Iginsumat ni Max Lloyd

Hilarom na adto an gab-i han 1955. Kami han akon kaupod nga misyonero nakadto ha amon teritoryo ha Paraguay, South America, han an balay nga amon ginsudlan ginpalibotan hin nasisina nga grupo nga nagsisininggit: “An amon dios uhaw ha dugo, ngan karuyag niya an dugo han mga gringo.” Kay ano nga kami nga mga gringo (langyawanon) nahingadto hito nga lugar?

HA AKON, nagtikang ito damu ka tuig na an naglabay ha Australia diin ako nagdaku ngan gintutdoan ni Jehova ha pagbuhat han iya kaburut-on. Han 1938 ginkarawat ni Tatay an libro nga Enemies tikang ha usa nga Saksi. Diri na hira ni Nanay nalilipay ha mga lider han relihiyon ha amon lugar, kay nasiring hira nga susmatanon la an iba nga bahin han Biblia. Mga usa ka tuig katapos hito, nabawtismohan an akon mga kag-anak sugad nga simbolo han ira dedikasyon kan Jehova. Tikang hito nga panahon, an pagbuhat han kaburut-on ni Jehova an nagin pinakaimportante ha amon pamilya. An sunod nga nabawtismohan amo an akon bugto nga hi Lesley nga magurang ha akon hin lima ka tuig, ngan ako naman nabawtismohan han 1940 han noybe anyos ako.

Waray pag-iha katapos magtikang an Girra ha Kalibotan II, igindiri ha Australia an pag-imprinta ngan pagpanaltag han mga literatura ha Biblia han mga Saksi ni Jehova. Salit bata pa ako, nahibaro na ako pagsaysay han basihan han akon pagtoo nga Biblia la an ginagamit. Nabatasan ko nga dad-on an Biblia ha eskwelahan basi ipakita kon kay ano nga diri ako nasaludo ha bandera o nasuporta ha girra han mga nasud.—Eks. 20:4, 5; Mat. 4:10; Juan 17:16; 1 Juan 5:21.

Damu han akon kaeskwela an nadiri pakig-upod ha akon kay siring nira nga espiya ako han Germany. Hito nga panahon, nagpapasalida hin mga sine ha eskwelahan. Antes magtikang an sine, kinahanglan tumindog an ngatanan ngan magkanta han kanta han nasud. Diri ako natindog, salit duha o tulo nga kaeskwela ko nga lalaki an nagrarabot han akon buhok basi piriton ako nga tumindog. Ha urhi waray na ako karawata ha eskwelahan tungod han akon marig-on nga pagsunod ha akon mga gintotoohan nga basado ha Biblia. Kondi nakapadayon ako pag-eskwela pinaagi han correspondence school.

USA NGA TUMONG NGA NAKAB-OT KO HA URHI

Ginhimo ko nga tumong nga magpayunir pag-edad ko hin 14. Salit nasubo gud ako han nagsiring an akon mga kag-anak nga kinahanglan anay ako magtrabaho. Gin-obligar nira ako nga pletehan an akon kwarto ngan bayaran an akon ginkakaon ha amon balay, kondi nagsaad hira nga pag-edad ko hin 18, puydi na ako magpayunir. Tungod hito agsob namon hisgotan an akon kità. Nangatadongan ako nga karuyag ko ito tirukon para ha akon pagpayunir pero ginkukuha nira ito.

 Han inabot an panahon nga magpapayunir na ako, ginkaistorya ako han akon mga kag-anak ngan nagsiring hira nga gindeposito nira ha bangko an kwarta nga akon iginhatag ha ira. Katapos ginbalik nira ha akon ito ngatanan basi ipalit hin mga bado ngan iba pa nga pagkikinahanglanon ko ha pagpayunir. Gintututdoan ngay-an nira ako nga suportahan an akon kalugaringon ngan diri maglaom ha iba. Kon gindudumdom ko ito, daku gud an naibulig ha akon hito nga pagbansay.

Samtang nagtitikadaku kami ni Lesley, agsob humuron ha amon an mga payunir, ngan nalilipay kami pag-upod ha ira ha ministeryo. Ha mga kataposan han semana nagsasangyaw kami ha balay-balay, ha kalsada, ngan nagdudumara hin mga pag-aram ha Biblia. Hito nga mga tuig, 60 ka oras ha usa ka bulan an tumong han usa nga magwarali. Agsob maabot ni Nanay ito nga oras, salit maopay gud hiya nga susbaranan ha amon ni Lesley.

