Kon Ano an Igintatagna ni Jehova Natutuman

“AKO an Dios, ngan waray lain; ako an Dios, ngan waray pariho ha akon; nga nag-aasoy han kataposan tikang ha tinikangan, ngan tikang ha kadaanan nga mga panahon han mga butang nga diri pa nabubuhat.” (Isaias 46:9, 10) Ito an siring ni Jehova, an usa nga diri nagsasayop ha pagtagna han tidaraon.

Hinbabaroan han kadam-an nga waray kapas an tawo ha pagtagna hin husto han tidaraon. An Biblia sugad nga libro han tagna sadang makaaghat ha ngatanan nga namimiling han kamatuoran nga usisahon an ginsisiring hito nga an Dios an awtor hito. Paghisgotan naton an pipira nga tagna ha Biblia nga natuman na.

Kadaan nga mga Sibilisasyon

Nagtagna an Dios nga an Babilonya makakaeksperyensya hin permanente nga kabungkagan ngan an Edom, Moab, ngan Amon diri na liwat maeksister ha kadayonan. (Jeremias 48:42; 49:17, 18; 51:24-26; Obadia 8, 18; Sepania 2:8, 9) An diri na pag-eksister hini nga mga nasud nagpapamatuod nga husto an tagna han Pulong han Dios.

Syempre, bangin mangatadongan an usa nga mahimo makatagna an bisan hin-o nga an usa nga nasud, anoman kagamhanan, diri na maeksister ha kaurhian. Kondi ito nga pangatadongan nagbabalewaray han importante nga kamatuoran nga an Biblia naghahatag hin dugang nga detalye. Pananglitan, nagsusumat ito kon paonan-o mapupukan an Babilonya. Nagtagna ito nga an syudad mapipirde han Medes, an nasulong nga mga sundalo pangungunahan ni Ciro, ngan mahubas an mga salog han syudad nga nagdidepensa hito.—Isaias 13:17-19; 44:27–45:1.

Waray magtagna an Biblia nga an ngatanan nga nasakop nga nasud o mga tawo diri na maeksister ha kadayonan. Ha kabaliktaran, ha pagtagna nga mapipirde an Jerusalem han Babilonya, nagsiring an Dios nga ipapahiuli an syudad, bisan kon may palisiya an Babilonya ha diri paghatag hin kagawasan ha mga bihag hito. (Jeremias 24:4-7; 29:10; 30:18, 19) Natuman ini, ngan an katulinan han mga Judio nagpadayon ha pag-eksister sugad nga nasud tubtob yana.

Dugang pa, nagtagna hi Jehova nga an Ehipto mapupukan sugad nga gamhanan nga nasud ha kalibotan kondi “ha kataliwan ini pupuy-an sugad  han mga adlaw ha kadaan.” Inabot an panahon, inin gamhanan nga nasud ha naglabay magigin ‘ubos nga ginhadian.’ (Jeremias 46:25, 26; Esekiel 29:14, 15) Natuman liwat ini. Dugang pa, nagtagna hi Jehova nga an Gresya mapupukan sugad nga gamhanan nga nasud ha kalibotan, kondi waray gud hiya sumiring nga diri na ini maeksister. Ano nga leksyon an aton mahibabaroan ha diri na pag-eksister han mga sibilisasyon nga igintagna ni Jehova nga mapupuo ngan ha pagpabilin han iba nga waray niya igtagna nga mapupuo? Mahibabaroan naton nga an Pulong han Dios nagsusulod hin tinuod ngan masasarigan nga tagna.

Urusahon nga Detalye

Sugad han ginhisgotan na, nagtagana hi Jehova hin damu nga detalye mahitungod ha pagpukan han Babilonya. Ha pariho nga paagi, ha pagtagna han kapukan han Tiro, an libro han Esekiel nagsiring nga an mga bato, kahoy, ngan tapotapo hito mahingangada “ha butnga han katubigan.” (Esekiel 26:4, 5, 12) Natuman ini nga tagna han 332 A.K.P. han ginsugo ni Alejandro nga Bantogan an iya kasundalohan nga gamiton an kagubaan han nasakop nga sentro nga bahin han syudad ha paghimo hin tulay tipakadto ha bahin han Tiro nga aadto ha isla, nga nasakop liwat.

