An Pagkasoberano ni Jehova Ngan an Ginhadian han Dios

“Imo, O Jehova, an pagkadungganan, ngan an gahum, ngan an himaya, ngan an pagdaog ngan an pagkaharangdon . . . Imo an ginhadian, O Jehova.”—1 KRONIKAS 29:11.

1. Kay ano nga hi Jehova an may katungod ha pagin Soberano han uniberso?

 “GINTINDOG ni Jehova an iya lingkuranan nga hadianon didto ha kalangitan; ngan an iya ginhadian naghahadi ha ngatanan.” (Salmo 103:19) Hito nga mga pulong, iginpatin-aw han salmista an basihan nga kamatuoran mahitungod han pagmando. Sugad nga Maglalarang, hi Jehova nga Dios an may katungod ha pagin Soberano nga Magmarando han uniberso.

2. Paonan-o iginhulagway ni Daniel an espiritu nga mga linarang nga nasasakopan ni Jehova?

² Syempre, basi magin usa nga magmarando, kinahanglan may-ada hiya mga sakop. Ha tinikangan, ginmandoan ni Jehova an iya espiritu nga mga linarang—siyahan an iya bugtong nga Anak ngan sunod an mga anghel. (Kolosas 1:15-17) Paglabay hin hilawig nga panahon, nakita ni Daniel ha bisyon an pagmando ni Jehova ha langit. Hiya nagsiring: “Ako nagkinita ngada nga an mga trono iginbutang, ngan an usa nga Tigurang na ha mga Adlaw liningkod. . . . Yinukot ka mga yukot nag-alagad ha iya, ngan napulo ka yukot ka napulo ka yukot nagtindog ha iya atubangan.” (Daniel 7:9, 10) Ha sulod hin diri maihap nga katuigan, hi Jehova, ‘an Tigurang ha mga Adlaw,’ nagmando sugad nga Soberano ha iya daku hinduro ngan organisado nga pamilya han espiritu nga mga anak nga nag-aalagad sugad nga “tinaporan” nga nagbubuhat han iya kaburut-on.—Salmo 103:20, 21.

3. Paonan-o ginpahaluag ni Jehova an iya pagkasoberano ha uniberso?

³ Pag-abot han panahon, ginpahaluag ni Jehova an iya pagmando pinaagi ha paglarang han daku hinduro ngan komplikado nga uniberso, upod na an tuna. (Job 38:4, 7) Para ha usa dinhi ha tuna nga nag-oobserba han mga planeta, bitoon, ngan bulan, organisado ngan eksakto gud nga nagios ito nga baga hin diri na kinahanglan nga may maggiya o magkontrol hito. Kondi, an salmista nagsiring: “Hiya [Jehova] nagsugo, ngan hira nagkahihimo. Iya liwat hira gintindog ha kagihaponan ngan ha kagihaponan. Naghimo hiya hin balaud nga diri mapapara.” (Salmo 148:5, 6) Tikang pa hadto, ginagamit na ni Jehova an iya pagkasoberano ha paggiya, pagkontrol, ngan pagmando han mga buruhaton ha lugar han mga espiritu ngan ha paggios han uniberso.—Nehemia 9:6.

4. Paonan-o ginagamit ni Jehova an iya katungod ha pagmando ha mga tawo?

⁴ Katapos larangon an siyahan nga mag-asawa,  gin-gamit han Dios an iya katungod ha pagmando ha usa pa nga paagi. Gawas pa ha paghatag ha mga tawo han ngatanan nga ira ginkikinahanglan basi magkinabuhi hira nga may katuyoan ngan katagbaw, tinagan hira ni Jehova hin awtoridad nga mandoan an mga linarang ha tuna. (Genesis 1:26-28; 2:8, 9) Salit, matin-aw nga an pagmando han Dios diri la kay maopay gud ngan may gugma kondi naghahatag liwat ito hin dungog ngan dignidad ha iya mga sakop. Tubtob nga nagpapasakop hira Adan ngan Eva ha pagkasoberano ni Jehova, may-ada hira paglaom nga mabuhi ha waray kataposan ha paraiso nga tuna.—Genesis 2:15-17.