PAGPAYUNIR HA TASMANIA

An akon siyahan nga toka sugad nga payunir amo an isla han Tasmania ha Australia, diin nakaupod ko hi Lesley ngan an iya bana. Kondi waray pag-iha, ineskwela hira ha ika-15 nga klase han Gilead. Awdanon ako hinduro ngan siyahan ko ito nga pagbaya ha balay. Naghunahuna an iba nga tulo la ka bulan an akon maiilob. Pero antes mag-usa ka tuig, han 1950, ginpili ako nga magin company servant, usa nga pribilehiyo nga puropariho ha gintatawag na yana nga koordinetor han lawas han mga tigurang. Ha urhi nagin espesyal payunir ako, ngan usa pa nga batan-on nga brother an akon nagin partner.

An amon teritoryo amo an usa nga hirayo nga bungto nga minahan hin tumbaga diin waray Saksi. Sinakay kami hin bus ngan masirom-sirom na han inabot didto. Han siyahan nga gab-i, hinuron kami ha usa nga daan nga hotel. Han sunod nga adlaw samtang nagbabalay-balay kami, ginpakianhan namon an mga tagbalay kon may hinbabaroan hira nga bakante nga kwarto. Han tikagab-i na, usa nga lalaki an nagsiring nga waray naukoy ha balay han ministro ha sapit han Presbyterian nga singbahan ngan nagsiring hiya nga kaistoryahon namon an diakono. Makisangkayon an diakono ngan ginpaukoy niya kami hito nga balay. Baga hin diri komportable nga kada adlaw nagawas kami ha balay han ministro basi magsangyaw.

Damu an interesado nga tawo ha amon teritoryo. Nagkaada kami mag-opay nga pakiistorya ngan nakagtikang hin damu nga Bible study. Han hinbaroan ito han mga awtoridad han singbahan ha kapital han Tasmania ngan hinbaroan liwat nira nga mga Saksi ni Jehova an naukoy ha balay han ministro, ginsidngan nira an diakono nga paiwason dayon kami. Waray na liwat kami urukyan!

Kinabuwasan, katapos magsangyaw tubtob ha mga alas-tres han kulop, namiling kami hin makakaturogan. An grandstand an pinakamaopay nga amon naagian. Gintago namon didto an amon mga maleta ngan nagpadayon pagsangyaw. Nagtitikasirom na, pero nagdesisyon kami pagsangyaw ha pipira pa nga balay basi matapos kobrehan an usa nga kalye. Ha usa nga balay gintanyagan kami han usa nga lalaki nga didto umukoy ha gutiay nga balay nga duha an kwarto ha may likod han iya lote!

 PARAMANGNO HAN SIRKITO NGAN ESTUDYANTE HA GILEAD

Katapos hin mga walo ka bulan ha amon teritoryo, ginpadad-an ako han sanga nga opisina ha Australia hin imbitasyon nga magin paramangno han sirkito. Diri gud ako makatoo, kay 20 anyos pa la ako. Katapos hin duha ka semana nga pagbansay, nagtikang ako pagbisita ha mga kongregasyon basi parig-unon an kabugtoan. Haros ngatanan magurang ha akon, pero waray nira minosa an akon pagkabatan-on kondi ginrespeto nira an buruhaton nga akon ginhihimo.

Iba-iba gud an akon ginsasakyan ha pagbiyahe ngadto ha mga kongregasyon! Usa ka semana bus an akon ginsasakyan, ha lain nga semana trambiya, katapos awto o naangkas ako ha motorsiklo nga naghihimakuri pagkapot han akon maleta ngan pansangyaw nga bag. Makalilipay gud an pag-ukoy ha balay han kabugtoan. Usa nga company servant an naruyag gud pagpaukoy ha akon bisan kon diri pa tapos an iya balay. Hito nga semana didto ako nahigda ha may bathtub, kondi makaparig-on gud ha amon ito nga semana!

Han 1953 inabot an usa pa nga surprisa han nakarawat ko an aplikasyon para ha ika-22 nga klase han Gilead. Nalipay ako pero nabaraka liwat. Han naggradwar man gud an akon bugto ngan an iya bana ha Gilead han Hulyo 30, 1950, igintoka hira ha Pakistan. Waray pa mag-usa ka tuig, nagkasakit hi Lesley ngan namatay didto. Nahunahuna ko, ano daw la an aabaton han akon mga kag-anak kon makadto ako ha iba nga nasud nga bag-o pa la namatay an akon bugto? Kondi siniring hira: “Pakadto ngan pag-alagad kan Jehova diin man niya karuyag.” Waray na kami magkita utro ni Tatay. Namatay hiya han 1957.