An tagna ha Daniel 8:5-8, 21, 22 ngan 11:3, 4 nagtatagana liwat hin makatirigamnan nga mga detalye may kalabotan ha bantogan nga “hadi ha Gresya.” Ini nga magmarando papatayon samtang aada ha pungkay han iya gahum, ngan an iya ginhadian pagbabahin-bahinon hin upat nga diri tikang ha iya tulin. Paglabay hin sobra 200 ka tuig katapos isurat ini nga tagna, napamatud-an nga hi Alejandro nga Bantogan ito nga gamhanan nga hadi. Ginsusumatan kita han kasaysayan nga namatay hiya hin temprano, ngan ha urhi an iya imperyo ginbahin-bahin hin upat han iya heneral nga diri tikang ha iya tulin.

An mga kritiko nasiring nga ini nga tagna posible gud nga iginsurat katapos han mga panhitabo. Kondi, usisaha utro an gin-unabi na nga  asoy ha libro han Daniel. Kon huhunahunaon nga iginsurat ito antes han mga panhitabo, makatirigamnan an mga detalye hito. Kondi kon huhunahunaon ito nga iginsurat katapos han mga panhitabo, diri ba baga hin may daku nga kulang ito? Kon may impostor han panahon nga patay na hi Alejandro ngan nagsurat hini basi dayawon hiya, kay ano nga waray man niya ig-upod an detalye nga waray gud pag-iha katapos mamatay hi Alejandro, duha han iya anak an mangangalimbasog nga maghadi kondi papatayon? Kay ano nga waray niya unabiha nga malabay anay an mga dekada antes an upat nga heneral maghadi ha magkalain-lain nga bahin han imperyo ni Alejandro? Kay ano man nga waray niya ngarani an bantogan nga hadi ngan an iya upat nga heneral?

An aligasyon nga an tagna ha Biblia iginsurat katapos han aktuwal nga panhitabo maiha na nga gintotoohan, kondi waray ito mapamatud-i, han mga tawo nga antes mag-usisa han ebidensya naghunahuna na nga imposible an pagtagna han tidaraon. Tungod kay diri nira kinakarawat an Biblia sugad nga Pulong han Dios, napipiritan hira ha pagsaysay han ngatanan tikang ha tawhanon nga panhunahuna. Kondi, maaramon nga gin-giyahan han Dios an igo nga kadamu nga detalye han tagna basi mapamatud-an nga hiya an awtor han Biblia. a

An tagna ha Biblia makakaparig-on han imo pagtoo kon magkakaada ka panahon ha pagpamalandong han espisipiko nga mga tagna ngan han katumanan hito. Kay ano nga diri pag-adman an tagna ha Biblia? An tsart ha pahina 200 han libro nga Ano Gud ba an Igintututdo han Biblia bangin makabulig ha imo. b Kon susundon mo ini nga suhestyon, himoa ini basi maparig-on an imo pagtoo. Ayaw pagdagmit ha pagbasa la hito. Lugod, pamalandonga an kamatuoran nga anoman an igtagna ni Jehova, husto nga natutuman.

[Mga footnote]

[Kahon/Retrato ha pahina 24]

MGA PRINSIPYO HA PAGKINABUHI

Iini an usa pa nga punto nga angay pamalandungon. An Dios nga husto gud nga nagtagna han pagbangon ngan pagkapukan han gamhanan nga mga nasud ha kalibotan amo liwat an Burabod han mga prinsipyo han Biblia ha pagkinabuhi. Ini an pipira hini:

Imo aanihon an imo iginpugas.—Galasia 6:7.

Mas daku an kalipay ha paghatag kay ha pagkarawat.—Buhat 20:35.

An kalipay nadepende ha pagtagbaw han panginahanglan nga magin duok ha Dios.—Mateo 5:3.

Kon imo iaaplikar ini nga mga prinsipyo ha imo kinabuhi, makakasiguro ka nga magriresulta ini hin kalipay ngan katagbaw.

[Retrato ha pahina 22, 23]

Igintagna han Pulong han Dios nga diri na gud maeksister ini nga mga sibilisasyon . . .

EDOM

BABILONYA

. . . kondi diri hini

GRESYA

EHIPTO

[Ginkuhaan han mga Retrato]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

WHO photo by Edouard Boubat

[Retrato ha pahina 23]

Alejandro nga Bantogan