Skip to content

Skip to table of contents

ALAMB YU BOLJOP

Na Wal Duwom Anjngo Erind

Na Wal Duwom Anjngo Erind

JOHOVA NA pakero “Tisa Kerma” mal mom bar sangiyo nind. (Ais. 30:20) Olom lotu erngom ga Yuwom Baibela meim bar duwom erngonom; ala wal porpor erkem meim bar na okanaiseisen wusngama enjep pra duwom erngonom eri. Pilgi ding—angjen ambanjen man konganem ere kenem pakeronom eri. Weieri, na yipe kongar andet moral mand enem, ba Johova duwom erngom wal anjngo karkar erind na pakeronom. Wal pende Johova na bol erim mal yubol to ninal.

Kongar 1948 na pemili aina bol meimen

Kongar 1927 kunum taun kerei ende kangem Sikago, linois, U.S.A. tuwalto sembar na kangjip. Na Dana, Mana kin ngal 5-poro kanjil—kin kangjen embe, nanam Joel, Jeta, Don, Karl, na Joy. Kin porpor kumbol palngo Johova lotu erngonamen ka-pinjin. Jeta sukul Giliet klas namba 2, 1943 kunum pambar pum. Don, Karl, na Joy kunum jeljel wironjup se Bruklin, Nu Yok, pu Betel kongan enjip. Don 1944 pum, Karl 1947 pum, ala Joy 1951 kunum pum eri. Enjep na dana mana mambnem ka taninjil bar, na pake weirongo Johova konganem puli enal nepinj.

PEMILI YUWEI KANSINJIN

Kin Danjen Manjen Got kanka kane Baibel kunum kunum gerjil, kin ngal Got kanka kanamen pane nengonjil eri. Ba kin Danjen, Wol wo I Irop min wom kunum lotu porpor pilgi nane se ami tuwal pum. Kin Danjen opa nagonjup se gara wom bar Manjen sangiyo ne embe nim: “Karl, kelep lotu pupo enjil mal sepbe.” Danjen embe nim: “Kenem ai punamen, ba lotu gar tuwal napunal.” Manjen ki embe ngom: “Nalende nim tuwal napundol?” Danjen ki pundom ngo embe nim: “Wo pam kunum, lotu pengem enjip yira komb kumbol yemyem senge, wose jeljel pu ami opnganmal wal blesim enjip! Got ami yemyem ai pakeronom mo?”

Manjen lotu pu bulto gara mom kunum, Johova Witnis ye tal ende kin gara wonjil. Enjel kin Danjen Baibel yu duwom enda buk tal-ngonjil, kangjel Light, tuwalto buk Repelesen yu mom. Danjen kapile buk ngonjil sim. Manjen buk e sipim kanim kunum, olom pra pulnombolo buk e gerim. Kunum ende Manjen nus pepa wom si ger kanim bar, ende buk Lighta Baibel yu duwom enda ne kapim dal wonda paninjip. Embe pile olom pu ele pum kunum, amb tuwa ende wo duwa apsim. Olom buk ding mal ende ambil semom, Manjen ki embe sim, “Nim buk e ya ele duwom enen mo?” Olom ki pundom ngo embe nim, “ambilna, segal wo.” Wakan bulto Manjen kin ngal porpor sipim, ala bulto kin kunum kunum sipim eri.

Kunum ende make pambar punjin kunum, anjgen make kantawol erim na ki si nim Buk Song 144:​15, gera nim, yu ele gerind embe nim, Johova lotu erngom alamb wopil meim. Yu tambem e na dongal ngom, ala wes pende na dongal ngom eri.—1 Timoti 1:​11, Baibel dom, Johova “kapile meim Got padom,” ala Efesus 5:1 dom, “enem Got mambnem karkar enam,” panim na pake weirom. Na pilkane erind, kolmem palngo Wal Porpor Ersem Ye konganem ere kangem min keral bar kapile—sangiyo wei nind.

Kin Sikago monjin bar kongrikeisen ende 32-kilomita mal mand sem. Ele sembar kin make punjin kunum, na Baibel sape sind wose kerma wei pum. Kunum ende make kantawol erim angjen Jeta ki si, ki pundom nga nim mal na pilmei. Ki pundom ngom mal nanam pilmolo embe nind: ‘Nam pra embe ding mal ngonange ba angel min nakend nepinj.’ Na angna ambana mambnem enjip karkar ere, pilgi wal erwose dongal punal wal kerma pam. Embe pile na kongar 1941 kunum nol pand.

