An Pulong ni Jehova Buhi

Importante nga mga Punto Tikang ha Libro han Mga Buhat

AN LIBRO han Mga Buhat ha Biblia may-ada kompleto nga kasaysayan han kaestablisar han Kristiano nga kongregasyon ngan han pag-uswag hito. Iginsasaysay hito nga libro, nga iginsurat han doktor nga hi Lukas, an makapainteres nga asoy han Kristiano nga buruhaton ha sulod hin 28 ka tuig—tikang han 33 K.P. tubtob 61 K.P.

An siyahan nga bahin han Mga Buhat naghihisgot labi na han ginbuhat ni apostol Pedro, ngan an urhi nga bahin naghihisgot han ginbuhat ni apostol Pablo. Ha paggamit ni Lukas han mga pronombre nga “kami” ngan “amon,” iya iginpapasabot nga nakadto hiya han nahitabo an pipira hito. An pagtagad ha mensahe han libro han Mga Buhat mabulig ha aton nga pabilhan gud an gahum han sinurat nga Pulong han Dios ngan an iya baraan nga espiritu. (Heb. 4:12) Magpapagios liwat ito ha aton nga magsakripisyo, ngan magpaparig-on han aton pagtoo ha paglaom ha Ginhadian.

GIN-GAMIT NI PEDRO “AN MGA YAWI HAN GINHADIAN”

(Buh. 1:1–11:18)

Han nakarawat han mga apostol an baraan nga espiritu, maisugon nga nagpamatuod hira. Gin-gamit ni Pedro an siyahan han “mga yawi han ginhadian han langit” ha pag-abri han purtahan han kahibaro ngan oportunidad para ha mga Judio ngan ha mga nakombirte nga ‘kinarawat han iya pulong’ basi makasulod ha Ginhadian. (Mat. 16:19; Buh. 2:5, 41) Nagpatlaag an mga disipulo tungod han duro nga paglutos, kondi tungod hito mas damu nga lugar an ira nasangyawan.

Han hinbatian han mga apostol ha Jerusalem nga kinarawat an mga Samaritano han pulong han Dios, ginpakadto nira hi Pedro ngan hi Juan. Basi hatagan hin higayon nga makasulod an mga Samaritano ha Ginhadian, gin-gamit ni Pedro an ikaduha nga yawi. (Buh. 8:14-17) Posible nga waray pa mag-usa ka tuig tikang nga nabanhaw hi Jesus, nagbag-o na gud hi Saulo han Tarso ngan nagin Kristiano. Han 36 K.P., gin-gamit ni Pedro an ikatulo nga yawi, ngan iginbubo ha diri-turi nga mga Hentil an waray bayad nga regalo pinaagi han baraan nga espiritu.—Buh. 10:45.

Mga Baton ha mga Pakiana Mahitungod ha Kasuratan:

2:44-47; 4:34, 35—Kay ano nga ipinamaligya han mga Kristiano an ira panag-iya ngan ipinanhatag an palit hito? Damu han nagin tumuroo an tikang ha higrayo nga lugar ngan waray igo nga katigayonan basi magpabilin pa ha Jerusalem. Kondi karuyag nira nga magpabilin didto hin mauruiha basi mahibaro hin dugang pa mahitungod han ira bag-o nga gintotoohan ngan magsangyaw ha iba. Basi mabuligan hira, ipinamaligya han iba nga Kristiano an ira panag-iya ngan ipinanhatag an kwarta ha mga nanginginahanglan.

 4:13—Kay ano nga gintawag han mga tawo hira Pedro ngan Juan nga “waray hibabroan ngan waray sarabotan”? Ginsiring nira ito tungod kay hira Pedro ngan Juan waray mag-eskwela ha eskwelahan han mga rabi para ha relihiyoso nga pagbansay.

5:34-39—Paonan-o hinbaroan ni Lukas an ginsiring ni Gamaliel ha pribado nga sesyon han Sanhedrin? May-ada diri maminos ha tulo nga posibilidad: (1) Ginsumatan hiya ni Pablo, nga estudyante hadto ni Gamaliel; (2) Nagpakiana hiya ha usa nga mapinairon nga membro han Sanhedrin, sugad kan Nikodemo; (3) Nakarawat niya ini nga impormasyon pinaagi han giya han Dios.

