1. Paonan-o iginpakita han usa nga paradalagan nga diri hiya maundang pag-api ha mga rumba?

TIN-EDYER pa la hi Mary Decker kilala na hiya ha bug-os nga kalibotan sugad nga paradalagan. Damu an naghunahuna nga hiya an magdadaog han gold medal ha final han 3,000 ka metro nga rumba ha Summer Olympics han 1984. Kondi waray hiya makaabot ha finish line. Nabinti niya an usa pa nga paradalagan ngan natumba hiya. Waray na hiya makabuhát ngan gin-alsa na la. Bisan pa hito, waray hiya umundang pag-api ha mga rumba. Waray pa mag-usa ka tuig katapos hito, han 1985 nakahimo hiya hin bag-o nga rekord sugad nga pinakamalaksi dumalagan nga babaye ha kalibotan ha 1.6 ka kilometro nga rumba.

2. Ha ano nga paagi api ha rumba an tinuod nga mga Kristiano, ngan ha ano kita kinahanglan nakapokus?

² Sugad nga mga Kristiano, api kita ha simboliko nga rumba. Kinahanglan nakapokus kita ha pagdalagan basi magdaog. Diri ini madaliay la nga rumba diin an pagdaog nadepende ha kalaksi han pagdalagan. Diri liwat ini jogging diin puydi la maghinay-hinay o pumahuway pa ngani hin madaliay. Lugod, maipapariho ini ha maraton diin kinahanglan an pagpailob basi magdaog. Gin-gamit ni apostol Pablo an ilustrasyon mahitungod han usa nga paradalagan ha rumba ha iya surat ha mga Kristiano ha Korinto, usa nga syudad nga kilala ha mga kompetisyon ha isport. Hiya nagsurat: “Sayod man kamo nga dida hin paisan-isan, nadalagan an ngatanan nga naapi, kundi usa la ha ira in nakarawat han primyo. Sanglit paniguro kamo hin pagdalagan basi madaog niyo an primyo.”—1 Kor. 9:24, Maopay nga Sumat.

3. Paonan-o an ngatanan nga api ha rumba mahimo magdaog han premyo nga kinabuhi nga waray kataposan?

³ Ginsisidngan kita han Biblia nga dalaganon inin simboliko nga rumba. (Basaha an 1 Korinto 9:25-27.) An premyo hito kinabuhi nga waray kataposan, ha langit para ha dinihogan nga mga Kristiano o ha tuna para ha iba pa nga kaapi hito. Diri pariho han kadam-an nga kompetisyon ha isport, hini nga rumba an ngatanan nga naapi ngan nagpapadayon tubtob nga matapos magdadaog han premyo. (Mat. 24:13) Mapipirde la hira kon diri nira sundon an mga patakaran o kon diri hira makaabot ha finish line. Dugang pa, ini la an rumba nga an premyo kinabuhi nga waray kataposan.

4. Kay ano nga diri masayon an pagdalagan ha rumba basi magkaada kinabuhi nga waray kataposan?

⁴ Diri masayon an pakaabot ha finish line. Ginkikinahanglan an disiplina ngan an katuyoan ngan determinasyon nga makaabot didto. Usa pa gud la, hi Jesu-Kristo, an nakaabot ha finish line nga waray gud mahipakdol hin bisan makausa. Kondi an iya disipulo nga hi Jakobo nagsurat nga an ngatanan nga sumurunod ni Kristo ‘nahipapakdol ha damu nga butang.’ (Jak. 3:2) Tinuod gud ito! Kita ngatanan apektado han aton mga kaluyahan ngan han mga kaluyahan han iba. Salit usahay nahipapakdol kita ngan nagigin mahinay an aton pagdalagan. Bangin matumba pa ngani kita; pero nabuhát kita ngan nagpapadayon pagdalagan. An iba natumba ngan waray na makabuhát salit kinahanglan buligan hira basi makapadayon tubtob ha finish line. Kon sugad, posible nga mahipakdol kita o matumba hin madaliay o pauroutro pa ngani.—1 Hadi 8:46.

