1. Johova olom lotu er ngom alamb, nawal ende enam padom? (Piksa pra kane.)

 ENDE kenem kolta ne er dongal enda ne pinjin dal, namal ki sinamen? Ki e, pundom kenem poro kanmen. Kenem Got Johova bol yane ninamen. Baibel kenem yane niya dom, embe pile pilkane esmen kenem—“kunum kunum yane” ninamen Johova ka pisem. (1 Tes. 5:17) Kenem kunum dingding nomolpa enamen bar, yane wusngama olom ki si, kin pakero kolta na ninamen. (Snd. 3:5, 6) Johova alamb wal ngonom ye meim, embe pile kenem kunum kunum yane niya dom.

2. Yu duwom yipe enamen bar nawal omukro kanamen?

² Johova wusngam akrondo kenem olom bol yane nimen bar, sangiyo wei ninmen. Embe paim ba, kenem kongan puli esmen, embe pile kunum pende ne yane ninamen kunum nasem. Ala kunum pende ne kenem yane nimen e, er kelpe wo ka punda ne pisamen. Kenem sangiyo wei ninamen nalenem, Baibel a yu meim kenem er dongal ere kolta ninde, embe enamen. Yu duwom yipe enamen bar, kenem Jises mambnem aiem karkar ere, wal pende er pe yane nipe kunum senda mal omukronamen.  Ala wal kerma 5-poro konganem er pe, yane nipe wo ka punda mal omukro kanamen eri.

3. Yane nimen mem Jises nalmal kanpol weirom?

³ Jises pilkane erim, kenem yane nimen mem Johova bol wal kerma wei pam. Olom ya mala nawom kunum yero, Dam Johova pilgi dongal pam ye na amb yane ninjip pundom ngom olom pilkane erim. Ende embe mal, olom Dam Johova bol mom kunum, Ana Depit, Elaija na pilgi dongal pam ga pende yane ninjip, pundom ngom mal pilkane erim (1 Sml. 1:10, 11, 20; 1 Kin. 19:4-6; Sng. 32:5) Embe pile, Jises disaipol aiem man ne ngo enem kunum kunum pilgi ne, yane niya nim!—Mat. 7:7-11.

4. Jises yane nim bar kenem nawal duwom esmen?

⁴ Jises yane ne Johova ngom, olom disaipol aiem man karkar enam mal ta kawei nim. Olom Baibel yu neori kel wanim bar yane kunum kunum nim. Jises yane ninda kunum enge er senda pam nalerim, kongan puli wei erim, ala kunum kunum alamb puli olom karkar enjip. (Mak 6:31, 45, 46) Olom kinimba kes wei akil min wom, wusngam akrongo olom olom wasema molo yane ne Johova ngom. (Mak 1:35) Kunum ende olom wal kerma ende, enda pam embe pile, emil pam kunum pal kele yane ne Johova ngom. (Luk 6:12, 13) Jises ya mala kongan erim porninda mand erim kunum, ombun kerma kaunda pam, e, olom to goram kunum mand wom, embe pile akilgi ne moral ne emilpal yane kunum puli wei nim. —Mat. 26:39, 42, 44.

5. Kenem yane ninamen kunum, Jises mambnem aiem nalmal karkar enamen?

⁵ Jises mambnem erim bar taninde pilkane esmen, kenem kongan puli wei mora, ba yane ninamen kunum enge er senamen. Jises erim mal kenem—kinimba kes wei akile yane ninamen mo emil panal ne enda kunum yane ninamen. Kenem embe enjin dal, yane nimen e wal ka ende Johova ngom bol, ka pismen mem tanimen. Pilgi ding ambajen ende kangem Lin, olom komna kunum yane nimen e, wal ka ende Johova ngom ne duwom er pilkane erim kunum kumbola wei pim. Olom embe nim, “Na duwom er pilkane erind Johova bol kunum kunum yu ninal pam kunum, olom Tapka ende meim ne pilkane erind, ala yane nind mem er kelne wo ka punda ne pinj.” Weieri kenem poro embe pismen. Embe pile, wal 5-poro kenem yane ninamen bar, kangem daramen mal omukro kanamen.