7:59—Nag-ampo ba hi Esteban kan Jesus? Waray. An pagsingba han usa—ngan an iya pag-ampo—kinahanglan ngadto la kan Jehova nga Dios. (Luk. 4:8; 6:12) Ha normal nga kahimtang, nag-aampo hi Esteban kan Jehova ha ngaran ni Jesus. (Juan 15:16) Kondi hito nga higayon, nakita niya ha bisyon “an Anak han tawo, nga natukdaw didto ha too han Dios.” (Buh. 7:56) Tungod kay maaram gud hiya nga gintagan hi Jesus hin gahum ha pagbanhaw han mga patay, nakiistorya hiya kan Jesus, kondi waray mag-ampo ha Iya, ngan naghangyo nga panalipdan an iya espiritu.—Juan 5:27-29.

Mga Leksyon Para ha Aton:

1:8. An bug-os-kalibotan nga pagsangyaw han mga magsiringba ni Jehova diri matutuman kon waray bulig han baraan nga espiritu.

4:36–5:11. Hi Jose han Kipre gin-agnayan hin Bernabe, nga nangangahulogan nga “Anak han Kalipay.” Posible nga Bernabe an igintawag ha iya han mga apostol tungod kay mahigugmaon, buotan, ngan mabinuligon hiya. Sadang kita magin pariho ha iya ngan diri pariho kanda Ananias ngan Sapira nga nagin diri-tangkod, salingkapaw, ngan malimbong.

9:23-25. Diri pagin matalaw an paglikay ha mga kaaway basi makagpadayon ha pagsangyaw.

9:28-30. Kon peligroso ha pisikal, moral, ngan espirituwal an pagsangyaw ha pipira nga lugar o tawo, kinahanglan magin maikmat ngan maaramon kita ha pagpili kon diin ngan kon san-o kita magsasangyaw.

9:31. Durante han mamurayawon nga panahon, sadang naton parig-unon an aton pagtoo pinaagi ha pag-aram ngan pagpamalandong. Mabulig ini ha aton nga maglakat nga may kahadlok kan Jehova pinaagi ha pag-aplikar han aton hinbabaroan ngan pagin madasigon ha ministeryo.

AN KADASIG NI PABLO HA MINISTERYO

(Buh. 11:19–28:31)

Han 44 K.P., kinadto hi Agabo ha Antiokia, diin nagtinutdo na hira Bernabe ngan Saulo hin “usa ka tuig.” Nagtagna hi Agabo hin “daku nga kagutom,” nga natuman paglabay hin duha ka tuig. (Buh. 11:26-28) “Ha katuman han ira katungdanan” nga paghatag hin bulig ha Jerusalem, binalik hira Bernabe ngan Saulo ha Antiokia. (Buh. 12:25) Han 47 K.P.—mga 12 ka tuig tikang nga nakombirte hi Saulo—ginsugo hira Bernabe ngan Saulo sugad nga misyonero pinaagi han baraan nga espiritu. (Buh. 13:1-4) Han 48 K.P., binalik hira ha Antiokia, “nga didto igintubyan hira ha grasya han Dios.”—Buh. 14:26.

Paglabay hin siyam ka bulan, ginpili ni Pablo (kilala liwat nga Saulo) hi Silas nga makaupod ngan gintikangan an iya ikaduha nga pagbiyahe sugad nga misyonero. (Buh. 15:40) Ha urhi, inupod ha iya hira Timoteo ngan Lukas. Hi Lukas nagpabilin ha Filipos samtang hi Pablo kinadto ha Atenas ngan sunod ha Korinto, diin nakilala niya hira Akila ngan Prisila ngan nagpabilin didto hin usa ngan tunga ka tuig. (Buh. 18:11)  Ginbayaan ni Pablo hira Timoteo ngan Silas ha Korinto ngan igin-upod niya hira Akila ngan Prisila ngadto ha Sirya temprano han 52 K.P. (Buh. 18:18) Ngan inupod ha iya hira Akila ngan Prisila ha Efeso, diin nagpabilin hira.

Katapos magpabilin hi Pablo ha Antiokia ha Sirya hin pipira ka panahon, nagtikang hiya han iya ikatulo nga pagbiyahe han 52 K.P. (Buh. 18:23) Ha Efeso, “[padayon nga] tinubo an pulong han Dios, ngan ginpalabaw,” o nagmadaugon ito. (Buh. 19:20) Nagpabilin hiya didto hin mga tulo ka tuig. (Buh. 20:31) Han Pentekostes 56 K.P., nakadto na hi Pablo ha Jerusalem. Han gin-aresto hiya, maisugon nga nagpamatuod hiya ha mga awtoridad. Ha Roma, duha ka tuig nga priso hiya ha usa nga balay (mga 59-61 K.P.), ngan nangalimbasog hiya didto ha pagsangyaw han Ginhadian ngan pagtutdo “han mga bagay [nga] nahitutungod ha Ginoo Jesu-Kristo.”—Buh. 28:30, 31.

