1, 2. (a) Kay ano nga nawad-an hin makalilipay nga balos an 24,000 nga Israelita? (b) Ano an kapulsanan hini nga asoy para ha aton?

HAN hirani na sumulod an nasud han Israel ha Tuna nga Iginsaad, yinukot nga kalalakin-an an ‘nakighilawas ha mga anak nga babaye ni Moab.’ Sugad nga resulta, 24,000 nga Israelita an ginpamatay ni Jehova. Hunahunaa la—hirani na gud makarawat han mga Israelita an maiha na nira nga ginhihinulat nga panurundon, pero nawad-an hira hin makalilipay nga balos tungod kay nagpasulay hira.—Num. 25:1-5, 9.

² Ito nga makasurubo nga panhitabo iginsurat “basi pahamangnoan kita nga nabubuhi ha kataposan hini nga sistema.” (1 Cor. 10:6-11) Hinin ultimo nga bahin han “kataposan nga mga adlaw,” an mga surugoon han Dios hirani na gud ha bag-o nga kalibotan. (2 Tim. 3:1; 2 Ped. 3:13) Pero makasurubo, an pipira nga surugoon ni Jehova waray magin mabinantayon. Nasulay hira pagbuhat hin imoralidad ngan nag-antos han magraot nga resulta hito. Ngan kon diri hira magbasol, mahimo mawara an ira paglaom nga mabuhi ha waray kataposan ha Paraiso nga tuna.

3. Kay ano nga kinahanglan han mag-asawa an giya ngan proteksyon ni Jehova? (Kitaa an retrato hini nga pahina.)

³ Tungod kay kalyap yana an imoralidad, kinahanglan han  mag-asawa an giya ngan proteksyon ni Jehova basi diri makarag an ira pangalimbasog nga mapanalipdan an ira pag-asawa. (Basaha an Salmo 127:1.) Hini nga artikulo, hihisgotan naton kon paonan-o mapaparig-on han mag-asawa an ira relasyon pinaagi ha pagpanalipod han ira kasingkasing, pagin duok ha Dios, pagsul-ot han bag-o nga personalidad, pagtipig hin maopay nga komunikasyon, ngan paghatag han panginahanglan han kada tagsa.

4. Kay ano nga an pipira nga Kristiano nakabuhat hin imoralidad?

⁴ Paonan-o an usa nga Kristiano mahimo masulay ha pagbuhat hin imoralidad? Kasagaran nga nagtitikang ito ha mga mata. Hi Jesus nagsiring: “An bisan hin-o nga padayon nga nagkikinita ha usa nga babaye ngan may malaw-ay nga hingyap ha iya, nag-aadulteryo na ha iya kasingkasing.” (Mat. 5:27, 28; 2 Ped. 2:14) Ginpahamubo han damu nga Kristiano nga nakabuhat hin imoralidad an ira suruklan ha moral pinaagi ha pagkinita hin pornograpiya, pagbinasa hin barasahon nga nakakapukaw hin hingyap ha sekso, o pagkinita hin maglaw-ay nga kiritaon ha Internet. An iba nagkikinita hin maglaw-ay nga pelikula, stage show, o programa ha TV. May mga napakadto pa ngani ha mga nightclub o ha mga massage parlor para ha nakakaaghat ha sekso nga masahe.

5. Kay ano nga kinahanglan naton panalipdan an aton kasingkasing?

⁵ An iba nga inasaw-an nasusulay tungod kay namimiling hira hin atensyon ha diri nira padis. Nagkikinabuhi kita ha kalibotan diin an mga tawo haros waray pagpugong ha kalugaringon ngan nalilipay ha ngatanan nga klase han imoralidad. Tungod kay an aton kasingkasing ‘malimbungon ngan mahugaw,’ masayon la kita magkaada hin romantiko nga pagbati ha usa nga diri naton padis. (Basaha an Jeremias 17:9, 10.) Hi Jesus nagsiring: “Nagtitikang ha kasingkasing an maraot nga pangatadongan, pagpatay, pag-adulteryo, imoralidad.”—Mat. 15:19.

6, 7. (a) Ano an mahimo mahitabo kon magtubo ha aton kasingkasing an sayop nga mga hingyap? (b) Paonan-o naton malilikyan nga makasala kan Jehova?

