Atohi “an Espiritu han Kalibotan”
Atohi “an Espiritu han Kalibotan”
“An aton kinarawat, diri an espiritu han kalibotan, kondi an espiritu nga tikang ha Dios.”—1 KOR. 2:12.
1, 2. (a) Kay ano nga may-ada gudtiay nga tamsi ha mga minahan ha Britanya hadto? (b) Ano nga peligro an inaatubang han mga Kristiano?
HAN tuig 1911, gin-aprobahan han mga awtoridad ha Britanya an usa nga balaud para ha pagtalwas ha mga minero han karbon. An tagsa nga minahan kinahanglan may-ada pirme duha nga gudtiay nga tamsi (canary). Kay ano? Tungod kay kon magkaada hin sunog ha minahan, dadad-on ito han mga paratalwas ngadto ha ilarom han tuna. Ini nga mga tamsi sensitibo ha nakakahilo nga mga gas. Kon an hangin nahugawan na hito, maoobserbahan ha mga tamsi an mga tigaman han peligro, ngan nahuhulog pa ngani ito tikang ha haponan. Importante gud inin abanse nga pahamangno. An carbon monoxide usa nga gas nga waray kolor ngan amyon nga nakakamatay tungod kay nakakapaundang ito ha pula nga mga selyula han dugo nga nagsusuplay hin oksihina ha lawas. Kon diri makabantay an mga paratalwas ha peligro, mahimo hira madismayo ngan mamatay nga waray gud mahibaro nga nahiloan hira.
2 May kalabotan ha espirituwal, an mga Kristiano naatubang hin mga kahimtang nga pariho han mga minero. Ha ano nga paagi? Han ginsugo ni Jesus an iya mga disipulo nga magsangyaw han maopay nga sumat ha bug-os nga kalibotan, maaram hiya nga mahingangadto hira ha peligroso nga kahimtang nga kontrolado ni Satanas ngan han espiritu han kalibotan. (Mat. 10:16; 1 Juan 5:19) Nabaraka gud hi Jesus ha iya mga disipulo salit han gab-i antes hiya mamatay, nag-ampo hiya ha iya Amay: “Ako diri nag-aampo ha imo, nga imo hira kuhaon ha kalibotan, kondi nga imo hira pagtipigan [nga gawas] ha mga karat-an.”—Juan 17:15.
3, 4. Ano an iginpahamangno ni Jesus ha iya mga disipulo, ngan kay ano nga sadang kita magin interesado hito?
3 Ginpahamangnoan ni Jesus an iya mga sumurunod mahitungod han peligro nga mahimo magresulta ha makamaratay nga kahingaturog ha espirituwal. An iya pahamangno may-ada importante nga kahulogan para ha aton nga nagkikinabuhi durante hinin kataposan nga sistema. Gin-aghat niya an iya mga disipulo: ‘Mag-agma kamo basi kamo makapalagiw ha ngatanan hini nga bagay nga maabot, ngan makatukdaw hin marig-on ha atubangan han Anak han tawo.’ (Luk. 21:34-36) Kondi, makalilipay gud nga nagsaad liwat hi Jesus nga ihahatag han iya Amay an baraan nga espiritu basi buligan hira nga mahinumdoman an ira hinbaroan ngan magpabilin hira nga alerto ngan maisugon.—Juan 14:26.
4 Kumusta man kita yana? Nabulig ba liwat ha aton an baraan nga espiritu? Ano an kinahanglan naton buhaton basi makarawat ito? Ano an espiritu han kalibotan, ngan paonan-o ito nagios? Ngan paonan-o kita malampuson nga makakaato ha espiritu hini nga kalibotan?—Basaha an 1 Korinto 2:12.
Baraan nga Espiritu o Espiritu han Kalibotan?
5, 6. Ano an mahihimo han baraan nga espiritu para ha aton, kondi ano an kinahanglan buhaton naton basi makarawat ito?
5 Diri la han siyahan nga siglo igintagana an baraan nga espiritu; igintatagana liwat ito yana. Nagpaparig-on ito ha aton nga buhaton an husto ngan nagpapakusog ha aton ha pag-alagad kan Jehova. (Roma 12:11; Fil. 4:13) Nabulig liwat ito ha aton nga makultibar an mag-opay nga kalidad sugad han gugma, pagkabuotan, ngan pagkamaopay, nga mga bahin han “bunga han espiritu.” (Gal. 5:22, 23) Kondi, diri iginpipirit ni Jehova nga Dios an iya baraan nga espiritu ha mga tawo nga nadiri hito.
