1. Nalende kongar ding ne, Memoriel esmen kunum e kunum kerma wei nepisamen? (Luk 22:19, 20)

 JOHOVA alambem man meim, kongar ding ne tuwalto Memoriel ere Krais Jises gom kunum pilngom e, kunum kerma wei nepisim. Jises kunum e mongse, olom karkar enjip ga nengo min wonda kunum, enem makero na gond kunum pilngoya nim. (Luk 22:19, 20 gere.) Mem pende pande, kenem Memoriel min wonda bar weieri pilngomon. Mem pende omukro kandpe.

2. Nalmem pende pande, kenem Memoriel min wonda si wal kerma pakismen?

² Memoriel esmen kenem pakerondo, Jises golo kenem topro siyem kem, wal kerma nalmal paim, ala topum ka pende sinamen mal pilkane esmen eri. Makeromon erkelde Jises golo, kenem topro siyem kem bar kapile sangiyo nimen eri. (2 Kor. 5:14, 15) Ala wo makeromon bar kol apis kerem “yu ne ende ende er dongal esmen.” (Rom 1:12) Kongar dingding ne Memoriel makeromon bar, angjen ambajen man pende kongrikeisen maka nawom ga pra wom eri. Maka wom kunum kenem jebenware ne yu ka ne simen erkelde, pende ala seyem wo Johova lotu erngom. Ala alamb puli maka wo yu pile kane esim erkelde, Baibel yu duwom enamen ne kapisim. Wal embe mal min wonom erkelde Memoriel esmen, kenem bol wal kerma wei paim!

3. Kenem Memoriel esmen kunum, pilgi ding angjen ambajen man mal tambem yemyem mol pum, nalmal siding kerem? (Piksa pra kane.)

³ Kenem Memoriel paim bar tuwal punamen kapismen nalenem, makeromon kunum pilgi ding angjen ambajen man mal tambem yemyem mol pum bol tapairomon. Johova Witnis ga mal tambem yemyem mol pum, pone anj semene punom kunum wo makero Memoriel pulnombol esim. Kenem porpor maka yu ende min wonom bar, Jises golo kenem topro siyem kem wal kerma nalmal paim ninambe pilkane esmen. Kenem golang tal kele Johova  kangem min kesmen, bret na wain Jises nganjem na maiyam suse paibel ambismen, ala kumbol na bunuman pel ngo yane 4-poro nim bar bulto “weieri” panimen. Anj dunglom 24 auwa tuwalto, kongrikeisen porpor kantri yemyem se punom, makerom bar mambnem ding mal karkar esim. Kenem porpor mal tambem yemyem mol pumon kumbol ding sende makero, Johova na Jises kangjel min kesmen kunum, enjel ka nalmal pisbel mal pile?

4. Yu duwom yipe enamen bar, nawal pende omukro kanamen?

⁴ Yipe yu duwom enamen bar, ki talende e omukro kanamen: Memoriel min wonda ne kenem kumbol na bunuman nalmal erkun enamen? Alamb ende nalmal pakeropo Memoriel min wonda bar, pake sinam? Ala pilgi ding angjen ambajen man, kongrikeisen make nawom mo Baibel yu neori nakesim ga, nalmal pakeronamen? Ki porpor e pundom sinamen pakero kelde, make kerma wei e min wonda bar ernombro moramen.

MEMORIEL MIN WONDA KUMBOL NA BUNUMAN NALMAL ERKUN ENAMEN?

5. (a) Nalende Jises golo kenem toprom, wal kerma paim pilkane enamen? (Buk Song 49:7, 8) (b) Vidio ende kangem, Nalernge Jises Gom a Dom Bar, nim nawal duwom enen?

⁵ Wusngam kerma wei ende Memoriel min wonda bar, kenem kumbol na bunuman erkun er moramen e, Jises Krais gol kenem toprom wal kerma nalmal paim buro pisamen. Kenem kenem wal ende ere sin nganja paim na gosmon mem tuironamen kaple nanem. (Buk Song 49:7, 8; gere vidio ende kangem, Nalernge Jises Gom a ne paim kanjel eri?) a Johova topum kerma wei ende ngom e, wusngam erkun ernge Ngangem Jises wo golo, kenem topro siyem nim. (Rom 6:23) Johova na Jises kenem bol wal enjil mal kunum puli buro pinjin dal, kenem topro siyem kenjil bar kapismen mem wose kerma wei punda. Wal pende Johova na Jises amin napam wal, kenem bol enjil mal omukro kanamen. Yero kenem topro siyem kenjil bar nawal pende enjil?