KIBUNG PAMBAR JOHOVA KIN DUWOM ERIND

Kongar 1942 kibung ende Klevalend, Oiyo pam mal na buro pinj. Yunaitet Steit tuwalto kulu 50-jeljel telepon wusngama kibung enjip. Ala angjen man “sitia kar trala” moklo enjip bar dumam ende kansinge kin pemili pu tend tau panjin. Wol Wo II kunum, alamb Johova Witnis bol opyem enjip mambnem wo kerma wei pum. Kunum ende emil panal ne erim bar, na kanj angjen man kar sip pakle lait to kembar kel pakjip. Ga porpor yune ding kele kar pakjip bar ga dingding ne was mol pungo tangim. Enjep pilkane enambe ombun ende min wonda pam kunum kar on to lait tomin kerambe alamb porpor wo enjep pakeronam nepinjip. Na pilkane erind, ‘Johova alambem man ombun ende min wonda ernombro-pilkane ermonjup!’ Embe enjip bar, pakero kelnge buning molo wur kapanjin.

Kongar pende bulto, kibung pambar wal pende min womal na pilkane erind, mana bunuman puli kele kisal nagom. Olom Johova na okanaiseisen aiyem bol pilgi wei nim. Mambnem ka embe tanim bar na awur ninda kaple nanem.

Kibung enjin kanan napungo, na Mana kongan painia pepe kele erim. Ala kongan kunum kunum enam pane yubol tonjup kunum-olom komol kase pile, pim yu bollmene kem. Kin seyem gara wonamen ne wonjin kunum, olom embe nim, “Na painia anjngo erpunal nepis, ba gara wal kantawol ka enal kaple nanem.” Kaple ende enem na pakeronam mo nim. Kin kaple paninjin, olom kin gar kulo ding mo tal brum erpakil kinimba mokun nonam panim. Kin se sukul punjin kunum bulto, olom yero gar kaple seim mo naseim omukro kane bulto pu Baibel yu neori kelkel erim. Olom sinda wal puli momba, kin ngalem man kantawol ka erim eri. Ende kin sukul bele wonjin na sukul porninge wonjin kunum, olom kin kui molmol erim. Wakan kunum kin olom bol pu Baibel yu neori kenjin, ala olom kongan painia erim mem nalmal pam kanpol tonjin.

PULNOMBOLO-KONGAN PAINIA ERIND

Na kongar 16 mond kunum pulnombolo kongan painia erind. Ba kin Danjen Witnis ende namom, na mambnem pende erind bar olom kapim. Kunum ende ponim bar na olom nengo, ombol er alamb ende kansi Baibel yu duwom erngonal ne erind ba, kaple nanem panind. Na apal pende komol se molo ki embe ngond, “Kaple ende, na nim Baibel yu duwom erngonal mo?” Olom kunum apal pende komol se molo na ki pundom ngo embe nim, “Kaple na Baibel yu duwom enal.” Embe nim kunum wal ka ende na bol min wom e, alamb ende bol Baibel yu duwom er nangond kunum dana bol pulnombol erind!

Kil Baibel yu duwom enjil buk kangem “Tok I Tru I Mekim Man I Kamap Fri.” Kil yu duwom enjil woka pum, na pilkane erind Dana na pakerongo yu duwom ka ere tisa kamond. Ba kunum ende ponim bar kil paragrap gerjil kunum, olom embe nim: “Buk nal padom na pilkane erind. Ba nim nalmal pilkane erin buk e yuwei paim?” Na erkun narind pile, olom nengo embe nind, “Na yipe erkun narind pile, miro yu duwom enambel kunum, na ki e pundom ngonal panind.” Nind mal weieri embe erind. Kil yubol tonjil bar Baibel wes pende kun mom konganem erind. Embe enjil kunum bulto, wal pende kurkansi Baibel yu duwom erbe woka punda mal kanpol tond. Embe erind nam pakerom, ala dana pakerongo pilgi wal wose dongal pum eri. Olom duwom erim wal konganem ere kongar 1952 kunum nol pam.

BETEL MOL ANJGNO WAL DUWOM ERIND

Na kongar 17 mond kunum gar wakrond. Jeta misinari kongan erim, a ala Don, Betel kongan erim. Enjel aima kongan aijel bol kapinjil, embe enjil bar na dongal sind. Embe pile na Betel mo Giliet Sukul punal pane pepe kele, Johova angela kend. Nawal kamin wom? Kongar 1946 na wiro Betel wa ninjip.

Kongar puli tuwalto, na Betel kongan jeljel ngonjup erind, embe pile na wal puli duwom enal kol apis kem. Weieri, na kongar 75-poro Betel kongan ermond kunum, buk pende nalmal enal na akaunt kongan enal mal tane ngonjup. Ala wal pende ngo ori kele, kantri oriro wal situwal ninal mal duwom erngonjup eri. Ba wal pende pase minro wei pum, Betel tuwalto kunum kunum kinimba lotu enjin na Betel leksa Baibel yu sinijip kawei wei pinj.

