Mga Batan-on—Ipakita an Iyo Pag-uswag
Mga Batan-on—Ipakita an Iyo Pag-uswag
“Magmaabtik ka hini nga mga bagay; buhata gud ini nga mga bagay; basi nga an imo kauswagan mahipahayag ha ngatanan.”—1 TIM. 4:15.
1. Ano an karuyag han Dios para ha mga batan-on?
“O BATAN-ON, maglipay ka samtang batan-on pa! Magin malipayon unta an imo kasingkasing ha panahon han imo pagkabatan-on.” (Ekles. 11:9, Tanakh—The Holy Scriptures) Ito an iginsurat han maaramon nga hi Hadi Salomon han Israel hadto. Karuyag gud han gintikangan hini nga mensahe, hi Jehova nga Dios, nga magin malipayon kamo diri la ha iyo pagkabatan-on kondi bisan kon magin edaran na kamo. Kondi, ha panahon han pagkabatan-on agsob nga nakakasayop hira nga mahimo makaapekto ha ira kalipay ha tidaraon. Bisan an matinumanon nga hi Job nasubo tungod han iya ‘mga karat-an [“sayop,” NW] ha pagkabatan-on.’ (Job 13:26) Durante han pagin tinedyer, agsob nga kinahanglan maghimo hin importante nga desisyon an batan-on nga Kristiano. Kon sayop an iya desisyon, mahimo ito magresulta hin duro nga kasubo ngan mga problema nga posible makaapekto ha iya bug-os nga kinabuhi.—Ekles. 11:10.
2. Malilikyan han mga batan-on an dagku nga sayop kon iaplikar an ano nga sagdon han Biblia?
2 Kondi, kinahanglan mahibaro ha pagdesisyon hin husto an mga batan-on. Tagda an sagdon ni apostol Pablo ha mga taga-Korinto. Hiya nagsurat: “Diri kamo magpakabata ha hunahuna . . . kondi magpakatigurang ha hunahuna.” (1 Kor. 14:20) Kon sundon an sagdon nga magpakatigurang ha hunahuna ngan pangatadongan, malilikyan han mga batan-on an dagku nga sayop.
3. Ano an mahimo mo buhaton basi magin hamtong?
3 Kon usa ka nga batan-on, hinumdumi nga kinahanglan an pangalimbasog basi magin hamtong. Hi Pablo nagsiring kan Timoteo: “Waray magtamay han imo kabatan-on, kondi magin susbaranan ka hadton mga nagtotoo, ha pulong, ha batasan, ha gugma, ha pagtoo, ha kaputli. . . . Magpadayon ka ha pagbasa, ha paglaygay, ha pagtutdo. . . . Magmaabtik ka hini nga mga bagay; buhata gud ini nga mga bagay; basi nga an imo kauswagan mahipahayag ha ngatanan.” (1 Tim. 4:12-15) Kinahanglan mag-uswag an Kristiano nga mga batan-on ngan makita ito han iba.
Ano an Pag-uswag?
4. Ano an kinahanglan buhaton basi mag-uswag ha espirituwal?
4 An pag-uswag amo an “pagbag-o basi magin mas maopay.” Ginsagda ni Pablo hi Timoteo nga padayon nga mangalimbasog basi mag-uswag ha pagyakan, paggawi, gugma, pagtoo, kaputli, ngan ha paagi han pagtuman han iya ministeryo. Kinahanglan mangalimbasog hiya nga magin susbaranan an iya pagkinabuhi. Salit kinahanglan magpadayon hiya ha pag-uswag ha espirituwal.
5, 6. (a) Kakan-o nagtikang makita an pag-uswag ni Timoteo? (b) May kalabotan ha pag-uswag, paonan-o hi Timoteo masusubad han mga batan-on yana?