5. Ano an masisiring naton mahitungod han paggamit ni Jehova han iya katungod ha pagmando?

⁵ Ano an masisiring naton tikang hini ngatanan? Siyahan, ginagamit pirme ni Jehova an iya katungod ha pagmando ha ngatanan nga iya linarang. Ikaduha, an iya pagmando maopay gud ngan naghahatag hin dignidad ha iya mga sakop. Ikatulo, an aton pagsugot ngan pagsuporta ha iya pagmando magriresulta hin waray kataposan nga bendisyon. Diri urusahon nga hi Hadi David han kadaan nga Israel nakagsiring: “Imo, O Jehova, an pagkadungganan, ngan an gahum, ngan an himaya, ngan an pagdaog, ngan an pagkaharangdon: kay an ngatanan nga aada ha kalangitan ngan aada ha tuna imo; imo an ginhadian, O Jehova, ngan ikaw ginpahitaas sugad nga pangulo labaw han ngatanan.”—1 Kronikas 29:11.

Kay Ano nga Kinahanglan an Ginhadian han Dios?

6. Ano an relasyon han pagkasoberano han Dios ngan han iya Ginhadian?

⁶ Tungod kay pirme ginagamit ni Jehova—an Soberano han Uniberso—an iya gahum ngan kusog, kay ano nga kinahanglan pa an Ginhadian han Dios? An usa nga soberano kasagaran nga nagmamando pinaagi hin ahensya nga iya gintataporan han iya mga sakop. Salit, an Ginhadian han Dios amo an ahensya nga ginagamit niya ha pagmando ha iya mga linarang sugad nga soberano han uniberso.

7. Kay ano nga gintikangan ni Jehova an bag-o nga paagi han pagmando?

⁷ Nagmamando hi Jehova ha magkalain-lain nga paagi ngan panahon. Iya gintikangan an bag-o nga paagi han pagmando tungod ha bag-o nga panhitabo. Nagtikang ini han an rebelde nga espiritu nga anak han Dios, hi Satanas, naglampos ha pag-impluwensya kan Adan ngan Eva nga magrebelde ha pagmando ni Jehova. Usa ito nga pag-atake ha Iya pagkasoberano. Ha ano nga paagi? Pinaagi ha pagsumat kan Eva nga hiya “diri gud mapatay” kon kaunon niya an igindidiri nga bunga, baga hin iginpapasabot ni Satanas nga hi Jehova buwaon, salit diri masasarigan. Nagsiring pa hiya kan Eva: “An Dios maaram nga ha adlaw nga kamo kumaon hito, an iyo mga mata mapupukrat, ngan kamo mahinunugad ha Dios, nga mag-inaramon na han kaopayan ngan han karaotan.” Karuyag sidngon ni Satanas nga mas maghihingaopay hira Adan ngan Eva kon igbalewaray nira an sugo han Dios ngan maglugaring hira. (Genesis 3:1-6) Direkta ito nga ayat ha pagkahusto han pagmando han Dios. Ano an Iya bubuhaton?

8, 9. (a) Ano an bubuhaton han usa nga magmarando kon may-ada mga nagrirebelde ha iya nasasakopan? (b) Ano an ginbuhat ni Jehova ha mga rebelde ha Eden?

⁸ Ano an aton ginlalaoman nga bubuhaton han usa nga magmarando kon may-ada mga nagrirebelde ha iya nasasakopan? Adton maaram ha kasaysayan mahinunumdom han pipira hito nga panhitabo. Imbes nga igbalewaray ito, kasagaran nga an usa nga soberano—bisan an buotan nga magmarando—maghuhukom ha mga rebelde ngan idideklara hira nga salaan hin pagtraydor ha nasud. Katapos, bangin may-ada hiya hatagan hin awtoridad basi magkontrol ha mga rebelde ngan magpahiuli han kamurayawan. Ha pariho nga paagi, ipinakita ni Jehova nga kontrolado gud niya an sitwasyon han ginios dayon hiya ngan ginhukman an mga rebelde. Iginpahayag niya hira Adan  ngan Eva nga diri takos ha regalo nga kinabuhi nga waray kataposan, ngan Iya ginpaiwas hira ha hardin han Eden.—Genesis 3:16-19, 22-24.

