Isalikway an “Mga Butang nga Waray Pulos”
Isalikway an “Mga Butang nga Waray Pulos”
“Hiya nga . . . [“nagtatalinguha han mga butang nga waray pulos,” NW] waray sarabotan.”—PROB. 12:11.
1. Ano an pipira han aton birilhon nga butang, ngan ano an gimaopayi nga paagi ha paggamit hito?
SUGAD nga mga Kristiano, kita ngatanan may-ada birilhon nga mga butang. Nag-uupod ito hin kahimsog ngan kusog, kabaltok, o karikohan. Tungod kay hinigugma naton hi Jehova, nalilipay kita nga gamiton ito ha pag-alagad ha iya ngan ha pagsunod han sagdon, “pasidunggi hi Jehova pinaagi han imo manggad” o birilhon nga mga butang.—Prob. 3:9.
2. Ano an pahamangno han Biblia mahitungod han mga butang nga waray pulos, ngan ano an literal nga kahulogan hini?
2 Ha luyo nga bahin, an Biblia nag-uunabi liwat han mga butang nga waray pulos ngan nagpapahamangno ha aton nga diri karagan an aton mga panag-iya ha pagtinguha hito. May kalabotan hini, tagda an Proberbios 12:11: “Hiya nga nag-uuma han iya tuna mamamay-ada damu nga tinapay; kondi hiya nga . . . [“nagtatalinguha han mga butang nga waray pulos,” NW] waray sarabotan.” Diri makuri masabtan nga ito nga proberbio may-ada literal nga kahulogan. Kon ginagamit han usa an iya panahon ngan kusog ha pagtrabaho hin maduruto basi suportahan an iya pamilya, posible nga magkaada hira kasigurohan ha ira panginahanglan. (1 Tim. 5:8) Kondi, kon kakaragan niya an iya mga katigayonan ha pagtinguha han mga butang nga waray pulos, hiya “waray sarabotan”—kulang hin timbang nga pagsabot ngan maopay nga katuyoan. Posible gud nga magkukulang hiya han iya mga panginahanglan.
3. Paonan-o magagamit ha aton pagsingba an pahamangno han Biblia mahitungod han mga butang nga waray pulos?
3 Kumusta man kon gamiton naton ha aton pagsingba an prinsipyo han proberbio? Makikita naton nga an Kristiano nga maduruto ngan matinumanon nga nag-aalagad kan Jehova may-ada tinuod nga kasigurohan. Makakasarig hiya han bendisyon han Dios yana ngan may-ada sigurado nga paglaom ha tidaraon. (Mat. 6:33; 1 Tim. 4:10) Kondi, an Kristiano nga nauulang han mga butang nga waray pulos, namimeligro nga madaot an relasyon kan Jehova ngan an paglaom ha kinabuhi nga waray kataposan. Paonan-o naton malilikyan ito? Kinahanglan hibaroan naton an mga butang nga “waray pulos” ngan magin determinado ha pagsalikway hito.—Basaha an Tito 2:11, 12.
4. Ha kabug-osan, ano an mga butang nga waray pulos?
4 Ano, kon sugad, an mga butang nga waray pulos? Ha kabug-osan, bisan ano ito nga nakakaulang ha aton bug-os-kalag nga pag-alagad kan Jehova. Pananglitan, mahimo ito mag-upod han magkalain-lain nga pagpahalibway. Syempre, mapulsanon an kasadangan nga pagpahalibway. Kondi kon damu hinduro an aton oras para ha “kalipayan” ngan napapasibay-an na an mga buruhaton may kalabotan ha aton pagsingba, an pagpahalibway nagigin waray pulos nga butang nga nakakadaot han aton relasyon ha Dios. (Ekles. 2:24; 4:6) Basi malikyan ito, an usa nga Kristiano nangangalimbasog nga magin timbang ngan namumurubuot hin maopay kon paonan-o niya ginagamit an iya birilhon nga panahon. (Basaha an Kolosas 4:5.) Kondi, may-ada mga butang nga waray pulos nga mas peligroso gud kay ha pagpahalibway. Nahiuupod hini an palso nga mga dios.
