Paonan-o Magigin Mapulsanon Gud an Kinabuhi?

“Kahadluki an Dios, ngan bantayi an iya mga sugo.”—EKLES. 12:13.

1, 2. Paonan-o kita magpapahimulos ha paghisgot han libro han Eklesiastes?

 HANDURAWA an usa ka tawo nga baga hin aada na ha iya an ngatanan. Bantogan hiya nga hadi, usa han pinakariko ha kalibotan, ngan an pinakamaaramon ha iya panahon. Kondi bisan pa hito ngatanan, nagpakiana pa gihapon hiya ha iya kalugaringon, ‘Paonan-o magigin mapulsanon gud an kinabuhi?’

² Ito nga tawo nabuhi mga tulo ka yukot ka tuig na an naglabay. Hiya hi Salomon, ngan ha libro han Eklesiastes, aton mababasa an iya paghulagway han iya pamiling hin katagbaw. (Ekles. 1:13) Damu an aton mahibabaroan tikang ha iya eksperyensya. Ha pagkamatuod, an kinaadman nga aada ha libro han Eklesiastes makakabulig ha aton nga maghimo hin mga tumong nga maghahatag hin tinuod nga kahulogan ha aton kinabuhi.

“Panalinguha ha Hangin”

3. Ano nga makasurubo nga kamatuoran mahitungod han kinabuhi han tawo an kinahanglan atubangon naton ngatanan?

³ Hi Salomon nagsaysay nga an Dios naglarang hin damu hinduro nga mag-opay nga butang ha tuna—diri maihap, urusahon, ngan makaruruyag hinduro salit diri gud kita susumhan hito. Kondi, gutiay gud la an aton mauusisa ha mga linarang han Dios tungod kay halipot hinduro an aton kinabuhi. (Ekles. 3:11; 8:17) Sugad han ginsisiring han Biblia, gutiay la an aton mga adlaw ngan madagmit ito lumabay. (Job 14:1, 2; Ekles. 6:12) Inin makasurubo nga kamatuoran sadang magpagios ha aton nga pahimulosan hin maaramon an aton kinabuhi. Diri ito masayon tungod kay an kalibotan ni Satanas mahimo makaimpluwensya ha aton nga magbuhat hin sayop.

4. (a) Ano an iginpapasabot han pulong nga “parayaw”? (b) Ano nga mga buruhaton ha kinabuhi an aton paghihisgotan?

⁴ Basi pabug-atan an peligro han pagkarag han aton kinabuhi, mga 30 ka beses nga gin-gamit ni Salomon an pulong nga “parayaw” ha Eklesiastes. An Hebreo nga pulong nga iginhubad nga “parayaw” nagpapasabot hin butang nga waray pulos, kawang, waray gamit, o waray nagpapadayon nga bili. (Ekles. 1:2, 3) Usahay ginagamit ni Salomon an pulong nga “parayaw” sugad nga katugbang han “panalinguha ha hangin.” (Ekles. 1:14; 2:11) Maaram kita nga kawang an bisan ano nga pangalimbasog ha pagdakop han hangin. Waray hingangadtoan an bisan hin-o nga nagsasari ha pagbuhat hito. Sugad liwat hito kawaray-pulos an pangalimbasog ha pagkab-ot hin diri-maaramon nga mga tumong. Halipot hinduro an kinabuhi dinhi hini nga sistema salit diri ito angay karagan ha mga pangalimbasog nga magriresulta hin kapakyasan. Salit, basi mabuligan kita nga malikyan ito nga sayop, aton usisahon an pipira nga buruhaton ha kinabuhi nga gin-unabi ni Salomon. Siyahan, aton paghihisgotan an pagkinabuhi nga gin-uuna an kaliawan ngan mga panag-iya. Katapos, aton paghihisgotan an kapulsanan han buruhaton nga nakakalipay ha Dios.

Malilipay ba Kita kon Aton Unahon an Kaliawan?