5 Han iginsurat ni Pablo ini nga sagdon butnga han 61 ngan 64 K.P., eksperyensyado na nga tigurang hi Timoteo, diri kay nagtitikang pa la ha pag-uswag ha espirituwal. Han 49 o 50 K.P., han mga 20 anyos hiya, ‘maopay an iya bantog ha kabugtoan ha Listra ngan ha Ikonio,’ nga nakaobserba han iya pag-uswag ha espirituwal. (Buh. 16:1-5) Hito nga panahon, igin-upod ni Pablo hi Timoteo ha iya pagbiyahe sugad nga misyonero. Katapos maobserbahan ni Pablo ha pipira ka bulan an dugang nga pag-uswag ni Timoteo, ginpakadto hiya ha Tesalonika basi liawon ngan parig-unon an mga Kristiano didto. (Basaha an 1 Tesalonika 3:1-3, 6.) Matin-aw nga batan-on pa la hi Timoteo, nakita na han iba an iya pag-uswag.
6 Mga batan-on ha kongregasyon, kultibara niyo yana an ginkikinahanglan nga espirituwal nga mga kalidad basi makita gud an iyo pag-uswag sugad nga Kristiano ngan an iyo abilidad ha pagtutdo han mga kamatuoran ha Biblia. Han 12 anyos pa la hi Jesus, ‘nag-uuswag na hiya ha kinaadman.’ (Luk. 2:52) Aton usisahon yana kon paonan-o niyo maipapakita an iyo pag-uswag ha tulo nga bahin han kinabuhi: (1) kon may-ada mga problema, (2) kon nangangandam ha pag-asawa, ngan (3) kon nangangalimbasog nga magin ‘maopay nga ministro.’—1 Tim. 4:6.
Atubanga an mga Problema nga May “Maopay nga Panhunahuna”
7. Paonan-o nakakaapekto ha mga batan-on an nakakaguol nga kahimtang?
7 An 17 anyos nga hi Carol nagsiring, “Usahay, naguguol ngan nasasakit gud ako ha emosyon, pisikal, ngan hunahuna tubtob nga diri ko na karuyag magmata kinabuwasan.” * Kay ano nga naguol ngan nasakit gud hiya? Han dyes anyos hi Carol, nagbulag an iya kag-anak ngan kinahanglan umukoy hiya ha iya nanay, nga nagsalikway han mga prinsipyo han Biblia ha moral. Pariho kan Carol, bangin naatubang ka hin nakakaguol gud nga kahimtang nga baga hin diri mababag-o.
8. Ano nga kakurian an gin-antos ni Timoteo?
8 Samtang nag-uuswag ha espirituwal, nag-antos liwat hi Timoteo hin magkuri nga kahimtang. Pananglitan, ‘agsob hiya magkasakit’ ha tiyan. (1 Tim. 5:23) Han ginpakadto hiya ni Pablo ha Korinto basi sulbaron an problema tungod han mga tawo nga nag-ayat han awtoridad ni Pablo, ginsagda niya an kongregasyon nga magkooperar basi ‘diri mahadlok’ hi Timoteo ha ira. (1 Kor. 4:17; 16:10, 11) Matin-aw nga awdanon hiya.
9. Ano an maopay nga panhunahuna, ngan ano an kaibahan hito ha pag-abat hin kahadlok?
9 Basi buligan hi Timoteo, ginpahinumdoman hiya ni Pablo: “An Dios waray paghatag ha aton han espiritu han kahadlok; kondi han gahum, ngan han gugma ngan han kaligdongan [“maopay nga panhunahuna,” NW].” (2 Tim. 1:7) An “maopay nga panhunahuna” nangangahulogan hin maaramon nga paghunahuna ngan pangatadongan. Nag-uupod ito han pagin mapailubon bisan ha makuri nga kahimtang. An iba nga batan-on nahahadlok ngan diri ginhuhunahuna an nakakaguol nga kahimtang pinaagi ha sobra nga pagkinaturog o pagkinita hin TV, pag-abuso ha droga o alkohol, pirme pagkalipayan, o pagbuhat hin imoral. Ginsasagdonan an mga Kristiano nga ‘pagdumirian an pagkadiri-matinoohon ngan kairiphon nga kalibotanon, mag-ukoy ha kabuotan ngan ha katadongan ngan ha pagkamatinoohon ha Dios’ samtang aanhi hini nga sistema.—Tito 2:12.
