An Pulong ni Jehova Buhi

Importante nga mga Punto Tikang ha Libro han Markos

AN Ebanghelyo han Markos amo an pinakahalipot ha upat nga Ebanghelyo. Iginsurat ito ni Juan Markos paglabay hin mga 30 ka tuig katapos han kamatay ngan kabanhaw ni Jesus. Puno ito hin damu nga makapainteres nga panhitabo han tulo ngan tunga ka tuig nga ministeryo ni Jesus.

Matin-aw nga an libro han Markos, nga iginsurat para ha mga diri-Judio, labi na ha mga Romano, naghulagway kan Jesus sugad nga nagbubuhat hin mga milagro nga Anak han Dios nga aktibo ha pagsangyaw. Ginpabug-atan hini an iya ginbuhat kay ha iya igintutdo. Kon aton hatagan hin atensyon an Ebanghelyo han Markos, mapaparig-on an aton pagtoo ha Mesias ngan maaaghat kita nga magin madasigon nga parasamwak han mensahe han Dios ha ministeryo.—Heb. 4:12.

MAKATIRIGAMNAN NGA MINISTERYO HA GALILEA

(Mar. 1:1–9:50)

Katapos isaysay ni Markos an buruhaton ni Juan nga Parabaptis ngan an 40 ka adlaw ni Jesus ha kamingawan ha 14 la nga bersikulo, nagtikang hiya ha pagsaysay han ministeryo ni Jesus ha Galilea. An pauroutro nga paggamit han pulong nga “ha gilayon” nagpapakita nga an asoy nag-aaghat hin pagkaapurado.—Mar. 1:10, 12.

Waray pa magtulo ka tuig, tulo ka beses na nga nasangyawan ni Jesus an Galilea. Kasagaran nga igin-asoy ini ni Markos sumala ha pagkasunod-sunod. Waray niya iupod ha asoy an Sermon ha Bukid ngan an damu nga higlaba nga pahayag ni Jesus.

Mga Baton ha mga Pakiana Mahitungod ha Kasuratan:

1:15—Inabot an itinanda nga “panahon” para ha ano? Nasiring hi Jesus nga inabot na an itinanda nga panahon ha pagtikang han iya ministeryo. Tungod kay hito nga takna nakada hiya sugad nga an Pinili-nga-Hadi, husto la nga hirani na an Ginhadian han Dios. Maaaghat gud an mga tangkod an kasingkasing ha iya pagsangyaw ngan magios basi makarawat an pag-uyon han Dios.

1:44; 3:12; 7:36—Kay ano nga diri karuyag ni Jesus nga ipasamwak an iya mga milagro? Imbes nga maghimo an mga tawo hin konklusyon basado ha pinasobrahan o diri tinuod nga mga sumat, karuyag ni Jesus nga makita nira mismo an ebidensya nga hiya an Kristo ngan magdesisyon basado hito. (Isa. 42:1-4; Mat. 8:4; 9:30; 12:15-21; 16:20; Luk. 5:14) Kondi, iya ginsidngan an kontrolado han demonyo hadto nga taga-Gadara nga isumat ito ha iba. Ginpauli hiya ngan iginpasumat ito ha iya mga paryente. Ginhangyo hi Jesus han mga tawo nga bumaya ha ira lugar, salit pipira la o bangin waray hiya nakaistorya didto. An ira pakakita ha tawo ngan an iya pamatuod nga gintambal hiya ni Jesus makakapugong han maraot nga istorya mahitungod han kamatay han mga baboy.—Mar. 5:1-20; Luk. 8:26-39.

2:28—Kay ano nga gintawag hi Jesus nga “Ginoo [bisan] han adlaw nga iparahuway”? “An Kasugoanan may landong han mga mag-opay nga mga bagay nga tiarabot,” nagsurat hi apostol Pablo. (Heb. 10:1) Sugad han ginsiring han Balaud, ginsasaurog an Sabbath katapos han unom ka adlaw nga pagtrabaho, ngan damu an gintambal ni Jesus hito nga adlaw. Nagpapadagaw ini han mamurayawon nga pagpahuway ngan iba pa nga bendisyon nga maieksperyensyahan han katawohan ilarom han Usa ka Yukot ka Tuig nga Pagmando ni Kristo katapos han matalumpiguson nga pagmando ni Satanas. Salit, an Hadi hito nga Ginhadian amo liwat an “Ginoo han adlaw nga iparahuway.”—Mat. 12:8; Luk. 6:5.