5. Diin namiling hi Salomon hin katagbaw?

⁵ Pariho han damu nga tawo yana, hi Salomon nangalimbasog ha pamiling hin katagbaw pinaagi  han pagkinabuhi nga gin-uuna an kalipayan. Hiya nagsiring: “Waray ko pagpugngi an akon kasingkasing ha bisan ano nga kalipay.” (Ekles. 2:10) Diin hiya namiling hin kalipay? Sumala ha Eklesiastes kapitulo 2, iya ‘ginlipay an iya unod pinaagi han alaksiw’ ha kasadangan, ngan nagin sagipo ha mga buruhaton sugad han pananom, pagdisenyo hin mga palasyo, pagpamati ha musika, ngan pagkaon hin magrasa.

6. (a) Kay ano nga diri sayop an pagpahimulos ha pipira han mag-opay nga butang ha kinabuhi? (b) Paonan-o kita magigin timbang may kalabotan ha pagpahalibway?

⁶ Igindidiri ba han Biblia an pagkalipay upod han kasangkayan? Syempre diri. Pananglitan, hi Salomon nagsiring nga an malipayon nga pangaon katapos han usa ka adlaw nga pagtrinabaho usa nga regalo han Dios. (Basaha an Eklesiastes 2:24; 3:12, 13.) Dugang pa, hi Jehova mismo an nag-aaghat ha mga batan-on nga ‘maglipay ngan papaglipayon an ira kasingkasing’ ha husto nga paagi. (Ekles. 11:9) Ginkikinahanglan naton an pagpahalibway ngan maopay nga kaliawan. (Itanding an Markos 6:31.) Kondi, kinahanglan diri ito magin nangunguna nga katuyoan ha aton kinabuhi. Lugod, kinahanglan magin sugad ito han pansara-gana ha kataposan han pangaon, diri magin sugad han surâ. Bisan kon marasa gud an magtam-is nga pansara-gana, susumhan ka dayon kon ito la an imo pagkinaunon, ngan gutiay la an sustansya hito. Ha pariho nga paagi, naobserbahan ni Salomon nga an kinabuhi nga nakasentro ha kaliawan “panalinguha ha hangin.”—Ekles. 2:10, 11.

7. Kay ano nga sadang naton pilion hin maopay an klase hin pagpahalibway?

⁷ Dugang pa, diri an ngatanan nga klase hin pagpahalibway maopay. Damu an nakakadaot gud—ha espirituwal ngan ha moral. Mationan-o na kadamu an nawarayan gud paglaom ha kinabuhi tungod la kay ‘karuyag nira magkalipay’ pinaagi han pag-abuso hin droga, sobra nga pag-ininom, o paghuygo? Hi Jehova mahigugmaon nga nagpapahamangno ha aton nga kon aton pabay-an an aton kasingkasing o mata nga maghingyap hin mga butang nga nakakadaot, sigurado nga aantuson naton an mga resulta hito.—Gal. 6:7.

8. Kay ano nga maaramon nga pamalandungon an aton paagi han pagkinabuhi?

⁸ Gawas pa hito, kon gin-uuna naton an kaliawan, diri naton mahahatagan hin husto nga pagtagad an mas importante nga buruhaton. Hinumdumi nga madagmit lumabay an kinabuhi, ngan diri kita sigurado kon pirme kita magigin mahimsog ngan waray gud problema. Salit hi Salomon dugang nga nagsiring nga bangin mas mapulsanon an pagkadto ha lubong—labi na kon maunungon nga Kristiano an namatay—kay ha pagkadto ha “balay han panagtawo.” (Basaha an Eklesiastes 7:2, 4.) Kay ano? Samtang namamati kita ha pahayag ha paglubong ngan namamalandong han pagkinabuhi han matinumanon nga surugoon ni Jehova nga namatay, bangin mapagios kita nga usisahon an aton pagkinabuhi. Sugad nga resulta, bangin masantop naton nga kinahanglan naton bag-ohon an aton mga tumong basi magamit hin maaramon an nabibilin pa naton nga kinabuhi.—Ekles. 12:1.

Makakatagbaw ba ha Aton an mga Panag-iya?

