Paonan-o Ko Mabubuligan an Akon mga Anak nga Magin Totoo nga Edukado?

AN EDUKASYON han bata mahimo igpariho ha makalilipay kondi makuri nga pagbiyahe. Usa ito nga pagbiyahe nga kamo nga duha han imo anak an maghihimo. Gindadasig mo hira ngan mahigugmaon nga ginigiyahan, ngan ginbubuligan nga mag-uswag ha dalan han kinabuhi. Damu hinduro an angay nira hibaroan!

Basi magin malampuson ngan malipayon gud ha kinabuhi, an kabataan kinahanglan magkaada moral ngan espirituwal nga mga prinsipyo, ngan mahibaro ha pagkilala han husto ngan sayop. Kon makilala ngan higugmaon nira hi Jehova, magigin mapulsanon gud an ira edukasyon ngan an instruksyon nga ira nakakarawat magpapabilin ha waray kataposan. Sugad nga kag-anak, daku an imo bahin ha kon ano an hinbabaroan han imo mga anak ngan ha kon paonan-o nira ginpapabilhan ngan ginsasabot an ira hinbaroan.

May-ada mga problema nga kinahanglan atubangon durante hini nga pagbiyahe. Masayon maimpluwensyahan an kabataan, ngan damu an ira mahibabaroan nga diri mag-opay ha gawas han panimalay. Nag-uukoy kita ha kalibotan nga ginmamandoan ni Satanas nga Yawa. (1 Juan 5:19) Interesado hiya ha edukasyon han imo mga anak, kondi iba an iya motibo. Eksperto hiya ngan eksperyensyado gud nga edukador—kondi maraot hinduro hiya nga edukador. Bisan kon “nagpapakaaroanghel [hiya] han kahayag,” an kahayag nga iya iginhahatag malimbungon ngan kabaliktaran ha Pulong ngan kaburut-on ni Jehova. (2 Korinto 4:4; 11:14; Jeremias 8:9) Hi Satanas ngan an iya mga demonyo maabtik gud ha panlimbong, ngan ira igin-aaghat an kahakog, pagkadiri-tangkod, ngan maraot nga moralidad.—1 Timoteo 4:1.

Paonan-o mo mapapanalipdan an imo mga anak nga malimbongan? Paonan-o mo matututdoan hira nga karawaton an totoo ngan mapulsanon? An usa nga importante nga paagi amo an pag-usisa han imo kalugaringon. Kinahanglan magpakita ka hin maopay nga ehemplo. Importante liwat nga karawaton mo an imo responsabilidad ha pagbansay han imo mga anak ngan gumamit hin panahon nga ginkikinahanglan ha pagbuhat hito. Kondi, antes naton paghisgotan ini, aton usisahon an pundasyon han totoo nga edukasyon.

An Pundasyon han Totoo nga Edukasyon

May mahibabaroan kita ha hadi han Israel nga hi Salomon, usa han pinakamaaramon nga tawo nga nabuhi. An Biblia nagsusumat ha aton: “Tinagan han Dios hi Salomon hin kinaadman ngan hin sarabotan nga daku kaopay, ngan hin kadak-on hin kasingkasing, bisan sugad han baras nga aada ha baybayon. Ngan an kinaadman ni Salomon linmabaw han kinaadman han ngatanan nga mga anak ha sinirangan, ngan han ngatanan nga kinaadman ha Ehipto.” Hi Salomon “[nakagyakan] hin tulo ka yukot nga sambingayan; ngan an iya mga kanta usa ka yukot kag lima.” Daku an iya kahibaro ha mga tanom ngan hayop. (1 Hadi 4:29-34) Hiya liwat an nagdumara han mga proyekto han Israel ha pagtukod, upod na an pagtukod han makatarag-ob nga templo ni Jehova ha Jerusalem.

An mga sinurat ni Salomon, sugad han mabibilngan ha libro han Eklesiastes, nagpapakita nga daku an iya pagsabot ha kahimtang han tawo. Giniyahan hiya han Dios basi ipatin-aw an pundasyon han totoo nga edukasyon. Hi Salomon nagsiring: “An kahadlok kan Jehova amo an tinikangan han hibaro.” Hiya nagdugang: “An kahadlok kan Jehova, amo an tinikangan han kinaadman; ngan an pagkilala ha Uusa nga Baraan amo an sarabotan.”—Proberbios 1:7; 9:10.