⁹ Han ginhukman ni Jehova hi Satanas, iginpahayag Niya an bag-o nga ahensya han Iya pagmando nga iya gagamiton ha pagpahiuli han kamurayawan ngan pagkaurosa ha ngatanan nga iya nasasakopan. Nagsiring Hiya kan Satanas: “Igbubutang ko in away ha butnga nimo ngan han babaye, ngan ha butnga han imo katulinan [“binhi,” NW] ngan han iya katulinan: ngan ini magtutultog han imo ulo, ngan hi ikaw magtutultog han iya tikod.” (Genesis 3:15) Hito nga paagi, iginpahayag ni Jehova an iya katuyoan ha paghatag hin gahum ha “binhi” nga magbubungkag kan Satanas ngan ha iya mga sakop ngan magpapamatuod han pagkahusto han Iya pagmando.—Salmo 2:7-9; 110:1, 2.

10. (a) Ha urhi, hin-o an nakilala nga “binhi”? (b) Ano an ginsiring ni Pablo mahitungod han katumanan han siyahan nga tagna?

¹⁰ Ha urhi, ito nga “binhi” nakilala nga amo hi Jesu-Kristo, upod an usa nga grupo han mga igkasi-magmarando. Hira an nagkukompwesto han Mesianiko nga Ginhadian han Dios. (Daniel 7:13, 14, 27; Mateo 19:28; Lukas 12:32; 22:28-30) Kondi, waray dayon igpahayag ini ngatanan. Ha pagkamatuod, an katumanan han siyahan nga tagna nagpabilin nga sagrado nga “tinago hin mamingaw ha maiha nga mga katuigan.” (Roma 16:25) Ha sulod hin mga siglo, ginpamulat han mga matinoohon an panahon kon ipahayag na an sagrado nga “tinago” ngan matuman na an siyahan nga tagna basi mabindikar an pagkasoberano ni Jehova.—Roma 8:19-21.

Hinay-hinay nga Iginpahayag an Sagrado nga “Tinago”

11. Ano an iginpahayag ni Jehova kan Abraham?

¹¹ Ha paglabay han panahon, hinay-hinay nga iginpahayag ni Jehova an mga bahin han sagrado nga “tinago han ginhadian han Dios.” (Markos 4:11) An usa hadton ginsumatan niya amo hi Abraham, nga gintawag nga “sangkay han Dios.” (Jakobo 2:23) Nagsaad hiya kan Abraham nga Iya ‘hihimoon hiya nga daku nga nasud.’ Ha urhi, an Dios nagsiring pa ha iya, an “mga hadi matikang ha imo,” ngan pinaagi “ha imo katulinan an mga nasud ha kalibotan pagbabaraanon.”—Genesis 12:2, 3; 17:6; 22:17, 18.

12. Paonan-o nakita an binhi ni Satanas katapos han Delubyo?

¹² Ha panahon ni Abraham, may-ada na nangangalimbasog ha pagmando ngan pagdominar. Pananglitan, mahitungod kan Nimrod nga apo ha tuhod ni Noe, an Biblia nasiring: “Hiya nagtikang pagkagamhanan ha tuna. Hiya amo an mabaskog nga parapanganop ha atubangan ni Jehova.” (Genesis 10:8, 9) Matin-aw nga hi Nimrod ngan an iba nga ginpili an ira kalugaringon nga magin magmarando kontrolado ni Satanas. Hira ngan an mga nasuporta ha ira nagin bahin han binhi ni Satanas.—1 Juan 5:19.