6. Jises kenem topro siyem kem bar, nawal pende erim?

⁶ Jises gom e kumap mal ngo kenem topro siyem nim. Got, Adam ersem kunum, olom sin nganja napam ye kawei mom. Ba olom sin erim kunum, kol aimanj aimanj mora mem wakrom, olom mongse ma ngal kopam man pra. Adam wakrom wal Jises topro siyem ninal ne olom kolmem kawei ngo gom. Jises ya mala mom kunum pel “olom sin ende wei narim, ala yu gend ende gupam a ori nawom.” (1 Pita 2:22) Got, Adam yero ersem kunum sin nganja napam ye kawei mom. Ala Jises gom sin nganja napam embe pile, Adam kolmem wakrom olom topro siyem ninda kaple erim.​—1 Kor. 15:45; 1 Tim. 2:6.

7. Jises ya mala mom kunum nawal pende min wo, Dam bol ka mom mem erkanal ne erim?

⁷ Jises ya mala wom kunum, wal pende min wo Dam Johova min epen meim bol kamom mem erkanal ne erim ba, olom dam yu karkar ere kamom. Jises ngal mom kunum olom sin nganja napam, ba dam mam tal sin nganja pam yu nijil molmene kele karkar kawei erim. (Luk 2:51) Ala ngang barel mom kunum wal pende min wo erkelde, Got bol kanamora ne erim bar tuiro kamom. Ala yewei mom kunum Kip Kes Seten, wal pende erkelde Johova bol kanamora ne erim, kunum pende ne erkelnge olom tonjup eri. (Mat. 4:1-11) Seten bu kerma pam e erkelde Jises sin ere, golo kenem topro siyem nakera nepim.

8. Jises nal ombun pende pra kauwo akilgi nim?

⁸ Jises ya mala Baibel yu neori kel wanim kunum, ombun pende pra min wom kauwo akilgi nim. Olom bol opyem enjip ga, olom to erkes ere to goram ne enjip eri. (Luk 4:28, 29; 13:31) Jises disaipol aiyem man ombun pende ngojup kauwo akilgi nim eri. (Mak 9:33, 34) Olom kunumb ye mal to sip ond pos a pakle yukul to gojup bar, ombun kerma wei kauwo ngimbil kerma sim.  (Hib. 12:1-3) Kunum ele ombun kauwum Johova pakero kantawol narim, olom olom kauwum. b​—Mat. 27:46.

9. Jises golo kenem topro siyem kem bar, nalmal pismen? (1 Pita 1:8)

⁹ Jises ombun puli keswei kauwo, golo kenem topro siyem kem. Jises kenem pile ombun puli keswei kauwo gom bar, kumbol a wei pile olom kankawei kanamen.—1 Pita 1:8 gere.

10. Jises wo golo kenem topro siyem kem bar, Johova nalmal pim?

¹⁰ Nalernge Johova kapile wusngam erkun ernge, Jises wo golo kenem topro siyem kem? Ngal ende dam bol tap kawei rombol mal, Johova na Jises tapro senonjil mem dongal wei pam. (Prov. 8:30) Jises ya mala mom kunum, ombun pulikes wei min wongo kauwo akilgi nim bar, Johova nalmal pim mal pile. Kenem weieri pilkane esmen, olom Ngangem bol wal pende min wo erkanal ne erim, opyem enjip, ala to erkes enjip bar, Johova ngimbil kerma keswei sim.

11. Jises erkes ere to gojup kunum, Dam Johova nalmal pim mal, yu ende suse ne.

¹¹ Ngal ende gorom kunum, dam mam nalmal kumbol a pile ngimbil simbel mal ngal danjep manjep meim pilkane esim. Gojup alamb paim aksam ne kenem pilgi dongal paim ba, ende kanka kanmen alamb gorom kunum, kumbol a ngimbil wei simen mem pornandom. Yubol embe mal tomon pakerondo pilkane esmen. Johova kanka kanim Ngangem Jises kem ya mal a wo, ombun kerma kauwo nganj ngimbil sipu kongar 33 C.E kunum gom, olom kanmom nalmal pim mal pilkane esmen. c—Mat. 3:17.