⁶ Kon an sayop nga hingyap magtubo ha malimbungon nga kasingkasing han duha nga nagkakaruyagay, bangin pag-istoryahan na nira an mga butang nga sadang la unta nira ig-istorya ha ira padis. Diri mag-iiha, maghihimo hira hin mga paagi basi magkaupod hira, ngan an ira kunohay diri tinuyo nga pagkaupod magigin mas agsob. Samtang nagtitikahilarom an ira pagbati ha kada tagsa, nagigin mas makuri ha ira an pagbuhat han husto. Ngan samtang nagtutubo an ira relasyon, mas makukurian hira nga tapuson ito, bisan kon maaram hira nga sayop an ira ginbubuhat.—Prob. 7:21, 22.

⁷ Nahingangalimtan na gud nira an mga suruklan ni Jehova ha moral samtang an sayop nga mga hingyap ngan pag-istorya nagtutugway ha pagkapotay hin kamot, pagharokay, paghangkopay, pagromansa, ngan iba pa nga kapahayagan hin pagbati nga sadang la unta buhaton han mag-asawa. Ha urhi, “nadadani ngan nasusulay [hira han ira] kalugaringon nga hingyap.” Ngan kon an hingyap “igburod na,” “nanganganak [ito] hin sala”—an pakabuhat hin seksuwal nga imoralidad. (San. 1:14, 15) Makasurubo gud ito! Nalikyan unta nira ito kon gintugotan nira hi Jehova nga parig-unon an ira pagtahod ha pagkasagrado han pag-asawa. Paonan-o mapapatubo han usa an sugad nga pagtahod?

8. Paonan-o an pakigsangkay kan Jehova magpapanalipod ha aton tikang ha imoralidad?

⁸ Basaha an Salmo 97:10. An pakigsangkay kan Jehova magpapanalipod ha aton tikang ha imoralidad. Samtang nahibabaro kita mahitungod han iya makaruruyag nga mga kalidad ngan nangangalimbasog nga ‘subaron [hiya],  ngan padayon nga nagkikinabuhi nga may gugma,’ napaparig-on kita nga isalikway an “imoralidad ngan ngatanan nga klase hin kahugaw.” (Efe. 5:1-4) Tungod kay maaram an mga mag-asawa nga “huhukman han Dios an mga imoral ngan mga nag-aadulteryo,” nangangalimbasog hira nga pasidunggan ngan diri paghugawan an ira pag-asawa.—Heb. 13:4.

9. (a) Kay ano nga nakapabilin hi Jose nga matinumanon bisan pa han mga pagsulay han asawa han iya agaron? (b) Ano an aton hibabaroan tikang ha ehemplo ni Jose?

⁹ Ginpahamubo han pipira nga Kristiano an ira suruklan ha moral pinaagi ha pakig-upod ha ira diri Saksi nga mga katrabaho katapos han trabaho. Bisan ha panahon han trabaho mahimo bumangon an pagsulay. Ito an nahitabo ha batan-on nga hi Jose. Samtang nakadto ha trabaho, hinbaroan niya nga naruruyag ha iya an asawa han iya agaron. Kada adlaw ginsusulay hiya hito nga makighilawas. Ha urhi, “gindakop hiya niya pinaagi han iya panapton nga nasiring: Humigda ka ubay ha akon.” Pero nagdumiri hi Jose ngan dinalagan pahirayo. Kay ano nga nakagpabilin hi Jose nga matinumanon? Tungod kay determinado gud hiya nga diri madaot an iya relasyon ha Dios. Sugad nga resulta han iya marig-on nga pagdumiri, nawad-an hiya hin trabaho ngan ginpriso, pero ginbendisyonan hiya ni Jehova. (Gen. 39:1-12; 41:38-43) Ha lugar man han trabaho o ha bisan diin, an mga Kristiano kinahanglan maglikay ha mga sitwasyon nga mahimo hira masulay upod han usa nga diri nira padis.

10. Paonan-o an bag-o nga personalidad nabulig nga mapanalipdan an pag-asawa?

¹⁰ Tungod kay an bag-o nga personalidad “ginhimo uyon ha kaburut-on han Dios, nga iginbasar ha totoo nga pagkamatadong ngan pagkamaunungon,” mabulig ini ha mag-asawa nga diri makabuhat hin seksuwal nga imoralidad. (Efe. 4:24) ‘Ginpapatay’ han mga nagsusul-ot hini nga bag-o nga personalidad an mga bahin han ira lawas “may kalabotan ha imoralidad, kahugaw, hingyap ha pakighilawas, maraot nga hingyap, ngan kahakog.” (Basaha an Colosas 3:5, 6.) An pulong nga ‘ginpapatay’ nagpapasabot nga kinahanglan naton himoon an ngatanan basi maatohan an imoral nga mga hingyap. Lilikyan naton an bisan ano nga mahimo magpukaw han aton hingyap ha sekso ha usa nga diri naton padis. (Job 31:1) Kon nagkikinabuhi kita uyon ha suruklan han Dios, nahibabaro kita nga ‘kangalasan an maraot’ ngan ‘kumupkop ha maopay.’—Roma 12:2, 9.