Waray pag-iha, sinakay ako hin barko upod an lima pa nga kabugtoan nga taga-Australia basi magbiyahe hin unom ka semana tipakadto ha New York City. Samtang nagbibiyahe, nagbasa kami ngan nag-aram han Biblia ngan nagsangyaw ha amon mga igkasi-pasahero. Antes kumadto ha eskwelahan ha South Lansing, New York, tinambong kami ha internasyonal nga kombensyon ha Yankee Stadium han Hulyo 1953. An pinakadamu nga tinambong inabot hin 165,829!

An amon klase ha Gilead may-ada 120 nga estudyante tikang ha iba-iba nga nasud. Dida na ha adlaw han gradwasyon iginsumat ha amon kon diin an amon toka. Kinadto dayon kami ha librarya han Gilead basi mahibaro mahitungod han mga nasud diin kami igintoka. Hinbaroan ko nga an Paraguay, an igintoka ha akon nga nasud, may kasaysayan hin mga rebolusyon ha politika. Waray pag-iha tikang han inabot ako didto, usa ka aga ginpakianhan ko an iba nga misyonero kon ano adto nga “selebrasyon” han naglabay nga gab-i. Hiniyom hira ngan nagsiring: “Ito an siyahan nga rebolusyon nga imo naabtan. Kitaa didto ha prente nga purtahan.” May mga sundalo ha kada eskina!

USA NGA DIRI HINGANGALIMTAN NGA EKSPERYENSYA

Makausa gin-updan ko an paramangno han sirkito ha pagbisita ha usa nga hirayo nga kongregasyon ngan ha pagpasalida han The New World Society in Action. Nagbiyahe kami hin walo o siyam ka oras, siyahan ha tren, sunod ha kalesa, ngan ha kataposan ha kangga nga gin-guguyod hin baka. May dara kami nga  generator ngan projector. Pag-abot namon didto, kinabuwasan bug-os nga adlaw kami nga binisita ha mga uma ngan gin-imbitar an ngatanan nga magkita han pasalida hito nga gab-i. Mga 15 an tinambong.

Mga 20 minutos pa la kami nga nagpapasalida han ginsidngan kami nga magdagmit pagsulod ha balay. Ginkuha dayon namon an projector ngan sinulod. Ito an panahon nga may mga lalaki nga nagsininggit, nagpinabuto hin mga pusil, ngan nagsiniring: “An amon dios uhaw ha dugo, ngan karuyag niya an dugo han mga gringo.” Duha la an gringo didto, ngan ako an usa hito! Ginpugngan han mga nagkita han salida an pagsari han nasisina nga grupo nga sumulod ha balay. Kondi binalik ito nga kalalakin-an han mga alas tres han kaagahon. Nagpinabuto hira hin mga pusil ngan nagtarhog nga tatapoon nira kami ha dalan pagtipauli namon ha bungto pagkakulop.

Ginkaistorya han kabugtoan an sheriff, ngan han kulop inabot hiya nga may duha nga kabayo basi updan kami ha bungto. Ha dalan, may-ada ngani kami aagian nga marabong nga mga tanom o kakahoyan, gin-gagawas niya an iya pusil ngan nag-uuna ha amon basi usisahon an palibot. Nasantop ko nga daku an gamit han kabayo ha pagbiyahe, salit ha urhi pinalit ako hin kabayo.

INABOT AN DUGANG PA NGA MGA MISYONERO

Padayon nga nagmalampuson an amon pagsangyaw bisan kon pirme kami ginkukontra han mga lider han relihiyon. Han 1955, inabot an lima nga bag-o nga misyonero, ngan usa ha ira hi Elsie Swanson, usa nga batan-on nga sister nga taga-Canada nga naggradwar ha ika-25 nga klase han Gilead. Maiha-iha kami nga nagkaupod ha sanga nga opisina antes hiya igintoka ha iba nga bungto. Gin-gamit niya an iya kinabuhi ha pag-alagad kan Jehova bisan kon waray suporta han iya mga kag-anak, nga waray gud kumarawat han kamatuoran. Han Disyembre 31, 1957, nagpakasal kami ni Elsie, ngan kami la nga duha an inukoy ha usa nga missionary home ha sur nga bahin han Paraguay.