Mga Baton ha mga Pakiana Mahitungod ha Kasuratan:

14:8-13—Kay ano nga gintawag han mga taga-Listra “hi Bernabe [nga] Jupiter, ngan hi Pablo, Merkurio”? Ha Romano nga mitolohiya, hi Jupiter an nagmamando han mga dios, ngan hi Merkurio kilala han iya pagin maopay nga mamumulong. Tungod kay hi Pablo an nanguna sugad nga mamumulong, gintawag hiya han mga taga-Listra nga Merkurio ngan hi Bernabe, Jupiter.

16:6, 7—Kay ano nga gindid-an han baraan nga espiritu hi Pablo ngan an iya mga kaupod nga magsangyaw ha distrito han Asia ngan Bitinia? Gutiay la hadto an magsarangyaw. Salit, gin-giyahan hira han baraan nga espiritu ha mas mabungahon nga teritoryo.

18:12-17—Kay ano nga waray maghilabot hi Gobernador Galion han ginlatob hi Sostenes han mga tawo? Bangin naghunahuna hi Galion nga takos hito hi Sostenes, nga baga hin nagpanguna ha mga tawo ha pagkastigo kan Pablo. Kondi matin-aw nga maopay an nagin resulta hini kay tungod hito nagin Kristiano ni Sostenes. Paglabay han panahon, gintawag hiya ni Pablo nga “aton bugto.”—1 Kor. 1:1.

18:18—Ano an iginsaad ni Pablo? An iba nga eskolar nasiring nga hi Pablo nagsaad ha pagka-Nasareo. (Num. 6:1-21) Kondi, an Biblia waray mag-unabi kon ano ito. Dugang pa, waray ito mag-unabi kon hi Pablo nagsaad antes o katapos han iya kakombirte o kon magtitikang pa la o matatapos na ito. Anoman an kahimtang, diri sala an iya pagsaad.

Mga Leksyon Para ha Aton:

12:5-11. Mahimo ngan sadang kita mag-ampo para ha aton kabugtoan.

12:21-23; 14:14-18. Ginkarawat dayon ni Herodes an himaya nga para la ha Dios. Kabaliktaran gud ito ha madagmit ngan marig-on nga pagsalikway nira Pablo ngan Bernabe ha diri angayan nga pagdayaw ngan pagpasidungog ha ira! Diri kita sadang maghingyap hin himaya ha anoman nga aton nahihimo ha pag-alagad kan Jehova.

14:5-7. An pagin maikmat makakabulig ha aton nga magpabilin nga aktibo ha pag-alagad.—Mat. 10:23.

14:22. Naglalaom an mga Kristiano hin kagol-anan. Diri nira ginlilikyan ito pinaagi ha pagkompromiso han ira pagtoo.—2 Tim. 3:12.

16:1, 2. Kinahanglan magmaduruto gud an mga batan-on ha ira pag-alagad ha Dios ngan mangaro han bulig ni Jehova basi magkaada hin maopay nga reputasyon.

16:3. Sadang naton buhaton an ngatanan nga aton mahihimo uyon ha prinsipyo han Kasuratan basi karawaton han iba an maopay nga sumat.—1 Kor. 9:19-23.

20:20, 21. An pagsangyaw ha balay-balay importante nga bahin han aton ministeryo.

20:24; 21:13. Mas importante an aton pagtipig han integridad ha Dios kay ha aton kinabuhi.

21:21-26. Sadang kita magin andam ngan disidido ha pagkarawat han maopay nga sagdon.

25:8-12. An mga Kristiano yana mahimo ngan sadang magpahimulos han legal nga pamaagi ha “pagdepensa ngan pagparig-on han maopay nga sumat.”—Fil. 1:7.

26:24, 25. Sadang naton ipahayag an “mga pulong han kamatuoran ngan han kabuotan” bisan kon kalurongan ito ha panhunahuna han “tawo.”—1 Kor. 2:14.

[Retrato ha pahina 30]

Kakan-o gin-gamit ni Pedro “an mga yawi han ginhadian”?

[Retrato ha pahina 31]

An bug-os-kalibotan nga pagsangyaw diri matutuman kon waray bulig han baraan nga espiritu