Isalikway an Waray Pulos nga mga Dios
5. Ha ano agsob nga ginagamit ha Biblia an pulong nga “waray pulos”?
5 Makapainteres nga ha kadam-an nga bersikulo han Biblia, an pulong nga “waray pulos” gin-gamit para ha palso nga mga dios. Pananglitan, hi Jehova nagsiring ha Israel: “Diri kamo magbuhat ha iyo hin mga dios-dios, bisan ladawan diri kamo magpatindog, o harigi nga ginuhitan, ngan diri kamo magpatindog hin bisan ano nga ladawan nga bato ha iyo tuna, ha pagyukbo ha iya.” (Leb. 26:1) Hi Hadi David nagsurat: “Hi Jehova harangdon, ngan pagdayawon ha daku gayod: hiya liwat an kahadlokan labaw han ngatanan nga kadidiosan. Kay an ngatanan nga kadidiosan han mga katawohan amo an mga dios-dios: Kondi hi Jehova an nagbuhat han kalangitan.”—1 Kron. 16:25, 26.
6. Kay ano nga waray pulos an palso nga mga dios?
6 Sugad han ginsiring ni David, damu an ebidensya han pagkaharangdon ni Jehova. (Sal. 139:14; 148:1-10) Pribilehiyo gud han mga Israelita an pagkaada hin kauyonan kan Jehova! Kalurongan gud an ira pagbaya ha iya ngan pagyukbo ha mga imahen ngan sagrado nga mga harigi! Ha panahon han kakurian, napamatud-an nga waray gud pulos an ira mga dios, kay waray nira matalwas an ira kalugaringon ngan an ira mga magsiringba.—Huk. 10:14, 15; Isa. 46:5-7.
7, 8. Paonan-o an “Manggad” nagigin sugad hin dios?
7 Ha damu nga lugar yana, an mga tawo nayukbo pa gihapon ha hinimo han tawo nga mga imahen, ngan sugad ha naglabay, waray pulos liwat ito yana. (1 Juan 5:21) Kondi, gawas han mga imahen may-ada pa iginhuhulagway an Biblia sugad nga mga dios. Tagda pananglitan an ginsiring ni Jesus: “Waray tawo nga makakagmangno hin duha nga agaron; kay magdudumot ha usa, ngan maghigugma han ikaduha; kon iya pagsundon an usa, ngan pagtatamayon an usa. Diri kamo makakagmangno ha Dios ngan ha Manggad.”—Mat. 6:24.
8 Paonan-o an “Manggad” nagigin pariho hin dios? Bueno, sugad nga ehemplo, hunahunaa an usa nga bato ha uma ha kadaan nga Israel. Mahimo ito gamiton ha pagtukod hin balay o pader. Kondi, kon gamiton ito sugad nga sagrado nga “harigi” o “ladawan nga bato,” nagigin hiparakdolan ito ha katawohan ni Jehova. (Leb. 26:1) Ha pariho nga paagi, mapulsanon an kwarta. Kinahanglanon naton ito ha pagkinabuhi ngan magagamit naton ito hin maopay ha pag-alagad kan Jehova. (Ekles. 7:12; Luk. 16:9) Kondi, kon unahon naton an pagtinguha hin kwarta kay ha aton pag-alagad, nagigin sugad na ito hin dios naton. (Basaha an 1 Timoteo 6:9, 10.) Hini nga kalibotan diin importante gud ha mga tawo an pagtinguha hin bahandi, kinahanglan siguruhon naton nga timbang an aton panhunahuna hito.—1 Tim. 6:17-19.
9, 10. (a) Ano an pagtagad han Kristiano ha edukasyon? (b) Ano an peligro han hitaas nga edukasyon?
