Subara an Ira Pagtoo

Iya Gindepensahan an Putli nga Pagsingba

SAMTANG nagkakasagka an mga Israelita ha Bukid Carmel, ginkinita hira ni Elias. Bisan kon pagsidlit pa la han adlaw, nakikita na gud ha ira an epekto han kakurian. Naapektohan gud hira han tulo ngan tunga ka tuig nga huraw.

Upod hito nga nagkakasagka an 450 nga propeta ni Baal nga mapahitas-on ngan nangangalas gud kan Elias, an propeta ni Jehova. Bisan kon iginpapatay ni Rayna Jesebel an damu nga surugoon ni Jehova, marig-on pa gihapon nga ginkontra ni Elias an pagsingba kan Baal. Kondi, tubtob san-o niya mahihimo ito? Bangin nangatadongan an mga saserdote ni Baal nga diri gud magdadaog ha ira hi Elias tungod kay nag-uusahan la hiya. (1 Hadi 18:3, 19, 20) Kinadto liwat hi Hadi Ahab nga sakay han iya karomata. Nangangalas gihapon hiya kan Elias.

Hirani na maeksperyensyahan ni Elias an makatirigamnan nga panhitabo ha iya kinabuhi. Samtang nagkikita hiya, gin-aandam an lugar para ha usa han pinakamakatirigamnan nga komprontasyon butnga han maopay ngan maraot. Ano daw la an iya inaabat samtang nasirang na an adlaw? Nahadlok liwat hiya, tungod kay tawo la hiya nga may pagbati pariho ha aton. (Jakobo 5:17) Kondi, usa la nga butang an aton masisiguro: Samtang napapalibotan hiya han waray pagtoo nga katawohan, han ira apostata nga hadi, ngan han parapamatay nga mga saserdote, inabat niya nga nag-uusahan gud hiya.—1 Hadi 18:22.

Kay ano nga nahingada an Israel ha sugad nga sitwasyon? Ngan ano an imo mahibabaroan tikang hini nga asoy? Gin-aaghat kita han Biblia nga usisahon hin maopay an ehemplo han magtinumanon nga surugoon han Dios ngan ‘subaron an ira pagtoo.’ (Hebreo 13:7) Yana, tagda an susbaranan ni Elias.

An Pinakamakatirigamnan nga Bahin han Maiha Na nga Away

Ha kadak-an nga bahin han kinabuhi ni Elias, waray nahihimo nga nagkinita la hiya samtang ginbabalewaray ngan ginsasalikway han iya mga kahimungto an pagsingba kan Jehova nga amo an gimaopayi nga bahin han ira nasud. An Israel maiha na nga aada ha away butnga han putli ngan buwa nga relihiyon, butnga han pagsingba kan Jehova ngan han mga dios-dios han mga nasud ha palibot hito. Hito nga panahon, nagin mas maraot an kahimtang.

Nagin asawa ni Hadi Ahab hi Jesebel, an anak han hadi han Sidon. Determinado hi Jesebel ha pagpasarang ha Israel han pagsingba kan Baal, ngan ha pagpoo han pagsingba kan Jehova. Madagmit nga naimpluwensyahan niya hi Ahab. Nagtukod hi Ahab hin templo ngan halaran para kan Baal ngan nanguna ha pagsingba hiton pagano nga dios. Tungod hito, nasina gud hi Jehova ha iya.—1 Hadi 16:30-33. a

Kay ano nga makangingirhat gud an pagsingba kan Baal? Tungod kay ginsulay ngan gindani hito an damu nga Israelita nga magpahirayo ha matuod nga Dios. Mangil-ad ngan brutal liwat ito nga relihiyon. Nag-uupod ito han prostitusyon ha templo, maglaw-ay nga seremonya, pati ngani han paghalad hin bata. Ginios hi Jehova pinaagi ha pagsugo kan Elias nga kumadto kan Ahab basi isumat nga magkakaada huraw tubtob nga ipahayag han propeta nga tapos na ito. (1 Hadi 17:1) Linabay anay an mga tuig antes nakigkita hi Elias kan Ahab ngan ginsidngan hiya nga tirukon an katawohan ngan an mga propeta ni Baal ha Bukid Carmel.