11. Paonan-o mapaparig-on han bag-o nga personalidad an relasyon han mag-asawa?

¹¹ An bag-o nga personalidad nagpapakita han “dagway han Dios nga naghimo hito,” hi Jehova. (Col. 3:10) Kon an mag-asawa nagpapakita hin “pagpalangga nga may kalooy, pagkabuotan, pagpaubos, pagkamalumo, ngan pagkapasensyoso,” magkakaada hira marig-on nga relasyon ngan bibendisyonan hira ni Jehova. (Col. 3:12) Magigin mas malipayon liwat an ira pag-asawa kon gintutugotan nira ‘an kamurayawan han Kristo [nga] magmando ha ira mga kasingkasing.’ (Col. 3:15) Daku gud an kapulsanan kon nangangalimbasog hira nga ‘palanggaon an usa kag usa’! Naghahatag ini ha ira hin kalipay nga “manguna” ha “pagpasidungog ha usa kag usa.”—Roma 12:10.

12. Para ha imo, ano nga mga kalidad an importante basi magin malipayon an pag-asawa?

¹² Han ginpakianhan an usa nga mag-asawa kon ano nga mga kalidad an nakakabulig nga magin malipayon an ira pag-asawa, an bana nga hi Sid nagsiring: “Gugma an nangunguna nga kalidad nga ginpapangalimbasogan gud namon nga ipakita. Ngan naobserbaran liwat namon nga importante gud an pagkamalumo.” Nauyon hini an iya asawa nga hi Sonja, ngan ito nagsiring: “An pagkabuotan kinahanglan gud. Ngan nangangalimbasog liwat kami  nga magin mapainubsanon, bisan kon diri ito pirme masayon.”

13. Ano an usa han pinakamaopay nga paagi basi magin marig-on an pag-asawa, ngan kay ano?

¹³ An buotan nga pakig-istorya usa han pinakamaopay nga paagi basi magin marig-on an pag-asawa. Makasurubo gud kon an mag-asawa mas buotan pa makiistorya ha iba nga tawo o bisan ha ira inataman nga mga hayop kay ha ira padis! Kon nakikiistorya hira ha usa kag usa nga may “pagdumot, kasina, kangalas, pagsinggit, ngan nakakasakit nga pulong,” hinay-hinay nga gindadaot nira an ira relasyon. (Efe. 4:31) Imbes nga paluyahon an ira relasyon pinaagi ha panginsulto o pagin kritiko, kinahanglan parig-unon han mag-asawa an ira relasyon pinaagi ha buotan, mapinairon, ngan malumo nga pakiistorya ha kada tagsa.—Efe. 4:32.

14. Ano nga mga buhat an sadang naton likyan?

¹⁴ An Biblia nasiring nga “may panahon ha paghilom.” (Ekles. 3:7) Diri ini nagpapasabot nga diri na kita makikiistorya ha aton padis, tungod kay importante an komunikasyon ha maopay nga relasyon. Usa nga asawa nga taga-Alemanya an nagsiring: “Ha sugad nga sitwasyon, an paghilom mahimo makasakit ha imo padis.” Kondi, hiya nagdugang: “Bisan kon diri pirme masayon an pagin kalmado ha tensyonado nga mga kahimtang, diri maopay nga magpadara na la ha kasina. Katapos makakayakan o makakabuhat ka hin makakasakit ha imo padis, ngan makakadugang la ito han problema.” Diri masusulbad han mag-asawa an ira mga problema pinaagi ha pagsinggitay o diri pag-istoryahay. Lugod, ginpaparig-on nira an ira relasyon kon ginsusulbad dayon nira an ira diri pagkasinabtanay ngan ginlilikyan nga magtugway ito ha paglantugi.

