Nahiuna Gud an mga Balaud han Dios ha Kalimpyo
Antes gud sumulod an nasud han Israel ha Tuna nga Iginsaad mga 35 ka siglo na an naglabay, an Dios nagyakan nga puprotektaran hira tikang ha “makaharadlok nga mga sakit” nga ira nakita ha Ehipto. (Deuteronomio 7:15) Usa nga paagi nga ginhimo Niya ini amo an paghatag hin detalyado nga mga instruksyon may kalabotan ha kalimpyo ngan kon paonan-o malilikyan an pagsarang han sakit. Pananglitan:
Gin-oobligar han mga balaud han nasud an pagkarigo ngan paglaba.—Levitico 15:4-27.
May kalabotan ha tai han tawo, an Dios nagsiring: “Usa nga pribado nga lugar an ilalain basi gamiton ha gawas han kampo, ngan didto ka makadto. An pan-ukad sadang iglakip ha imo garamiton. Kon gumaang ka ha gawas, pagbuho gamit ito ngan katapos, tabuni an imo tai.”—Deuteronomio 23:12, 13.
An mga tawo nga ginhuhunahuna nga may nakakatapon nga sakit ginkukwarentinas, karuyag sidngon, temporaryo nga iginbubulag hira ha iba nga tawo. Antes bumalik, an mga nag-opay tikang ha sakit kinahanglan maglaba han ira bado ngan kumarigo ha tubig basi matawag hira nga “limpyo.”—Levitico 14:8, 9.
An bisan hin-o nga nagkapot hin patay nga lawas ginkukwarentinas.—Levitico 5:2, 3; Numeros 19:16.
An mga balaud han nasud han Israel nagpapakita hin mga impormasyon parte ha medikal ngan ha kalimpyo nga abanse gud hito nga panahon.
Ha iba nga mga lugar, komon gud an kinadaan nga mga surundon parte ha kalimpyo. Pananglitan:
An mga hugaw iginlalabog ha mga kalye. An mahugaw nga tubig, kontaminado nga pagkaon, ngan iba pa nga klase hin basura nagresulta ha maghugaw nga kahimtang nga nagin hinungdan nga damu an nagkasakit ngan damu nga minasus-an an namatay.
An kadaan nga mga doktor gutiay la o waray hinbabaroan may kalabotan ha mga kagaw ngan organismo nga nagigin hinungdan han sakit. An mga Ehiptohanon nagamit hin mga “tambal” sugad han dugo han tuko, tai han pelikan, patay nga yatot, ihi, ngan gin-aalamag nga tinapay. Komon liwat nga gin-gagamit an tai han tawo sugad man an tai han hayop ha ira pamaagi ha pagtambal.
An kadaan nga mga Ehiptohanon nagkakasakit tungod han magkalain-lain nga parasito tikang ha kontaminado nga tubig ha Salog Nilo ngan ha mga irigasyon hito. Sugad man, damu nga minasus-an ha Ehipto an namatay tungod han pag-uro-uro ngan pariho nga mga sakit tungod han kontaminado nga pagkaon.
Ha luyo nga bahin, an mga Israelita nagpahimulos ngan nagpabilin nga mas mahimsog tungod ha pagsunod han mga surundon nga aada ha Balaud han Dios.