10, 11. Paonan-o an maopay nga panhunahuna nabulig ha aton nga magin marig-on ha espirituwal?
10 An Biblia nagsasagda ha “batan-on nga kalalakin-an . . . nga magmaligdong” o magin maopay an panhunahuna. (Tito 2:6) An pagsunod hini nga sagdon nangangahulogan nga mag-aampo ngan masarig kamo ha hatag-han-Dios nga kusog kon may-ada problema. (Basaha an 1 Pedro 4:7. *) Hito nga paagi, makukultibar niyo an kinasingkasing nga pagsarig ha ‘kusog nga iginhahatag han Dios.’—1 Ped. 4:11.
11 Nakabulig kan Carol an maopay nga panhunahuna ngan pag-ampo. “Kinurian gud ako ha pag-ato ha impluwensya han imoral nga pagkinabuhi ni nanay,” siring niya. “Kondi nakabulig gud an pag-ampo. Maaram ako nga nasuporta hi Jehova ha akon, salit diri na ako nahahadlok.” Hinumdumi nga an problema magpapauswag han imo personalidad ngan magpaparig-on ha imo. (Sal. 105:17-19; Pagta. 3:27) Anoman an imo problema, diri ka gud pababay-an han Dios. Hiya “mabulig [gud] ha imo.”—Isa. 41:10.
Pagpangandam ha Malampuson nga Pag-asawa
12. Kay ano nga sadang iaplikar han Kristiano nga nagpaplano ha pag-asawa an prinsipyo ha Proberbios 20:25?
12 Nag-aasawa dayon an iba nga batan-on tungod kay naghuhunahuna hira nga ito an solusyon ha kabido, kamingaw, kauyam, ngan mga problema ha balay. Kondi, seryoso an pakigsaad ha pag-asawa. Ha kadaan nga panahon, may-ada mga nagsaad ha Dios nga waray maghunahuna hin maopay kon ano an kahulogan hito. (Basaha an Proberbios 20:25.) Usahay, diri ginhuhunahuna hin seryoso han mga batan-on kon ano an ira responsabilidad katapos han kasal. Ha paglabay han panahon, nasasantop nira nga damu pa ngay-an an ira responsabilidad kay ha ira nahunahuna.
13. Ano nga mga pakiana an sadang tagdon hadton naghuhunahuna hin pakigrelasyon, ngan ano an mapulsanon nga sagdon para ha ira?
13 Salit antes makigrelasyon, pakianhi an imo kalugaringon: ‘Kay ano nga karuyag ko mag-asawa? Ano an akon mga ginlalaoman? Magigin maopay ba hiya nga asawa o bana? Andam na gud ba ako ha mga responsabilidad sugad nga inasaw-an?’ Basi mabuligan ka ha pag-usisa hin maopay, nagpupublikar an “matinumanon ngan maaramon nga uripon” hin detalyado nga mga artikulo mahitungod hini. * (Mat. 24:45-47; NW) Tagda ito sugad nga sagdon ni Jehova. Pamalandonga hin maopay an imo nabasa ngan iaplikar ito. Ayaw gud tuguti nga ‘masugad ka ha kabayo ngan mula nga waray sarabotan.’ (Sal. 32:8, 9) Magin hamtong ha imo pagsabot ha mga responsabilidad ha pag-asawa. Kon andam ka na ha pakigrelasyon, pangalimbasugi pirme nga magin “susbaranan . . . ha kaputli.”—1 Tim. 4:12.