9. Ano an naobserbahan ni Salomon mahitungod han pagkaada hin karikohan?

⁹ Han iginsurat ni Salomon an Eklesiastes, usa hiya han pinakariko nga tawo ha kalibotan. (2 Kron. 9:22) Mapapalit niya an bisan ano nga iya karuyag. “Bisan ano nga inuungara han akon mga mata waray ko hawiran ha ira,” hiya nagsurat. (Ekles. 2:10) Bisan pa hito, iya naobserbahan nga an pagkaada hin mga panag-iya diri gud naghahatag hin katagbaw. “Hiya nga nahigugma han salapi diri matatablaw han salapi; diri man hiya nga mahigugma han kahuraan matatablaw han tubo,” siring niya.—Ekles. 5:10.

10. Paonan-o kita magkakaada hin tinuod nga katagbaw ngan mga bahandi?

¹⁰ Bisan kon madaliay la an bili han mga panag-iya, nakakadani gud la gihapon an karikohan. Ha bag-o pa la nga surbey ha Estados Unidos, 75 porsyento han ngatanan nga estudyante ha siyahan nga tuig ha kolehiyo an nagsiring nga an ira nangunguna nga tumong ha kinabuhi amo an “magin riko hinduro.” Bisan kon makab-ot nira an ira tumong, magigin malipayon gud ba hira? Waray ito kasigurohan. Naobserbahan han mga parasaliksik nga ha pagkamatuod, an pagin materyalistiko nakakapugong ha pagin malipayon ngan tagbaw han usa. Nasantop na ito ni Salomon hadto pa. Hiya nagsurat: “Ako liwat nagtirok para ha akon hin salapi ngan hin bulawan, ngan han bahandi han kahadian . . . Ngan, kitaa, an ngatanan  parayaw ngan panalinguha ha hangin.” a (Ekles. 2:8, 11) Kondi, kon bug-os-kasingkasing nga mag-alagad kita kan Jehova ngan tungod hito makarawat naton an iya bendisyon, magkakaada kita hin tinuod nga mga bahandi.—Basaha an Proberbios 10:22.

Ano nga Buruhaton an Nagriresulta hin Tinuod nga Katagbaw?

11. Ano an iginsasaysay han Kasuratan mahitungod han kapulsanan han pagbuhat?

¹¹ Hi Jesus nagsiring: “An akon Amay nagbubuhat ngada yana; ngan ako nagbubuhat.” (Juan 5:17) Sigurado nga hi Jehova ngan hi Jesus natatagbaw ha ira ginbubuhat. Iginsasaysay han Biblia an katagbaw ni Jehova ha iya paglarang: “An Dios nakakita han ngatanan nga iya ginhimo, ngan iini, ito duro hin kaopay.” (Gen. 1:31) An mga anghel “naggugliat ha kalipay” han ira nakita an ngatanan nga ginbuhat han Dios. (Job 38:4-7) Nasabtan liwat ni Salomon an kapulsanan han pagbuhat nga may katuyoan.—Ekles. 3:13.

12, 13. (a) Ano an ginsiring han duha nga indibiduwal mahitungod han katagbaw nga ira inaabat tungod han maduruto nga pagtrabaho? (b) Kay ano nga an sekular nga trabaho usahay nagriresulta hin kapakyasan?

¹² Damu an nakakasabot han kapulsanan han maduruto nga pagtrabaho. Pananglitan, hi José, usa nga malampuson nga pintor, nagsiring, “Kon imo nadidibuho an hulagway nga aada ha imo hunahuna, naabat ka nga baga hin nakaabot ka na ha pungkay han hitaas nga bukid.” Hi Miguel, b usa nga negosyante, nagsiring: “Nakakatagbaw an pagtrabaho tungod kay pinaagi hito nakakagtagana ka ha imo pamilya. Tungod hito naabat ka liwat hin kalamposan.”