12. Memoriel min wonda wakan pende yero, kenem nal enamen?

¹² Memoriel make min wonda kunum pende yero, nenem Baibel yu duwom endel bar mo pemili lotu enam bar, Jises golo kenem topro siyem kem mal yu pende mora mane duwom ere kanpol tonam. Buk ende konganem enam e, Research Guide for Jehovah’s Witnesses, mo Baibel yu duwom enamen ne buk pende enjip Jises gom mal yubol tonom mane omukro kanam. d Ala wal ende, Memoriel Baibel gernamen ne​—Miting Wok Buk a sedwol erkenjip paim karkar ere gernamen. Ala Memoriel enamen kunum kinimba, vidio ende ermin kel kenjip paim kangem Kinimba Lotu, auwur neninda pra simene kel kanjel eri. Memoriel min wonda ne kenem kenem kumbol na bunuman erkun er monjin dal, alamb pende pra pakeronamen eri.​—Esr. 7:10.

 ALAMB ENDE PAKEROI PAKE SINAM

13. Nawal ende yero ere alamb pakeropo, Memoriel wonam?

¹³ Kenem alamb ende nalmal pakeropo Memoriel wo pake sinam? Wal nigmba wei ende enamen e, Memoriel woya ne wironamen. Kenem Baibel yu neori kel punamen bar alamb pende wironamen, ala pende kangjep boll moklo wironamen eri. E maiyam ding ga, kongan ding ga, sukul ding ga, mo alamb pende pra. Ala alamb wironamen pepe puli namom dal, mobail pon wusngam a si kanam pane link ngonamen eri. Wiromon alamb nalnal wonam kenem pilkane nasmen.​—Ekl. 11:6.

14. Kenem alamb Memoriel woya ne wiro pepe ngomon, dongal kerma nalmal paim yubol to.

¹⁴ Kenem alamb Memoriel woya ne wiro pepe ngomon, dongal napaim ne napisel. Kunum ende pilgi ding ambajen ende, lotu jeljel enjip ga garding monjup bar mom, wal ende kane malmal erim. Olom andam kapile wo olom nengo, nim yipe Memoriel pundol bar na wo nim koro ai punambel panim. Nalernge ambajen e yu embe nim bar pile malmal erim, nalerim, kunum pende yero olom Memoriel punambel panim, ma ne nawowo erim. Nalernge yipe Memoriel e wonal panim? Olom andam embe nim, “alamb wirojup pepe ende na ngojup pil wonal panim.” E elda ende kil tapro punjil na ngom panim. Ambajen e andam kongar ele tuwalto Memoriel pambar pum, ala mibulto kongar puli pambar pupo erim eri.

15. Kenem alamb Memoriel paim bar woya ne wironamen kunum, nawal ende pra buro pisamen?

¹⁵ Kenem Memoriel woya ne wiromon ga, pende ki ngonam eri—e enjep kenem make paim bar ye ende napupo enjip pamdal. Ki ngonam kenem buro pile ernombro, pundom ka ngonamen. (Kol. 4:6) Ende embe mal: ‘Ga pende, Memoriel a nalwal min wonda ne bunuman puli keram?’ ‘Anj dunglom nalnal sinda?’ ‘Na konkongol nalmal kel punal?’ ‘Maka tuwal punal bar ku ende ngonal mo?’ ‘Ala pu Memoriel a ami ne moral bar ku ende sinam mo?’ Embe pile, kenem alamb ende wiro Memoriel woya nijin dal, enjep ki si “enem ki pende paim a nepisamen?” Enjep ki pende pamdal, ki pundom ngo yu neau nindel. Ala vidio ende kangem Jises’ gom kunum buro pisel  pane paim, na Kingdom Gar a nawal min wonom a ne paim, pra kei kanam eri? Embe endel bar enjep pakeroi, kenem make nalmal esmen kanpol tonam. Ala wal ende, Kunum Kunum Kaeri Pil Morol buk lesen 28 a, yu kerma pende meim yubol to ngoi pilkane enam eri.