14. Paonan-o makakabulig ha imo an pag-uswag ha espirituwal kon mag-asawa ka?
14 An pagin hamtong ha espirituwal nakakabulig liwat ha kalamposan han pag-asawa katapos han kasal. Nagtatalinguha an hamtong nga Kristiano nga madangat an “suruklan ha kahitaas han kabug-osan ni Kristo.” (Efe. 4:11-14) Nangangalimbasog gud hiya nga makultibar an sugad-Kristo nga personalidad. Sugad nga aton Susbaranan, ‘hi Kristo waray magpalipay ha iya kalugaringon.’ (Roma 15:3) Kon an mag-asawa diri nagbibiling han ira kalugaringon nga kaopayan kondi han kaopayan han iba, magigin mamurayawon ngan may kasigurohan an ira pag-asawa. (1 Kor. 10:24) An bana magpapakita hin may pagsakripisyo nga gugma, ngan an asawa determinado nga magpapasakop ha iya bana sugad la nga hi Jesus nagpapasakop ha iya Ulo.—1 Kor. 11:3; Efe. 5:25.
Bug-os nga “Tumana an Imo Pagkaministro”
15, 16. Paonan-o mo pauuswagon an imo ministeryo?
15 Ha pagpabug-at han importante nga toka ni Timoteo, hi Pablo nagsurat: “Gintutugon ko ikaw ha atubangan han Dios, ngan ni Kristo Jesus, . . . magwali ka han pulong; maniguro ka gud.” Hiya nagdugang: “Buhata an buhat han usa nga ebanghelista, tumana an imo pagkaministro.” (2 Tim. 4:1, 2, 5) Basi matuman ini, hi Timoteo kinahanglan ‘kumaon han mga pulong han pagtoo.’—Basaha an 1 Timoteo 4:6.
16 Paonan-o mo ‘kakaunon an mga pulong han pagtoo’? Hi Pablo nagsurat: “Magpadayon ka ha pagbasa, ha paglaygay, ha pagtutdo. Magmaabtik ka hini nga mga bagay; buhata gud [“hatagi hin bug-os nga atensyon,” NW] ini nga mga bagay.” (1 Tim. 4:13, 15) Kinahanglan nga maduruto nga mag-aram basi mag-uswag. An ‘paghatag hin bug-os nga atensyon’ nangangahulogan hin paghatag prayoridad ha buruhaton. Kumusta an imo paagi ha pag-aram? Naghahatag ka ba hin bug-os nga atensyon ha “higlarom nga mga bagay han Dios”? (1 Kor. 2:10) O pahapyaw la ito? Kon pamalandungon mo an imo gin-aadman, magpapagios ito ha imo.—Basaha an Proberbios 2:1-5.
17, 18. (a) Ano nga mga abilidad an sadang mo kultibaron? (b) Paonan-o mabulig ha imo ministeryo an pagsubad han disposisyon ni Timoteo?
17 An batan-on nga payunir nga hi Michelle nagsiring: “Basi magin epektibo gud ha ministeryo, may-ada ako maopay nga eskedyol han personal nga pag-aram, ngan regular ako nga natambong ha mga katirok. Tungod hini, padayon nga nag-uuswag ako ha espirituwal.” An pagpayunir mabulig gud ha imo nga magin maabtik ha paggamit han Biblia ha ministeryo ngan mag-uswag ha espirituwal. Pangalimbasog nga magin maopay nga magbarasa ngan may kadasig nga magkomento ha mga katirok. Sugad nga batan-on nga hamtong ha espirituwal, sadang mag-andam ka hin impormatibo nga mga bahin ha Teokratiko nga Eskwelahan ha Ministeryo, nga ginsusunod an igintoka nga materyal.