 Kondi, ano an kahulogan hini nga away para ha aton yana? Bangin hunahunaon han iba nga waray kapulsanan an istorya mahitungod kan Baal tungod kay waray na yana mga templo ngan halaran para ha iya. Kondi diri ini impormasyon la basi hibaroan naton an naglabay. (Roma 15:4) An pulong nga Baal nangangahulogan hin “tag-iya” o “agaron.” Ginsidngan ni Jehova an iya katawohan nga pilion hiya sugad nga ira “baal,” o bana. (Isaias 54:5) Diri ka ba mauyon nga an mga tawo nag-aalagad pa gihapon ha magkalain-lain nga agaron, labot la ha Dios nga Makagarahum-ha-ngatanan? Ha pagkamatuod, kon ginagamit han mga tawo an ira kinabuhi ha pangalimbasog para ha kwarta, karera, kaliawan, katagbaw ha sekso, o ha damu nga dios nga ginsisingba imbes kan Jehova, sugad hin nagpipili hira hin aalagaron. (Mateo 6:24; Roma 6:16) Ha pipira nga paagi kon sugad, an pinakamapwersa nga bahin han pagsingba kan Baal ginbubuhat pa yana. Iton kadaan nga kompetisyon butnga kan Jehova ngan kan Baal makakabulig ha aton ha paghimo hin maaramon nga pagpili kon hin-o an aton sisingbahon.

“Paghilig-hilig”—Ha Ano nga Paagi?

Ha mahangin nga pungkay han Bukid Carmel makikita an tuna han Israel—tikang ha inaagosan nga walog han Kison tubtob ha kahirani nga Daku nga Dagat (Dagat Mediteranyo) tubtob ha mga bukid han Lebanon ha durho han norte. b Kondi samtang nasirang an adlaw hinin makatirigamnan nga takna, makikita nga maraot gud an kahimtang han tuna. Uga na an mabungahon nga tuna nga iginhatag ni Jehova hadto ha mga Israelita. Naggutak na ito tungod han duro nga sirak nga an kalurongan han katawohan han Dios an hinungdan! Samtang nagkakatirok an katawohan, dinaop ha ira hi Elias ngan siniring: “Ngada san-o an iyo paghilig-hilig ha butnga hinin duduha nga panhunahuna? Kon hi Jehova amo an Dios, sunod ha iya; kondi kon hi Baal, dida hito sunod ha iya.”—1 Hadi 18:21.

Ano an karuyag sidngon ni Elias han mga pulong nga “paghilig-hilig ha butnga hinin duduha nga panhunahuna”? Bueno, waray masantop hito nga mga tawo nga kinahanglan hira magdesisyon kon hin-o an ira sisingbahon—hi Jehova ba o hi Baal. Naghunahuna hira nga mahimo nira mapalukmay hi Baal pinaagi han ira magpakangingirhat nga rituwal ngan ha pariho nga panahon mangaro hin pabor kan Jehova nga Dios. Bangin naghunahuna hira nga hi Baal magbibendisyon han ira mga tanom ngan mga hayop, samtang hi “Jehova han mga kasundalohan” magpapanalipod ha ira ha girra. (1 Samuel 17:45) Hinngalimtan nira an importante nga kamatuoran nga diri pa gihapon nasasantop han damu yana—nga diri kinakarawat ni Jehova an nababahin nga pagsingba. Nagkikinahanglan hiya hin esklusibo nga debosyon ngan takos hiya hito. Diri hiya nalilipay ha aton, ngan nasisina pa ngani, kon an aton pagsingba ha iya aton inuupdan hin pagsingba ha iba nga dios.—Eksodo 20:5.

Salit adto nga mga Israelita ‘naghilig-hilig’ pariho hin tawo nga nangangalimbasog ha paglakat ha duha nga aragian ha pariho nga panahon. Damu yana an nakakahimo hin pariho nga sayop pinaagi ha pagtugot han iba nga “baal” nga hinay-hinay nga magin bahin han ira kinabuhi, salit napapabay-an an ira pagsingba ha Dios! An apurado ngan matin-aw nga panawagan ni Elias nga umundang ha paghilig-hilig makakabulig ha aton ha pag-usisa utro han aton prayoridad ngan han aton pagsingba.

Usa nga Makatirigamnan nga Kompetisyon

Sunod, nagsuhestyon hi Elias hin simple nga kompetisyon. Maghihimo hin halaran an mga saserdote ni Baal ngan maghahalad dida hito; katapos, mag-aampo hira ha ira dios nga lamuyon an ira halad hin kalayo. Bubuhaton ni Elias an pariho. Hiya nagsiring: “Kon hin-o nga Dios an magpadara hin kalayo—amo hiya an Dios.” Maaram gud hi Elias kon hin-o an matuod nga Dios. Ngan may-ada hiya marig-on nga pagtoo kan Jehova salit waray hiya mag-alang ha pagpauna han mga saserdote ni Baal ha paghalad. Iya iginhatag ha ira an ngatanan nga bentaha pinaagi ha pagpauna ha ira  ha pagpili hin baka nga ihahalad ngan ha pag-ampo ha ira dios. c—1 Hadi 18:24, 25, Maopay nga Sumat nga Biblia.