¹³ Ha luyo nga bahin, damu nga trabaho an makauuyam ngan gutiay la nga higayon an naihahatag hito ha mga tawo nga maipakita an ira mga abilidad. Usahay dida mismo ha gintatrabahoan naabat hira hin kapakyasan ngan diri makatadunganon nga pagtratar. Sugad han ginpabug-atan ni Salomon, mahimo makarawat han hubya an balos han maduruto nga trabahador, bangin tungod kay iya ginsasalingabot an iya pagin duok ha mga tawo nga higtaas an katungdanan. (Ekles. 2:21) May iba pa nga mga hinungdan nga bangin magresulta liwat hin kapakyasan. An ginpundar nga negosyo nga ginlalaoman nga maganansya hin daku mahimo malugi tungod ha pagbag-o han ekonomiya han nasud o tungod han diri-linalaoman nga mga hitabo. (Basaha an Eklesiastes 9:11.) Agsob nga an nangangalimbasog gud nga magmalampuson nasusubo lugod ngan naabat hin kapakyasan tungod kay iya nasasantop nga padayon hiya nga ‘nanalinguha ha hangin.’—Ekles. 5:16.

14. Ano nga buruhaton an pirme naghahatag hin tinuod nga katagbaw?

¹⁴ May-ada ba buruhaton nga diri gud napapakyas? Hi José, an pintor nga gin-unabi na, nagsiring: “Ha paglabay han katuigan, an mga dibuho mahimo mawara o maruba. Diri nasusugad hito an aton mga nahihimo ha espirituwal. Pinaagi han pagsugot kan Jehova ha pagsangyaw han maopay nga sumat, nabuligan ko an iba nga magin mag-opay nga Kristiano nga may kahadlok ha Dios, ngan nagpapadayon an kapulsanan hito ha ira. Waray kapariho an bili hito.” (1 Kor. 3:9-11) Hi Miguel liwat  nagsiring nga mas daku gud an iya katagbaw ha pagsangyaw han mensahe han Ginhadian kay han iya trabaho. “Waray kapariho an kalipay nga imo aabaton kon imo iginsusumat ha usa an kamatuoran ha Kasuratan ngan imo nakikita nga nababantad hito an iya kasingkasing,” siring niya.

“Ipilak an Imo Tinapay”

15. Ano an nakakahimo han kinabuhi nga magin mapulsanon gud?

¹⁵ Sugad nga konklusyon, ano an nakakahimo han kinabuhi nga magin mapulsanon gud? Naabat kita hin tinuod nga katagbaw kon aton ginagamit an aton halipot nga panahon dinhi hini nga sistema ha pagbuhat hin maopay ngan ha pagpalipay kan Jehova. Mahimo kita magkultibar hin duok nga relasyon ha Dios; magtutdo ha aton mga anak han mga prinsipyo ha Biblia; makabulig ha iba nga makilala hi Jehova; ngan magkaada hin nagpapadayon nga pakigsangkay ha aton kabugtoan. (Gal. 6:10) Ini ngatanan may-ada nagpapadayon nga bili ngan nagriresulta hin mga bendisyon ha mga nagbubuhat hito. Naggamit hi Salomon hin makapainteres hinduro nga pagtanding basi ihulagway an bili han pagbuhat han maopay. Hiya nagsiring: “Ipilak an imo tinapay ngada ha katubigan; kay imo ini hiaagian ha katapos han damu nga adlaw.” (Ekles. 11:1) Hi Jesus nagsagda ha iya mga disipulo: “Ihatag, ngan ito ihahatag ha iyo.” (Luk. 6:38) Dugang pa, hi Jehova mismo nagsaad nga iya babalosan adton nagbubuhat hin maopay ha iba.—Prob. 19:17; basaha an Hebreo 6:10.

16. San-o an gimaopayi nga panahon ha pagplano kon ano an aton bubuhaton ha aton kinabuhi?

¹⁶ Ginsasagda kita han Biblia nga samtang batan-on pa, maghimo kita hin maaramon nga mga desisyon kon ano an aton bubuhaton ha aton kinabuhi. Hito nga paagi, malilikyan naton an pag-abat hin kapakyasan kon malagas na kita. (Ekles. 12:1) Makasurubo gud kon aton karagan an pinakamaopay nga mga tuig han aton kinabuhi ha pagpangalimbasog nga makab-ot an mga igintatanyag han kalibotan, ngan ha urhi masantop naton nga panalinguha la ito ha hangin!