6. Revelesen 4:10, 11, dom mal, kenem nawal ende Johova ngonamen kun paim?

⁶ Johova kangem min keramen. Aposol Jon wur-kubanj mal ende kanim bar ye 24-etman poro min epen monjip Johova lotu er ngojip. Enjep Got kangem min kele embe ninjip, “kangem kerma kangem ka na dongal nim dingeri sindel kun paim.” (Revelesen 4:10, 11 gere.) Enjol ka puli wei min epen meim, Johova kangem kerma ngo lotu er ngom mem kerma puli wei paim. Enjep Johova bol min epen meim, ala olom kanpol weirom. Olom wal puli enem bar mambnem aiem nalmal paim taninde pilkane esim. Johova mambnem na wal pende enem bar, enjep kanim pakerondo olom lotu er ngom.—Jop 38:4-7.

7. Johova nawal pende enem bar olom kangem min keramen?

⁷ Kenem pra yane ninamen bar, Johova kangem min keramen eri, kenem nalmem pande Johova bol kapile, olom kanka kane kanmen yane wusngama ne ngonamen. Nim Baibel gerdel bar, Johova nal mambnem ka ende tanim, nim ka pisen pilkane endel. (Jop 37:23; Rom 11:33) Bulto yane nindel bar, mambnem ka e, bol nalmal pisen mal olom ne ngondol. Johova kenem pakerom na pilgi ding angjen ambajen man pakeronom bar, yane wusngama olom kangem min kerel eri. Olom kunum kunum kenem pakero kantawol ka enem.—1 Sml. 1:27; 2:1, 2.

8. Nalmem puli wei pende pande, kenem Johova bol sangiyo ninamen? (1 Tesalonaika 5:18)

⁸ Johova bol sangiyo ninamen. Kenem yane wusngama Johova sangiyo ne ngonamen, mem puli paim. (1 Tesalonaika 5:18 gere.) Kenem wal ka porpor simen bar olom sangiyo ne ngonamen nalenem, wal ka porpor olom bol wonom. (Jems 1:17) Ende embe mal, Johova mal kawei wei erim, ala wal kaka puli kes er kem meim bar ka pismen mem taninamen. Ala kenem kolmem, pemili aijen, senomon ga na wal kawei pilgi ne kui esmen bar, Johova bol sangiyo ne ngonamen. Ala Johova wusngam akerom kenem olom bol senomon bar, kapile sangiyo ne ngonamen eri.

9. Nalende kenem Johova bol ka pismen mem taninamen?

⁹ Kenem dingding ne kunum pende kele, nalmem pande Johova bol ka pismen omuk manero kanamen. Kenem alamb ende bol sangiyo ne nangom alamb, puli meim bar tuwal meimen. Alamb puli yipe meim wal sinam bar mongse ka pisim, sim wal bol kapile sangiyo ninam kanapisim. Kenem bunuman embe mal sijin dal, kunum kunum yane ninamen bar wal ki mongse sinamen. Ba kenem bunuman e, tuironamen ne pinjin dal, kunum kunum Johova wal kenem bol enem bar kapile, sangiyo nimen mem taninamen.—Luk 6:45.

10. Ambajen ende kapile sangiyo nim mem, nalmal olom pakerongo ombun kauwo akilgi nim? (Piksa pra kane.)

¹⁰ Kapile sangiyo nimen mem pakerondo, ombun min wonda kauwo akilgi ninamen. Jenwari  15, 2015, Wastaua ambajen Yung-suk yu  bolom paim buro pisamen. Ambajen e, kaibema kes kenja kerma ende pam. “Olom embe nim, kes e, pam bar na kawei napinj, na wal porpor wakro sikere ne pile mundmong to kes pinj.” Nawal ambajen e, pakerom? Ambajen e nim, na wur panal ne erind kunum yero, se gar kulo ende minro sem bar pu, tangaling wal 5-poro ende kapinj wal Johova bol sangiyo ne ngongo erind panim. Embe erim, olom pakerongo bunuman puli nakem, ala Johova kanka kanim mem tanim. Ambajen e, Johova konganem alamb ombun kerma kauwum kunum, nalmal pakeronom pilkane erim. Ala olom pilkane erim, kenem wal ka simen e, puli wei pase minto wei pu, ombun kenem bol min wonom e, ngom pam. Ombun kenem bol min wonda, ba ambajen Yung -suk erim mal, kenem Johova bol kapile sangiyo ninamen mem puli wei paim. Kenem yane wusngama Johova bol kapile sangiyo nimen mem tanijin dal, ombun min wonda kauwo akilgi ninamen, ala kine molo kapil moramen.