5, 6. (a) Ha ano nga paagi waray hiparakdolan ha usa nga Kristiano, ngan ano an mabulig ha iya nga ‘bumangon’? (b) Kay ano nga an iba diri nabuhát katapos mahipakdol?

⁵ Bangin ginagamit mo an mga pulong nga “mahipakdol” ngan “matumba” ha paghulagway hin kahimtang ha espirituwal. Ini nga mga pulong nga ginagamit ha Biblia mahimo magkaada puropariho nga kahulogan, pero diri ha ngatanan nga panahon. Pananglitan, tagda an ginsisiring ha Proberbios 24:16: “An tawo nga matadong nahuhulog [‘natutumba,’ NW] ha makapito, ngan mabangon liwat; kondi an mga maraot pinamumulikwang [‘mahipapakdol,’ NW] pinaagi han mapait nga kapalaran.”

⁶ Bisan kon mahipakdol kita o matumba, mahimo kita makabuhát. Kon nasarig kita kan Jehova, andam hiya bumulig ha aton kon may mga problema kita o nakabuhat hin sayop. Ginpapasarig kita nga hi Jehova mabulig ha aton nga ‘bumangon’ basi padayon nga maihatag naton ha iya an aton bug-os nga debosyon. Nakakaliaw gud ito ha ngatanan nga kinasingkasing nga nahigugma kan Jehova! An magraot waray sugad hito nga hingyap nga ‘bumangon.’ Diri hira nangangaro hin bulig han baraan nga espiritu han Dios ngan han iya katawohan, o nadiri hira pagkarawat kon gintatanyagan hito nga bulig. Ha kabaliktaran, ha mga ‘nahigugma han balaud ni Jehova,’ waray hiparakdolan nga permanente nga makakapaundang ha ira ha pag-api ha rumba para ha kinabuhi.—Basaha an Salmo 119:165.

7, 8. Paonan-o an usa mahimo ‘matumba’ pero magkakaada la gihapon han pag-uyon han Dios?

⁷ An iba nakakabuhat hin gudtiay nga sala—pauroutro pa ngani—tungod han kaluyahan. Kondi matadong la gihapon hira ha paniplatan ni Jehova kon padayon hira nga ‘nabangon,’ karuyag sidngon, sinsero nga nagbabasol ngan nangangalimbasog nga bumalik ha maunungon nga pag-alagad. Makikita naton ito ha paagi han pagtratar han Dios ha kadaan nga Israel. (Isa. 41:9, 10) Ha Proberbios 24:16 nga ginkotar na, diri ginpapabug-atan an mga sayop nga aton nabuhat, lugod ginpapabug-atan kon paonan-o kita makakabangon ha bulig han aton maloloy-on nga Dios. (Basaha an Isaias 55:7.) Hi Jehova nga Dios ngan hi Jesu-Kristo nasarig ha aton, ngan maloloy-on nga gin-aaghat kita nira nga ‘bumangon.’—Sal. 86:5; Juan 5:19.

⁸ Bisan kon an usa nga paradalagan ha maraton mahipakdol o matumba, bangin may panahon pa hiya nga makaabot ha finish line kon bumuhát hiya dayon. Ha aton rumba para ha kinabuhi nga waray kataposan, diri kita maaram han “adlaw ngan oras” kon san-o matatapos an rumba. (Mat. 24:36) Bisan pa hito, kon talagsa la kita mahipakdol, mas daku an posibilidad nga matitipigan naton an aton kalaksi, makakapadayon ha rumba, ngan makakaabot ha finish line. Salit paonan-o naton malilikyan nga mahipakdol?