9 Usa pa nga ehemplo han birilhon nga butang nga mahimo magin waray pulos amo an sekular nga edukasyon. Karuyag naton nga makaeskwela an aton mga anak basi magin maopay an ira panginabuhi. Labaw nga importante, an usa nga Kristiano naeskwela basi mas mahibaro ha pagbasa han Biblia ngan makasabot hito, makasulbad han mga problema, makahimo hin maopay nga desisyon, ngan makagtutdo han kamatuoran han Biblia ha matin-aw ngan makakombinse nga paagi. Kinahanglan an panahon basi magkaada maopay nga edukasyon, pero mapulsanon ito nga paggamit han panahon.
10 Kondi, kumusta man an hitaas nga edukasyon ha kolehiyo o unibersidad? Gintatagad ini han kadam-an nga importante gud ha kalamposan. Pero, tungod ha pagtinguha hito, napuno hin nakakadaot nga kinaadman han kalibotan an ira hunahuna. Kinakaragan hito an panahon han pagkabatan-on nga magagamit unta hin maopay ha pag-alagad kan Jehova. (Ekles. 12:1) Posible nga ito an hinungdan kon kay ano nga ha mga nasud diin damu an may-ada hitaas nga edukasyon, mas nagtitikaguti an natoo ha Dios. Imbes nga sumarig ha hitaas nga sistema han edukasyon hini nga kalibotan para ha kasigurohan, an usa nga Kristiano nasarig kan Jehova.—Prob. 3:5.
Ayaw Tuguti an Unudnon nga Hingyap nga Magin Dios
11, 12. Mahitungod han iba, kay ano nga hi Pablo nagsiring: “An ira dios amo an [ira] tiyan”?
11 Ha surat ni apostol Pablo ha mga taga-Filipos, iya gin-unabi an usa pa nga butang nga mahimo magin dios. Mahitungod ha iba nga igkasi-magsiringba hadto, hiya nagsiring: “Damu an nanggawi, nga nakadamu ko na ha iyo pagsumatan, ngan niyan iginsusumat ko upod an pagtangis, nga mga kaaway hira ha krus ni Kristo: Nga an ira kataposan amo an kabungkagan, an ira dios amo an [ira] tiyan, ngan . . . nagdudumdom ha mga butang nga tunan-on.” (Fil. 3:18, 19) Paonan-o mahimo magin dios an tiyan?
12 Nagin mas importante para ha mga kakilala ni Pablo an pagpatagbaw han ira unudnon nga mga hingyap kay ha pag-alagad kan Jehova kaupod niya. An iba bangin literal nga nagpatagbaw ha pagkaon o pag-inom tubtob nga nagin kahakog o paghubog. (Prob. 23:20, 21; itanding an Deuteronomio 21:18-21.) Bangin ginsalingabot han iba an pagpatagbaw ha kalipayan ngan kaliawan ha ira panahon salit naulang ha pag-alagad kan Jehova. Hinaot diri gud naton tugotan an paghingyap han tinatawag nga maopay nga kinabuhi nga magpaluya han aton bug-os-kalag nga pag-alagad kan Jehova.—Kol. 3:23, 24.
13. (a) Ano an kaipa, ngan paonan-o ito iginhulagway ni Pablo? (b) Paonan-o naton malilikyan an kaipa?
13 Gin-unabi liwat ni Pablo an palso nga pagsingba. Hiya nagsurat: “Busa pakamatya niyo an iyo mga bahin nga mga tungod ha tuna: pagpakighilawas, pagkamahugaw, pag-abat nga mapaso, maraot nga tinguha, ngan pagkaipa, nga amo an pagsingba ha mga dios-dios.” (Kol. 3:5) An kaipa amo an duro nga paghingyap hin butang nga diri aton. Mahimo nga paghingyap ito hin materyal nga mga butang, ngan sayop nga hingyap ha pakighilawas pa ngani. (Eks. 20:17) Diri ba sadang tagdon naton nga an sugad nga mga hingyap katugbang ha idolatriya ngan pagsingba ha palso nga dios? Matin-aw nga iginhulagway ni Jesus an pagkaimportante han pagpugong hito nga sayop nga mga hingyap ha ngatanan nga paagi.—Basaha an Markos 9:47; 1 Juan 2:16.
