1, 2. Paonan-o kita magpapahimulos ha paghunahuna ngan pagsunod ha kaburut-on han Dios, ngan ano nga leksyon an aton hibabaroan kan Hadi David may kalabotan hini?

A IMO pagbiyahe, nakasari ka na ba paggamit hin computerized mapping system diin nakikita mo tikang ha igbaw an imo destinasyon? Bangin nakabulig ito ha imo nga hibaroan an ruta nga pinakamaopay agian. An pag-aplikar han pariho nga prinsipyo makakabulig ha aton kon naghihimo kita hin importante nga mga desisyon. An paghunahuna ha mga butang uyon ha hitaas nga panhunahuna han Dios mabulig ha aton nga ‘maglakat ha dalan’ nga gin-uuyonan ni Jehova.—Isa. 30:21.

² Haros ha bug-os nga kinabuhi han hadi han Israel nga hi David, nagpakita hiya hin maopay gud nga susbaranan ha paghunahuna ngan pagsunod ha kaburut-on han Dios. Hisgotan naton an pipira nga hitabo ha kinabuhi ni David basi mahibaro hin leksyon ha paggawi hini nga tawo nga an kasingkasing hingpit ngadto kan Jehova nga Dios.—1 Hadi 11:4.

3, 4. (a) Ano an nagpagios kan David nga atohan hi Goliat? (b) Ano an pagtagad ni David ha ngaran han Dios?

³ Tagda an higayon nga nakig-away hi David ha Pilisteohanon nga hi Goliat. Ano an nagpagios ha batan-on nga hi David nga atohan inin armado gud nga higante nga mga 9.5 piye an kahitaas? (1 Sam. 17: 4) An kaisog ba ni David? An iya ba pagtoo ha Dios? Inin duha nga kalidad nakabulig gud ha iya. Kondi, an pagtahod kan Jehova ngan ha Iya harangdon nga ngaran an labi na nga nagpagios kan David nga atohan ito nga higante. Nasisina nga nagpakiana hi David: “Hin-o ini nga diri sinirkumsisyonan nga Pilisteohanon nga hiya nag-aayat han mga kasundalohan han buhi nga Dios?”​— 1 Sam. 17: 26.

⁴ Ha pag-atubang kan Goliat, an batan-on nga hi David  nagsiring: “Nakanhi ka ha akon nga may dara nga kampilan, ngan hin bangkaw, ngan hin budyak: kondi nakanhi ako ha imo ha ngaran ni Jehova han mga kasundalohan, an Dios han kasundalohan han Israel, nga imo pinangangayat.” (1 Sam. 17:45) Sinarig hi David ha tinuod nga Dios ngan iya ginpatay hi Goliat pinaagi hin usa la nga bato nga iya gintira gamit an iya labyog. Diri la hito nga higayon kondi ha bug-os nga kinabuhi ni David sinarig hiya kan Jehova ngan nagpakita hin daku nga pagtahod ha Iya ngaran. Ha pagkamatuod, gin-aghat ni David an iya mga igkasi-Israelita nga ighambog, o ‘himayaon an baraan nga ngaran ni Jehova.’—Basaha an 1 Kronikas 16: 8-10.

5. Ano nga kahimtang an bangin maeksperyensyahan mo nga maipapariho ha pangayat ni Goliat?

⁵ Iginhahambog mo ba nga hi Jehova an imo Dios? (Jer. 9:24) Ano an imo reaksyon kon an imo mga amyaw, katrabaho, kaklase, o paryente nagyayakan hin maraot mahitungod kan Jehova o nagtatamay han iya mga Saksi? Kon ginpapasiparahan an ngaran ni Jehova, gindidepensahan mo ba ito ngan nasarig nga bubuligan ka niya? Oo, “may panahon ha paghilom,” kondi kinahanglan diri naton ikaawod nga kita mga Saksi ni Jehova ngan sumurunod ni Jesus. (Ekles. 3:​1, 7; Mar. 8:38) Bisan kon kinahanglan kita magin mataktika ngan matinalahuron ha pakiistorya ha mga nadiri pagpamati ha aton mensahe, diri kita sadang magin pariho ha mga Israelita nga ‘nahulop ngan nahadlok hinduro’ han ira hinbatian an ginsisiring ni Goliat. (1 Sam. 17:11) Lugod, magin madagmit kita ha pagdepensa han baraan nga ngaran ni Jehova. Karuyag naton buligan an mga tawo nga mahibaro kon ano gud nga klase hin Dios hi Jehova. Tungod hito, ginagamit naton an iya Pulong basi buligan an iba nga masabtan an pagkaimportante han pagin duok ha Dios.—Jak. 4:8.

