Istorya han Kinabuhi

Determinado ha Pagtuman han Amon Ministeryo

Iginsumat ni Lena Davison

“Nagtitikasirom na an akon pagkita. Diri na ako nakakakita,” siring han amon piloto ha diri klaro nga tingog. Waray pag-iha, nabul-iwan niya an manobela han gutiay nga eruplano nga amon sinasakyan, ngan nahulog hiya ha lingkoran nga waray sarabotan. An akon bana, nga waray eksperyensya ha pagpalupad hin eruplano, natatarantar nga nangalimbasog ha pagsangpit ha iya. Antes ko isumat an amon haros diri na pakatalwas, isusumat ko anay kon kay ano nga sakay kami hito nga eruplano nga nakada ha tungod han Papua New Guinea, usa han pinakahirayo nga bahin han kalibotan.

NATAWO ako ha Australia han 1929 ngan nagtubo ha Sydney, an kapital han New South Wales. Komunista an akon tatay nga hi Bill Muscat, kondi naiiba hiya tungod kay natoo hiya ha Dios. Han 1938 inuyon pa ngani hiya ha pagpirma hin petisyon han nasud nga naghahangyo nga tugotan hi Joseph F. Rutherford, nga tikang ha sentro nga opisina han mga Saksi ni Jehova, ha pagpahayag ha Sydney Town Hall.

“Sigurado nga may-ada hiya importante nga isisiring,” siring ni Tatay ha amon hito nga panahon. Paglabay hin walo ka tuig, hinbaroan namon an importante nga mga punto hito nga mensahe. Gin-imbitar ni Tatay hi Norman Bellotti, usa nga bug-os-panahon nga ministro han mga Saksi ni Jehova, ha amon balay basi paghisgotan an mahitungod han Biblia. Ginkarawat dayon han amon pamilya an kamatuoran ha Biblia ngan  waray pag-iha nagin aktibo hinduro ha ministeryo.

Ha kabutngaan han dekada han 1940, inundang ako pag-eskwela basi buligan hi Nanay, nga maiha na nga masakit. Nananahi liwat ako basi makakwarta. Ha Sabado nga mga gab-i, ako ngan akon magurang nga hi Rose naupod ha usa nga grupo han mga payunir ngan nagsasangyaw ha kalsada ha gawas han Sydney Town Hall. Han 1952, an akon magurang nga hi John naggradwar ha eskwelahan han pagmisyonero ha Gilead ha Estados Unidos, ngan igintoka ha Pakistan. Pinabibilhan ko liwat an ministeryo ngan karuyag ko subaron hiya. Salit han sumunod nga tuig, nagregular payunir ako.

Pag-asawa Ngan Pagmisyonera

Waray pag-iha katapos hito, nakilala ko hi John Davison, nga nagtatrabaho ha sanga nga opisina han mga Saksi ni Jehova ha Australia. Naruyagan ko an iya pagkamapainubsanon, determinasyon, ngan hitaas nga moralidad. Durante han Girra Kalibotan II, napriso hiya hin tulo ka beses ha pagtipig han iya neutralidad sugad nga Kristiano. Kami nga duha nagdesisyon nga himoon an Kristiano nga ministeryo nga karera ha amon bug-os nga kinabuhi.

Ginkasal kami ni John han Hunyo 1955. Pinalit kami hin bus tungod kay nagplano kami nga himoon ito nga urukyan. Tumong namon nga gamiton ito nga urukyan kon nagsasangyaw kami ha higrayo nga lugar han Australia. Han sunod nga tuig, nagkaada panawagan para ha mga Saksi nga bumalhin ngadto ha New Guinea, an norte-este nga bahin han usa nga daku nga isla ha norte han Australia. a Waray pa masangyawi han mensahe han Ginhadian ini nga bahin han kalibotan. Nagboluntaryo dayon kami.

Hito nga panahon, makakasulod la an usa ha New Guinea kon may-ada hiya kontrata ha bug-os-panahon nga trabaho, salit namiling hi John hin trabaho. Waray pag-iha nakabiling hiya ha usa nga tarabasan hin kahoy ha New Britain, nga mas gutiay nga isla nga bahin han New Guinea. Paglabay hin pipira ka semana, nagbiyahe kami ngadto ha amon bag-o nga toka, ngan inabot kami ha Rabaul, ha New Britain, han Hulyo 1956. Unom ka adlaw nga naghinulat kami didto han lantsa nga amon sasakyan tipakadto ha Waterfall Bay.