6 Kon sugad, husto la nga pakianhan naton an aton kalugaringon, ‘Ano an akon bubuhaton basi makarawat an baraan nga espiritu?’ Bueno, iginsasaysay han Biblia an pipira nga paagi. Usa han simple ngan importante nga paagi amo an paghangyo hito ha Dios. (Basaha an Lukas 11:13.) Usa pa han mapulsanon nga paagi amo an pag-aram ngan pag-aplikar han sagdon ha giniyahan han espiritu nga Pulong han Dios. (2 Tim. 3:16) Syempre, diri ngatanan nga nagbabasa han Biblia nakakakarawat han espiritu han Dios. Kondi kon an sinsero nga Kristiano nag-aaram ha Pulong han Dios, makakasabot hiya han mga pagbati ngan panhunahuna nga iginpapasabot ha giniyahan nga Pulong. Importante liwat nga karawaton naton nga ginpili ni Jehova hi Jesus sugad nga Iya representante ngan instrumento ha paghatag han Iya espiritu. (Kol. 2:6) Salit, sadang naton sundon an susbaranan ngan katutdoan ni Jesus. (1 Ped. 2:21) Kon mas mangalimbasog kita ha pagsubad ha iya, mas makakarawat naton an baraan nga espiritu.
7. Paonan-o naiimpluwensyahan han espiritu han kalibotan an mga tawo?
7 Ha kabaliktaran, an espiritu han kalibotan nag-iimpluwensya ha mga tawo nga ipakita an personalidad ni Satanas. (Basaha an Efeso 2:1-3.) Damu nga paagi an ginagamit hini nga espiritu. Sugad han makikita naton ha bisan diin yana, igin-aaghat hito an pagrebelde ha mga prinsipyo han Dios. Igindadasig hito “an kairiphon han unod ngan an kairiphon han mga mata, ngan an paghambog han kinabuhi.” (1 Juan 2:16) Nagriresulta ito hin unudnon nga mga buhat sugad han sayop nga pakighilawas, idolatriya, espiritismo, pangabugho, kasina, ngan paghubog. (Gal. 5:19-21) Ngan igin-aaghat hito an mga ginyakan han apostata nga nagpapasipara ha kon ano an baraan. (2 Tim. 2:14-18) Salit, kon mas nagpapaimpluwensya an usa ha espiritu han kalibotan, nagigin mas pariho hiya kan Satanas.
8. Ano nga pagpili an kinahanglan himoon naton?
8 Imposible kita magkinabuhi nga talwas ha ngatanan nga impluwensya han palibot. Kinahanglan magpili an kada tagsa kon ano an karuyag niya nga magkontrol ha iya kinabuhi—an baraan nga espiritu o an espiritu han kalibotan. Adton kontrolado yana han espiritu han kalibotan mahimo makalikay ha impluwensya hito ngan magpagiya han baraan nga espiritu. Kondi, posible liwat mahitabo an kabaliktaran. Adton gin-giyahan han baraan nga espiritu hin pipira ka panahon mahimo mahilit-ag ha espiritu han kalibotan. (Fil. 3:18, 19) Aton paghisgotan kon paonan-o kita makakaato hini nga espiritu.
Kilalaha an Abanse nga Nagpapahamangno nga mga Tigaman
9-11. Ano an pipira han nagpapahamangno nga mga tigaman nga posible nga naiimpluwensyahan na kita han espiritu han kalibotan?
9 An gin-unabi na nga mga minero han karbon ha Britanya naggamit hin mga tamsi basi abanse nga magpahamangno kon may nakakahilo nga gas. Kon makita han minero nga an tamsi nahulog tikang ha haponan hito, maaram hiya nga kinahanglan gumios dayon hiya basi matalwas. May kalabotan ha espirituwal, ano an pipira han tigaman nga abanse nga nagpapahamangno ha aton nga naiimpluwensyahan na kita han espiritu han kalibotan?