9. Ano nga mga butang nga mahimo makapakdol ha aton an aton hihisgotan?

⁹ Hisgotan naton an lima nga butang nga mahimo makapakdol ha aton—an aton mga kaluyahan, mga hingyap han unod, kawaray hustisya nga ginbubuhat han aton mga igkasi-tumuroo, kagol-anan o pagtimaraot, ngan mga kaluyahan han iba. Kondi hinumdumi nga kon nahipakdol kita, hi Jehova mapailubon hinduro. Diri niya dayon ginhuhunahuna nga diri kita maunungon.

10, 11. Ano an kaluyahan ni David?

¹⁰ An aton mga kaluyahan maipapariho ha mga bato nga nakakaulang ha dalan. An pag-usisa ha mga hitabo ha kinabuhi ni Hadi David ngan ni apostol Pedro nagtututdo ha aton mahitungod han duha nga kaluyahan—an kakulang hin pagpugong ha kalugaringon ngan kahadlok ha tawo.

¹¹ Hi Hadi David may kaluyahan ha pagpugong ha kalugaringon, sugad han iginpakita han iya ginbuhat may kalabotan kan Bat-seba. Ngan han gin-insulto hiya ni Nabal, hapit na niya sulungon hi Nabal. Oo, may mga panahon nga waray niya mapugngi an iya kalugaringon, pero waray gud hiya umundang ha pangalimbasog nga mapalipay hi Jehova. Ha bulig han iba, ‘nakabangon’ hiya.—1 Sam. 25:5-13, 32, 33; 2 Sam. 12:1-13.

12. Bisan kon nahipakdol hi Pedro, paonan-o hiya nagpabilin ha rumba?

¹² Hi Pedro nagpakita hin kahadlok ha tawo, ngan may mga panahon nga nahipakdol hiya; bisan pa hito, nagpabilin hiya nga maunungon kan Jesus ngan kan Jehova. Pananglitan, diri la makausa nga iginlirong niya hi Jesus kondi makatulo. (Luk. 22:54-62) Ha urhi, waray hiya gumios ha Kristiano nga paagi; iya gintratar an Hentil nga mga tumuroo nga sugad hin mas minos hira kay ha turi nga Judio nga mga Kristiano. Kondi matin-aw nga nasabtan ni apostol Pablo nga diri puydi ha kongregasyon an pagpasulabi. Sayop an ginbuhat ni Pedro. Antes pa ito makaimpluwensya ha iba nga kabugtoan, ginkompronta ngan ginsagdonan hiya ni Pablo. (Gal. 2:11-14) Nasina ba hi Pedro ngan inundang ha rumba para ha kinabuhi? Waray. Ginpamurubuot niya hin maopay an sagdon ni Pablo, gin-aplikar ito, ngan nagpadayon ha rumba.

13. Paonan-o an mga problema ha kahimsog mahimo makapakdol ha aton?

¹³ Usahay an aton kaluyahan amo an problema ha kahimsog. Mahimo liwat ini magin hiparakdolan. Mahimo ini makaulang ha aton pag-uswag ha espirituwal ngan magin hinungdan pa ngani nga umundang kita ha rumba. Pananglitan, usa nga sister nga taga-Japan an nagkaada grabe nga sakit 17 ka tuig katapos han iya bawtismo. Nagpokus na la hiya ha iya sakit tubtob nga nagluya an iya espirituwalidad. Inabot an panahon nga diri na hiya aktibo. Ginbisita hiya hin duha nga tigurang. Tungod kay nadasig hiya han ira mahigugmaon nga mga ginsiring, nagtikang hiya tumambong utro ha mga katirok. Hiya nagsiring, “Nagtangis ako kay mahigugmaon gud nga gin-abiabi ako han kabugtoan.” Yana ini nga sister binalik na pag-api ha rumba.

14, 15. Ano an kinahanglan naton buhaton kon may-ada kita sayop nga mga hingyap? Paghatag hin ehemplo.