13. Ano an igintagna ni Jehova pinaagi kan Jakob?

¹³ Bisan pa han pangalimbasog ni Satanas ha pagkaada hin mga magmarando nga tawo, tutumanon pa gihapon ni Jehova an iya  katuyoan. Pinaagi han apo ni Abraham nga hi Jakob, Hiya nagpahayag: “An setro diri makukuha tikang kan Juda, saypa an tungkod han magmarando tikang ha butnga han iya mga tiil, tubtob nga umabot hi Shilo; ngan an pagsugot han mga katawohan aadto ha iya.” (Genesis 49:10) An “Shilo” nangangahulogan nga “Hiya nga May-ada Hito; Hiya nga Nagtatag-iya Hito.” Salit, ipinapakita hini nga tagna nga maabot an usa nga may-ada legal nga katungod ha pagkarawat han “setro,” o pagkasoberano, ngan han “tungkod han magmarando,” o pagmando, ha “mga katawohan,” o ngatanan nga katawohan. Hin-o ini nga Usa?

“Tubtob nga Umabot hi Shilo”

14. Ano nga kauyonan an ginhimo ni Jehova kan David?

¹⁴ Ha katulinan ni Juda, an siyahan nga ginpili ni Jehova nga magin hadi ha iya katawohan amo an magbarantay han kakarnerohan nga hi David, an anak ni Jesse. a (1 Samuel 16:1-13) Bisan pa han mga sala ngan sayop ni David, naruyagan hiya ni Jehova tungod han iya pagkamaunungon ha Iya pagkasoberano. Basi mas maipatin-aw an tagna ha Eden, hi Jehova naghimo hin kauyonan kan David, nasiring: “Akon igpapahamutang an imo tulin nga masunod ha imo, nga magawas tikang ha imo tiyan, ngan akon paririg-unon an iya ginhadian.” Mag-uupod ito diri la han anak ngan manurunod ni David nga hi Salomon, kay an kauyonan nasiring: “Akon tutukuron an lingkuranan nga hadianon han iya ginhadian ha waray kataposan.” Iginpatin-aw hito nga kauyonan kan David nga an iginsaad nga “binhi” han Ginhadian magtitikang ha iya tulin.—2 Samuel 7:12, 13.

15. Kay ano nga an ginhadian han Juda mahimo tagdon sugad nga nagrepresentar han Ginhadian han Dios?

¹⁵ Hi David an tinikangan han dinastiya han kahadian nga gindihogan han baraan nga lana han hitaas nga saserdote. Tungod hito, ini nga kahadian gintawag nga mga dinihogan o mesias. (1 Samuel 16:13; 2 Samuel 2:4; 5:3; 1 Hadi 1:39) Igintagna nga hira malingkod ha trono ni Jehova ngan maghahadi para ha Iya ha Jerusalem. (2 Kronikas 9:8) Hito nga paagi, an ginhadian han Juda nagrepresentar han Ginhadian han Dios, an ahensya nga ginamit ni Jehova ha pagmando.

16. Ano an nagin resulta han pagmando han kahadian ha Juda?

¹⁶ Han an hadi ngan an katawohan nagpasakop ha pagkasoberano ni Jehova, nakarawat nira an Iya panalipod ngan bendisyon. Nagkaada waray kapariho nga kamurayawan ngan kauswagan labi na ha pagmando ni Salomon. Naghahatag ini hin ideya mahitungod han pagmando han Ginhadian han Dios kon bug-os nga wad-on na an impluwensya ni Satanas ngan mabindikar na an pagkasoberano ni Jehova. (1 Hadi 4:20, 25) Makasurubo, kadam-an han kahadian ha tulin ni David an waray sumunod ha mga kasugoanan ni Jehova, ngan an katawohan nagbuhat hin idolatriya ngan imoralidad. Ha kataposan, gintugotan ni Jehova an mga Babilonyahanon nga bungkagon an ginhadian han 607 A.K.P. Tungod hito, baga hin naglampos gud hi Satanas ha iya pangalimbasog ha pagpasipara han pagkasoberano ni Jehova.