Pag-ikmat ha mga Pulong nga Waray Pulos
14, 15. (a) Ano nga “butang nga waray pulos” an nakadaot ha damu nga Israelita ha panahon ni Jeremias? (b) Kay ano nga birilhon an mga pulong ni Moises?
14 An mga pulong mahimo magin butang nga waray pulos. Pananglitan, hi Jehova nagsiring kan Jeremias: “An mga manaragna nanagna hin mga buwa ha akon ngaran; waray ako magpadara ha ira, waray man ako magsugo ha ira, waray man ako magyakan ha ira: Hira nananagna ha iyo hin buwaon nga bisyon, ngan panag-an, ngan butang nga waray pulos, ngan an limbong han ira kalugaringon nga kasingkasing.” (Jer. 14:14) An mga palso nga propeta nasiring nga nanagna hira ha ngaran ni Jehova, kondi ira iginpasamwak an ira kalugaringon nga mga ideya ngan kahibaro. Salit, an ira mga pulong “butang nga waray pulos.” Waray bili ngan peligroso gud ito ha katawohan han Dios. Han 607 A.K.P., damu nga nagsunod hito an namatay hin diri-napapanahon pinaagi han kasundalohan han Babilonya.
15 Ha kabaliktaran, hi Moises nagsiring ha mga Israelita: “Ibutang an iyo kasingkasing ha ngatanan nga mga pulong nga akon iginpamatuod ha iyo hini nga adlaw . . . Kay ito diri an bagay nga waray pulos ha iyo; kay ito amo an iyo kinabuhi, ngan tungod hini nga bagay pagpapahilawigon niyo an iyo mga adlaw ha tuna, nga iyo kakadtoan ha tabok han Jordan [ha] pagtag-iya hini.” (Deut. 32:46, 47) Oo, an mga pulong ni Moises giniyahan han Dios. Salit, birilhon ito, ngan importante gud para ha kaopayan han nasud. Adton nagsunod hito nagpahimulos hin hilawig nga kinabuhi ngan kauswagan. Hinaot isalikway naton pirme an waray pulos nga mga pulong ngan tipigan an birilhon nga mga pulong han kamatuoran.
16. Ano an aton pagtagad ha asoy han mga syentista nga nasupak ha Pulong han Dios?
16 May-ada ba kita nababatian yana nga mga butang nga waray pulos? Oo. Pananglitan, an iba nga syentista nasiring nga pinamamatud-an han teoriya han ebolusyon ngan mga nadiskobrehan han syensya ha iba nga pag-aradman nga diri na kinahanglan tumoo ha Dios, ngan an ngatanan nga butang mahimo isaysay pinaagi han natural nga mga proseso. Sadang ba kita mabaraka hiton mapahitas-on nga asoy? Syempre diri! An kinaadman han tawo iba gud ha kinaadman han Dios. (1 Kor. 2:6, 7) Kondi, maaram kita nga kon an mga katutdoan han tawo nasupak ha iginpahayag han Dios, an ira mga katutdoan amo pirme an sayop. (Basaha an Roma 3:4.) Bisan pa han pag-uswag han syensya ha iba nga pag-aradman, an asoy han Biblia mahitungod ha kinaadman han tawo totoo gud: “An kaaram hini nga kalibotan amo an kinabuangan ha atubangan han Dios.” Kon itanding ha waray tubtoban nga kinaadman han Dios, an pangatadongan han tawo waray pulos.—1 Kor. 3:18-20.
17. Ano an aton maisisiring mahitungod ha mga pulong han mga lider han Kakristianohan ngan mga apostata?
17 An usa pa nga ehemplo han mga pulong nga waray pulos nagtitikang ha mga lider han relihiyon han Kakristianohan. Nasiring hira nga nagyayakan hira ha ngaran han Dios, kondi kadam-an hito an diri basado ha Kasuratan, ngan waray pulos an ira ginyayakan. An mga apostata liwat nagyayakan hin mga pulong nga waray pulos. Nag-aangkon hira nga mas makinaadmananon hira kay ha pinili nga “matinumanon ngan maaramon nga uripon.” (Mat. 24:45-47, NW) Kondi, nagyayakan hira han ira kalugaringon nga kinaadman, ngan waray pulos an ira mga pulong ngan nakakapakdol ha bisan hin-o nga namamati. (Luk. 17:1, 2) Ano an aton bubuhaton basi diri malimbongan nira?