Waray na yana mga milagro. Kondi, waray magbag-o hi Jehova. Mahimo kita sumarig ha iya pariho kan Elias. Pananglitan, kon nakontra an iba ha igintututdo han Biblia, diri kita nahahadlok nga paunahon hira ha pagpahayag han ira karuyag. Pariho kan Elias, mahimo kita sumarig ha matuod nga Dios ha pagtadong han mga butang. Ginbubuhat naton ito diri pinaagi han pagsarig ha aton kalugaringon, kondi ha iya giniyahan nga Pulong nga gindisenyo para “ha pagsaway.”—2 Timoteo 3:16.

An mga propeta ni Baal nagtikang paghalad ngan pagtawag ha ira dios. “O Baal, pamatii kami”! pauroutro hira nga nagsinggit. Padayon nira nga ginbuhat ito. Linabay an mga minuto ngan mga oras, “kondi waray tingog, o bisan ano nga binmaton,” siring han Biblia. Han udto na, nagtikang hi Elias pagtamay ha ira, ngan nakakainsulto nga nagsiring nga bangin sagipo hinduro hi Baal salit diri hira ginbabaton, o bangin nakaturog hiya ngan kinahanglan sangpiton. “Singgit hin daku,” gin-aghat ni Elias an palso nga mga propeta. Para ha iya, matin-aw nga pataraw-an ngan buwa an pagsingba kan Baal, ngan karuyag niya nga masantop ito han katawohan han Dios.—1 Hadi 18:26, 27.

Tungod han duro nga pagpakaraot ni Elias, mas nangalimbasog an mga saserdote ni Baal, “naninggit hira hin daku, ngan nagsamad ha ira ngahaw pinaagi han mga sipul ngan mga bangkaw, sumala han ira nababatasan, ngada nga an dugo nagpigsot tikang ha ira.” Kondi waray nahitabo! “Waray bisan tingog, o bisan ano ha pagbaton, o waray bisan ano nga nagtagad.” (1 Hadi 18:28, 29) Oo, diri tinuod hi Baal. Hinimo-himo la hiya ni Satanas basi ipahirayo an mga tawo kan Jehova. Yana, pariho hadto, an pagpili hin iba nga agaron gawas kan Jehova nagriresulta ha kapakyasan ngan kaarawdan pa ngani.—Salmo 25:3; 115:4-8.

An Baton

Han tikagab-i na, turno na ni Elias. Iya gin-ayad an halaran para kan Jehova, nga waray ruhaduha nga ginguba han mga nakontra ha putli nga pagsingba. Ginamit hiya hin 12 nga bato, bangin ha pagpahinumdom ha 10 ka tribo nga nasud han Israel nga obligado pa gihapon hira ha pagsunod han Balaud nga iginhatag ha 12 nga tribo. Katapos, iya ginbutang an iya halad ngan gintakbohan ito hin damu nga tubig nga posible nga tikang ha kahirani nga Dagat Mediteranyo. Nag-ukab pa ngani hiya hin kali ha palibot han halaran ngan ginpuno liwat ito hin tubig. Daku gud an pagsarig ni Elias kan Jehova, tungod kay iya iginhatag an ngatanan nga bentaha ha paghalad han mga propeta ni Baal ngan an ngatanan nga disbentaha ha paghalad kan Jehova.—1 Hadi 18:30-35.

Han andam na an ngatanan, nag-ampo hi Elias. Simple ito, kondi mapwersa nga nagpapakita han iya mga prayoridad. Siyahan, karuyag niya ipakilala nga hi Jehova, diri hi Baal, an “Dios ha Israel.” Ikaduha, karuyag niya ipahibaro ha ngatanan nga surugoon la hiya ni Jehova; an ngatanan nga himaya ngan dungog sadang ihatag ha Dios. Ikatulo, ipinakita niya nga nagtatagad pa gihapon hiya ha iya igkasi-Israelita, tungod kay karuyag gud niya makita nga ‘ipabalik [ni Jehova] an ira kasingkasing.’ (1 Hadi 18:36, 37) Bisan han ngatanan nga kakurian nga resulta han ira pagkadiri-matinumanon, hinigugma pa gihapon hira ni Elias. Nakikita ba liwat ha aton personal nga pag-ampo nga karuyag naton pasidunggan an ngaran ni Jehova, nga mapainubsanon kita, ngan napaid ha iba nga nagkikinahanglan hin bulig?