10 Han mahibaro kita han mga kamatuoran tikang ha Pulong han Dios ngan magdedikar han aton kinabuhi kan Jehova, posible nga may kaikag nga ginbabasa naton an Biblia. Posible gud nga sinsero ngan agsob kita mag-ampo. Nalilipay gud kita ha pagtambong ha mga katirok, ngan gintatagad naton an tagsa hito sugad nga makarepresko ha espirituwal, pariho hin tubigon nga lugar nga nakakarepresko ha tawo nga inuuhaw. Nakabulig ito ha aton nga makalikay ngan makatalwas ha espiritu han kalibotan.
11 Nagbabasa pa ba kita han Biblia kada adlaw? (Sal. 1:2) Nag-aampo ba kita hin agsob ngan sinsero? Naruruyagan ba naton an mga katirok pinaagi han pagtambong hito ngatanan kada semana? (Sal. 84:10) O nawara na ba naton an pipira hinin mag-opay nga batasan? Syempre, bangin damu an aton responsabilidad nga nagkikinahanglan han aton panahon ngan kusog, ngan bangin makurian kita ha pagpadayon han maopay nga rutina ha espirituwal nga buruhaton. Kondi kon an iba han aton mag-opay nga batasan nagtikawara ha paglabay han panahon, posible ba nga naimpluwensyahan na kita han espiritu han kalibotan? Mangangalimbasog gud ba kita yana nga mahibalik an aton mag-opay nga batasan hadto?
Maglikay nga Diri Gud “Mabug-atan”
12. Ano nga pahamangno an iginhatag ni Jesus ha iya mga disipulo, ngan kay ano?
12 Ano pa an mahimo naton buhaton basi maatohan an espiritu han kalibotan? Han ginsagdonan ni Jesus an iya mga disipulo nga ‘mag-agma kamo,’ ginpahamangnoan pa la niya hira mahitungod han pipira nga peligro. “Pagmatngon kamo ha iyo kalugaringon,” siring niya, “bangin an iyo mga kasingkasing mabug-atan han kahakog, ngan kaparahubog, ngan mga pangarit hini nga kinabuhi; ngan ito nga adlaw ha kadagmitan maabot ha iyo sugad hin lit-ag.”—Luk. 21:34, 35.
13, 14. Ano nga mga pakiana mahitungod ha pagkaon ngan pag-inom an sadang ipakiana naton ha aton kalugaringon?
13 Hunahunaa ito nga pahamangno. Igindiri ba ni Jesus an pagkalipay ha pagkaon ngan pag-inom? Waray! Maaram hiya han ginsiring ni Salomon: “Maaram ako nga waray maoroopay para ha [mga anak han katawohan], kay ha pagkalipay, ngan ha pagbuhat hin maopay samtang nga buhi pa hira. Ngan liwat nga an tagsa nga tawo makaon ngan mainom, ngan magpahimulos han kaopayan dida han ngatanan niya nga buruhaton, amo an hiyas han Dios.” (Ekles. 3:12, 13) Kondi, maaram hi Jesus nga igin-aaghat han espiritu han kalibotan an kawaray pagpugong ha kalugaringon may kalabotan hito.
14 Paonan-o naton masisiguro nga waray pa makahilo ha aton an espiritu han kalibotan may kalabotan ha mga peligro han sobra nga pagkaon o pag-inom? Mahimo naton pakianhan an aton kalugaringon: ‘Ano an akon reaksyon kon nababasa ko an sagdon ha Biblia o ha mga publikasyon mahitungod ha kalamot? Ginbabalewaray ko ba ito nga sagdon tungod kay ginhuhunahuna ito nga diri importante o sobra kaistrikto, bangin naghihimo hin mga rason o ginpapakamatadong an akon ginbubuhat? a Ano an akon paghunahuna ha sagdon may kalabotan ha de-alkohol nga irinmon, ha pag-inom hito—kon nainom man—ha kasadangan la ngan linilikyan gud an “paghubog”? Ginbabalewaray ko ba ito nga sagdon, tungod kay naghuhunahuna nga diri ito naaplikar ha akon? Kon ginsasagdonan ako han iba mahitungod han akon pag-ininom, nangangatadongan o nasisina ba ako? Gin-aaghat ko ba an iba nga diri seryosohon an sugad nga sagdon han Biblia?’ Oo, makikita ha paggawi han usa kon naiimpluwensyahan na hiya han espiritu han kalibotan.—Itanding an Roma 13:11-14.