¹⁴ Damu an nahipakdol tungod han mga hingyap han unod. Kon ginsusulay kita ha sugad hini nga paagi, kinahanglan buhaton naton an ngatanan basi magpabilin nga limpyo an aton panhunahuna ngan paggios uyon ha mga suruklan han Dios. Hinumdumi an sagdon ni Jesus nga simboliko nga “ipilak” an bisan ano nga bangin makapakdol ha aton, bisan an aton mata o an aton kamot. Diri ba upod hito an imoral nga panhunahuna ngan paggios nga nagin hinungdan nga an iba inundang ha rumba?—Basaha an Mateo 18:8.

¹⁵ Usa nga brother nga nagdaku ha Kristiano nga pamilya an nagsurat nga maiha na gud nga nangangalimbasog hiya nga atohan an iya homoseksuwal nga mga hingyap. Hiya nagsiring: “Pirme ako naabat nga iba ako. Baga hin diri ako komportable bisan hin-o an akon kaupod.” Han 20 anyos hiya, regular payunir na hiya ngan ministeryal nga surugoon. Katapos nakabuhat hiya hin daku nga sala, nadisiplina, ngan ginbuligan han mga tigurang. Pinaagi ha pag-ampo, pag-aram han Pulong han Dios, ngan pagpokus ha pagbulig ha iba, binuhát hiya ngan nagpadayon ha espirituwal nga rumba. Paglabay hin mga tuig, nagsiring hiya: “May mga panahon nga inaabat ko la gihapon ito, pero diri ako napadaog hito. Hinbaroan ko nga diri itutugot ni Jehova nga sulayon ka han diri mo maaakos. Salit natoo ako nga naghuhunahuna an Dios nga kaya ko ito.” Ha kataposan nagsiring hiya: “An ngatanan nga kakurian nga akon gin-iilob magigin bawi ha bag-o nga kalibotan. Karuyag ko ito! Antes ito umabot, padayon nga aatohan ko an akon kaluyahan.” Determinado hiya nga magpabilin ha rumba.

16, 17. (a) Ano an nakabulig ha usa nga brother nga naghunahuna nga biktima hiya hin kawaray hustisya? (b) Basi diri mahipakdol, ha ano kita sadang magpokus?

¹⁶ Mahimo kita mahipakdol ha kawaray hustisya nga ginbubuhat han aton mga igkasi-tumuroo. Ha France, usa nga tigurang hadto an naghunahuna nga biktima hiya han kawaray hustisya, ngan nagdumot hiya. Tungod hito, waray na hiya makig-upod ha kongregasyon ngan nagin diri-aktibo. Duha nga tigurang an binisita ha iya ngan mapinairon nga namati samtang iya gin-iistorya an iya ginhuhunahuna nga nahitabo ha iya. Ira gindasig hiya nga ihatag kan Jehova an iya pinas-an ngan ginpahinumdoman hiya nga an pinakaimportante amo an pagpalipay ha Dios. Namati hiya ha ira sagdon ngan waray pag-iha binalik pag-api ha rumba ngan nagin aktibo utro.

¹⁷ An ngatanan nga Kristiano kinahanglan magpabilin nga nakapokus ha pinili nga Ulo han kongregasyon, hi Jesu-Kristo, diri ha mga tawo nga diri hingpit. Hi Jesus, nga an mga mata “sugad hin laga han kalayo,” may husto nga panhunahuna ha ngatanan nga butang salit mas nasasabtan gud niya an ngatanan nga nahitatabo ha kongregasyon kay ha aton. (Pah. 1:13-16) Pananglitan, maaram hiya nga bangin ginhuhunahuna naton nga may kawaray hustisya nga nahitatabo ha kongregasyon pero sayop ngay-an an aton pagsabot ha kon ano gud an nahitabo o kon kay ano nga nahitabo ito. Tatadungon ni Jesus an mga problema ha kongregasyon ha hingpit nga paagi ngan ha husto nga panahon. Salit diri naton sadang tugotan nga magin hiparakdolan ha aton an mga buhat o desisyon han bisan hin-o nga bugto.