Kon nahadlok kita ha Dios, may-ada kita matinalahuron nga pagtagad ha iya ngan nag-iikmat nga diri hiya masina ha aton. Aton kinikilala nga hiya an Supremo nga Usa ngan sakop kita niya. Adton nagbabalewaray ha usa nga ha iya nakadepende an aton kinabuhi mahimo tagdon nga maaramon han mga tawo, kondi an sugad nga kinaadman  ‘kabuangan ha Dios.’ (1 Korinto 3:19) An imo mga anak nagkikinahanglan hin edukasyon nga basado ha “kinaadman nga tikang ha kahitas-an.”—Jakobo 3:15, 17.

An kahadlok nga masina hi Jehova ha aton may kalabotan gud ha paghigugma ha iya. Karuyag ni Jehova nga an iya mga surugoon nahadlok ngan nahigugma ha iya. Hi Moises nagsiring: “Israel, ano la an pinangangaro ni Jehova nga imo Dios ha imo, kon diri an kahadlok kan Jehova nga imo Dios, paglakat ha ngatanan niya nga dalan, ngan paghigugma ha iya, ngan pag-alagad kan Jehova nga imo Dios ha bug-os mo nga kasingkasing, ngan ha bug-os mo nga kalag. Pagbantay han mga sugo ni Jehova ngan han iya mga kasugoan nga akon iginsusugo ha imo hini nga adlaw para ha imo kaopayan?”—Deuteronomio 10:12, 13.

Kon aton ipapasilsil ha aton mga anak an matinalahuron nga kahadlok kan Jehova, iginbubutang naton an pundasyon ha edukasyon nga makakahimo han aton mga anak nga tinuod nga maaramon. Samtang padayon nga ginkukultibar nira ito, mag-uuswag hira ha ira apresasyon ha ira Maglalarang, an Surok han ngatanan nga totoo nga kahibaro. Mabulig ini ha aton mga anak nga magkaada husto nga pagsabot ha ira hinbabaroan, ngan diri hira magkakaada sayop nga mga desisyon. Makukultibar nira an abilidad ha “pagkilala han maopay ngan han maraot.” (Hebreo 5:14) Ito nga pundasyon mabulig liwat ha ira nga makapabilin nga mapainubsanon ngan makalikay ha pagbuhat han maraot.—Proberbios 8:13; 16:6.

Nag-oobserba ha Imo an Imo mga Anak!

Kondi, paonan-o naton mabubuligan an aton mga anak nga higugmaon hi Jehova ngan kahadlokan hiya? An baton hito aada ha Balaud nga iginhatag ni Jehova ha katawohan ha Israel pinaagi kan propeta Moises. An mga Israelita nga kag-anak ginsugo: “Higugmaon mo Jehova nga imo Dios ha bug-os mo nga kasingkasing, ngan ha bug-os mo nga kalag, ngan ha bug-os mo nga kusog. Ngan ini nga mga pulong nga akon iginsugo ha imo hini nga adlaw mahasulod ha imo kasingkasing; ngan igtutdo mo hira ka mainuyatmon ha imo mga anak, ngan maghimangraw ka mahatungod hini kon malingkod ka ha imo balay, ngan kon ikaw mahigda, ngan ha imo pagbuhat.”—Deuteronomio 6:5-7.

Ini nga mga pulong nagtututdo hin importante nga mga leksyon ha mga kag-anak. An usa amo ini: Sugad nga kag-anak, kinahanglan magpakita ka hin susbaranan. Basi matutdoan mo an imo mga anak nga maghigugma kan Jehova, kinahanglan higugmaon mo mismo an Dios, ngan kinahanglan aada ha imo kasingkasing an iya mga pulong. Kay ano nga importante hinduro ini? Tungod kay ikaw an siyahan nga magturutdo han imo mga anak. An ira hinbabaroan tikang ha imo ehemplo magkakaada daku nga epekto ha ira. Ngan waray na mas makakaimpluwensya ha kinabuhi han anak kay han ehemplo han kag-anak.

An imo mga hingyap, suruklan, prinsipyo, ngan interes nakikita diri la ha imo ginyayakan kondi pati ha imo ginbubuhat. (Roma 2:21, 22) Tikang ha pagkabata, nahibabaro an kabataan pinaagi ha pag-obserba hin maopay ha ira mga kag-anak. Nasasantop han mga anak kon ano an importante ha ira mga kag-anak, ngan ini an mga butang nga agsob magin importante ha kabataan. Kon hinigugma mo gud hi Jehova, mahibabaroan ito han kabataan. Pananglitan, masasantop nira nga an pagbasa ngan pag-aram han Biblia  importante ha imo. Masasabtan nira nga imo gin-uuna an intereses han Ginhadian. (Mateo 6:33) Tungod han imo regular nga pagtambong ha Kristiano nga mga katirok ngan pakigbahin ha pagsangyaw han Ginhadian mahibabaroan nira nga an pagbuhat hin sagrado nga pag-alagad para kan Jehova an pinakaimportante ha imo.—Mateo 28:19, 20; Hebreo 10:24, 25.