6. Ano an pinakaimportante nga hinungdan ni David ha pag-ato kan Goliat? Ano an sadang magin pinakaimportante ha aton?

⁶ May usa pa nga importante nga leksyon nga aton hibabaroan ha pag-atubang ni David kan Goliat. Han hi David dinalagan tipakadto ha nagrurumbay nga kasundalohan, nagpakiana hiya: “Ano in bubuhaton ha tawo nga makamatay hini nga Pilisteohanon, ngan makakuha han pakaalo tikang ha Israel?” Sugad nga baton, ginyakan utro han mga tawo an ira ginsiring na: “An tawo nga makamatay [kan Goliat], paghihimoon han hadi nga bahandianon pinaagi han daku nga mga bahandi, ngan ihahatag ha iya an iya anak nga babaye.” (1 Sam. 17:25-27) Kondi diri an pakakarawat hin materyal nga balos an pinakaimportante kan David. Labaw pa hito an iya katuyoan. Karuyag niya himayaon an tinuod nga Dios. (Basaha an 1 Samuel 17:46, 47.) Kumusta man kita? Pinakaimportante ba ha aton nga magin kilala pinaagi ha pagkaada damu nga karikohan ngan pagin prominente ha kalibotan? Sigurado nga karuyag naton magin pariho kan David, nga nagkanta: “O padakuon niyo hi Jehova upod ha akon, ngan pagdayegon naton ngatanan an iya ngaran.” (Sal. 34: 3) Salit hinaot sumarig kita ha Dios ngan unahon an iya ngaran kay han aton.—Mat. 6:9.

7. Paonan-o kita magkakaada han marig-on nga pagtoo nga ginkikinahanglan kon iginkikita kita hin mga tawo nga nadiri pagpamati ha aton mensahe?

⁷ Basi hi David magkaada kaisog nga umato kan Goliat, kinahanglan bug-os an iya pagsarig kan Jehova. Marig-on an pagtoo han batan-on nga hi David. Usa nga paagi nga iya naparig-on an iya pagtoo amo an pagsarig ha Dios samtang nagtatrabaho sugad nga magbarantay hin karnero. (1 Sam. 17:​34-37) Ginkikinahanglan liwat naton an marig-on nga pagtoo basi makapadayon ha ministeryo, labi na kon iginkikita kita hin mga tawo nga nadiri pagpamati ha aton mensahe. Magkakaada kita hin sugad hito nga pagtoo kon sumarig kita ha Dios ha aton adlaw-adlaw nga buruhaton. Pananglitan, puydi kita magtikang hin pakiistorya mahitungod ha Biblia ha aton iginkakasapit paglingkod kon nasakay kita hin panpubliko nga mga sarakyan. Ngan diri kita sadang mag-alang pakiistorya ha mga tawo nga iginkakatapo naton ha kalsada samtang nagsasangyaw kita ha balay-balay.​— Buh. 20:​20, 21.

8, 9. Paonan-o iginpakita ni David nga pirme niya ginhuhunahuna an kaburut-on ni Jehova ha paagi han iya pagtratar kan Saul?

⁸ Usa pa nga ehemplo han pagin andam ni David nga sumarig kan Jehova amo an may kalabotan kan Saul, an siyahan nga hadi han Israel. An maabugho nga hi Saul tulo ka beses nga nagsari pagpatay kan David pinaagi ha pagbangkaw ha iya, kondi nalikyan niya ito ngatanan ngan waray hiya bumulos. Ha urhi, pinalagiw hiya kan Saul. (1 Sam. 18:7-11; 19:10) Katapos nagpili hi Saul hin 3,000 nga kalalakin-an ha Israel ngan ginpinamiling hi David ha kamingawan. (1 Sam. 24:2) Usa ka adlaw, sinulod hi Saul ha lungib mismo nga gintatagoan ni David ngan han iya kaupod nga kalalakin-an. Puydi unta salingabuton ni David ito nga higayon basi patayon an hadi nga naruruyag pagpatay ha iya. Kay baman, kaburut-on han Dios nga hiya an isaliwan kan Saul sugad nga hadi han Israel. (1 Sam. 16:1, 13) Ha tinuod la, kon namati hi David ha iya kaupod nga kalalakin-an, patay na unta hi Saul. Kondi hi David nagsiring: “Diri itugot ni Jehova nga ako magbuhat hini nga butang ngadto ha akon ginoo, an kan Jehova dinihogan.” (Basaha an 1 Samuel 24:4-7.) Hi Saul pa gihapon an dinihogan han Dios nga hadi. Diri karuyag ni David nga agawon kan Saul an pagkahadi, kay waray pa tangtanga ni Jehova hi Saul. Pinaagi han pag-utod la han sidsid han bado ni Saul, iginpakita ni David nga waray hiya plano nga patayon hi Saul.—1 Sam. 24:11.