11. Jises se epen pum kunum, nalerange disaipol aiem man kumbol dongal mem, sinam ambsik pam?

¹¹ Johova ki si dongal ngoi Baibel yu neori keral panindel. Jises se epen punda mand erim kunum, olom disaipol aiem man enam kongan ne ngo embe nim, enem Baibel yu neori kesim kongan, “Jerusalem, Juda, Samaria, na mal tambem yemyem poro enam panim.” (Apo 1:8; Luk 24:46-48) Kunum apal pende wo pungo bulto, Juda lotu ye kerma walem, aposol Pita na Jon to sip Sandedrin kot pilpile enjip bar pu, enem Baibel yu neori kesim kongan yipe pordom nanam paninjip. (Apo 4:18, 21) Embe ninjip kunum Pita nal Jon nal enjil?

12. Aposel 4:29, 31, dom mal disaipol walem nalwal enjip?

¹² Juda lotu pengem enjip ga, aposol Pita na Jon bol mambnem napam mal enjip, ba enjel embe ninjil: “Enem pisim nal mambnem ende Got dungola dulto paim, kil enem yu karkar enambel mo Got yu karkar enambel. Enem enem omukronam. Ba kil pilkane enjil wal gup kol natungnambel.” (Apo 4:19, 20) Pita na Jon karpos pa seori wonjil kunum, disaipol ga Johova konganem enamen ne yane ninjip. Enjep yane embe ninjijp: “Nim konganem alamb er dongal eri kumbol dongal pande, yunom anjngo neori keramen.” Enjep kumbola wei pile yane ninjip Johova pundom ngom.—Aposel 4:29, 31 gere.

13. Angjen Jin-yung yu bolom paim bar, kenem nawal duwom esmen?

¹³ Gapman kenem Baibel yu neori kesmen kongan koll tungjip dal, disaipol ga mambnem enjip karkar enamen. Kenem pilgi ding angjen Jin-yung yu bolom paim omukro kanamen. Olom opnganmal tuwal pu narim bar to karpos kenjip. Olom karpos pam kunum, kapos ga dumam pende panjip kantawol enda paninjip, nim enjep ambsik panda wal bol mongse ki sindel, Baibel yu ne enjep nangondol mapaninjip. Olom kunum kunum Johova bol yane ne kumbol dongal si, wusngam ende akronda kunum Baibel yu neori keral ne ombol erim. (Apo 5:29) Olom embe nim: “Johova na yane nind pundom ngom e, kumbol er dongal ere bunuman ka ngongo, 5-mint ne kele sell gar tuwalto Baibel yu duwom er ngongo erind.” Ala emilpal na pepe bolo karpos ding paninjip ga ngo, Baibel yu neori kerel ne bolbolo erind. Angjen Jin-Yung, erim mal kenem pra Johova bol yane nipe, kumbol dongal na bunuman ka ngondo Baibel yu neori keramen

14. Ombun min wonda kunum nawal kenem pakeronda? (Buk Song 37:3, 5)

¹⁴ Ombun panda kunum yane wusngama Johova pakera ne ki sindel. Kenem puli nganja mo bunumana ombun ende paim, kanka kanmen ga ende gosum, pemili a ombun ende paim, to karpos kesim mo ombun pende pra paim eri.  Ala kes COVID-19 mo opnganmal ende min wonom er kelnde, ombun embe mal kaunamen pesil wei paim. Ombun embe min wonda kunum, nim kumbola pisen wal porpor ne Johova ngondol. Nim senon ga bol enen mal, wal min wonom mal porpor ne Johova ngondol. “Johova nim weieri pakeronda” ne pilgi wei nindel.—Buk Song 37:3, 5 gere.

