Ano an Paraiso nga Iginsaad ni Jesus ha Magburuhat hin Maraot?

AN Paraiso usa nga maopay hinduro nga parke, o usa nga hardin nga pariho hin parke. An siyahan han sugad nga parke ginhimo ha Eden han Maglalarang han tawo, hi Jehova nga Dios. (Genesis 2:8, 9, 15) Gintawag ito nga gan, o “hardin,” ha Hebreo kondi pariho hin parke ha kadaku ngan ha kahimtang. Husto la nga an Griego nga Septuagint nagamit han termino nga pa·raʹdei·sos kon naghihisgot hito nga hardin. Tungod han sala, nawara ni Adan an iya katungod ha pag-ukoy dida hito nga paraiso ngan han iya higayon nga mabuhi ha waray kataposan, ngan ito nga katungod ginrepresentaran han prutas han kahoy nga pinili han Dios ha butnga han hardin. Baga hin kinudalan an iba nga bahin han hardin han Eden, tungod kay ha este la nga bahin hito an kinahanglan pabantayan hin mga anghel basi diri makasulod an mga tawo.—Genesis 3:22-24.

Ipinapakita han asoy ni Lukas nga an usa nga magburuhat hin maraot, nga ginpatay upod ni Jesu-Kristo, nagyakan ha pagdepensa kan Jesus ngan naghangyo nga hinumdoman hiya ni Jesus kon ‘kumadto na hiya ha iya ginhadian.’ Hi Jesus binaton: “Ha pagkamatuod nasiring ako ha imo yana nga adlaw, Makakaupod ko ikaw ha Paraiso.” (Lukas 23:39-43, NW) Syempre, an marka sugad han kudlit dinhi hini nga bersikulo, nadepende ha pagsabot han naghubad ha kahulogan han ginsiring ni Jesus, tungod kay waray kudlit nga gin-gamit ha orihinal nga Griego nga sinurat. Han mga ikasiyam ka siglo K.P. na nagin komon an mga marka ha moderno nga estilo han pagsurat. Bisan kon damu nga hubad an nagbutang hin kudlit antes han pulong nga “yana nga adlaw” ngan tungod hito baga hin nagpapasabot nga hito mismo nga adlaw nahingadto ha Paraiso an magburuhat hin maraot, waray iba nga bahin ha Biblia an nasuporta hini. Hi Jesus mismo patay ngan nakadto ha lubnganan tubtob han ikatulo ka adlaw ngan ginbanhaw sugad nga “an siyahan nga mga bunga” han pagkabanhaw. (Buhat 10:40; 1 Korinto 15:20; Kolosas 1:18) Paglabay hin 40 ka adlaw, hiya sinaka ha langit.—Juan 20:17; Buhat 1:1-3, 9.

Salit, an paggamit ni Jesus han pulong nga “yana nga adlaw” diri basi ipasabot kon san-o mahingangadto ha Paraiso an magburuhat hin sayop, kondi basi pabug-atan an panahon kon kakan-o ito iginsaad, ngan durante hito nga panahon an magburuhat hin maraot nagkaada igo nga pagtoo kan Jesus. Ito an adlaw nga iginsalikway hi Jesus ngan ginkondenar han higtaas-an-ranggo nga mga lider han relihiyon han iya mga kahimungto ngan pagkatapos hito ginsentensyahan nga mamatay han awtoridad han Roma. Nagin puntirya hiya han pagtamay ngan pagminos. Salit, an magburuhat hin sayop ha sapit ni Jesus nagpakita hin maopay nga kalidad ngan disposisyon ha diri pag-uyon ha damu nga tawo, kondi nagyakan lugod hiya ha pagdepensa kan Jesus ngan nagpahayag hin pagtoo ha iya pagkahadi. Nasantop  han iba nga parahubad nga an panahon han pagsaad amo an husto nga pabug-atan imbes nga an panahon han katumanan hito. Tungod hito, ito nga teksto iginhubad han iba nga mga parahubad, sugad kanda Rotherham ngan Lamsa han Ingles, kanda Reinhardt ngan W. Michaelis han Aleman, ngan han parahubad han Curetonian Syriac han ikalima ka siglo K.P., ha paagi nga pariho han mababasa ha New World Translation nga ginkotar dinhi.