An Amon Ministeryo ha Waterfall Bay

Katapos hin pipira ka adlaw han mabalud nga pagbiyahe, inabot kami ha Waterfall Bay, nga mga 240 kilometro ha sur han Rabaul. Nahimumutang dinhi ha usa nga hawan han kagurangan an daku nga tarabasan hin kahoy. Hito nga gab-i han nalingkod na ha pangaonan an ngatanan nga trabahante, an nagdudumara nagsiring, “Anay daw, Mr. ngan Mrs. Davison, palisiya han kompanya nga isumat han ngatanan nga trabahante an ira relihiyon.”

Sigurado kami nga waray sugad nga palisiya, kondi tungod kay nagdudumiri kami pagsigarilyo, nagsususpetsa hira. Bisan pa hito, hi John binaton, “Mga Saksi ni Jehova kami.” Pagkatapos hito nagmiringaw. Mga sundalo han Girra ha kalibotan II an kalalakin-an ngan negatibo hira ha mga Saksi tungod han pagin neutral durante han girra. Tikang hito nga panahon, namiling hira hin higayon nga pakurian kami.

 Siyahan, an nagdudumara nagdumiri ha paghatag ha amon hin pridyeder ngan istob, bisan kon may katungod kami nga magkaada hito. Napan-os an amon pagkaon, ngan napiritan kami pagluto ha guba nga istob nga amon nabilngan ha kagurangan. Sunod, gindid-an an mga tagadidto nga baligyaan kami hin presko nga pagkaon, salit nag-iilob kami hin bisan ano nga utanon nga amon nabibilngan. Ginngaranan liwat kami nga mga espiya ngan ginbabantayan gud kami kon nagtututdo ba kami han Biblia. Katapos nagkamalaria ako.

Kondi, determinado kami nga tumanon an amon ministeryo. Salit naghangyo kami hin duha nga batan-on nga trabahante ha amon gintatrabahoan nga nakakayakan hin Ingles nga tutdoan kami han Pidgin han Melanesia, an yinaknan didto. Ha balyo, amon hira gintututdoan han Biblia. Ha mga kataposan han semana, nagbibiyahe kami ha higrayo nga lugar basi “mamasyada.” Ha amon inaagian, diri abat nga ginsasangyawan namon an bisan hin-o nga amon nakikita; an amon mga estudyante han Biblia an amon mga parahubad. Natabok kami ha mga salog nga masulog ngan may dagku nga buaya nga nagpapasirak ha ligid han salog. Haros waray gud kami magkaproblema hiton magpakaharadlok nga mga hayop, gawas la han usa nga higayon nga haros imposible na para ha amon nga makapalagiw pa.

Paghimo hin mga Bulig ha Pagtutdo

Samtang nag-uuswag an amon ministeryo, nagdesisyon kami ha pagmakinilya hin simple nga mga mensahe ha Biblia basi ipanhatag ha mga interesado. Ginbuligan kami han amon mga katrabaho nga mga estudyante han Biblia ha paghubad han siyahan nga mga kopya hini. Ginminakinilya namon an ginatos nga tract ha sulod hin damu ka gab-i ngan iginpanaltag ito ha mga umurukoy didto ngan ha nalabay nga mga tripulante.

Han 1957, makapadasig nga ginbisita kami ni John Cutforth, usa nga eksperyensyado nga nagbibiyahe nga ministro. b Nagsuhestyon hiya nga an paggamit hin mga retrato mahimo magin epektibo nga paagi ha pagtutdo han kamatuoran han Biblia ha mga diri nakakabasa. Hiya ngan an akon bana naghimo hin damu nga simple nga dibuho, basi maisaysay an importante nga katutdoan ha Biblia. Katapos, ha sulod hin damu ka oras ginkinopya namon ha mga nutbok ini nga nakakagtutdo nga mga dibuho. An kada estudyante han Biblia nakarawat hin kopya nga gagamiton niya ha pagsangyaw ha iba. Ha kaurhian, ini nga paagi han pagtutdo gin-gamit ha bug-os nga nasud.

Katapos han duha ngan tunga ka tuig ha Waterfall Bay, natapos namon an amon kontrata ha trabaho ngan naaprobahan nga magpabilin ha nasud. Salit ginkarawat namon an imbitasyon nga magin espesyal payunir.

Pagbalik ha Rabaul

Ha pagbiyahe tipakadto ha norte ha Rabaul,  inundang an amon barko hin usa ka gab-i ha plantasyon hin lubi ngan kakaw ha Wide Bay. An mga tag-iya, nga mag-asawa nga lagas, karuyag magretiro ngan bumalik ha Australia, nagtanyag kan John hin trabaho ha pagdumara han plantasyon. Makaruruyag gud ito, kondi han gin-istoryahan namon ito hito nga gab-i, nagkauyon kami nga waray kami kumanhi ha New Guinea basi magriko. Determinado kami ha pagtuman han amon ministeryo sugad nga mga payunir. Salit kinabuwasan, ginsumatan namon an mag-asawa han amon desisyon ngan sumakay utro ha barko.