Ayaw Pagpaulang han Kabaraka
15. Nagpahamangno hi Jesus kontra ha ano nga tendensya han tawo?
15 An usa pa nga importante nga paagi ha pag-ato ha espiritu han kalibotan amo an pagkontrol han kabaraka. Maaram hi Jesus nga sugad nga mga diri-hingpit, may-ada kita tendensya nga mabaraka ha diri importante nga mga butang. Mahigugmaon nga ginsidngan niya an iya mga disipulo: “Diri kamo mangarit.” (Mat. 6:25) Natural la nga mabaraka kita ha importante nga mga butang sugad han pagpalipay ha Dios, panginano han teokratiko nga mga responsabilidad, ngan pagtagana han mga kinahanglanon han aton pamilya. (1 Kor. 7:32-34) Ano, kon sugad, an mahibabaroan naton tikang ha pahamangno ni Jesus?
16. Ano an epekto han espiritu han kalibotan ha damu nga tawo?
16 An espiritu han kalibotan, nga nag-aaghat gud han pagparayaw han panginabuhi han usa, nakakapabaraka ngan nakakadaot ha kahimsog han damu nga tawo. Karuyag hito nga tumoo kita nga an kwarta naghahatag hin kasigurohan ngan an kalamposan han tawo nakadepende, diri ha iya espirituwal nga mga kalidad, kondi ha kadamu ngan kalidad han iya mga gintatag-iya. Adton nalilimbongan hini nga propaganda magpapauripon basi magin riko ngan padayon nga naghihingyap nga magkaada han pinakabag-o, pinakadaku, ngan pinakamoderno nga garamiton. (Prob. 18:11) Inin sayop nga panhunahuna ha materyal nga mga butang nagriresulta hin kabaraka nga nakakaulang ha pag-uswag han usa ha espirituwal.—Basaha an Mateo 13:18, 22.
17. Paonan-o naton malilikyan nga maulang han kabaraka?
17 Malilikyan naton nga maulang han kabaraka kon sundon naton an sagdon ni Jesus: “Pamilnga niyo siyahan an ginhadian han Dios, ngan an iya katadongan.” Nagpapasarig hiya ha aton nga kon buhaton naton ini, an mga butang nga aton ginkikinahanglan idudugang ha aton. (Mat. 6:33) Paonan-o naton maipapakita nga natoo kita hini nga saad? An usa nga paagi amo an pamiling siyahan han katadongan han Dios—pagsunod ha mga suruklan han Dios ha kon ano an husto may kalabotan ha pinansyal. Pananglitan, diri kita nagbubuwa ha pagdeklara han tinuod nga baraydan ha buhis o nagsusumat hin bisan “gutiay la” nga buwa ha aton mga transaksyon ha negosyo. Ginbubuhat naton an ngatanan nga aton mahihimo ha pagtuman han aton pinansyal nga mga obligasyon, ngan ginsisiguro nga an aton “Oo” mangahulogan hin “Oo” may kalabotan ha pagbayad han mga utang. (Mat. 5:37; Sal. 37:21) Bangin diri makapariko ha usa nga tawo an sugad nga katangkod, kondi nakakapalipay ito ha Dios, nakakahatag hin limpyo nga konsensya, ngan nakakaiban gud han kabaraka.
18. Ano nga susbaranan an ipinakita ni Jesus ha aton, ngan paonan-o kita nagpapahimulos pinaagi han pagsubad ha iya?
18 An pagpamiling siyahan han Ginhadian nag-uupod han pag-una han mas importante ha aton kinabuhi. Tagda an susbaranan ni Jesus. Usahay, nagsusul-ot hiya hin maopay nga bado. (Juan 19:23) Nalipay hiya ha pagkaon ngan pag-inom kaupod han duok nga kasangkayan. (Mat. 11:18, 19) Kondi an mga panag-iya ngan kaliawan sugad la hin panakot o pamparasa ha iya kinabuhi, diri an karaunon mismo. An pagkaon ni Jesus amo an pagbuhat han kaburut-on ni Jehova. (Juan 4:34-36) Makalilipay gud an kinabuhi kon susundon naton an susbaranan ni Jesus! Nalilipay kita ha pagbulig ha tinalumpigos nga mga tawo nga makakarawat han pagliaw tikang ha Kasuratan. Nakakarawat naton an gugma ngan suporta han kongregasyon. Ngan napapalipay naton hi Jehova. Kon inuuna naton an angay unahon, an mga panag-iya ngan kaliawan diri mga agaron naton. Lugod, ito an mga surugoon o gamit nga nabulig ha aton ha pagsingba kan Jehova. Ngan kon mas aktibo kita ha buruhaton para ha Ginhadian, mas maaatohan naton an espiritu han kalibotan.