15. Yane kenem nalmal pakerondo “ombun kerma ende” min wonda kunum, kauwo akilgi ninamen? Wal ende min wom mal yubol to.

¹⁵ Kenem kunum kunum yane ninamen pakerondo “ombun kerma” ende min wonda kauwo akilgi ninamen. (Rom 12:12) Johova olom lotu er ngom alamb, nawal enjep bol min wonom pilkane enem, ala enjep—“ke ne pakera nim komol se pisem.” (Sng. 145:18, 19) Kongar 29-meim ambajen painia ende, kangem Kristi, olom pilkane erim e, yuwei pam. Kes kerma ende wamnam olom bol min wom, e, wonda ne napim mal min wom. E, er kelnge ambajen kumbol ombun si, bu puli wei kem. Bulto, olom pilkane erim, mam to gora kes kerma wei ende sim. Kristi embe nim: “Na kunum kunum Johova bol yane ne kunum dingding ne dongal nga nine erind. Na pilgi a wal ka moral ne kongrikeisen make paim bar kunum kunum pupo erind, ala nanam Baibel yu duwom erind eri.” Ambajen e yu pende embe nim: “Yane na pakerongo ombun kerma min wom kaund. Na pilkane erind Johova na bol mand wei mom, bunuman e, er kelnge na dongal wei sind. Na kes paim wamnam poro nanim, ba Johova na yane pundom ngom e, kumbol amin wei ngongo kapil mond.” Kenem weieri pilkane enamen, “Johova kumbol wei ngom alamb wal ende min wo enjep er kanal ne enem kunum, enjep siyem ninda mal wusngam olom pilkane enem.”—2 Pita 2:9.

16. Wal ende min wo kenem er kanal ne enda kunum, nalende Johova bol pake sinamen ambsik paim?

¹⁶ Wal ende min wo kenem pilgi er kanal ne enda kunum, yane ne Johova pakera ninamen. Kenem sin nganja paim, embe pile wal ende min wo kenem pilgi, er kanal ne enda kunum,  ombol ere tomene keramen. Satan omblom wei ere, er kelnde kenem mambnem kes e, tuwal pu enamen ne pisem. Wusngam ende olom embe enem e, opnganmal esim na pasdia esim vidio. Vidio embe mal er kelnde kenem bunuman kes sinamen, bunuman kes—embe mal er kelnde Johova dungola kuru namoramen, ala sin enamen eri.—Mak 7:21-23; Jems 1:14, 15.

17. Kenem Johova ki si, wal ende min wo kenem pilgi er kanja wal pakera ninjin dal, kenem kenem nawal enamen? (Piksa pra kane.)

¹⁷ Johova kenem pakerondo wal ende min wo kenem, pilgi ere kanal ne enda wal na mambnem kes enamen panda wal tuironamen. Jises olom yane nim bar embe nim: “Nim kankeli kin wal ende er kanja bar, bonaronamen, ala kin satan angela siyem kerel.” (Mat. 6:13) Johova kenem pakero siyem kera ka pisem, ba kenem olom pakera ne ki sinamen. Ala kenem yane ninamen mal karkar enamen. Kenem ombol wei ere, Satan mal tawol enem bar, buk, musik, na vidio er kesim, tuironamen. (Sng. 97:10) Kenem kunum kunum Baibel gere duwom mane ere, gerenamen yu si kumbola na bunumana kelpe pikro mora. Kunum kunum kongrikeisen make panda bar pu, ala Baibel yu neori keramen pakerondo, bunuman kes min wonda tuironamen. Weieri, Johova yu dongal dom, olom kankelne ombun ende min wo, enem tomene wei nakera padom.—1 Kor. 10:12, 13.

18. Kenem yane ninamen bar, nawal pende enamen?

¹⁸ Kenem yipe kunum pordom bar meimen, yane kunum kunum ninamen pakerondo pilgi a dongal moramen. Kunum dingding ne yane ninamen kunum enge er senamen, ala kumbola wei pile yane ninamen. Yane nindel bar Johova wal porpor erim bar sangiyo ne ngo olom kangem min kerel. Olom ki si nim pakero dongal ngondo, Baibel yu neori keral panindel. Wal ende min wo nim pilgi er kanal ne enda kunum mo, ombun kerma ende min wonda kunum, olom ki si pakera nindel. Nim kankeli wal ende min wo Johova bol yane kunum kunum nindel bar koll narungda. Ba Johova kenem yane pundom nalmal ngonom? Ki kerma e, kenem yu duwom miro enamen bar omukro kanamen.