18. Paonan-o naton malalamposan an mga pagsari o mga problema?

¹⁸ An duha pa nga hiparakdolan amo an kagol-anan o pagtimaraot ngan an mga kaluyahan han iba ha kongregasyon. Ha parabola ni Jesus mahitungod ha magsarabwag, hiya nagsiring nga an “kagol-anan ngan pagtimaraot” tungod han pulong magigin hinungdan nga mahipakdol an iba. Diin man nagtitikang ito nga pagtimaraot—ha pamilya, mga amyaw, o mga awtoridad ha gobyerno—bangin maapektohan gud an usa nga “waray gamot ha iya ngahaw,” karuyag sidngon maluya an pagtoo. (Mat. 13:21) Kondi kon titipigan naton nga matadong an aton kasingkasing, an mensahe han Ginhadian mabulig basi makagamot hin hilarom an aton pagtoo. Salit kon naatubang hin mga pagsari, pangalimbasog nga mamalandong ha darayawon nga mga butang. (Basaha an Filipos 4:6-9.) Pinaagi han kusog nga iginhahatag ni Jehova, malalamposan naton an mga pagsari ngan diri naton tutugotan nga magin hiparakdolan an mga problema.

19. Paonan-o naton malilikyan nga mahipakdol kon may makapasubo ha aton?

¹⁹ Makasurubo nga paglabay han mga tuig an pipira inundang ha rumba tungod han kaluyahan han iba. Nagin hiparakdolan ha ira an iba-iba nga panhunahuna mahitungod han mga butang nga an konsensya an magdidesisyon. (1 Kor. 8:12, 13) Kon may nakapasubo ha aton, hihimoon ba naton ito nga daku nga isyu? An Biblia nagsasagdon ha aton nga diri na maghukom, pasayloon an iba, ngan diri ipirit an aton katungod. (Luk. 6:37) Kon naatubang ka hin posible magin hiparakdolan, pakianhi an imo kalugaringon: ‘Ginhuhukman ko ba an iba basado ha akon karuyag? Maundang ba ako ha rumba para ha kinabuhi tungod han pagkadiri-hingpit han kabugtoan?’ An gugma kan Jehova makakabulig ha aton nga diri tugotan an ginbubuhat han iba nga makapugong ha aton nga makaabot ha finish line.

20, 21. Ano an imo determinasyon ha rumba para ha kinabuhi?

²⁰ Determinado ka ba nga ‘tapuson an pakigrumba’? (2 Tim. 4:7, 8) Kon sugad, pag-admi an Biblia ngan an aton mga publikasyon, pagsaliksik, ngan pamalandong basi mahibaroan mo kon ano nga mga butang an bangin makapakdol ha imo. Panginyupo kan Jehova nga hatagan ka han baraan nga espiritu basi magkaada ka han kusog nga imo ginkikinahanglan. Hinumdumi nga kon mahipakdol o matumba kita, mahimo pa gihapon kita bumalik ha rumba ngan dumalagan tubtob ha finish line. Mahimo pa ngani kita mahibaro hin mga leksyon ha mga butang nga posible unta makapakdol ha aton basi magin mas maopay an aton pagdalagan ha rumba.

²¹ Iginpapakita han Biblia nga an pag-api ha rumba para ha kinabuhi nga waray kataposan nagkikinahanglan hin paggios. Diri ito pariho hin pagsakay ha bus nga dadad-on la an mga pasahero ngadto ha kadaogan. Kinahanglan kita mismo an dumalagan ha rumba para ha kinabuhi. Samtang ginbubuhat naton ito, an ‘daku nga kamurayawan’ tikang kan Jehova magigin sugad hin hangin nga nagduduso ha aton. (Sal. 119:165) Makakasarig kita nga padayon nga bibendisyonan kita niya yana ngan tatagan hin waray kataposan nga mga bendisyon kon tatapuson naton an rumba.—Jak. 1:12.