⁹ Iginpakita na liwat ni David an iya pagtahod ha dinihogan han Dios han ultimo nga higayon nga iya nakita hi Saul. Hito nga panahon, hi David ngan hi Abisay inabot ha ginkakampohan ni Saul ngan hin-agian hiya nga nakaturog. Bisan kon naghunahuna hi Abisay nga igintubyan na han Dios kan David an iya kaaway ngan nagboluntaryo nga patayon hi Saul pinaagi hin bangkaw, waray tumugot hi David. (1 Sam. 26:8-11) Tungod kay hi David padayon nga nagpagiya ha Dios, nagpabilin hiya nga determinado nga sundon an kaburut-on ni Jehova bisan pa han mga pag-aghat ni Abisay.

10. Ano nga makuri nga sitwasyon an bangin atubangon naton, ngan ano an mabulig ha aton nga makapabilin nga marig-on?

¹⁰ Kita liwat bangin umatubang hin makuri nga sitwasyon diin ginpipirit kita han iba nga sundon an ira tawhanon nga panhunahuna imbes nga suportahan kita ha pagbuhat han kaburut-on ni Jehova. Pariho kan Abisay, an iba bangin mag-aghat pa ngani ha aton nga gumios nga diri ginhuhunahuna kon ano an kaburut-on han Dios may kalabotan ha usa nga sitwasyon. Basi makapabilin nga marig-on, kinahanglan matin-aw ha aton an panhunahuna ni Jehova  mahitungod hito ngan magin determinado kita nga pirme sumunod ha iya.

11. Ano nga leksyon an imo hinbaroan kan David mahitungod han pirme paghunahuna siyahan han kaburut-on han Dios?

¹¹ Hi David nag-ampo kan Jehova nga Dios: “Pagtutdui ako hin pagbuhat han imo kaburut-on.” (Basaha an Salmo 143:5, 8, 10.) Imbes nga sumarig ha iya kalugaringon nga mga ideya o sumunod ha igin-aaghat han iba, karuyag gud niya magpatutdo ha Dios. Iya ‘ginpamalandong an ngatanan nga buhat ni Jehova ngan pinanginob an mga buhat han mga kamot han Dios.’ Pariho kan David, mahimo naton hibaroan an kaburut-on han Dios pinaagi ha pag-aram han Kasuratan ngan pagpamalandong han damu nga asoy ha Biblia mahitungod han pakig-upod ni Jehova ha mga tawo ha naglabay.

12, 13. Kay ano nga iginhuwad ni David an tubig nga gindara ha iya han iya tulo nga sundalo?

¹² An pagsabot ni David ha mga prinsipyo han Balaud ngan an iya hingyap nga magkinabuhi uyon hito maopay liwat subaron. Tagda an nahitabo han nagsiring hi David nga karuyag gud niya ‘uminom han tubig han atabay ha Bet-lehem.’ Tulo han mga sundalo nga upod ni David an nagpirit pagsulod ha syudad​— nga hito nga panahon sakop han mga Pilisteohanon —​ngan nagkuha hin tubig. Kondi “hi David waray inom hini, kondi ihinuwad ini ngadto kan Jehova.” Kay ano? Hi David nagsiring: “Dios ko pagdid-i ako, nga ako magbuhat hini: Mainom ba ako han dugo hini nga mga tawo nga nagbutang han ira mga kinabuhi ha kataragman? Kay ha daku nga kataragman han ira mga kinabuhi nagdara hira hini.”—1 Kron. 11:15-19.

¹³ Maaram hi David han ginsisiring han Balaud nga an dugo kinahanglan ihuwad ngadto kan Jehova ngan diri kaunon. Nasabtan liwat niya kon kay ano nga sadang ito buhaton. Maaram hiya nga “an kinabuhi han unod aada ha dugo.” Kondi tubig ito, diri dugo. Kay ano nga nagdumiri hiya pag-inom hito? Nasabtan niya an prinsipyo hito nga balaud. Para ha iya, ito nga tubig sugad kabirilhon han dugo hiton tulo nga sundalo. Salit diri gud niya kaya inumon ito. Lugod, nagdesisyon hiya nga kinahanglan ighuwad niya ito ha tuna.—Leb. 17:11; Deut. 12:23, 24.