18 An pagbuhat sugad nga ebanghelisador nangangahulogan hin pagin mas epektibo ha imo ministeryo ngan pagbulig ha iba basi matalwas. Nagkikinahanglan ini hin pagkultibar han abilidad ha pagtutdo. (2 Tim. 4:2) Pinaagi ha pagsangyaw kaupod han mga eksperyensyado, mahibabaro ka han ira paagi ha pagtutdo, pariho kan Timoteo tungod ha pag-upod kan Pablo. (1 Kor. 4:17) Ha pag-unabi hadton nabuligan ni Pablo, siring niya nga diri la kay iginsangyaw niya an maopay nga sumat ha ira kondi iginhatag liwat an iya “kalag,” o gin-gamit an iya kinabuhi ha pagbulig ha ira tungod kay hinigugma niya hira. (1 Tes. 2:8) Basi masubad an ministeryo ni Pablo, kinahanglan subaron mo an disposisyon ni Timoteo, nga nagmangno gud ha iba ngan nagpauripon tungod ha “pagpasarang han maopay nga sumat.” (Basaha an Filipos 2:19-23.) Sugad ba hini an imo pagsakripisyo ha ministeryo?
An Pag-uswag Makapatagbaw Gud
19, 20. Kay ano nga makalilipay an pag-uswag ha espirituwal?
19 Basi mag-uswag ha espirituwal, kinahanglan nga mangalimbasog ka. Kondi pinaagi han padayon nga pagkultibar han imo abilidad ha pagtutdo, maabot an panahon nga makakabulig ka ha ‘kadam-an nga magin manggaranon’ ha espirituwal, ngan hira magigin imo “kalipay, o pudong-pudong han himaya.” (2 Kor. 6:10; 1 Tes. 2:19) “Mas hilawig nga panahon an ginagamit ko yana ha pagbulig ha iba. Tinuod gud nga may-ada mas labaw nga kalipay ha paghatag kay ha pagkarawat,” siring han bug-os panahon nga ministro nga hi Fred.
20 Mahitungod han kalipay ngan katagbaw ha pag-uswag ha espirituwal han payunir nga hi Daphne, hiya nagsiring: “Samtang mas nakikilala ko hi Jehova, nagigin mas duok ako ha iya. Kon ginbubuhat mo an imo bug-os nga mahihimo ha pagpalipay kan Jehova, maopay gud an imo pag-abat—tagbaw ka gud!” Bisan kon an pag-uswag ha espirituwal diri pirme inaapresyar han mga tawo, nakikita ngan pinabibilhan pirme ito ni Jehova. (Heb. 4:13) Mga batan-on, waray ruhaduha nga mapapalipay ngan madadayaw gud niyo an iyo langitnon nga Amay. Padayon nga lipaya hiya samtang ipinapakita niyo nga nag-uuswag gud kamo.—Prob. 27:11.
[Mga footnote]
^ par. 7 Ginbag-o an iba nga ngaran.
^ par. 10 1 Pedro 4:7, (NW): “Kondi an kataposan han ngatanan nga butang hirani na. Salit, magin maopay an iyo panhunahuna ngan mag-agma may kalabotan ha mga pag-ampo.”
^ par. 13 “Is This Person Right for Me?” ha libro nga Questions Young People Ask—Answers That Work, Tomo 2; “Giya han Dios ha Pagpili hin Maarasawa,” ha An Barantayan han Mayo 15, 2001; ngan “How Wise Is a Teenage Marriage?” ha Awake! han Septyembre 22, 1983.
Ano an Imo Hinbaroan?
• Ano an kinahanglan buhaton basi mag-uswag ha espirituwal?
• Paonan-o mo maipapakita an imo pag-uswag . . .
kon may-ada mga problema?
kon nangangandam ha pag-asawa?
kon nagsasangyaw?
[Mga Pakiana]
[Retrato ha pahina 15]
An pag-ampo makakabulig ha imo nga malamposan an mga problema
[Retrato ha pahina 16]
Paonan-o makukultibar han mga batan-on nga magwarali an epektibo nga paagi han pagtutdo?