Pag-abot ha Rabaul, inupod kami ha gutiay nga grupo han mga Saksi tikang ha iba nga nasud nga binalhin dida hito nga lugar. Interesado gud ha mensahe ha Ginhadian an mga tawo didto, ngan damu nga pag-aram ha Biblia an amon natikangan. Hito nga panahon, gindudumara namon an mga katirok ha plenetihan nga katirokan, ngan naabot hin 150 an natambong. Damu hini an kinarawat han kamatuoran ngan binulig ha pagpasamwak han maopay nga sumat han Ginhadian han Dios ngadto ha iba nga bahin han nasud.—Mateo 24:14.

Binisita liwat kami ha Vunabal, usa nga barangay nga mga 50 kilometro tikang ha Rabaul, diin may usa ka grupo an nagpakita hin daku nga interes ha kamatuoran han Biblia. Waray pag-iha naobserbahan hira han usa nga maimpluwensya nga Katoliko. Kaupod han mga nasuporta ha iya ha singbahan, iya ginsamok an amon sinemana nga pag-aram ngan ginpirit kami nga bumaya ha barangay. Han nahibaro kami nga magkakaada mas daku nga kasamok ha sunod nga semana, nagpaupod kami hin mga polis.

Hito nga adlaw an kalsada puno hin nagpipinanamay nga mga Katoliko. Damu an andam pagbato ha amon. Samtang hito nga panahon, gintirok han usa nga padi an ginatos nga nitibo. Ginpasarig kami han mga polis nga may-ada kami katungod ha pagdumara hin katirok, salit ira ginpapaligid an mga tawo basi makaagi kami. Kondi, han magtikang kami han amon katirok, gin-aghat han padi an mga tawo nga masina. Waray na makontrol han mga polis an mga tawo; salit, ginsagda kami han hepe nga bumaya ngan sumakay dayon ha amon awto.

Ginpalibotan kami han nasisina nga mga tawo, ginbubuyayaw, gintutuprahan, ngan ginkukomoan, samtang an padi natindog nga nangungursamano ngan nahiyom. Han makapalagiw na kami, nagsiring an hepe nga ito an pinakamasamok nga sitwasyon nga iya hinkit-an. Bisan kon kadam-an han mga tawo ha Vunabal nahadlok han kamadarahog, usa nga estudyante ha Biblia an maisugon nga nagpabilin nga dapig ha kamatuoran han Ginhadian. Tikang hito nga panahon, ginatos han iba pa ha bug-os nga New Britain an dinapig ha kamatuoran.

Pag-uswag ha New Guinea

Han Nobyembre 1960, igintoka utro kami ha Madang, usa ka haluag nga bungto ha norte nga baybayon han New Guinea, an sentro nga isla. Damu dinhi an nagtanyag ha amon ni John hin bug-os-panahon nga trabaho. Usa nga kompanya an nag-aghat ha akon nga dumarahon an ira tindahan hin bado. May usa pa nga ginpapapanahi ako. An iba nga dayo nga kababayin-an nagtanyag pa ngani nga buligan ako ha kapital hin panahian. Tungod kay pirme namon ginhuhunahuna an amon mga tumong, matinalahuron nga waray namon karawata ini ngan an iba nga tanyag.—2 Timoteo 2:4.

Mabungahon an teritoryo ha Madang, ngan waray pag-iha naorganisa an mainuswagon nga kongregasyon. Nagbabaktas kami ngan nagmumotorsiklo tipakadto ha higrayo nga barangay basi magsangyaw hin pipira ka adlaw. Nakaturog kami ha gintuturutungbaw nga kabanwaan ha inabandona nga mga payag nga amon naaagian, ngan importante la nga butang an amon dara, sugad han mga de lata, biskwit, ngan mosketero.

Ha usa han amon pagbiyahe, ginbisita namon an grupo han mga interesado ha Talidig, usa nga  barangay nga mga 50 kilometro ha norte han Madang. Samtang nag-uuswag ha espirituwal an grupo, gindid-an hira han prinsipal han eskwelahan ha pag-aram han Biblia ha panpubliko nga lugar. Ha urhi, gin-aghat niya an mga polis nga bungkagon an ira mga balay ngan tabugon hira ngadto ha kabanwaan. Kondi, usa nga lider ha kahirani nga lugar an nagpaukoy ha ira ha iya lote. Inabot an panahon, inin buotan nga lider kinarawat han kamatuoran, ngan usa nga moderno nga Kingdom Hall an gintukod dida hito nga lugar.