Kongrikeisen elda walem sukul negond kunum

Na angna akling Karl, kongar 1947 kunum Betel wom bar olom bol wal pende duwom erind. Olom Baibel yu duwom ka ere tisa ka ende mom eri. Kunum ende na yu ende pakjip ninal, nim na pakeroi yu ka ninal panind. Na yu ninal wal pende kansind, ba erkun erninal mal nakanj pakerondol panind. Na yu nind pilmolo ki ende embe ngom, “Joel, nim yu pengem nal pane paim?” Olom nal nepile nim na kanpol tond—embe pile yu pengem kerma momal ne olom ngo, yu palpal ne ngond. Olom na duwom kawei erngom mal awur wei nandom.

Kin Betel wopile moramen nepinjin dal, kumbol palngo Baibel yu neori keramen pam, embe enamen bar wal ka pende min wonda wo kin dongal ngonda pam. Kunum ende Bronx Nu Yok Siti emil panal ne erim bar wal ende min wom mal, na pilmei. Na angjen ende bol amb ende Wastaua na Kirap sim kanambel nepunjil! Nalmem pange kil kongan enjil mal neori kenjil, “Yipe ponim bar kin alamb pakero Baibel yu ka pende meim kanam ne, newomon.” Amb e yune yem kele embe nim, “Baibel yu neori kel wonjil pamdal kaple segal woyal.” Kin Got Gapman na kunum kolmin wonda mal Baibel wes pende puli mom gere yubol to kanjin. Yubol embe tonjin bar olom kapim, miro wakan yem punjin kunum, olom maiyam ding ga wirongo aimolngo pu kanjin. Ala bulto olom na pemili aiyem man kumbol palngo, Johova lotu erngonjup.

BOLSIND AMB KIN WAL PENDE DUWOM ERIND

Na amb ende sinal ne kurwan pungo kongar 10-poro wopungo, kane sind. Nawal na pakerongo bolsinal amb kawei ende kansind? Na yane ende omblombol ne ki ende embe ngond, ‘Kil bolsinambel kunum bulto nawal enambel’?

Meri bol seket tawol kongan enjil kunum

Kongar 1953 Yankee Stedum kibung pam kunum, na ambanjen ende kangem Meri Aniol kane sind. Olom na Jeta Skul Giliet klas namba tu pambar ai punjil, Meri na ambana bol misinari kongan ai enjil. Meri olom kapile, misinari kongan kulu Karabinen ere wanmom kongar pende wopum, alamb kin Baibel yu duwom erngom mal yubol to na ngom. Kil ende ende kanpol wei tonjil kunum, pilkane enjil kil pilgi wal mak ding mal pakjil. Kil ende ende kane ka kanjil mem wose kerma pungo, kongar 1955 Eprel kunum bolsinjil. Meri wal ka ende Johova ngom, ala olom wusngam jeljel karkar ere mambnem erim mal na karkar erind. Nal kongan ende ngonjup olom kapile ere ere erim. Olom kongan kumbol weingo ere, alamb ende pilngo, ala Got Gapman kongan si ngimba kem. (Mat. 6:33) Kil seket tawol kongan enjil kongar talende wopungo, kongar 1958 kunum, kil wiro wo Betel kongan enambel paninjip.

Na Meri bol wal puli duwom erind. Ende embe mal, kil yero bolnasinjil kunum, yu ding ne Baibel ai gerjil, kunum dingding ne Baibel wes 15-poro gerger enjil. Ende Baibel tambem ende gerim kunum, nomolpa enjil bar nalmal konganem enambel mal yubol toro enjil. Meri kunum kunum sukul Giliet pum mo misinari kongan erwanim mal yubol to na ngongo erim. Kil yubol tonjil kunum nanam nalmal yune pilgi ding ambana man dongal ngonal mal kane bollmene kend eri.—Prov. 25:11.

Kongar 2013 kunum na kanka kanj ambina Meri gom. Ba kunum kolnga senda kunum olom akil wonda kanal ne kui mei! Ba na yipe kolmei kunum, na anjngo Johova kin duwom erind wal buro pile, kumbol palngo olom kin pilgi nind. (Prov. 3:​5, 6) Johova alambem man kunum kolnga sende nalmal moram mal buro pis, pakerondo dongal molo, ala kapile mei. Weieri, kunum kolnga senda kunum kenem Tisa Kerma bol wal kolnga puli duwom enamen eri! Weieri, Johova na wal puliwei duwom erngom, ala olom na kin kanka mem ka tanim bar wal ende ngo yem keral kaple nanem.

a Jetha Sunal yu bolom Wastaua Mas 1, 2003, p. 23-29 paim kanjel.