Magpadayon ha ‘Paghunahuna han Espiritu’
19-21. Paonan-o kita makakapadayon ha ‘paghunahuna han espiritu,’ ngan kay ano nga sadang naton buhaton ito?
19 An paghunahuna nauuna ha pagbuhat. Damu an nasiring nga an mga gios nga waray hunahunaa agsob nga resulta han unudnon nga panhunahuna. Salit, hi apostol Pablo nagpapahinumdom ha aton nga kinahanglan bantayan an aton panhunahuna. Hiya nagsurat: “An mga nagsusunod ha unod, nagbibiling han mga butang han unod; kondi an mga nagsusunod ha espiritu nagbibiling han mga butang han espiritu.”—Roma 8:5.
20 Ano an aton bubuhaton basi diri maimpluwensyahan han espiritu han kalibotan an aton panhunahuna ngan buhat? Kinahanglan panalipdan naton an aton hunahuna pinaagi ha pagkontrol nga diri ito maimpluwensyahan han mga propaganda han kalibotan tubtob ha aton mahihimo. Pananglitan, kon nagpipili hin kaliawan, diri naton tinutugotan nga mahugawan an aton hunahuna han mga programa nga nag-aaghat han imoralidad o kamadarahog. Nasasabtan naton nga an baraan o limpyo nga espiritu han Dios diri magpapabilin ha mahugaw nga hunahuna. (Sal. 11:5; 2 Kor. 6:15-18) Dugang pa, tinutugotan naton nga maggiya ha aton hunahuna an espiritu han Dios pinaagi han regular nga pagbasa han Biblia, pag-ampo, pamalandong, ngan pagtambong ha katirok. Ngan nagbubuhat kita kaupod hito nga espiritu samtang regular nga nakikigbahin ha pagsangyaw.
21 Oo, kinahanglan atohan naton an espiritu han kalibotan ngan an unudnon nga mga hingyap nga igin-aaghat hito. Kondi an pagbuhat hito takos han aton sinsero nga pangalimbasog tungod kay, sumala kan Pablo, ‘an paghunahuna han unod amo an kamatayon, kondi an paghunahuna han espiritu amo an kinabuhi ngan an kamurayaw.’—Roma 8:6.
[Footnote]
a An kalamot usa nga disposisyon han hunahuna nga makikita pinaagi han kahakog o sobra nga pagpakabusog. Salit, diri ito hinbabaroan pinaagi han kadaku han usa kondi pinaagi han iya disposisyon may kalabotan ha pagkaon. Bangin normal an kadaku han usa nga tawo, o magasa pa ngani, pero lamot ngay-an. Kondi, an hinungdan usahay han sobra nga katambok amo an sakit o napanunod nga mga kalawas. An punto dinhi amo an sobra nga kahakog han usa may kalabotan ha pagkaon, matambok man hiya o magasa.—Kitaa an “Mga Pakiana Tikang ha mga Magbarasa” ha Nobyembre 1, 2004 nga An Barantayan.
Nahinunumdoman Mo Ba?
• Basi makarawat an baraan nga espiritu, ano an sadang buhaton naton?
• Paonan-o kita posible nga maimpluwensyahan han espiritu han kalibotan?
• Paonan-o kita makakaato ha espiritu han kalibotan?
[Mga Pakiana]
[Retrato ha pahina 21]
Antes kumadto ha trabaho o ha eskwelahan, mag-ampo nga giyahan ka han baraan nga espiritu
[Mga Retrato ha pahina 23]
Kinahanglan tipigan naton nga limpyo an aton hunahuna, magpabilin nga tangkod ha mga transaksyon ha negosyo, ngan magin kasadangan an paggawi