Antes nag-ampo hi Elias, bangin naghuhunahuna an mga tawo kon palso ba nga dios hi Jehova pariho kan Baal. Kondi, katapos ni Elias mag-ampo, hinbaroan dayon nira an baton. An asoy nasiring: “Dida hito an kalayo ni Jehova pinmatinhulog, ngan lamuyon an halad nga sinunog, ngan an sungo, ngan an mga bato, ngan an tapotapo, ngan laklakon an tubig nga nakada ha kali.” (1 Hadi 18:38) Urusahon gud nga baton! Ano an ginbuhat han katawohan?

 “Hi Jehova, hiya amo an Dios; hi Jehova, hiya amo an Dios,” sininggit hira ngatanan. (1 Hadi 18:39) Hito nga takna, nakita nira an kamatuoran. Kondi, diri ito nagpapasabot nga may-ada na hira pagtoo. Ha tinuod la, diri kapahayagan hin pagtoo an pagkarawat nga hi Jehova an matuod nga Dios tungod kay kinahanglan pa nira makita an kalayo tikang ha langit sugad nga baton han pag-ampo. Salit ginhangyo hira ni Elias nga ipakita nira an ira pagtoo ha iba nga paagi. Ginsugo niya nga sundon an Balaud ni Jehova nga maiha na unta nira nga ginbuhat. An Balaud nasiring nga sadang patayon an buwa nga mga propeta ngan mga magsiringba ha dios-dios. (Deuteronomio 13:5-9) Ini nga mga propeta ni Baal kaaway gud ni Jehova nga tinuyo nga nakontra ha Iya mga katuyoan. Takos ba hira hin kalooy? Aw, nalooy ba hira ha inosente nga kabataan nga ginsunog ngan ginhalad kan Baal? (Proberbios 21:13; Jeremias 19:5) Waray, tungod hito diri gud hira takos kalooyan. Salit nagsugo hi Elias nga patayon hira, ngan ginpamatay gud man hira.—1 Hadi 18:40.

Ginpapakaraot han pipira nga kritiko yana an ginbuhat ni Elias katapos han kompetisyon didto ha Bukid Carmel. Nababaraka an pipira nga bangin gamiton ito han mga panatiko ha relihiyon nga pasangil nga husto an pagbuhat hin kamadarahog basta para ha relihiyon. Ngan makasurubo nga damu yana an nagbubuhat hito . Kondi, diri panatiko hi Elias. Gin-gamit la hiya ni Jehova basi ipadapat an iya husto nga paghukom. Dugang pa, maaram an tinuod nga mga Kristiano nga diri nira mahimo buhaton an pariho han ginbuhat ni Elias ha pagpatay han magraot. Han kumanhi hi Jesus, an Mesias, an prinsipyo nga sadang sundon han ngatanan nga iya disipulo amo an iya ginsiring kan Pedro: “Itakob mo an imo kampilan, kay an ngatanan nga nagamit hin kampilan, ha kampilan man kamamatay.” (Mateo 26:52) Ha tidaraon, gagamiton ni Jehova an iya Anak ha pagpatuman han Iya hustisya.

Responsabilidad han tinuod nga Kristiano nga magpakita hin pagtoo ha iya pagkinabuhi. (Juan 3:16) Usa nga paagi ha pagbuhat hini amo an pagsubad han magtinumanon nga kalalakin-an pariho kan Elias. Hi Jehova gud la an iya ginsingba, ngan gin-aghat niya an iba nga buhaton an pariho. Maisugon nga ginbuhayhag niya an buwa nga relihiyon nga gin-gamit ni Satanas ha paglit-ag ha mga tawo pahirayo kan Jehova. Ngan nagsarig hiya kan Jehova ha pagtadong han mga butang imbes ha iya kalugaringon nga abilidad ngan karuyag. Oo, gindepensahan ni Elias an putli nga pagsingba. Hinaot subaron han kada tagsa ha aton an iya pagtoo!

[Mga footnote]

[Blurb ha pahina 20]

An pagpili hin iba nga pag-aalagaron gawas kan Jehova nagriresulta ha kapakyasan

[Retrato ha pahina 21]

“Hi Jehova, hiya amo an Dios”!