna ni Samuel nagtikang han an Israel nag-antos hin kapirdihan ha mga Pilisteohanon. Namatay hira Opni ngan Pinehas ha girra, ngan ginkuha han mga Pilisteohanon an arka han kauyonan ni Jehova. Han pakahibaro hini ni Eli, napulikwang hiya ha iya lingkoran, nabari an iya liog, ngan namatay.—1 Samuel 4:1-18.

Paglabay hin bainte ka tuig, ginsagda ni Samuel an mga Israelita nga bayaan an palso nga pagsingba. Ginios hira pinaagi ha pagbungkag han ira mga dios-dios, pagpuasa, ngan pagsumat han ira mga sala. Hi Samuel nag-ampo ngan nagpresenta hin halad nga sinunog para ha ira. Ano an resulta? Han sinulong an mga Pilisteohanon, ginwurok hira han Dios, ngan napirde hira han mga Israelita. Pinaagi han bendisyon ni Jehova, an kahimtang han mga Israelita nag-uswag gud, ngan nabawi nira an teritoryo nga ginkuha han mga Pilisteohanon ha ira.—1 Samuel 7:3-14.

Ginsuportahan gud ni Samuel an totoo nga pagsingba. Pananglitan, iya ginsiguro nga an pipira han mga dinag-an ha girra gin-gamit ha pagmintinar han tabernakulo. Binulig hiya ha pag-organisa han mga pagsaurog han Paskua ngan han serbisyo han mga Lebita nga parabantay han ganghaan. (1 Kronikas 9:22; 26:27, 28; 2 Kronikas 35:18) Tikang ha iya balay ha Rama, tinuig nga nagbibiyahe hi Samuel basi maghukom ha iba-iba nga syudad. Nakilala hiya ha pagin tangkod ngan waray dinadapigan. Tungod kay gintahod han mga tawo hi Samuel, nabuligan niya hira ha espirituwal. (1 Samuel 7:15-17; 9:6-14; 12:2-5) An iya pagin tangkod ngan espirituwalidad waray ruhaduha nga nakaaghat ha damu nga magsubad han iya ehemplo. Sugad ba hito an epekto ha imo han pagkinabuhi ni Samuel?

Naghangyo an Israel hin Hadi

Han lagas na hi Samuel, iya gintokahan an iya mga anak, hira Joel ngan Abija, nga magin mga hukom. Hira “waray maglakat ha iya mga dalan, kondi sinmimang ha panalapi, ngan nakuha han mga hukip, ngan ginlulubag an matadong.” An ira panggawi nakaaghat ha mga tigurang han Israel nga maghangyo hin hadi. (1 Samuel 8:1-5) Waray umuyon hini hi Samuel. Kondi, han nag-ampo hiya mahitungod hito, hi Jehova nagsiring: “Waray ka nira isikway, kondi ira ako isinikway, nga ako diri maira hadi.” (1 Samuel 8:6, 7) Ginsidngan han Dios hi Samuel nga ihatag an hangyo han mga tawo ngan pahamangnoan hira nga ilarom han usa nga hadi mawawara an pipira han ira katungod ngan kagawasan. Han nag-insister an mga tawo, ginhikay ni Jehova nga dihogan ni Samuel hi Saul sugad nga hadi.—1 Samuel 8:6–22; 9:15-17; 10:1.

 Ginsuportahan ni Samuel ini nga kahikayan bisan pa han iya pagruhaduha. Katapos han kadaogan han Israel ha mga Amonitanhon, iya gintirok an mga tawo ha Gilgal basi parig-unon an pagkahadi ni Saul. (1 Samuel 10:17-24; 11:11-15) Ginrepaso ni Samuel an kasaysayan han Israel ngan ginsagda an hadi ngan an katawohan nga sundon hi Jehova. Ginbaton han Dios an pag-ampo ni Samuel pinaagi hin diri napapanahon nga bagyo nga gin-unabi ha tinikangan. Tungod hito nga bagyo ginkarawat han mga tawo an ira mga sala ha pagsalikway kan Jehova. Han ginhangyo nira hi Samuel nga mag-ampo para ha ira, hiya binaton: “Ipahirayo ito ha akon nga ako makasala kan Jehova ha paghunong hin pag-ampo para ha iyo: kondi tututdoan ko kamo ha maopay ngan matadong nga dalan.” Maopay gud nga susbaranan han maunungon nga gugma kan Jehova ngan ha iya katawohan! (1 Samuel 12:6-24) Sugad ka ba kaandam ha pagsuporta ha teokratiko nga mga kahikayan ngan ha pag-ampo para ha kaopayan han mga igkasi-tumuroo?