An amon gin-uukyan waray gripo, pero may atabay ha luyo han balay. Tungod hito waray banyo o kasilyas ha sulod han balay, waray washing machine o bisan ngani refrigerator. Kada adlaw kami napalit hin pagkaon. Kondi tungod han pagin simple han amon kinabuhi ngan han mahigugmaon nga relasyon ha kabugtoan ha kongregasyon, nagin malipayon gud ito nga panahon ha amon kinabuhi sugad nga mag-asawa.

Han 1963, waray pag-iha katapos namon umabot ha Australia basi bisitahon hi Nanay, gin-atake hiya ha kasingkasing, baga hin tungod han iya sobra nga kalipay kay nagkita kami katapos hin 10 ka tuig. Han nagtitikahirani na kami bumalik ha Paraguay, kinahanglan  namon himoon an usa han pinakamakuri nga mga desisyon ha amon kinabuhi. Babayaan ba namon hi Nanay ha hospital, naglalaom nga may mag-aataman ha iya, ngan mabalik ha amon toka ha Paraguay nga naruyagan na gud namon? Katapos hin damu nga pag-ampo, nagdesisyon kami ni Elsie nga diri lumakat basi atamanon hi Nanay. Nabuhat namon ito samtang nagpapadayon ha bug-os-panahon nga ministeryo tubtob han iya kamatay han 1966.

Pribilehiyo para ha akon nga magin paramangno han sirkito ngan distrito ha Australia ha sulod hin damu ka tuig ngan magtutdo ha mga tigurang ha Kingdom Ministry School. Katapos, nagkaada usa pa nga pagbag-o ha amon kinabuhi. Igintoka ako nga magin membro han siyahan nga Komite han Sanga ha Australia. Katapos, han magtutukod kami hin bag-o nga sanga nga opisina, igintoka ako nga magin tsirman han building committee. Ha bulig han damu nga kabugtoan nga eksperyensyado ngan andam makigkooperar, natukod an usa nga maopay pagkit-on nga sanga nga opisina.

Sunod, igintoka ako ha Service Department, nga amo an nanginginano han pagsangyaw nga buruhaton. Nakapribilehiyo liwat ako nga bumisita ha iba nga mga sanga nga opisina ha bug-os nga kalibotan sugad nga zone overseer basi buligan ngan dasigon an kabugtoan. Ha akon pagkadto ha pipira nga nasud, nakaparig-on gud han akon pagtoo an pagbisita ha kabugtoan nga damu ka tuig—mga dekada pa ngani—nga napriso o nakadto ha mga kampo konsentrasyon tungod han ira pagkamatinumanon kan Jehova.

AN AMON TOKA YANA

Pagbalik namon tikang ha makapoy nga biyahe ha usa nga zone visit han 2001, may nakarawat ako nga imbitasyon nga kumanhi ha Brooklyn, New York, basi magin membro han bag-o nga naorganisa nga Komite han Sanga ha United States. Igin-ampo namon ito ni Elsie ngan ginhunahuna hin maopay, ngan malipayon nga ginkarawat namon an toka. Onse ka tuig na yana an naglabay, ngan aanhi pa gihapon kami ha Brooklyn.

Malipayon gud ako nga nakaasawa ako hin nalilipay pagbuhat han bisan ano nga iginsusugo ni Jehova. Yana, kami ni Elsie sobra 80 anyos na ngan maopay pa gihapon an kahimsog. Ginpapamulat namon nga mapahimulsan an mga katutdoan ni Jehova ha waray kataposan ngan an ngatanan nga bendisyon nga makakarawat han ngatanan nga padayon nga nagbubuhat han iya kaburut-on.

[Blurb ha pahina 19]

Usa ka semana bus an akon ginsasakyan, ha lain nga semana trambiya, katapos awto o naangkas ako ha motorsiklo nga naghihimakuri pagkapot han akon maleta ngan pansangyaw nga bag

[Blurb ha pahina 21]

Ginpapamulat namon nga mapahimulsan an mga katutdoan ni Jehova ha waray kataposan

[Mga retrato ha pahina 18]

Wala: Han paramangno ako han sirkito ha Australia

Too: Kami han akon mga kag-anak

[Retrato ha pahina 20]

Ha adlaw han amon kasal han Disyembre 31, 1957