 3:5; 7:34; 8:12—Paonan-o hinbaroan ni Markos an detalye mahitungod han reaksyon ni Jesus ha magkadirodilain nga kahimtang? Hi Markos diri usa han 12 nga apostol o duok nga sangkay ni Jesus. Gintotoohan nga hinbaroan niya an damu nga impormasyon tikang ha iya duok nga sangkay, hi apostol Pedro.—1 Ped. 5:13.

6:51, 52—Ano an kahulogan han “mga tinapay” nga waray masabti han mga disipulo? Pipira pa la ka oras an naglabay, ginpakaon ni Jesus hin lima la nga tinapay ngan duha nga isda an 5,000 nga kalalakin-an labot la han kababayin-an ngan kabataan. Hito nga higayon, sadang unta masabtan han mga disipulo nga an “mga tinapay” nangangahulogan nga gintagan ni Jehova nga Dios hi Jesus hin gahum ha paghimo hin mga milagro. (Mar. 6:41-44) Kon nasabtan nira an kadaku han gahum nga iginhatag kan Jesus, diri unta hira mahipapausa han milagroso nga naglakat hiya ha tubig.

8:22-26—Kay ano nga hinay-hinay nga gintambal ni Jesus an buta? Posible nga ginhimo ini ni Jesus tungod han pagtagad ha iya. An hinay-hinay nga kahibalik han pagkita han usa nga buta hin hilawig nga panahon posible nga nakabulig ha iya nga diri makurian ha kapawa han adlaw.

Mga Leksyon Para ha Aton:

2:18; 7:11; 12:18; 13:3. Iginsaysay ni Markos an mga kustomre, termino, gintotoohan, ngan lugar nga bangin diri pamilyar ha diri-Judio nga magbarasa. Iginpatin-aw niya nga an mga Pariseo ‘nagpupuasa,’ an korban “halad ha Dios,” an mga Saduseo “nasiring nga waray pagkabanhaw,” ngan an templo nakikita tikang ha “Bukid han mga Olibo.” Tungod kay diri maiinteres an mga diri-Judio ha katulinan han Mesias, waray niya ito isurat. Hito nga paagi, nagpakita hiya hin susbaranan ha aton. Sadang naton tagdon an kultura o gintotoohan han aton mamarati kon nagsasangyaw o nagpapahayag kita ha mga katirok.

3:21. Diri-tumuroo an mga paryente ni Jesus. Salit, napaid hiya ha mga ginkukontra o gintitimaraot han ira diri-tumuroo nga kapamilya tungod han ira pagtoo.

3:31-35. Ha bawtismo ni Jesus, nagin espirituwal nga Anak hiya han Dios, ngan an langitnon nga “Jerusalem” amo an iya iroy. (Gal. 4:26) Tikang hito nga panahon, an mga disipulo ni Jesus nagin mas duok ngan mas presyoso ha iya kay ha iya mga paryente. Nagtututdo ini ha aton nga unahon pirme ha aton kinabuhi an espirituwal nga kaopayan.—Mat. 12:46-50; Luk. 8:19-21.

8:32-34. Kinahanglan magin alisto kita ha pagkilala ngan pagsalikway han anoman nga sayop nga kalooy han iba. An sumurunod ni Kristo sadang magin andam ha ‘paglirong ha iya ngahaw,’ nga amo an pagbalewaray ngan pagsalikway han iya mga hingyap ngan tumong. Sadang hiya magin disidido nga “pas-anon” an iya pasakitan nga kahoy—mag-antos, kon kinahanglanon, o pakaalohan o pagtimarauton o patayon pa ngani tungod ha pagin Kristiano. Ngan kinahanglan nga  padayon nga ‘sumunod’ hiya kan Jesus ngan magpahiuyon ha Iya pagkinabuhi. Kinahanglan liwat nga aton patuboon ngan tipigan an nagsasakripisyo ha kalugaringon nga disposisyon pariho kan Kristo Jesus.—Mat. 16:21-25; Luk. 9:22, 23.