16. Memoriel paim bar wom ga, nal ki pende pra ngonam?

¹⁶ Memoriel porninda kunum bulto, alamb kolnga pende wo yu pil kapisim ga ki pende pra ngonam. Nalende ga porpor bret na wain nanom nepisam. Wal ende kenem Memoriel kunum nalnal esmen nepisam. Ala Johova Witnis ga make porpor tombar, mambnem embe ding mal eri esim mo, nepisamen eri. Yu pende Memoriel yu a min wom pinjip ba, kol wom alamb pende, yu pende eri ninambe yumem pilpol weironamen nepisam. Yu ende Jw.org a paim kangem, “Wai na Bung Bilong Kaikai Bilong Bikpela Em Ol Witnes Bilong Jehova i Save Mekim i No Wankain Long Ol Narapela Lotu?” pane paim, kenem pakerondo ki pende ngonam pundom ngonamen eri. Kenem Memoriel enamen kunum yero—enamen kunum, na porninda kunum bulto—enamen kaple enda wal porpor ere, “kumbol kasem alamb” Memoriel maka wonjup pakeronamen.​—Apo. 13:48.

KONGRIKEISEN MAKE NAWO, BAIBEL YU NEORI NAKESIM GA PAKERONAM

17. Kongrikeisen make nawo, Baibel yu neori nakesim ga, elda walem nalmal pakeronam? (Esekiel 34:12, 16)

¹⁷ Memoriel min wonda mand enda kunum, elda walem nalmal kongrikeisen make nawo, Baibel yu neori nakesim ga pakeronam? Elda walem enjep kanka kane, pilngom taninambe pilkane enam. (Esekiel 34:12, 16 gere.) Memoriel min wonda kunum yero, ga embe mal pulikes bol yu ne pakeronal ne endel. Nim enjep kanka kane pilngo, pakeronal pisen nengoi pilkane enam. Ala na kapis enem Memoriel paim bar woya nindel. Enjep wonjup dal, jebenware ne yu kawei ne sindel. Memoriel porninda kunum bulto, angnem ambanem man kawei e bol yu ka nindel. Nim yu ne enjep pilgi wal pende pakeroi, ombol ere ala seyem Johova bol wonam.​—1 Pita 2:25.

18. Kenem porpor kongrikeisen make nawo, Baibel yu neori nakesim ga, nalmal pakeronamen? (Rom 12:10)

¹⁸ Kenem porpor kongrikeisen a meimen,  Baibel yu neori nakele kongrikeisen maka nawom ga, pakeropo Memoriel wonam. Nalmal pakeronamen? Enjep bol pilngo, mambnem ka ere, kanka mem taninamen. (Rom 12:10 gere.) Pilkane endel Got sipsip aiyem ka embe mal, ala siyem kongrikeisen make wonamen ne pisa pisim ba, kisal gora gosum eri. Ala kongrikeisen a ga meim yu ka-ne nasinambe pei, ne kisal gora gosum eri. e Embe pile, ki ende ngoi enjep nganjil goram panda ki nangondol, ala kes pisam yu nanindel eri. (1 Tes. 5:11) Angjen ambajen man e, kenem pilgi ding ga. Enjep bol tapairo Johova lotu ala er ngonamen kapismen!​—Sng. 119:176; Apo. 20:35.

19. Memoriel ere Jises gom kunum buro pismen bar, nawal ka min wonom?

¹⁹ Jises kenem nengo kongar dingding ne Memoriel ere, na gond kunum pilngoya nim bar kenem kawei pismen. Yu embe nim nalende wal kerma paim kenem kanpol tomon eri. Memoriel esmen kunum, kenem kenem pakeromon ala alamb pende wusngam puli pakeromon eri. (Ais. 48:17, 18) Kenem Johova na Jises kanka kanmen mem, wose kerma wei punom. Enjel kenem wei pilngo mambnem ka enjil bar, kapile sangiyo nimen mem tanimen. Ala pilgi ding angjen ambajen man bol tapromon mem, er dongal esmen. Kenem alamb ende pakero duwom erngopo enjep pra, Jises gom bar wusngam apis seim topum ka sinam mal pilkane esim. Kenem enamen panda wal porpor ere, yipe kongar Memoriel panda bar tuwal punamen ne erkun er moramen—e kunum kerma wei ende kongar ding ne min wonom!