14. Ano an nakabulig kan David nga masubad an panhunahuna ni Jehova ha mga butang?

 ¹⁴ An Balaud han Dios importante nga bahin han adlaw-adlaw nga kinabuhi ni David. Hiya nagkanta: “Nalilipay ako hin pagsugot han imo kaburut-on, oh Dios nakon; ngan an imo balaud aadi ha sakob han akon kasingkasing.” (Sal. 40:8) Gin-adman ni David an balaud han Dios ngan ginpamalandong ito hin maopay. Sinarig hiya nga magpapahimulos hiya kon susundon niya an mga sugo ni Jehova. Sugad nga resulta, karuyag gud niya sundon, diri la an ginsisiring han Mosaiko nga Balaud kondi pati an mga prinsipyo hito. Kon gin-aadman naton an Biblia, sadang naton pamalandungon an aton ginbabasa ngan tipigan ito ha aton kasingkasing basi masabtan kon ano an nakakapalipay kan Jehova ha usa nga kahimtang.

15. Ha ano nga paagi waray sunda ni Salomon an Balaud han Dios?

¹⁵ An anak ni David nga hi Salomon gin-uyonan gud ni Jehova nga Dios. Kondi ha urhi, waray na sunda ni Salomon an Balaud han Dios. Gintalapas niya an sugo ni Jehova nga an hadi han Israel diri sadang “magdamu hin asawa.” (Deut. 17:17) Hi Salomon nag-asawa hin damu nga kababayin-an tikang ha iba nga mga nasud. Han lagas na hiya, “an iya mga asawa nagpasimang han iya kasingkasing ha pagsunod han lain nga mga dios.” Anoman an bangin iginpangatadongan niya, “nagbuhat hi Salomon hadton maraot ha atubangan ni Jehova, ngan waray magsunod ha hingpit kan Jehova, sugad kan David nga iya amay.” (1 Hadi 11:1-6) Importante gud nga sundon naton an mga balaud ngan prinsipyo ha Pulong han Dios! Pananglitan, importante ini kon nagpaplano pag-asawa.

16. Paonan-o an pagsabot ha prinsipyo han sugo nga mag-asawa “ha kanan Ginoo la” makakaapekto ha mga naruruyag mag-asawa?

¹⁶ Kon an mga diri-tumuroo nagpapakita hin romantiko nga interes ha aton, an aton ba reaksyon nagpapakita hin panhunahuna nga pariho han kan David o han kan Salomon? An tinuod nga mga magsiringba ginsusugo nga mag-asawa “ha kanan Ginoo la.” (1 Kor. 7:39) Kon an usa nga Kristiano magdesisyon pag-asawa, sadang hiya mag-asawa hin dedikado ngan bawtismado nga igkasi-magsiringba ni Jehova. Ngan kon nasasabtan naton an prinsipyo hini nga sugo han Kasuratan, diri la naton lilikyan an pag-asawa hin diri-tumuroo kondi diri liwat naton papasagdan nga padayon nga magpakita ha aton hin romantiko nga interes an diri-tumuroo.

17. Ano an makakabulig ha aton nga malikyan an lit-ag han pornograpiya?

¹⁷ Tagda liwat kon paonan-o an susbaranan ni David ha pangalimbasog nga magpagiya ha Dios mabulig ha aton nga maatohan an pagsulay nga magkita hin pornograpiya. Basaha an masunod nga mga teksto, hunahunaa an mga prinsipyo hito, ngan pangalimbasog nga masabtan an kaburut-on ni Jehova may kalabotan hito. (Basaha an Mateo 5:28, 29; Kolosas 3:5.) An pagpamalandong ha iya hitaas nga mga suruklan nabulig ha aton nga malikyan an lit-ag han pornograpiya.

18, 19. (a) Bisan kon diri hingpit hi David, ano an nakabulig ha iya nga padayon nga uyonan ni Jehova? (b) Ano an imo determinasyon?

¹⁸ Bisan kon hi David maopay nga susbaranan ha damu nga paagi, nakabuhat hiya hin pipira nga dagku nga sala. (2 Sam. 11:​2-4, 14, 15, 22-27; 1 Kron. 21:​1, 7) Kondi pirme hiya nagbabasol kon nakakasala. Naglakat hiya ha atubangan han Dios “ha kabug-osan han kasingkasing.” (1 Hadi 9: 4) Kay ano nga makakasiring kita hito? Kay nangalimbasog hi David nga gumios uyon ha kaburut-on ni Jehova.

¹⁹ Bisan kon diri kita hingpit, mahimo pa gihapon kita uyonan ni Jehova. Kinahanglan maduruto nga pag-adman naton an Pulong han Dios, pamalandungon hin maopay an aton hinbaroan tikang hito, ngan iaplikar dayon an aton hinbaroan. Kon bubuhaton naton ito, masusubad naton an salmista nga mapainubsanon nga naghangyo kan Jehova ha pag-ampo: “Pagtutdui ako hin pagbuhat han imo kaburut-on.”