17. Ano an mabulig ha imo nga pilion an gimaopayi nga paagi han pagkinabuhi?

¹⁷ Pariho han bisan hin-o nga mahigugmaon nga amay, karuyag ni Jehova nga magin malipayon ka, magbuhat han maopay, ngan maglikay ha diri-kinahanglanon nga kabidoan. (Ekles. 11:9, 10) Ano an mabulig ha imo ha pagbuhat hito? Paghimo hin espirituwal nga mga tumong ngan talinguhaa gud nga makab-ot ito. Haros 20 ka tuig na an naglabay, kinahanglan magdesisyon hi Javier kon magdudoktor ba hiya o magpapayunir. “Bisan kon makapatagbaw an pagin doktor, waray gud kapariho an kalipay nga akon gin-abat han nakabulig ako hin pipira nga tawo nga mahibaro han kamatuoran,” siring niya. “Malipayon gud an akon kinabuhi tungod han bug-os-panahon nga pag-alagad. An akon la ginbabasolan, waray ako magtikang hadto pa.”

18. Kay ano nga mapulsanon gud an kinabuhi ni Jesus dinhi ha tuna?

 ¹⁸ Kon sugad, ano an pinakabirilhon nga butang nga sadang naton pangalimbasogan nga makab-ot? An libro han Eklesiastes nasiring: “An maopay nga ngaran maoroopay kay han birilhon nga lana; ngan an adlaw han kamatayon kay han adlaw han katawo hin usa.” (Ekles. 7:1) Waray na mas maopay pa nga nagpapamatuod hini kay han kinabuhi ni Jesus. Sigurado gud nga nagkaada hiya maopay hinduro nga ngaran kan Jehova. Han namatay hi Jesus nga matinumanon, iya ginbindikar an pagkasoberano han iya Amay ngan igintagana an halad lukat, nga naghatag ha aton han higayon nga maluwas. (Mat. 20:28) Durante han halipot nga panahon ni Jesus dinhi ha tuna, iya iginpakita an hingpit nga susbaranan han mapulsanon gud nga kinabuhi nga aton ginpapangalimbasogan nga subaron.—1 Kor. 11:1; 1 Ped. 2:21.

19. Ano an maaramon nga sagdon ni Salomon?

¹⁹ Kita liwat mahimo magkaada maopay nga ngaran ha Dios. Para ha aton, an pagkaada maopay nga reputasyon kan Jehova mas birilhon gud kay han pagkaada karikohan. (Basaha an Mateo 6:19-21.) Kada adlaw makakabiling kita hin mga paagi ha pagbuhat hin mga butang nga maopay ha panlantaw ni Jehova ngan ha pagpauswag han aton kinabuhi. Pananglitan, mahimo naton isangyaw an maopay nga sumat ha iba, parig-unon an aton pag-asawa ngan pamilya, ngan pauswagon an aton espirituwalidad pinaagi han personal nga pag-aram ngan pagtambong ha mga katirok. (Ekles. 11:6; Heb. 13:16) Bueno, karuyag mo ba magkaada hin mapulsanon gud nga kinabuhi? Kon amo, padayon nga sunda an sagdon ni Salomon: “Kahadluki an Dios, ngan bantayi an iya mga sugo; kay amo ini an bug-os nga turumanon han tawo.”—Ekles. 12:13.

[Mga footnote]

Ano an Imo Baton?

• Ano an sadang magpagios ha aton nga pamalandungon an aton mga tumong ha kinabuhi?

• Ano an sadang magin pagtagad naton ha pagkinabuhi nga gin-uuna an kaliawan ngan mga panag-iya?

• Ano nga buruhaton an maghahatag hin nagpapadayon nga katagbaw?

• Ano nga birilhon nga butang an sadang naton pangalimbasogan nga makab-ot?

[Mga Pakiana]

[Retrato ha pahina 23]

Ano an sadang magin pagtagad naton ha kaliawan?

[Retrato ha pahina 24]

Kay ano nga makapatagbaw gud an pagsangyaw?