15. Paonan-o an maopay nga komunikasyon magpaparig-on ha relasyon han mag-asawa?

¹⁵ Napaparig-on an relasyon han mag-asawa kon naggagahin hira hin panahon basi isumat ha kada tagsa an ira mga inaabat ngan opinyon. An aton paagi ha pagyakan sugad kaimportante ha kon ano an aton ginyayakan. Salit bisan ha magkuri nga sitwasyon, pangalimbasog nga magin buotan ha pakiistorya—ha tono han imo tingog ngan ha imo mga pulong. Kon bubuhaton  mo ito, magigin mas masayon ha imo padis nga mamati ha imo. (Basaha an Colosas 4:6.) Mapaparig-on han mag-asawa an ira relasyon pinaagi han maopay nga komunikasyon kon an ira mga pulong “maopay la para ha pagparig-on uyon ha panginahanglan, basi makahatag ito hin kapulsanan” ha kada tagsa.—Efe. 4:29.

16, 17. Kay ano nga importante nga magin mahunahunaon an mag-asawa ha emosyonal ngan seksuwal nga panginahanglan han kada tagsa?

¹⁶ Mapaparig-on liwat han mag-asawa an ira relasyon kon uunahon nira an personal nga panginahanglan han ira padis kay ha ira kalugaringon. (Fil. 2:3, 4) An bana ngan asawa kinahanglan magin mahunahunaon ha emosyonal ngan seksuwal nga panginahanglan han ira padis.—Basaha an 1 Corinto 7:3, 4.

¹⁷ Makasurubo, may pipira nga mag-asawa nga nag-aalang ha pagpakita hin gugma o pagin duok gud ha kada tagsa, ngan ginhuhunahuna han iba nga bana nga diri angay ha lalaki an pagpakita hin pagpalangga ha ira asawa. Pero an Biblia nasiring: “Mga bana . . . kinahanglan hibaroan niyo an kamaluya han iyo asawa.” (1 Ped. 3:7, Maopay nga Sumat) Kinahanglan masabtan han bana nga an panginahanglan han kada tagsa diri la nag-uupod ha pakighilawas. Posible nga mas malilipay an asawa ha ira seksuwal nga relasyon kon an bana nagpapakita ha iya hin gugma ha ngatanan nga panahon. Kon an mag-asawa magpapakita hin gugma ngan konsiderasyon, magigin mas masayon ha ira nga tagbawon an emosyonal ngan pisikal nga panginahanglan han kada tagsa.

18. Paonan-o mapaparig-on han mag-asawa an ira relasyon?

¹⁸ Bisan kon waray makatadunganon nga rason ha pagin diri maunungon ha padis, an diri pagpakita hin pagpalangga mahimo magin hinungdan nga an asawa o bana mamiling hin gugma ngan atensyon ha iba. (Prob. 5:18; Ekles. 9:9) Salit an Biblia nagsasagdon ha mga mag-asawa: “Ayaw niyo pugngi an [paghatag han panginahanglan han] usa kag usa, labot la kon nagsabot kamo nga diri anay buhaton ito ha pipira ka panahon.” Kay ano? “Basi diri kamo masulay ni Satanas tungod han iyo kawaray pagpugong ha kalugaringon.” (1 Cor. 7:5) Makasurubo gud kon tutugotan han mag-asawa hi Satanas nga salingabuton an ira “kawaray pagpugong ha kalugaringon” basi masulay an bisan hin-o man ha ira nga mag-adulteryo! Ha luyo nga bahin, kon ginhahatag han mag-asawa an panginahanglan han kada tagsa, gin-uuna nira an ‘kaopayan han iba, diri [an] ira kalugaringon.’ Ginbubuhat nira ito tungod kay hinigugma nira an usa kag usa, diri la tungod kay obligasyon nira ito. An duok nga kapahayagan han gugma ngan pagpalangga magpaparig-on han ira relasyon.—1 Cor. 10:24.

19. Ano an sadang naton magin determinasyon, ngan kay ano?

¹⁹ Hirani na gud kita ha matadong nga bag-o nga kalibotan. Peligroso gud kon magpadara kita ha sayop nga hingyap, sugad han ginbuhat han 24,000 nga Israelita ha Kapatagan han Moab. Katapos unabihon iton makaarawod ngan makasurubo nga panhitabo, an Biblia nagpapahamangno: “An naghuhunahuna nga natindog hiya magbantay nga diri hiya matumba.” (1 Cor. 10:12) Salit importante gud nga parig-unon naton an aton pag-asawa pinaagi ha pagpabilin nga maunungon ha aton langitnon nga Amay ngan ha aton padis. (Mat. 19:5, 6) Yana kay ha kakan-o pa man, kinahanglan naton ‘buhaton an aton bug-os nga mahihimo basi ha kataposan makita niya kita nga waray-buring ngan waray-hugaw ngan may kamurayawan.’—2 Ped. 3:13, 14.