Maaram Ka Ba?

Kakan-o ginbisita hi Jesus han mga astrologo?

Ha Ebanghelyo ni Mateo, ginsumatan kita nga “an mga mago [“astrologo,” NW] tikang ha sinirangan” binisita kan Jesus ngan gindad-an hiya hin mga regalo. (Mateo 2:1-12) Waray isumat kon pira nga “mago,” o astrologo an binisita ha bata nga hi Jesus, ngan waray marig-on nga basihan para han maiha na nga gintotoohan nga tulo nga mago an binisita; waray man hira ngarani ha Biblia.

Ini an komento han New International Version Study Bible ha Mateo 2:11: “Kabaliktaran ha maiha na nga gintotoohan ngan diri pariho ha mga parabantay hin karnero, an mga Mago waray bumisita kan Jesus ha pasabsaban ha gab-i han iya katawo. Inabot hira paglabay hin pipira ka bulan ngan binisita ha iya han ‘bata’ na hiya, ha ira ‘balay.’” Napamatud-an ini han kamatuoran nga han naghingyap hi Herodes nga ipapatay an bata, nagsugo hiya nga ipapatay an ngatanan nga kabataan nga lalaki nga tubtob dos anyos an pangidaron ha bug-os nga Betlehem ngan ha mga distrito hito. Ito nga grupo han pangidaron an iya iginpapapatay tungod han iya pagbanabana uyon ha “panahon nga iya hinbaroan hin maopay gud ha mga mago.”—Mateo 2:16.

Kon ini nga mga astrologo binisita kan Jesus ha gab-i han natawo hiya ngan nagdara hin bulawan ngan iba pa nga birilhon nga regalo, diri unta duha la nga tamsi an ihahalad ni Maria paglabay hin 40 ka adlaw han iginpresenta niya hi Jesus ha templo ha Jerusalem. (Lukas 2:22-24) Usa ini nga probisyon ha Balaud para ha mga pobre nga diri nakakapalit hin nati nga karnero. (Lebitiko 12:8) Kondi, tungod kay pipira anay ka bulan antes hira bumisita bangin napapanahon ngan mapulsanon an birilhon nga mga regalo nga ira dara ha pagtapar han gastos han pamilya ni Jesus han nakadto hira ha Ehipto.—Mateo 2:13-15.

Kay ano nga inabot anay hin upat ka adlaw antes umabot hi Jesus ha lubnganan ni Lasaro?

Ha pagkamatuod, baga hin tinuyo nga ginplano ito ni Jesus. Kay ano nga masisiring naton ito? Tagda an asoy ha Juan kapitulo 11.

Han hi Lasaro, nga residente ha Betania ngan sangkay ni Jesus grabe nga nasakit, ginpatugonan han iya kabugtoan hi Jesus. (Bersikulo 1-3) Hito nga panahon, hi Jesus nakadto ha lugar nga mga duha ka adlaw nga biyahe an kahirayo tikang ha Betania. (Juan 10:40) Matin-aw nga patay na hi Lasaro han inabot an sumat kan Jesus. Ano an iya ginbuhat? Hiya ‘nagpabilin hin duha pa ka adlaw ha lugar nga iya hinmumutangan,’ katapos kinadto hiya ha Betania. (Bersikulo 6, 7) Kon sugad, kon naghulat hiya hin duha ka adlaw ngan nagbiyahe hin duha pa ka adlaw, inabot hiya ha lubnganan paglabay hin upat ka adlaw katapos mamatay hi Lasaro.—Bersikulo 17.

Antes hito, duha ka beses nga hi Jesus nagbanhaw—an usa dida dayon han namatay an tawo ngan an usa pipira ka oras durante han adlaw nga namatay ito. (Lukas 7:11-17; 8:49-55) Mababanhaw ba niya an patay na hin upat ka adlaw ngan nagtikang na madunot? (Bersikulo 39) Makapainteres nga an usa nga reperensya may kalabotan ha Biblia nasiring nga an mga Judio natoo nga “diri na mababanhaw an tawo nga patay na hin upat ka adlaw; tungod kay hito nga panahon an lawas nadudunot na, ngan an kalag, nga gintotoohan nga naglulutaw-lutaw ha igbaw han lawas ha sulod hin tulo ka adlaw, binaya na.”

Kon may mga tawo nga nakadto ha lubnganan nga nagruruhaduha, hirani na nira makita an gahum ni Jesus ha pagbanhaw. Hiya tinindog ha atubangan han abrido nga lubnganan ngan sininggit: “Lasaro, kadi gowa.” Katapos, “an minatay ginowa.” (Bersikulo 43, 44) An pagkabanhaw, diri an sayop nga ideya han damu nga nagpapadayon nga buhi an kalag katapos mamatay an tawo, an tinuod nga paglaom han mga patay.—Esekiel 18:4; Juan 11:25.