Paghubad Ngan Pagbiyahe nga Buruhaton

Mga duha ka tuig la katapos han amon pag-abot ha New Britain han 1956, ginhangyo kami ni John ha paghubad hin magkalain-lain nga publikasyon ha Biblia ngadto ha Pidgin han Melanesia. Nagpadayon ini ha sulod hin mga tuig. Katapos han 1970, gin-imbitar kami ha sanga nga opisina ha Port Moresby, an kapital han Papua New Guinea, basi magin bug-os-panahon nga parahubad. Nagtutdo liwat kami hin mga klase mahitungod han yinaknan didto.

Han 1975 binalik kami ha New Britain basi magin nagbibiyahe nga mga ministro. Ha sulod han sunod nga 13 ka tuig, nagbiyahe kami ha eruplano, barko, awto, o nagbabaktas tipakadto ha haros ngatanan nga bahin han nasud. Damu an amon makaharadlok nga eksperyensya, upod na an gin-istorya ha tinikangan hini nga artikulo. Hito nga okasyon, an amon piloto nadismayo tungod han grabe nga gastritis samtang tihugdon kami ha erport han Kandrian ha New Britain. Tungod kay an eruplano nakaprograma na, naglibot-libot kami ha kagurangan nga waray nahihimo ha pagkontrol hito, samtang natatarantar nga nangangalimbasog hi John ha pagsangpit han nadismayo nga piloto. Ha kataposan nahibalik an iya sarabotan, ngan nagkaada igo nga pagkita salit naipahugdon niya an eruplano. Katapos nadismayo utro hiya.

Naabri an Usa Pa nga Purtahan han Buruhaton

Han 1988 igintoka utro kami ha Port Moresby basi makabulig ha pagdumara han nag-uuswag nga panginahanglan han paghubad dida hito nga sanga nga opisina. Mga 50 kami nga naukoy ngan nagtatrabaho sugad nga pamilya ha sanga nga opisina, diin nagbabansay liwat kami hin bag-o nga parahubad. Kami ngatanan naukoy ha gudtiay nga apartment nga usa an kwarto. Ginpapabay-an namon ni John nga abrido hin gutiay an amon purtahan basi maaghat an mga membro han pamilya ngan mga bisita nga humapit ngan makigkilala. Tungod hito, nagin duok hinduro kami ha pamilya ngan nakahatag hin daku nga gugma ngan suporta ha kada usa.

Katapos han 1993, gin-atake ha kasingkasing hi John ngan namatay hiya. Ha akon pag-abat, baga hin may namatay liwat nga bahin han akon lawas. Trenta y otso ka tuig kami nga mag-asawa ngan iton bug-os nga panahon magkaupod kami ha ministeryo. Bisan pa hito, determinado ako nga magpadayon, ha bulig ni Jehova. (2 Korinto 4:7) Abrido pa gihapon an purtahan han akon apartment, ngan padayon nga nabisita an mga batan-on. An sugad nga maopay nga pakig-upod nakabulig ha akon nga magin positibo.

Tungod han akon nagtitikaluya nga kahimsog, ginbalhin ako ha sanga nga opisina ha Sydney, Australia han 2003. Yana, ha edad nga 77, bug-os panahon pa gihapon ako nga nagtatrabaho ha Translation Department, ngan sagipo liwat ako pirme ha pagsangyaw. An akon kasangkayan, espirituwal nga mga anak ngan mga apo pirme naghahatag ha akon hin kalipay.

Abrido pa gihapon an purtahan han akon kwarto ha Bethel, ngan haros pirme ako may bisita. Ha pagkamatuod, kon sarado an akon purtahan, agsob nga nagtutuktok an kabugtoan basi usisahon kon ano an nahitabo. Samtang buhi ako, determinado ako ha pagtuman han akon ministeryo ngan ha pag-alagad ha akon Dios, hi Jehova.—2 Timoteo 4:5.

[Mga footnote]

[Mapa ha pahina 18]

(Para ha aktuwal nga format, kitaa an publikasyon)

NEW GUINEA

AUSTRALIA

Sydney

INDONESIA

PAPUA NEW GUINEA

Talidig

Madang

PORT MORESBY

NEW BRITAIN

Rabaul

Vunabal

Wide Bay

Waterfall Bay

[Ginkuhaan han Retrato]

Mapa ngan globo: Based on NASA/Visible Earth imagery

[Retrato ha pahina 17]

Kaupod ko hi John ha usa nga kombensyon ha Lae, New Guinea, 1973

[Retrato ha pahina 20]

Ha sanga nga opisina ha Papua New Guinea, 2002