An Siyahan nga Duha nga Tawhanon nga Hadi ha Israel

Hi Saul mapainubsanon nga tawo nga inuyonan han Dios. (1 Samuel 9:21; 11:6) Kondi, ha urhi, waray na niya sunda an mga instruksyon han Dios. Pananglitan, ginsaway hiya ni Samuel han nag-una hiya paghalad imbes nga maghulat, sugad han iginsugo ha iya. (1 Samuel 13:10-14) Han matinalapason nga waray pataya ni Saul an Amalekanhon nga hi Hadi Agag, hi Samuel nagsiring ha iya: “Linaknit ni Jehova an ginhadian ha Israel tikang ha imo hini nga adlaw, ngan ihinatag ini niya ha imo harani, nga maoroopay kay ha imo.” Hi Samuel mismo an nagpatay kan Agag ngan nagmabidoon hiya tungod kan Saul.—1 Samuel 15:1-35.

Ha urhi hi Jehova nagsiring kan Samuel: “Ngada san-o an imo pagmabidoon tungod kan Saul, maaram ka na nga akon hiya isinikway tikang ha pagkahadi ha Israel?” Dida hito, ginpakadto ni Jehova hi Samuel ha Betlehem basi dihogan an usa nga anak ni Jesse sugad nga hadi. Gin-usisa ni Samuel an kada usa han mga anak ni Jesse tubtob nga inaprobahan ni Jehova nga dihogan hi David, an gimanghuri. Hito nga adlaw, nahibaro hi Samuel hin importante nga leksyon: “Hi Jehova nakita diri sugad han pagkita han tawo; kay an tawo nagtatan-aw han kinikita ha gawas, kondi hi Jehova nagtatan-aw han kasingkasing.”—1 Samuel 16:1-13.

Tungod kay an pagkamatinalapason ni Saul nakabido kan Samuel, nasubo gud hiya han nagtipig hi Saul hin kapungot kan David nga nakaaghat ha iya ha pag-iparatay kan David! Bisan pa han sugad nga mga pagsari, nagpabilin nga aktibo hi Samuel ha iya kalagas ngan iya ginbuhat an iya mahihimo ha pag-alagad kan Jehova.—1 Samuel 19:18-20.

An Iginbilin nga Susbaranan ni Samuel

Han namatay hi Samuel, nagminatay an Israel tungod hinin mapainubsanon ngan maisugon nga propeta nga nakaimpluwensya ha pagkinabuhi han damu. (1 Samuel 25:1) Diri hingpit hi Samuel, ngan usahay nagsasayop hiya ha paghukom. Kondi bisan pa hini, esklusibo an iya debosyon kan Jehova ngan maduruto nga binulig ha iba nga magbuhat hin pariho.

Damu na hinduro an nagbag-o tikang ha panahon ni Samuel, kondi an rekord han iya kinabuhi may-ada birilhon nga leksyon para ha aton. Labaw ha ngatanan, hi Samuel nagbuhat ngan nagsuporta han totoo nga pagsingba kan Jehova. Ito ba an imo ginbubuhat?

[Kahon ha pahina 16]

PAMALANDONGA AN KINABUHI NI SAMUEL

• Sugad nga gintutdoan hi Samuel han iya mga kag-anak han pulong han Dios, padakua an imo mga anak ha “pagturon-an ngan paglaygay han Ginoo.”—Efeso 6:4.

• Dasiga an imo mga anak nga magsubad kan Samuel pinaagi han pagpili ha pag-alagad kan Jehova sugad nga ira karera.

• Ginhigugma hi Samuel han iba tungod han iya diosnon nga mga kalidad, ngan hito nga paagi nagpakita hiya hin susbaranan para ha aton.

• Ginbuhat ni Samuel an ngatanan nga iya mahihimo ha pagsuporta ha totoo nga pagsingba, ito liwat an aton sadang buhaton.

[Retrato ha pahina 15]

Ginsuportahan ni Samuel an totoo nga pagsingba ngan kinaburut-on nga nagtagana hin espirituwal nga bulig