Kon Paonan-o Isasalikway an mga Pulong nga Waray Pulos
18. Ha ano nga paagi maiaaplikar naton an sagdon han 1 Juan 4:1?
18 An lagas nga hi apostol Juan nagsagdon may kalabotan hini. (Basaha an 1 Juan 4:1.) Uyon ha iya sagdon, gin-aaghat naton pirme an aton mga nasasangyawan nga usisahon an igintututdo ha ira pinaagi ha pagtanding hito ha Biblia. Maopay liwat nga sundon naton ito. Kon nakakabati kita hin mga pahayag nga nagpapakaraot han kamatuoran, kongregasyon, mga tigurang, ngan kabugtoan, diri dayon kita natuod hito. Lugod, nagpapakiana kita: “An nagpapasarang ba hini nga istorya nagbubuhat uyon ha ginsisiring han Biblia? Ini ba nga istorya o aligasyon nasuporta ha katuyoan ni Jehova? Nag-aaghat ba ito han kamurayawan ha kongregasyon?” Bisan ano nga aton nababatian nga nakakaminos ha aton kabugtoan imbes nga nakakaparig-on, waray pulos nga butang.—2 Kor. 13:10, 11.
19. Paonan-o ginsisiguro han mga tigurang nga birilhon an ira mga pulong?
19 Mahitungod han mga pulong nga waray pulos, an mga tigurang nahibabaro liwat han importante nga leksyon. Kon kinahanglan hira magsagdon, ginhuhunahuna nira an ira mga limitasyon ngan diri nagsasagdon uyon ha ira kalugaringon nga kahibaro. Ginagamit nira pirme an Biblia. May-ada maopay nga iginsagdon hi apostol Pablo: “Kamo manhibaro ha diri pagtalapas han nahisurat na.” (1 Kor. 4:6) Diri ginpapasobrahan han mga tigurang an mga nahisurat ha Biblia. Ngan diri liwat nira ginpapasobrahan an basado ha Biblia nga sagdon nga iginsurat han matinumanon ngan maaramon nga uripon ha mga publikasyon.
20. Ha ano nga mga paagi nabubuligan kita ha pagsalikway han mga butang nga waray pulos?
20 An mga butang nga waray pulos—“mga dios” man, pulong, o iba pa—nakakadaot gud. Tungod hito, nag-aampo kita pirme para han bulig ni Jehova nga makilala ito, ngan nangangaro kita ha iya hin bulig kon paonan-o isasalikway ito. Kon aton buhaton ito, makakasiring kita han ginsiring han salmista: “Birika an akon mga mata tikang ha pagkinita ha paglabaw [“waray pulos,” NW], ngan pagmalabuhia ako ha imo mga agian.” (Sal. 119:37) Ha masunod nga artikulo, paghihisgotan naton an bili han pagkarawat han giya ni Jehova.
Maisasaysay Mo Ba?
• Ha kabug-osan, ano nga “mga butang nga waray pulos” an sadang isalikway naton?
• Paonan-o naton malilikyan nga magin dios an kwarta?
• Ha ano nga paagi mahimo magin idolatriya an unudnon nga mga hingyap?
• Paonan-o naton maisasalikway an mga pulong nga waray pulos?
[Mga Pakiana]
[Retrato ha pahina 3]
Gin-aghat an mga Israelita nga ‘mag-uma han ira tuna,’ diri magtalinguha han mga butang nga waray pulos
[Retrato ha pahina 5]
Ayaw gud tuguti an hingyap ha materyal nga mga butang nga makaulang han imo pag-alagad kan Jehova
[Retrato ha pahina 6]
An pulong han mga tigurang mahimo magin birilhon gud