Buhata an Imo Responsabilidad

An usa pa nga leksyon nga mahibabaroan han mga kag-anak ha Deuteronomio 6:5-7 amo ini: May-ada kamo responsabilidad ha pagbansay han iyo mga anak. Importante para ha mga kag-anak nga katawohan ni Jehova han kadaan nga panahon an edukasyon han ira mga anak. Ha mga Kristiano han siyahan nga siglo, an mga kag-anak may-ada pa gihapon importante nga bahin ha pagtutdo ha ira mga anak. (2 Timoteo 1:5; 3:14, 15) Ha pagsurat ha mga igkasi-Kristiano, hi apostol Pablo nagsiring nga an mga amay labi na nga ‘mag-aghat han ira mga anak ha pagturon-an ngan paglaygay han Ginoo.’—Efeso 6:4.

An mga obligasyon, trabaho, ngan iba pa nga buruhaton nga nagkikinahanglan hin panahon ngan kusog yana bangin makaaghat ha mga kag-anak nga itapod an pagtutdo ha ira mga anak ha iba, sugad ha mga edukador ngan ha mga magbarantay hin kabataan. Ha gihapon, waray makakasaliwan ha mahigugmaon ngan mapinaurahon nga kag-anak. Ayaw gud pakaminosa an imo bili ngan impluwensya. Kon nagkikinahanglan ka hin bulig, maaramon nga pilia ito, kondi ayaw gud ihatag ha iba an imo sagrado nga obligasyon.

Magkaada Panahon ha Pagbansay han Imo mga Anak

Kondi, usa pa nga leksyon nga mahibabaroan han mga kag-anak ha Deuteronomio 6:5-7 amo ini: An pagbansay ha mga anak nagkikinahanglan hin panahon ngan pangalimbasog. Gin-obligar an Israelita nga mga kag-anak ha ‘pagtutdo’ o pagpasilsil han kamatuoran mahitungod han Dios ha ira mga anak. An orihinal nga Hebreo nga pulong ha “pagpasilsil” nangangahulogan hin “pag-utro,” “pagyakan hin pauroutro.” Kinahanglan buhaton ini ha bug-os nga adlaw, oo, tikang ha aga tubtob ha gab-i, “ha imo balay” ngan “ha dalan.” Nagkikinahanglan hin panahon ngan pangalimbasog ha pagtutdo ha kabataan ngan ha pagmolde han ira disposisyon ngan pamatasan basi makapalipay hira ha Dios.

Kon sugad, may-ada ka ba mahihimo basi mabuligan an imo mga anak nga magin totoo nga edukado? Damu hinduro. Tutdui hira nga higugmaon hi Jehova ngan kahadlokan hiya. Magpakita hin susbaranan. Buhata an imo responsabilidad ha pagtutdo ha imo mga anak, ngan gamita an panahon nga ginkikinahanglan ha pagbansay ha ira. Diri ka hingpit, ngan magsasayop ka ha imo pangalimbasog. Kondi kon sinsero nga mangangalimbasog ka ha pagbuhat han kaburut-on han Dios, posible gud nga aapresyaron han imo mga anak an imo mga pangalimbasog ngan magpapahimulos hira tikang hito. An Proberbios 22:6 nasiring: “Pahiaraa an bata ha dalan nga iya paglalaktan, ngan bisan ha iya katigurang diri hiya mabaya hito.” Aplikado ito nga prinsipyo ha ngatanan nga kabataan.

An edukasyon usa nga pagbiyahe nga nagpapadayon samtang buhi pa kita. Kon kamo han imo mga anak nahigugma ha Dios, usa ito nga pagbiyahe nga magigin burabod han imo kalipay tubtob ha waray kataposan. Tungod ito kay pirme damu an angay hibaroan mahitungod kan Jehova ngan kon paonan-o kita mag-aalagad han iya katuyoan.—Eklesiastes 3:10, 11.

[Retrato ha pahina 15]

Ginbabasahan mo ba han Biblia an imo mga anak?

[Retrato ha pahina 16]

Magkaada panahon ha pagtutdo ha imo mga anak mahitungod han Maglalarang