May kalabotan ha Paraiso nga ginhisgotan ni Jesus, klaro nga diri ito pariho ha Ginhadian ni Kristo ha langit. Hito nga adlaw, an pagsulod hito nga Ginhadian ha langit ginlaoman na nga posible para ha magtinumanon nga disipulo ni Jesus, kondi tungod ito han ira ‘pakig-upod ha iya ha mga pagsulay.’ Usa ini nga butang nga waray gud buhata han magburuhat hin sayop, kay an iya kamatay ha sapit ni Jesus tungod gud la han iya pagin kriminal. (Lukas 22:28-30; 23:40, 41) Matin-aw nga an magburuhat hin sayop waray “matawo utro,” ha tubig ngan espiritu, nga iginsaysay ni Jesus nga usa nga kinahanglanon basi makasulod ha Ginhadian ha langit. (Juan 3:3-6, NW) Diri man liwat hiya usa han ‘mga magdaraog’ nga ginsiring han ginhimaya nga hi Kristo Jesus nga makakaupod niya ha iya langitnon nga trono ngan magkakaada bahin ha “siyahan nga pagkabanhaw.”—Pahayag 3:11, 12, 21; 12:10, 11; 14:1-4; 20:4-6.

Iginpresenta han pipira nga reperensya an ideya nga hi Jesus naghisgot mahitungod hin usa nga dibisyon o bahin ha Hades o Sheol, nga usa nga paraiso para hadton naaprobahan han Dios. Ginhunahuna nga an Judio nga mga rabi hito nga panahon nagtutdo han pag-eksister han sugad nga paraiso para ha mga namatay ngan naghuhulat hin pagkabanhaw. May kalabotan ha katutdoan han mga rabi, an Dictionary of the Bible ni Hastings nasiring: “An teolohiya han mga Rabi nga aton hinbabaroan yana nagpapakita hin urusahon gud nga pagkasaralakot hin ideya mahitungod hini nga mga pakiana, ngan damu hini an makuri hibaroan an mga petsa. . . . Kon sasabton an literatura ha literal nga paagi, baga hin an Paraiso ginhunahuna han pipira sugad nga aanhi ha tuna mismo, han iba sugad nga bahin han Sheol, han iba pa sugad nga diri aanhi ha tuna o ha ilarom han tuna, kondi aadto ha langit . . . Pero diri masasarigan an iba hini. Inin magkalain-lain nga ideya nakita ha urhi nga bahin han Judaismo. Nakita nga labi nga tukma gud ini ngan detalyado gud ha Judaismo durante han edad medya . . . Kondi diri masiguro kon mationan-o na kaiha ito. Usa nga mas nauna nga teolohiya han Judio . . . an baga hin gutiay la o waray pagtoo ha ideya hin usa nga Paraiso ha butnga nga dapit. Naghihisgot ito mahitungod han Gehinnom para ha magraot, ngan Gan Eden, o hardin han Eden para ha mag-opay. Diri masiguro kon ini lumahos pa hini nga mga ideya ngan magparig-on hin usa nga Paraiso ha Sheol.”—1905, Tomo III, p. 669, 670.

Bisan kon nagtutdo hira hin sugad, diri gud makatadunganon nga tumoo nga magpapasarang hi Jesus hin sugad nga ideya, tungod kay iya ginkukondenar an diri basado ha Biblia nga mga tradisyon han mga lider han relihiyon han mga Judio. (Mateo 15:3-9) Posible nga an paraiso nga hinbabaroan han kriminal nga Judio nga nakaistorya ni Jesus amo an Paraiso ha tuna nga iginhulagway ha siyahan nga libro han Hebreo nga Kasuratan, an Paraiso han Eden. Tungod hito, an saad ni Jesus makatadunganon nga nagtutudlok ha pagpahiuli han sugad nga paraiso nga kahimtang ha tuna. Salit, an iya saad ha magburuhat hin maraot nagpasarig hin pagkabanhaw han sugad nga diri matadong para ha higayon nga mabuhi dida hito nga iginpahiuli nga Paraiso.—Itanding an Buhat 24:15; Pahayag 20:12, 13; 21:1-5; Mateo 6:10.