9:24. Diri kita sadang maawod ha pagsumat ha iba han aton pagtoo o ha pag-ampo para ha dugang nga pagtoo.—Luk. 17:5.

ULTIMO NGA BULAN

(Mar. 10:1–16:8)

Han ikatarapos han 32 K.P., kinadto hi Jesus ha “ginkatakipan han Judea ngan ha unhan han Jordan,” ngan dinaop na liwat ha iya an damu hinduro nga tawo. (Mar. 10:1) Katapos magsangyaw didto, nagpakadto hiya ha Jerusalem.

Han Nisan 8, nakadto hi Jesus ha Betania. Nalingkod hiya ha may lamesa durante han pangaon han sinulod an babaye ngan ginbuboan hin mahamot nga lana an iya ulo. Sunod-sunod nga iginsaysay an mga panhitabo tikang ha iya madaugon nga pagsulod ha Jerusalem tubtob ha iya pagkabanhaw.

Mga Baton ha mga Pakiana Mahitungod ha Kasuratan:

10:17, 18—Kay ano nga ginsaway ni Jesus an tawo nga nagtawag ha iya nga “Maopay nga Magturutdo”? Pinaagi han pagdumiri ni Jesus hini nga pagdayaw, iya iginhatag an kadayawan kan Jehova ngan iginpasabot niya nga an matuod nga Dios an gintitikangan han ngatanan nga mag-opay nga butang. Dugang pa, iya ginpabug-atan an importante nga kamatuoran nga an Maglalarang la han ngatanan nga butang, hi Jehova nga Dios, an may katungod ha paghimo han mga suruklan han maopay ngan maraot.—Mat. 19:16, 17; Luk. 18:18, 19.

14:25—Ano an iginpasabot ni Jesus han siniring hiya ha iya magtinumanon nga apostol: “Diri na ako mainom han bunga han ubas, tubtob hadto nga adlaw nga akon pag-inom hin bag-o ha ginhadian han Dios”? Diri iginpapasabot ni Jesus nga may-ada literal nga alaksiw ha langit. Kondi, tungod kay usahay nagsisimbolo an alaksiw hin kalipay, iya gin-unabi an kalipay nga makaupod niya ha Ginhadian an binanhaw nga dinihogan nga mga sumurunod.—Sal. 104:15; Mat. 26:29.

14:51, 52—Hin-o an olitawo nga “pinalagiw nga hubo”? Hi Markos la an nag-unabi hini nga panhitabo, salit makakasiring kita nga gin-uunabi niya an iya kalugaringon.

15:34—An pagsiring ba ni Jesus nga “Dios ko, Dios ko, kay ano nga ginbungalusan mo ako?” nagpapasabot nga kulang an iya pagtoo? Diri. Bisan kon diri kita sigurado han motibo ni Jesus ha pagsiring hini, mahimo ito magpasabot nga maaram hiya nga waray hiya panalipdi ni Jehova basi masarihan gud an integridad han Iya Anak. Posible liwat nga ginsiring ini niya tungod kay karuyag niya nga matuman an tagna ha Salmo 22:1 mahitungod ha iya.—Mat. 27:46.

Mga Leksyon Para ha Aton:

10:6-9. Katuyoan han Dios nga padayon nga magtampo an mag-asawa. Salit, imbes nga magbulag dayon, sadang mangalimbasog an mag-asawa nga iaplikar an mga prinsipyo han Biblia basi malamposan an anoman nga kakurian nga bangin umabot ha ira pag-asawa.—Mat. 19:4-6.

12:41-44. An susbaranan han pobre nga balo nagtututdo ha aton nga sadang kita magin mahinatagon ha pagsuporta ha matuod nga pagsingba.

[Retrato ha pahina 29]

Kay ano nga ginsidngan ni Jesus ini nga tawo nga isumat ha iya mga paryente an ngatanan nga nahitabo ha iya?