17. Ano an nagpapakita nga hi Jehova pa gihapon an may katungod ha pagmando bisan kon nabungkag na an Davidiko nga ginhadian?

¹⁷ An kabungkag han Davidiko nga ginhadian—ngan an nauna pa hito nga kabungkag han norte nga ginhadian han Israel—nagpapamatuod nga waray anoman nga kasaypanan o kapakyasan ha pagmando ni Jehova. Lugod, nagpapamatuod ito ha miserable nga mga resulta han impluwensya ni Satanas ngan ha pagbulag han tawo ha Dios. (Proberbios 16:25; Jeremias 10:23) Basi ipakita ni Jehova nga hiya pa gihapon an may katungod ha pagmando, nagpahayag Hiya pinaagi kan propeta Esekiel: “Hukasa an mitra, ngan kuhaa an korona. . . . Akon babalikdon, babalikdon, babalikdon ini; ini liwat mawawaray na, ngada nga hiya umabot kan kanay katadongan [“may legal nga katungod,”  NW] amo ini; ngan akon ihahatag ini ha iya.” (Esekiel 21:26, 27) Iginpapasabot hito nga an iginsaad nga “binhi,” an Usa nga “may legal nga katungod,” waray pa umabot.

18. Ano an iginsumat ni anghel Gabriel kan Maria?

¹⁸ Magpadayon kita ngadto ha tuig 2 A.K.P. Ginsugo hi anghel Gabriel nga kumadto ha birhen nga hi Maria han Nasaret, usa nga syudad han Galilea ha norte nga Palestina. Hiya nagsiring: “Kitaa, mananamkon ka ngan magbata ka hin usa nga anak, nga imo pagngangaranan kan Jesus. Ini madaku, ngan pagngangaranan nga Anak han Gihitaasi. Ngan an Ginoo nga Dios mahatag ha iya han lingkoran nga hadianon ni David, nga iya amay; ngan maghahadi hiya ha balay ni Jakob ha kagihaponan ngan an iya ginhadian diri matatapos.”—Lukas 1:31-33.

19. Hirani na an panahon han ano nga makalilipay nga mga hitabo?

¹⁹ Ha kataposan, hirani na an panahon ha pagpahayag han sagrado nga “tinago.” An Usa nga nangunguna ha iginsaad nga “binhi” hirani na umabot. (Galasia 4:4; 1 Timoteo 3:16) Sasamaron ni Satanas an iya tikod. Kondi ito nga “binhi” magtutultog han ulo ni Satanas, pupoohon hiya ngan an ngatanan nga nasuporta ha iya. Pamamatud-an liwat niya nga wawad-on han Ginhadian han Dios an ngatanan nga epekto han kadaot nga ginbuhat ni Satanas ngan mabibindikar hito an pagkasoberano ni Jehova. (Hebreo 2:14; 1 Juan 3:8) Paonan-o ini bubuhaton ni Jesus? Ano nga susbaranan an iya ipinakita nga angay naton subaron? Hibabaroan naton an mga baton hini ha masunod nga artikulo.

[Footnote]

Maisasaysay Mo Ba?

• Kay ano nga hi Jehova an may katungod ha pagin Soberano han uniberso?

• Kay ano nga gintikangan ni Jehova an bag-o nga paagi han pagmando han Ginhadian?

• Paonan-o hinay-hinay nga iginpahayag ni Jehova an sagrado nga “tinago”?

• Ano an nagpapakita nga hi Jehova pa gihapon an may katungod ha pagmando bisan kon nabungkag na an Davidiko nga ginhadian?

[Mga Pakiana]

[Retrato ha pahina 23]

Ano an igintagna ni Jehova pinaagi kan Abraham?

[Retrato ha pahina 25]

Kay ano nga an kabungkag han Davidiko nga ginhadian diri pamatuod han anoman nga kapakyasan han pagmando ni Jehova?