Nahahadlok Ka Ba han Tidaraon?

DAMU an hinungdan nga mahadlok. Pananglitan, an iba nahahadlok kon ano an mahitatabo ha tuna ha tidaraon. “An magkalain-lain nga panhitabo sugad han sobra nga kapaso, mga bagyo, babaha, sunog, ngan katunaw han dagku nga yelo nagpapasabot nga an klima han kalibotan nadaot na gud,” siring han magasin nga Time han Abril 3, 2006.

Han Mayo 2002, an United Nations Environment Programme nagpasa hin report nga may ulohan “Global Environment Outlook-3.” Ginsurat ito ha kooperasyon han sobra 1,000 nga eksperto ha palibot. An usa nga sumat nasiring: “An planeta aada ha kritikal nga kahimtang nga kinahanglan na kita magdesisyon, tungod kay an mga desisyon yana nakakaapekto gud ha kagurangan, kadagatan, mga salog, kabukiran, ihalas nga mga hayop ngan iba nga kinabuhi nga nasuporta ha sistema han ekolohiya diin nakadepende an henerasyon yana ngan an tiarabot.”

An presente nga kahimtang han palibot han kalibotan usa nga hinungdan hin kabaraka. An katawohan ha bug-os nga kalibotan nagkikinabuhi yana ha kahadlok ha pag-atake han mga terorista. An asistant han direktor han mga buruhaton han nangunguna nga ahensya han pangispiya ha Canada, nagsiring: “Diri kami nahingangaturog ha gab-i ha pagpinanhunahuna han mga tarhog nga diri kami maaram kon san-o ngan paonan-o mahitatabo.” Aw, nababaraka kita bisan la ha pagkita hin mga sumat ha telebisyon ha gab-i!

Damu nga maduruto nga adulto an nahahadlok nga mawarayan hin trabaho. An mga pagpaiwas, pagsara han mga pabrika, kompetisyon ha trabaho, ngan sobra nga pag-obligar han mga agaron mahimo magresulta hin kawaray kasigurohan ha trabaho. An mga tinedyer nahahadlok nga isalikway hira han ira kasangkayan. An mga kabataan bangin nahahadlok nga an ira kag-anak diri gud nahigugma ha ira. Kondi, ano an ira inaabat ha kahimtang han ira palibot? “Para ha kabataan ngan mga  inosente, an palibot ha gawas han ira panimalay, baga hin daku nga makaharadlok nga lugar,” siring han usa nga nababaraka nga nanay. Dugang pa, damu nga kag-anak an nababaraka ha epekto han pag-ubos han moral han kalibotan ha ira mga hinigugma, labi na ha ira mga anak.

An kalagasan agsob nga nahahadlok nga mahulog ha hagdan o pisikal nga abusuhon ha kalsada. Oo, ‘hira nahadlok ha higtaas, ngan may-ada magpakaharadlok ha dalan.’ (Eklesiastes 12:5) Aada liwat an kahadlok ha grabe nga mga sakit. Tungod han mga report mahitungod han makamaratay nga mga kagaw nga nagriresulta hin trangkaso, kanser, ngan makatarapon nga sakit nahahadlok kita nga magkaada hin bag-o ngan diri masabtan nga sakit nga mahimo makabaldado o makamatay ha aton ngan ha aton pamilya. Oo, kon nakita kita hin mahimsog, aktibo nga tawo nga nagkakasakit ngan nanluluya, makuri nga diri kita mabaraka nga bangin mahitabo liwat ito ha aton o ha aton mga hinigugma. Dugang pa, makasurubo gud an pagkita ha masakit nga tawo ngan makita nga diri na gud hira naglalaom!

Tungod kay apektado kita han damu nga hinungdan han kahadlok, may-ada ba kita husto nga hinungdan nga magin positibo mahitungod han tidaraon? May makakabulig ba ha aton nga makagtipig hin positibo nga panlantaw? Ini nga mga pakiana babatunon han sunod nga artikulo.

[Ginkuhaan han Retrato ha pahina 3]

© Jeroen Oerlemans/Panos Pictures